Pełny tekst orzeczenia

471/6/B/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 10 września 2009 r.
Sygn. akt Ts 301/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wojciech Hermeliński,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Mieczysława G. w sprawie zgodności:
§ 3 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 1993 r. w sprawie udzielania dotacji na wypłatę premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na budownictwo mieszkaniowe (Dz. U. Nr 59, poz. 268) z art. 64 ust. 1 i 3, art. 71 ust. 1 oraz 75 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 22 września 2008 r. (złożonej w Trybunale Konstytucyjnym 30 września 2008 r.) zarzucono, że § 3 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 1993 r. w sprawie udzielania dotacji na wypłatę premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na budownictwo mieszkaniowe (Dz. U. Nr 59, poz. 268; dalej: rozporządzenie) są niezgodne z art. 64 ust. 1 i 3, art. 71 ust. 1 oraz 75 ust. 1 Konstytucji.
Skargę wniesiono na podstawie następującego stanu faktycznego. Skarżący, w związku z nabyciem przez córkę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, starał się o zwrot na jej rzecz premii gwarancyjnej. Córka skarżącego była właścicielką mieszkaniowej książeczki oszczędnościowej od 19 sierpnia 1975 r. W 1979 r. nastąpiła cesja tej książeczki na rzecz skarżącego. W dniu 19 kwietnia 1996 r. córka skarżącego nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 18 marca 1998 r. skarżący dokonał cesji książeczki mieszkaniowej na rzecz córki. W dniu 4 września 1998 r. właścicielka mieszkania złożyła wniosek o rozliczenie książeczki oszczędnościowo-mieszkaniowej i tym samym wypłatę premii gwarancyjnej. Powyższy wniosek został rozpatrzony odmownie. Powództwo w tej sprawie zostało oddalone przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa – Wydział I Cywilny, wyrokiem z 1 lipca 2003 r. (sygn. akt I C 423/03). Wniesioną przez córkę skarżącego apelację Sąd Okręgowy – V Wydział Cywilny Odwoławczy oddalił wyrokiem z 26 listopada 2003 r. (sygn. akt V Ca 2160/03). Powyższe rozstrzygnięcie, wraz z uzasadnieniem, skarżący otrzymał 14 stycznia 2004 r.
W dniu 23 czerwca 2005 r. skarżący wraz z córką złożyli skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem z 26 listopada 2003 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa z 14 września 2007 r. (sygn. akt I Co 1927/05) skarga została odrzucona jako wniesiona po terminie. Zażalenie w tej sprawie zostało oddalone 17 grudnia 2007 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. akt V Cz 3370/07).
W dniu 8 lutego 2008 r. skarżący wystąpił do właściwego sądu rejonowego z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej. W dniu 5 czerwca 2008 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa – Wydział I Cywilny ustanowił pełnomocnika w celu sporządzenia skargi kasacyjnej (sygn. akt Co 1927/05). Postanowieniem z 2 lipca 2008 r. (sygn. akt I Co 1927/05) Sąd ten sprostował oczywistą omyłką pisarską w ten sposób, że prawidłowo określił rodzaj skargi jako konstytucyjną, nie zaś kasacyjną.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 21 listopada 2008 r. (doręczonym 1 grudnia 2008 r.) pełnomocnik skarżącego został wezwany do uzupełnienia braków formalnych skargi przez: wskazanie ostatecznego orzeczenia, w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji, z którym skarżący wiąże naruszenie wolności lub praw oraz daty jego doręczenia wraz z uzasadnieniem; wskazanie, jakie wolności lub prawa konstytucyjne zostały naruszone przez przepisy będące przedmiotem złożonej do Trybunału skargi, a także wskazanie sposobu naruszenia wolności lub praw.
Pismem z 6 grudnia (złożonym 8 grudnia 2008 r.) pełnomocnik skarżącego odniósł się do powyższych braków.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wymogi, jakie musi spełniać skarga konstytucyjna, zostały określone bezpośrednio w art. 79 ust. 1 Konstytucji i doprecyzowane w ustawie z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Jedną z przesłanek skargi, wynikającą z art. 46 ust. 1 cytowanej ustawy, jest wniesienie jej w terminie trzech miesięcy od daty doręczenia rozstrzygnięcia decydującego o wyczerpaniu drogi prawnej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego termin „wyczerpanie drogi prawnej” należy rozumieć jako skorzystanie przez skarżącego ze wszystkich przysługujących mu zwyczajnych środków zaskarżenia, zakończone uzyskaniem ostatecznego orzeczenia, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Dla przyjęcia, iż doszło do wyczerpania drogi prawnej w postępowaniu cywilnym, przed wejściem w życie ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) skarżący musiał uzyskać orzeczenie wydane przez Sąd Najwyższy na skutek rozpatrzenia kasacji, chyba że środek ten w konkretnej sprawie nie przysługiwał. Art. 3921 § 1 ówczesnej ustawy – Kodeks postępowania cywilnego stanowił, że kasacja nie przysługuje w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 10 000 zł. W sprawie rozpatrywanej przez Trybunał Konstytucyjny wartość tę stanowiła kwota 8 698,25 zł, w związku z czym w sprawie nie przysługiwała kasacja do Sądu Najwyższego. Należy zatem przyjąć, że do otrzymania ostatecznego rozstrzygnięcia, na skutek wyczerpania drogi prawnej, doszło z chwilą otrzymania przez skarżącego wyroku z 26 listopada 2003 r. (sygn. akt V Ca 2160/03), co oznacza, iż od daty otrzymania wraz z uzasadnieniem tegoż rozstrzygnięcia, a więc od 15 stycznia 2004 r., rozpoczął swój bieg trzymiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej. Wniesienie nadzwyczajnego środka zaskarżenia w postaci skargi o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem było irrelewantne dla biegu tego terminu.
W związku z powyższym należy uznać, że wniesienie skargi konstytucyjnej w dniu 30 września 2008 r. nastąpiło ze znacznym przekroczeniem trzymiesięcznego terminu określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK. Z tego względu, na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.