Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Popielińska

Protokolant: st.sekr.sądowy Adrianna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2013 r. w Gdańsku

sprawy K. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołań K. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 06 grudnia 2012r. nr (...)- (...)

oraz z dnia 11 stycznia 2013r. nr (...)- (...)

oddala odwołania.

/ Na oryginale właściwy podpis. /

Sygn. akt VII U 548/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06 grudnia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił K. J. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ w oparciu o przedłożoną przez ubezpieczonego dokumentację w dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku oraz przed powstaniem niezdolności do pracy ubezpieczony nie udowodnił wymaganego 5 letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

Odwołanie od powyższej decyzji wywiódł ubezpieczony K. J. wskazując, iż nie zgadza się z ustaleniami organu rentowego co do wymiaru stażu ubezpieczeniowego. Wniósł o zaliczenie do stażu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 10 stycznia 1966r. do 14 września 1971r. oraz doliczenie okresu zatrudnienia w firmie (...) od 25 lipca 2010r. do 23 października 2010r. Nadto wniósł o doliczenie jako okresu składkowego okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników w ramach KRUS za lata 1978-1988 obok równoległego opłacania składek w ramach ubezpieczenia społecznego ZUS.

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego organ rentowy wydał kolejną decyzję w przedmiocie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i dodatkowo odnosząc się do wnioskowanych w odwołaniu okresów ubezpieczenia , ponownie w dniu 11 stycznia 2013r. odmówił ubezpieczonemu K. J. prawa do renty . Organ rentowy wskazał, iż zaliczył ubezpieczonemu okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników od 01 czerwca 1978r. do 31 grudnia 1988r. do stażu ubezpieczeniowego , jednakże okres ten pozostał beż wpływu na prawo do świadczenia w kontekście ustalonej uprzednio przez Lekarza Orzecznika ZUS orzeczeniem z dnia 19 listopada 2011r. daty powstania częściowej niezdolności ubezpieczonego do pracy tj. na dzień 31 października 2012r. Organ rentowy nadto wskazał , iż z uwagi na brak podstaw prawnych nie rozpatrywano okresu pracy ubezpieczonego na gospodarstwie rolnym rodziców we wnioskowanym przez ubezpieczonego okresie na podstawie przedłożonych dowodów.

Również od tej decyzji ubezpieczony K. J. złożył odwołanie, zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy zgodnie z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS . W odwołaniu podtrzymał zarzuty uprzednio podnoszone co do zaliczenia do stażu okresu pracy na gospodarstwie rolnym rodziców od 10 stycznia 1966r. do 14 września 1971r. jako okresu składkowego oraz okresu zatrudnienia w (...) a nadto wskazując, iż gdyby zaliczyć wszystkie okresy opłacania składek w tym tych równolegle w ZUS i KRUS legitymowałby się 35 letnim stażem ubezpieczeniowym wymaganym do nabycia prawa do wnioskowanego przez niego świadczenia.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie , podtrzymując stanowisko i argumentację prezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji.

Zarządzeniem z dnia 21 marca 2013r. połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę z odwołań ubezpieczonego do decyzji organu rentowego z dnia 06 grudnia 2012r. ora z dnia 11 stycznia 2013r.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył , co następuje:

K. J. , urodzona (...), w dniu 31 października 2012r. , z zawodu technik mechanizacji rolnictwa, wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W związku ze złożeniem wniosku o rentę został skierowany na badanie przez lekarza orzecznika, który orzeczeniem z dnia 19 listopada 2012r. uznał badanego za częściowo niezdolnego do pracy na okres od daty złożenia wniosku tj. od 31 października 2012r. do 31 grudnia 2014r. Od powyższego orzeczenia ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu.

Ubezpieczony legitymuje się stażem ubezpieczeniowym w wymiarze łącznym 42 lata 3 miesiące i 4 dni, w tym okresy składkowe 28 lat 11 miesięcy 11 dni, okresy nieskładkowe 2 lata 8 miesięcy 23 dni oraz okresy uzupełniające 10 lat 7 miesięcy 0 dni , zaś w dziesięcioleciu poprzedzającym datę ustalonego stopnia niezdolności do pracy wykazał staż ubezpieczeniowy w wymiarze 1 rok 8 miesięcy 8 dni.

Decyzjami z dnia 06 grudnia 2012r. oraz z dnia 11 stycznia 2013r. , zaskarżonymi w niniejszym postępowaniu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu K. J. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wobec nie legitymowania się wymaganym stażem ubezpieczeniowym.

dowód: akta rentowe ZUS : wniosek wraz z kwestionariuszem k. 91-93 akt rentowych; orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 19.11.2012r. k. 107 , dokumentacja medyczna : opinia lekarza orzecznika k. 76, raport ustalenia uprawnień k. 102-104, 112-114, decyzja z dnia 06.12.2012r. k. 115-115v. akt rentowych, zaświadczenie k. 130, 134 akt rentowych, raport ustalenia uprawnień k. 139-141 akt rentowych, decyzja z dnia 11.01.2013r. k. 142 akt rentowych

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd Okręgowy stwierdził, iż odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, iż niespornym w sprawie było, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy od dnia 31 października 2012r. tj. od daty złożenia wniosku o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na okres do 31 grudnia 2014r.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było zatem ustalenie czy ubezpieczony spełnia pozostałe przesłanki ustawowe warunkujące nabycie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Pozwany kwestionował spełnienie przez ubezpieczonego K. J. przesłanek prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 oraz art. 58 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z treścią art.57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach ubezpieczenia – wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tychże okresów.

Zgodnie zaś z art.57 ust. 2, przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Dla osoby legitymującej się wysokim stażem ubezpieczeniowym , na co wskazywał ubezpieczony podkreślając wymiar stażu ubezpieczeniowego przedstawiony przez organ rentowy w wydruku załączonym do zaskarżonych decyzji, wymagane jest więc tylko wykazanie przesłanki całkowitej niezdolności do pracy przy posiadaniu przez nią wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego. Bezspornie zaś ubezpieczony nie spełnił przesłanki wykazania istnienia całkowitej niezdolności do pracy, nie kwestionując ustalonego przez lekarza orzecznika ZUS w orzeczeniu z dnia 19 listopada 2012r. stopnia niezdolności do pracy, zatem kwestia legitymowanie się stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 31 lat 8 miesięcy 4 dni jak w wyliczeniu k. 114-akt ZUS pozostaje bez wpływu na prawo do świadczenia.

Nadto wskazać należy, iż ustawa o emeryturach i rentach z FUS, w art. 58 wprowadza dodatkowe wymogi co do drugiej z przesłanek wymienionych w art.57 ust. 1 i 2 pkt 5,a mianowicie wykazania częstości ubezpieczenia.

Dla porządku zatem przytoczyć należy dyspozycję art. 58 cytowanej wyżej ustawy o emeryturach i rentach z FUS , który stanowi : 1. Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

2. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

3. Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Sąd dokonując ustaleń w przedmiocie oceny czy został spełniony warunek udowodnienia okresów składkowych i nieskładkowych w wymiarze wymaganym do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oparł się na załączonej do sprawy dokumentacji znajdującej się w aktach ZUS oraz na wyliczeniu stażu ubezpieczeniowego w raporcie ustalenia uprawnień (k. 139-141 akt ZUS ) – niekwestionowanym przez żadną ze stron. Decydujące znaczenia jako data graniczna miały ustalenia lekarza orzecznika ZUS wskazujące na datę powstania ustalonego stopnia niezdolności do pracy tj. 31.10.2012r. W wyniku dokonanych ustaleń Sąd uznał, iż ubezpieczony nie spełnia warunku z art. 57 ust 1 i 2 cytowanej ustawy. Okresy wykazane dokumentacją znajdującą się w posiadaniu organ rentowego, jak również okresy sporne, które nie zostały uwzględnione przez ZUS ( okres pracy na gospodarstwie rolnym rodziców oraz okres zatrudnienia w (...) od 25 lipca 2010r. do 23 października 2010r. ) nie dają podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji w kierunku postulowanym przez ubezpieczonego. Odnosząc się do kwestii niezaliczenia do stażu pracy zatrudnienia ubezpieczonego w (...) od 25 lipca 2010r. do 23 października 2010r. ( świadectwo pracy k. 80 akt ZUS ) to wskazać należy, iż nawet zaliczenie tego okresu ( 2 miesiące 29 dni ) nie wypłynie na zwiększenie stażu ubezpieczeniowego do wymaganych 5 lat, bowiem bezspornie ubezpieczony legitymuje się udokumentowanym stażem ubezpieczeniowym 1 rok 8 miesięcy i 8 dni .

Podzielić także należy stanowisko organu rentowego , iż brak jest podstaw do rozpatrywania okresu pracy ubezpieczonego na gospodarstwie rolnym rodziców wobec treści art. 10 ust. 3 cytowanej wyżej ustawy o emeryturach i rentach z FUS , albowiem przedmiotem wniosku ubezpieczonego nie było prawo do emerytury, gdzie okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające przed dniem 01 lipca 1977r. uwzględnia się wyłącznie w zakresie niezbędnym do uzupełnienia stażu przy ustalaniu prawa do emerytury, a przedmiotem wniosku było prawo do renty, gdzie brak przepisów nakazujących analogiczne stosowanie regulacji przewidzianych dla uprawień emerytalnych.

Dodatkowo wskazać należy, odnosząc się do wniosku ubezpieczonego o zaliczeniu okresu składkowych zarówno z ubezpieczenia społecznego z ZUS jak i okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, iż organ rentowy dokonał takiego wyliczenia stażu na k.139-141 akt ZUS. Niemniej jednak okresy te będą miały znaczenie dla ustalenia prawa i wysokości emerytury z powszechnego ubezpieczenia społecznego wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych a nie renty wypłacanej z sytemu ubezpieczenia powszechnego i tylko w kontekście przesłanek z art. Art. 56 ustawy o emeryturach i rentach z FUS , który stanowi: 1. Osobie, której przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględniono okresy pracy w gospodarstwie rolnym określone w art. 10, oblicza się wysokość przysługującego świadczenia jako część świadczenia obliczonego w myśl art. 53, z uwzględnieniem okresów pracy w gospodarstwie rolnym, proporcjonalnie do udziału okresów składkowych i nieskładkowych w okresie stanowiącym sumę okresów składkowych, nieskładkowych i uwzględnionych okresów pracy w gospodarstwie rolnym.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do osoby, która udowodniła co najmniej: 20 lat - kobieta lub 25 lat - mężczyzna okresów składkowych albo okresów składkowych uzupełnionych okresami nieskładkowymi w rozmiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2, lecz wysokość przysługującej jej emerytury oblicza się w myśl art. 53, z uwzględnieniem okresów składkowych i nieskładkowych, bez uwzględnienia okresów pracy w gospodarstwie rolnym.

3. Świadczenie, którego wysokość ustalono w myśl ust. 1 lub 2, zwiększa się o kwotę odpowiadającą części składkowej emerytury ustalonej według zasad wymiaru określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, z uwzględnieniem całego udowodnionego okresu pracy w gospodarstwie rolnym, z tym że okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16 roku życia, przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r., uwzględnia się, jeżeli przypadają nie wcześniej niż 25 lat przed ustaleniem prawa do emerytury.

4. Jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe nie zostały uzupełnione okresami wymienionymi w art. 10, emerytura ulega zwiększeniu za okres opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników. Zwiększenie to ustala się według zasad wymiaru przewidzianych dla części składkowej w przepisach, o których mowa w ust. 3.

5. Zwiększenie, o którym mowa w ust. 4, nie przysługuje osobie mającej ustalone prawo do emerytury lub renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

6. Zwiększenie, o którym mowa w ust. 4, przyznaje się na wniosek zainteresowanego.

7. Emerytury, o których mowa w ust. 1-4, wypłaca się z Funduszu, z tym że koszty tych emerytur podlegają odpowiedniej refundacji:

1)w części odpowiadającej zwiększeniu o część składkową w wysokości obliczonej zgodnie z ust. 3 i 4 - z funduszu emerytalno-rentowego określonego w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników;

2)w części odpowiadającej podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury - z budżetu państwa.

Mając zatem na uwadze powyższe rozważania oraz ustalenia dokonane dla potrzeb niniejszej sprawy uznać należy, iż ubezpieczony nie spełniał ustawowych warunków wymaganych do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, co skutkuje uznaniem , iż decyzje organu rentowego były prawidłowe.

W konkluzji z przytoczonych wyżej względów Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w związku z przywołanymi wyżej przepisami orzekł, jak sentencji wyroku.

SSO Monika Popielińska