Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE
z dnia 20 lipca 2011 r.
Sygn. akt Ts 344/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Andrzej Rzepliński – przewodniczący
Marek Kotlinowski – sprawozdawca
Adam Jamróz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2010 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Leszka Z., Małgorzaty Z. i Marka Z.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 6 listopada 2008 r. skarżący domagali się zbadania zgodności § 36 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109, ze zm.; dalej: rozporządzenie w sprawie wyceny nieruchomości) z art. 134 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, ze zm.; dalej: u.g.n.) oraz art. 21 ust. 2 Konstytucji. Istota skargi konstytucyjnej sprowadzała się do naruszenia przysługującego skarżącym prawa do ochrony własności.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 13 września 2010 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze. Podkreślił na wstępie, że wzorcem kontroli w postępowaniu przed Trybunałem w trybie skargi konstytucyjnej mogą być tylko normy rangi konstytucyjnej, a nie ustawowej. Trybunał uznał tym samym, że żądanie skarżących stwierdzenia niezgodności zakwestionowanego § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości z art. 134 ust. 1 i 3 u.g.n. nie spełniało tej przesłanki. Ponadto, Trybunał przyjął za podstawę odmowy brak spełnienia przesłanki z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Skarżący – zdaniem Trybunału – nie wskazali właściwej normy, na podstawie której sąd ostatecznie orzekł o przysługujących im konstytucyjnych prawach lub wolnościach. Trybunał ustalił, że to art. 134 ust. 2 u.g.n., a nie kwestionowany § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości, stanowił podstawę uznania prawidłowości decyzji organu pierwszej instancji przez orzekające w sprawie skarżących sądy administracyjne.
Skarżący w zażaleniu na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu ich skardze podnieśli, że Trybunał błędnie jako podstawę odmowy przyjął art. 79 ust. 1 Konstytucji. Jednocześnie za nietrafną uznali tezę Trybunału, że wzorcem kontroli nie mogą być normy rangi ustawowej i zwrócili tym samym uwagę na brzmienie art. 46 ust. 2 ustawy o TK, z którego – ich zdaniem – wynika przeciwna teza. Co więcej, skarżący, powołując się na art. 64 ust. 2 oraz art. 21 ust. 1 Konstytucji, stwierdzili, że – wbrew stanowisku Trybunału – wyraźnie określili w skardze wzorzec konstytucyjny, a zatem spełnili przesłankę z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK. Zdaniem skarżących słusznie wskazano w skardze jako normę stanowiącą podstawę orzekania o ich konstytucyjnych prawach i wolnościach § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości, a nie art. 134 ust. 2 u.g.n. Organ administracyjny wydający w ich sprawie decyzję o odszkodowaniu za wywłaszczoną nieruchomość rozstrzygał bowiem w oparciu o operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę według zasad określonych w § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości (został spełniony zatem – zdaniem skarżących – wymóg z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK). Z kolei kwestionowany przepis – według twierdzeń zawartych w zażaleniu – jest sprzeczny z art. 134 ust. 1 i 3 u.g.n.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:


1. Zgodnie z art. 36 ust. 4 w zw. z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b in fine w zw. z art. 36 ust. 6 i 7 ustawy o TK). Na etapie rozpatrzenia zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada przede wszystkim, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo uznał istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu.


W niniejszej sprawie Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś argumenty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń przedstawionych w tym orzeczeniu i dlatego nie zasługują na uwzględnienie.





2. Skarżący w zażaleniu przyjmują, że nietrafne jest twierdzenie zawarte w zaskarżonym postanowieniu, iż jedynym wzorcem kontroli w postępowaniu skargowym przed Trybunałem są wzorce rangi konstytucyjnej. Taki pogląd wywodzą z art. 46 ust. 2 ustawy o TK, zgodnie z którym Trybunał rozpoznaje skargę konstytucyjną na zasadach i w trybie przewidzianym dla rozpoznawania wniosków o stwierdzenie zgodności ustaw z Konstytucją oraz innych aktów normatywnych z Konstytucją lub ustawami. Skarżący jednak zdają się pomijać fakt, że norma zawarta w przywołanym art. 46 ust. 2 ustawy o TK odsyła do przepisów proceduralnych i nie dotyczy przesłanek dopuszczalności skargi konstytucyjnej ujętych w art. 79 ust. 1 Konstytucji. W postępowaniu przed Trybunałem bada się naruszenie wolności lub praw skarżącego określonych w Konstytucji. Powoływanie się na naruszenie praw ustawowych nie legitymuje do wniesienia skargi konstytucyjnej (zob. art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK oraz wśród wielu – wyrok Trybunału z 8 czerwca 1999 r., SK 12/98, OTK ZU nr 5/1999, poz. 96). Trybunał słusznie zatem uznał, że w zakresie, w jakim skarżący domagali się stwierdzenia niezgodności § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości z art. 134 ust. 1 i 3 u.g.n., skarga była niedopuszczalna.





3. W zażaleniu skarżący podnoszą, że wyraźnie określili, jakie przysługujące im konstytucyjne prawo zostało naruszone w sprawie, która legła u podstaw wniesionej przez nich skargi. Naruszonym prawem jest – w ich ocenie – prawo do ochrony własności wynikające z art. 64 ust. 2 i art. 21 ust. 1 Konstytucji. Jednakże w skardze konstytucyjnej skarżący wskazali wyłącznie art. 21 ust. 2 Konstytucji jako właściwy, ich zdaniem, wzorzec kontroli naruszenia przysługującego im prawa własności (z uwagi na naruszenie dopuszczalnych w świetle Konstytucji zasad wywłaszczenia). Należy podkreślić, że zarzut naruszenia art. 64 ust. 2 i art. 21 ust. 1 Konstytucji został podniesiony dopiero na etapie wniesionego zażalenia, dlatego nie może być brany pod uwagę przez Trybunał rozpatrujący zażalenie skarżących.





4. Trybunał – w zakresie, w jakim skarżący zarzucali niezgodność § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości z art. 21 ust. 2 Konstytucji – przyjął, że w skardze konstytucyjnej nie została określona właściwa norma leżąca u podstawy ostatecznej decyzji organu administracyjnego. Tym samym nie została spełniona przesłanka z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK. W świetle przedstawionego przez skarżących stanu faktycznego Trybunał uznał jednocześnie, że kwestionowana w skardze konstytucyjnej norma nie stanowiła podstawy orzekania o prawie własności skarżących. Jednakże w zażaleniu skarżący nie zgadzając się ze stanowiskiem Trybunału twierdzą, że starosta wydający w ich sprawie decyzję opierał się o operat szacunkowy rzeczoznawcy majątkowego sporządzony na podstawie § 36 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości, który jest sprzeczny z art. 134 ust. 3 u.g.n. Co więcej, jak podkreślają skarżący, sądy administracyjne orzekające w ich sprawie również „zaakceptowały odszkodowanie w wysokości ustalonej przez biegłego w operacie szacunkowym przy zastosowaniu § 36 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości”. Należy jednak – wbrew powyższemu – przyjąć, że Trybunał prawidłowo stwierdził w postanowieniu o odmowie, powołując się na dołączone do skargi wyroki, iż podstawę uznania przez sądy administracyjne prawidłowości decyzji organu pierwszej instancji w sprawie skarżących stanowiły kryteria wyceny nieruchomości zawarte w art. 134 ust. 2 u.g.n. Tym samym trafnie Trybunał ocenił, że skarga nie spełnia przesłanki art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK. Skarżący powołali bowiem normę, której zastosowanie nie wywołało bezpośrednio skutku w postaci naruszenia ich praw podmiotowych.


Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.