Pełny tekst orzeczenia

406/4/B/2013

POSTANOWIENIE
z dnia 15 maja 2013 r.
Sygn. akt Ts 192/12

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Stanisław Rymar,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej K.D. w sprawie zgodności:
art. 6 w zw. z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726, ze zm.) z art. 2, art. 32, art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 6 sierpnia 2012 r. (data nadania) K.D. (skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 6 w zw. z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726, ze zm.; dalej: ustawa zmieniająca ustawę o finansach publicznych) z art. 2, art. 32 oraz art. 64 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na podstawie następującego stanu faktycznego i prawnego. Pod koniec 2010 r. skarżąca nabyła prawo do świadczenia emerytalnego bez wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy. Po wejściu w życie ustawy zmieniającej ustawę o finansach publicznych, wprowadzającej przepis (art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.; dalej: ustawa o emeryturach i rentach z FUS) nakazujący zawieszenie tego uprawnienia ubezpieczonym, którzy uzyskiwali przychód z tytułu zatrudnienia trwającego nieprzerwanie już przed przejściem na emeryturę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Oddział we Wrocławiu zawiesił skarżącej świadczenie emerytalne decyzją z 13 września 2011 r. (znak: E/6/047020124). Na podstawie przepisu przejściowego, tj. art. 28 ustawy zmieniającej ustawę o finansach publicznych, art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS miał bowiem zastosowanie także do osób, które już nabyły prawo do świadczenia emerytalnego. Odwołanie od tej decyzji oddalił Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 30 listopada 2011 r. (sygn. akt VII U 2210/2011). Wyrokiem z 29 marca 2012 r. (sygn. akt III A Ua 126/12) Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację wniesioną od orzeczenia sądu I instancji.
Z wydaniem wskazanych rozstrzygnięć skarżąca wiąże naruszenie zasad wynikających z art. 2 Konstytucji (zasada ochrony praw nabytych, zasada lex retro non agit, zasada pewności prawa oraz zasada zaufania obywatela do państwa), art. 32 Konstytucji, a także art. 64 Konstytucji. Skarżąca nabyła prawo do świadczenia emerytalnego wtedy, gdy była zatrudniona u dotychczasowego pracodawcy. Kształtując swoją sytuację osobistą i majątkową (w tym zaciągając pożyczki na remont zamieszkiwanej nieruchomości), uwzględniała przysługujące jej prawa, które pozwalały oczekiwać dochodów zarówno z tytułu zatrudnienia, jak i z tytułu emerytury. Podejmując długoterminowe decyzje, kierowała się zaufaniem do państwa i istniejącego prawa, tj. możliwością pobierania świadczenia emerytalnego, bez wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy łączącego ją z dotychczasowym pracodawcą. Ustawodawca, wprowadziwszy zaskarżoną regulację, pozbawił ją zatem przysługujących jej praw majątkowych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Konstytucyjność art. 28 ustawy zmieniającej ustawę o finansach publicznych była już przedmiotem merytorycznego rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. K 2/12. Wyrokiem z 13 listopada 2012 r. (OTK ZU nr 10/A/2012, poz. 121) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zaskarżony przepis – w zakresie, w jakim umożliwia zastosowanie art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (wprowadzonego przez art. 6 pkt 2 ustawy zmieniająca ustawę o finansach publicznych) do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy – jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 Konstytucji.

Trybunał zwraca uwagę na to, że sformułowane przez skarżącą zarzuty co do kwestionowanego przepisu są (przynajmniej częściowo) takie same, jak te przedstawione w sprawie o sygn. K 2/12. Skarżąca bowiem także zarzuca naruszenie zasady zaufania obywatela do państwa przez zastosowanie – na podstawie art. 28 ustawy zmieniającej ustawę o finansach publicznych – regulacji art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS do osób, które już nabyły prawo do emerytury. We wspominanym wyroku Trybunał podzielił ten pogląd. To, że w niniejszej skardze zarzuty dotyczyły naruszenia jeszcze innych zasad przedmiotowych i praw konstytucyjnych, nie ma w tym kontekście znaczenia.

Powyższe ustalenia prowadzą do wniosku, że w analizowanej sprawie została spełniona przesłanka zbędności orzekania. Zgodnie bowiem z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego merytoryczne orzekanie jest zbędne wtedy, gdy na temat normy prawnej zakwestionowanej w skardze Trybunał Konstytucyjny już się wypowiedział, szczególnie gdy orzeczono niekonstytucyjność kwestionowanego przepisu i utratę jego mocy obowiązującej. Zbędność orzekania, która na płaszczyźnie merytorycznego rozpatrzenia skargi konstytucyjnej uzasadnia umorzenie postępowania, na etapie wstępnej kontroli skargi jest podstawą do odmowy nadania skardze dalszego biegu.


W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.