Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO/UZP 1177/09

WYROK
z dnia 30 września 2009 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ryszard Tetzlaff
Członkowie: Dagmara Gałczewska-Romek
Magdalena Grabarczyk

Protokolant: Rafał Komoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 września 2009 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum firm: Ernst & Young Corporate Finance Sp. z o.o., PM
Group Polska Sp. z o.o., Project Management Limited, NDI S.A., Dariusz Sawicki
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą INTELLIGENT AVIATION Dariusz
Robert Sawicki, ul. Rondo ONZ 1, 00-124 Warszawa od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Ministerstwo Infrastruktury, ul. Chałubińskiego 4/6, 00-928 Warszawa
protestu z dnia 27 lipca 2009 r.
orzeka:
1. Oddala odwołanie.

2. Kosztami postępowania obciąża Konsorcjum firm: Ernst & Young Corporate Finance
Sp. z o.o., PM Group Polska Sp. z o.o., Project Management Limited, NDI S.A., Dariusz
Sawicki prowadzący działalność gospodarczą pod firmą INTELLIGENT AVIATION
Dariusz Robert Sawicki, ul. Rondo ONZ 1, 00-124 Warszawa i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 462 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt dwa złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Konsorcjum firm: Ernst & Young
Corporate Finance Sp. z o.o., PM Group Polska Sp. z o.o., Project

Management Limited, NDI S.A., Dariusz Sawicki prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą INTELLIGENT AVIATION Dariusz Robert Sawicki,
ul. Rondo ONZ 1, 00-124 Warszawa;

2) dokonać wpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) przez Konsorcjum firm: Ernst & Young Corporate Finance
Sp. z o.o., PM Group Polska Sp. z o.o., Project Management Limited, NDI
S.A., Dariusz Sawicki prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
INTELLIGENT AVIATION Dariusz Robert Sawicki, ul. Rondo ONZ 1,
00-124 Warszawa na rzecz Ministerstwa Infrastruktury,
ul. Chałubińskiego 4/6, 00-928 Warszawa stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika;

3) dokonać wpłaty kwoty XXX (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP;

4) dokonać zwrotu kwoty 10 538 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
trzydzieści osiem złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
Zamówień Publicznych na rzecz Konsorcjum firm: Ernst & Young
Corporate Finance Sp. z o.o., PM Group Polska Sp. z o.o., Project
Management Limited, NDI S.A., Dariusz Sawicki prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą INTELLIGENT AVIATION Dariusz Robert Sawicki,
ul. Rondo ONZ 1, 00-124 Warszawa.

U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone w trybie przetargu
nieograniczonego na wykonanie opracowania pt.: „Koncepcja lotniska centralnego dla Polski
- prace analityczne" (RZP 8/06/08/PN/B), zostało wszczęte przez Ministerstwo Infrastruktury,
ul. Chałubińskiego 4/6, 00-928 Warszawa zwane dalej: „Zamawiającym”, ogłoszeniem
w Dzienniku Urzędowym Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich za numerem 2008/S
185-245422 w dniu 24.09.2008 r.
W dniu 16.07.2009 r. (pismo z dnia 15.06.2009 r.) Zamawiający przekazał faxem
uczestnikom przedmiotowego postępowania przetargowego informację o wykluczeniu
Wykonawcy oraz o wyborze oferty najkorzystniejszej. Zgodnie z niniejszą informacją
wybrano ofertę konsorcjum firmy: 1) PwC Polska Sp. z o.o. (lider), al. Armii Ludowej 14, 00-
638 Warszawa; 2) Oliver Wyman Consulting GmbH Marstallstrasse 11, 80539 München,
Niemcy; 3) MKmetric Gesellschaft für Systemplanung mbH Durfacher Allee 49, 76131

Karlsruhe, Niemcy; 4) DFS Deutsche Flugsicherung GmbH AmDFS-Campus 10, 63225
Langen, Niemcy zwanym dalej: „Konsorcjum PwC”. Z kolei wykluczono z postępowania
konsorcjum firm: 1) Ernst & Young Corporate Finance Sp. z o.o. (lider), ul. Rondo ONZ 1,
00-124 Warszawa, 2) PM Group Polska Sp. z o.o., ul. Klecińska 125, 54-424 Wrocław,
3) Project Management Limited Killakee House Belgrad Sąuare, Tallaght, Dublin 24
(Irlandia), 4) NDI S.A., ul. M. Reja 13/15, 81-874 Sopot, 5) INTELIGENT AVIATION, Dariusz
Sawicki, ul. Wincentego Witosa 18/9, 15-660 Białystok zwane dalej: „Konsorcjum Ernst &
Young” albo „Protestującym”, zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn.
zm.) zwanej dalej: „Pzp” oraz uznano jego ofertę za odrzuconą (art. 24 ust. 4 Pzp).
Zamawiający wskazał, że zgodnie z pismem z dnia 7.05.2009 r. Wykonawca -
konsorcjum firm określiło termin związania ofertą do dnia 8.06.2009 r. Ze względu na protest
niniejszego Wykonawcy wniesiony tego samego dnia, tj. 7.05.2009 r., na podstawie art. 181
ust. 1 Pzp zawieszeniu, aż do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu, uległ bieg
terminu związania ofertą. Ostateczne rozstrzygnięcie protestu nastąpiło z upływem dnia
25.05.2009 r., tj. z upływem 10 dnia od dnia doręczenia rozstrzygnięcia protestu. A zatem
bieg terminu związania ofertą Wykonawcy uległ zawieszaniu na łącznie 18 dni. W związku
z powyższym termin wyznaczony na dzień 8.06.2009 r. uległ zawieszeniu do dnia
26.06.2009 r. Z uwagi na fakt, że do Zamawiającego nie wpłynęło pismo przedłużające
termin związania ofertą wypełnił obowiązek wynikający z art. 46 ust. 1 pkt 1 Pzp, tj. o zwrocie
wadium Wykonawcy.
W dniu 27.07.2009 r. (wpływ do Kancelarii Zamawiającego) na podstawie przepisu
art. 180 Pzp Konsorcjum Ernst & Young złożyło protest wobec czynności zamawiającego
podjętych w toku postępowania polegających na:
1) wykluczeniu Protestującego z udziału w postępowaniu,
2) zaniechaniu wykluczenia Konsorcjum PwC,
3)wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę podlegającego wykluczeniu
oraz z ostrożności procesowej
4) zaniechaniu unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Czynnościom Zamawiającego zarzucił naruszenie przepisów:
1) art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp oraz art. 46 ust. 1 pkt 1 Pzp, poprzez nie
zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców
z uwagi na niezasadne wykluczenie Protestującego z udziału w postępowaniu i dokonanie
zwrotu wadium przed upływem terminu na wniesienie środków ochrony prawnej,

2) art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców z uwagi na zaniechanie wykluczenia
z udziału w postępowaniu konsorcjum PwC, z ostrożności procesowej
3) art. 7 ust. 1 w zw. z naruszeniem art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, poprzez nie zapewnienie
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców z uwagi na
zaniechanie unieważnienia postępowania. Na skutek jego wykluczenia z udziału
w postępowaniu interes prawny Protestującego w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku.
W przypadku prawidłowego postępowania Zamawiającego oferta Protestującego
zostałaby wybrana jako najkorzystniejsza. Protestujący wnosząc protest dąży do uzyskania
zamówienia i posiada interes prawny w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp, wyrażający się we
wnoszeniu środków ochrony prawnej w celu zapewnienia prawidłowości procedury
o udzielenie zamówienia publicznego, by zawarta umowa w sprawie zamówienia
publicznego nie była dotknięta sankcją nieważności.
W razie przyjęcia poglądu, że ważność wszystkich ofert uległa wygaśnięciu z uwagi
na niemożność samodzielnego przedłużenia okresu związania ofertą przez wykonawców, to
dokonanie przez zamawiającego czynności wyboru oferty najkorzystniejszej po upływie
okresu związania ofertą oraz zaniechanie przez Zamawiającego unieważnienia
postępowania, oznacza, że zachodzą przesłanki nieważności umowy z mocy prawa zgodnie
z art. 146 ust. 1 pkt 5 i 6 Pzp. Wnoszę o uwzględnienie protestu oraz:
1) unieważnienie czynności wykluczenia Protestującego z udziału w postępowaniu,
2) unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
3) dokonanie ponownej oceny ofert,
4) dokonanie czynności zaniechanej, tj. wykluczenia Konsorcjum PwC z udziału
w postępowaniu, względnie:
5) unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt
4 Pzp oraz art. 46 ust. 1 pkt 1 Pzp, podniósł co następuje:
Termin składania ofert w niniejszym postępowaniu przypadał na dzień 30.10.2008 r.
Wykonawcy związani byli złożonymi przez siebie ofertami przez 60 dni, tj. do dnia
28.12.2008 r. Z uwagi na wniesienie w dniu 4.12.2008 r. protestu przez jednego
z wykonawców, bieg terminu związania ofertą uległ zawieszeniu do dnia 22.12.2008 r., tj. do
dnia ostatecznego rozstrzygnięcia protestu (zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 2 Pzp,
rozstrzygnięcie protestu w dniu 12.12.2008 r. było ostateczne z upływem terminu na
wniesienie odwołania). Na skutek tych okoliczności termin związania ofertą wygasał z dniem
16.01.2009 r.
W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, wystosowane dnia 19.12.2008 r.,
o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu związania ofertą oraz przedłużenie ważności

wadium, Protestujący przedłużył termin związania ofertą o 60 dni oraz przedłużył ważność
wadium wniesionego w pieniądzu. Odnosząc skutek tego oświadczenia woli do terminów
w postępowaniu, bieg przedłużonego terminu związania ofertą rozpoczął się z dniem
17.01.2009 r., a upływał z dniem 17.03.2009 r.
W dniu 13.02.2009 r., na skutek wniesienia protestów na czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej, bieg terminu związania ofertą uległ zawieszeniu do dnia 3.04.2009r., tj. do
dnia wydania orzeczenia przez KIO zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 3 Pzp. Tym samym bieg
terminu związania ofertą uległ zawieszeniu na 50 dni i upływał z dniem 6.05.2009 r.
W dniu 17.04.2009 r., na skutek wniesienia protestu, bieg terminu związania ofertą
uległ zawieszeniu do dnia 7.05.2009 r., tj. do dnia ostatecznego rozstrzygnięcia protestu
(zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 2 Pzp, rozstrzygnięcie protestu w dniu 27.04.2009 r. było
ostateczne z upływem terminu na wniesienie odwołania). W dniu 7.05.2009 r., z uwagi na
wniesienie protestu, bieg terminu związania ofertą uległ zawieszeniu do dnia 25.05.2009 r.,
tj. do dnia ostatecznego rozstrzygnięcia protestu (zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 2 Pzp,
rozstrzygnięcie protestu w dniu 15.05.2009 r. było ostateczne. z upływem terminu na
wniesienie odwołania). Wskutek powyższego bieg terminu związania ofertą uległ
zawieszeniu na okres 39 dni i upływał z dniem 14.06.2009 r. W dniu 6.03.2009 r.
Protestujący, w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego wystosowane w piśmie z dnia
25.02.2009 r., złożył oświadczenie, że przedłuża ważność oferty oraz ważność wadium na
czas niezbędny do zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy, po ostatecznym
rozstrzygnięciu protestów, tj. do dnia 15.05.2009 r. Skutkiem tego oświadczenia było
przedłużenie okresu ważności oferty o kolejne 71 dni. W dniu 7.05.2009 r. Protestujący
złożył oświadczenie, że przedłuża ważność oferty oraz ważność wadium na czas niezbędny
do zabezpieczenia postępowania do zawarcia urnowy, po ostatecznym rozstrzygnięciu
protestów, tj. do dnia 8.06.2009 r. - przedłużenie o kolejne 31 dni. Skoro zatem pierwotny
termin związania ofertą złożoną przez Protestującego oraz okres ważności wadium
wniesionym w formie pieniężnej upływał w dniu 14.06.2009 r., a Protestujący przedłużył
okres związania swoją ofertą oraz ważność wadium o kolejne 102 dni, zamawiający nie był
uprawniony do wykluczenia Protestującego z udziału w postępowaniu, ani też do dokonania
zwrotu wadium.
Wykluczenie wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp może nastąpić
wyłącznie wtedy, gdy wykonawca nie wniósł wadium, w tym na przedłużony okres związania
ofertą, lub nie zgodził się na przedłużenie okresu związania ofertą. Przywołując powyższe
regulacje zasadne jest wskazanie na następujące okoliczności: Zamawiający zwrócił się do
Protestującego o wyrażanie zgody na przedłużenie terminu związania ofertą jednokrotnie,
pismem z dnia 19.12.2008 r. Protestujący wyraził taką zgodę w piśmie z dnia 22.12.2008 r.,
doręczonym zamawiającemu, w dniu 23.12.2008 r. Pismem z dnia 25.02.2009r.

zamawiający wezwał Protestującego, w oparciu o przepis art. 181 ust. 2a Pzp, do
przedłużenia ważności wadium na okres niezbędny do zabezpieczenia postępowania do
zawarcia umowy po ostatecznym rozstrzygnięciu protestów. W odpowiedzi na to wezwanie
Protestujący -pismami z dnia 6.03.2009 r. i 7.05.2009 r. (doręczone Zamawiającemu w tych
datach) - przedłużył ważność oferty na czas niezbędny do zabezpieczenia postępowania do
swojej oferty tylko raz, w dniu 28.04.2009 r.; a więc w okresie, kiedy nie został ostatecznie
rozstrzygnięty protest z dnia 17.04.2009 r. Skoro zamawiający uwzględnił okoliczność
przedłużenia ważności oferty w stosunku do konsorcjum PwC, który uczynił to tylko raz, a nie
uwzględnił faktu dwukrotnego samodzielnego przedłużenia ważności oferty przez
Protestującego, to okoliczność powyższa ewidentnie świadczy o złamaniu zasady równego
traktowania i uczciwej konkurencji w niniejszym postępowaniu.
Zasadny jest również zarzut dokonania przez Zamawiającego zwrotu wadium.
Protestującemu z naruszeniem Pzp. Zgodnie bowiem z art. 180 ust. 1 Pzp wobec czynności
zamawiającego podjętych w postępowaniu przysługuje Protestującemu wniesienie protestu.
Informacja o dokonaniu przez zamawiającego, konkretnej czynności w postępowaniu winna
zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, z pouczeniem o możliwości wniesienia
określonego środka ochrony prawnej protestu. Dopiero kiedy upłynie termin wskazany
w Pzp na wniesienie protestu i dopiero, gdy w tym terminie nie wpłynie protest, zamawiający
niezwłocznie zwraca wadium. Jeżeli zaś protest został wniesiony, Zamawiający zwraca
niezwłocznie wadium wówczas, gdy protest został ostatecznie rozstrzygnięty, zgodnie z art.
182 ust. 2 Pzp.
W świetle powyższych .okoliczności, w szczególności przedłużenia przez
Protestującego terminu związania ofertą i terminu ważności wadium, dokonanie przez
zamawiającego zwrotu wadium przed upływem terminu na wniesienie przez Protestującego
środka ochrony prawnej na decyzję o wykluczeniu Protestującego z udziału w postępowaniu
stanowi rażące naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
wyrażonych w art. 7 ust. 1 Pzp. Wskazać należy nadto, iż jak wynika z protokołu
postępowania zwrot wadium dokonany został przez zamawiającego przed zakończeniem
prac przez komisję przetargową i podjęciu decyzji o wykluczeniu Protestującego z udziału w
postępowaniu. Powyższe działania Zamawiającego zmierzają do pozbawienia
Protestującego możliwości uzyskania przedmiotowego zamówienia. Z uwagi na ich
nieważność w rozumieniu art. 58 Kodeksu cywilnego w związku z art. 14 Pzp, nie mogą one
być skuteczne stosunku do Protestującego i uniemożliwiać Protestującemu udział
w postępowaniu. Jednocześnie z ostrożności procesowej Protestujący dokonał przelewu
zwróconej przez Zamawiającego kwoty wadium w wysokości 150 000 zł.
Podnosząc zarzut naruszenia przepisów art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 4
Pzp, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania

wykonawców z uwagi na zaniechanie wykluczenia z udziału w postępowaniu konsorcjum
PwC, należy wskazać, co następuje: Konsorcjum PwC wniosło wadium zabezpieczające
złożoną przez siebie ofertę w formie gwarancji. Z uwagi na zawieszenia biegu terminu
związania ofertą do dnia 15.06.2009 r. Następnie w dniu 17.06.2009 r. Konsorcjum PwC
ustanowiło kolejną gwarancję wadialną, obowiązującą w okresie od dnia 15.06.2009 r. do
15.08.2009 r. W wyniku tych działań oferta Konsorcjum PwC była zabezpieczona wadium
przez cały okres związania ofertą. Abstrahując od dopuszczalności ustanowienia
zabezpieczenia z mocą wsteczną podkreślić należy, że w dniu 16.06.2009 r. oferta nie była
zabezpieczona wadium, a Zamawiający nie dysponował dokumentem gwarantującym mu
zabezpieczenie przysługujących roszczeń, a co więcej - nie mógł dysponować dokumentem
gwarancji, gdyż wadium ustanowiono dopiero w dniu 17.06.2009 r. Bez znaczenia jest więc
okoliczność, że ważność gwarancji obejmuje okres od 15.06.2009 r. do 15.08.2009 r., w tym
termin wsteczny w stosunku do daty ustanowienia gwarancji.
Obowiązkiem uczestnika postępowania jest złożenie wadium ważnego przez cały
okres związania ofertą (wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z 13.10.2005 r., sygn. akt: IV
Ca 468/05; podobnie w wyroku Zespołu Arbitrów z 5.04.2005 r., sygn. akt: UZPIZO/
0-588/05). Wniesienie wadium stanowi zabezpieczenie ciążącego na wykonawcy obowiązku
zawarcia umowy, zatem data jego wniesienia i ważności okresu muszą odpowiadać
okresowi Związania wykonawcy ofertą. Stąd też data upływu terminu ważności złożonej
gwarancji wadialnej, nie może być krótsza od terminu związania ofertą. Jeżeli zatem
zamawiający przesunął termin składania ofert, to wykonawca, który posiada gwarancję
wadialną obejmującą pierwotny termin związania ofertą zobowiązany jest do jej przedłużenia
z własnej inicjatywy bez wniosku w tej sprawie ze strony zamawiającego. Niedokonanie tej
czynności przez wykonawcę stanowi przesłankę do wykluczenia z postępowania (wyrok
zespołu arbitrów z 5.04.2005 r., sygn. akt: UZP/ZO/0-588/05, wyrok KIO z 24.01.2008 r.,
sygn. akt: KIO/UZP 108/07). Co ważne, w drugim z przywoływanych wyroków KIO, odnosząc
się do zbliżonego stanu faktycznego, jak w niniejszej sprawie (tzn. ustanowienia wadium po
upływie okresu ważności dotychczasowego wadium), stwierdziła, że: "wadium ma
zabezpieczać cały okres związania ofertą, zatem, w przypadku Odwołującego winien on
przedłużyć 'ważność wadium poprzez złożenie stosownego dokumentu. bądź· wniesienie
wadium w pieniądzu, nie później niż w ostatnim dniu terminu ważności posiadanego przez
Zamawiającego zabezpieczenia wadialnego, w tym przypadku w dniu 03.12.2007r.
Bezpodstawne jest twierdzenie Odwołującego, że w okresie tym nie był obowiązany
przedłożyć dokumentu stanowiącego dowód posiadania wadium w całym okresie związania
ofertą, w tym w przedłużonym okresie związania. Zamawiającemu nie wolno domniemywać
faktów, które mogłyby się okazać korzystne dla wykonawców, ani twierdzić na podstawie
innych· dokumentów niż załączone do oferty, te wykonawca ma prawo uczestniczyć

w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Z tego też względu to Odwołujący był
obowiązany wykazać Zamawiającemu, że przedłużył ważność wadium.(...) Ustawodawca
w art. 45 pzp wyraźnie i odmiennie niż przepisy kodeksu cywilnego wskazuje, że wadium ma
być wniesione, a nie jak twierdzi Odwołujący ustanowione. Przepisy kodeksy cywilnego
zgodnie z normą art. 14 pzp mogą być stosowane odpowiednio tylko wtedy, gdy ustawa nie
reguluje danej kwestii. W przypadku wadium fakt wnoszenia go do Zamawiającego wynika
z ustawy pzp, a nie z Kodeksu Cywilnego. Ciężar dowodowy zatem wykazania faktu, że
Odwołujący zabezpieczył postępowanie wadium obciążał Odwołującego, gdyż to on
wywodził z tego skutki prawne (art. 6 kc). Należy stwierdzić, że Zamawiający zasadnie
wykluczył wykonawcę z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 pzp.". Podkreślenia
wymaga fakt, iż skarga na powyższy wyrok Izby została oddalona prawomocnym wyrokiem
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Podnosząc z ostrożności procesowej zarzut naruszenia przepisów art. 7 ust. 1
w zw. z art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji
oraz równego traktowania wykonawców z uwagi na zaniechanie unieważnienia
postępowania, należy podnieść, co następuje:
Niniejsze postępowanie zostało wszczęte w dniu 24.09.2008 r. Z tej przyczyny do
postępowania stosuje się przepisy Pzp w brzmieniu obowiązującym przed wejściem
w życie ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 171, poz. 1058), zgodnie z art. 4 ust. 1 tejże. Termin
składania ofert upłynął w dniu 30.10.2008r. Zgodnie z postanowieniem art. 85 ust. 1 pkt 3
Pzp okres związania ofertą w tym postępowaniu nie mógł być dłuższy niż 60 dni. Tym
samym ostatnim dniem związania złożonymi ofertami w postępowaniu był dzień
28.12.2008 r., z zastrzeżeniem art. 85 ust. 2 Pzp. Przepis ten w brzmieniu obowiązującym
w dniu wszczęcia postępowania stanowił, iż w uzasadnionych przypadkach co najmniej na 7
dni przed upływem terminu związania ofertą Zamawiający może tylko raz zwrócić się do
wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu o oznaczony okres, nie
dłuższy jednak niż 60 dni. Zamawiający skorzystał z tego uprawnienia i w dniu 19.12.2008 r.
wezwał wykonawców do wyrażenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą
o kolejne 60 dni. Biorąc pod uwagę okresy zawieszenia terminu związania ofertą wynikające
z art. 181 ust. 1 Pzp, termin ten upłynął w dniu 14.06.2009 r., a więc przed dniem wyboru
oferty najkorzystniejszej, co miało miejsce w dniu 15.07.2009 r. W takich okolicznościach
zamawiający winien unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 7 Pzp. Z uwagi na konieczność stosowania do niniejszego postępowania
przepisów Ustawy w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 4
września 2008r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych
ustaw, wykonawcy nie mają uprawnienia do samodzielnego przedłużania terminu związania

ofertą. W przypadku dokonania takiej nieuprawnionej czynności przez wykonawców,
zamawiający nie może uznać jej za skuteczną. Powyższe potwierdza stanowisko
prezentowane w orzecznictwie. W wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia
21.08.2006 r., sygn. akt: XIX Ga 328/06, skład orzekający stwierdził, że wykonawca nie
może jednostronnie przedłużyć terminu związania ofertą. W ocenie sądu „Nie doszło do
kolejnego przedłużenia terminu związania ofertą na skutek jednostronnego oświadczenia
woli wykonawcy, gdyż taka możliwość nie wynika z przepisów Pzp, ani z przepisów KC."
Podobnie Krajowa Izba Odwoławcza w orzeczeniu z dnia 21.01.2008 r., sygn. KIO/UZP
85/07 stwierdziła, iż: „Skład orzekający Izby nie zgodził się ze stanowiskiem Odwołującego,
że termin związania ofertą podlega przedłużeniu samodzielnie przez wykonawcę na skutek
złożonego przez niego, z własnej inicjatywy oświadczenia woli w tym zakresie."
Należy podnieść, iż ustawodawca uznał za właściwe dokonanie zmiany prawa w tym
zakresie (nowelizacja art. 85 ust. 2 Pzp dokonana powołaną ustawą z dnia 4 września
2008r., która ma zastosowanie do postępowań wszczętych po dniu 24.10.2008 r.). Zgodnie
z uzasadnieniem projektu nowelizacji tej ustawy (druk sejmowy Nr 471 - uzasadnienie
przedłożenia projektu rządowego): „Ulegają zmianie zasady przedłużenia terminu związania
ofertą (art. 85 ust. 2). Przyznaje się wykonawcy uprawnienie do samodzielnego, a nie tylko
jak obecnie dokonywanego na wniosek zamawiającego, przedłużenia terminu związania
ofertą. Upływ terminu związania ofertą jest w praktyce bardzo częstą przyczyną
unieważniania postępowań. Samodzielne oświadczenie woli wykonawcy w sprawie
przedłużenia terminu związania ofertą, zgodnie ze stanowiskiem zespołu arbitrów
wyrażonym m.in. w orzeczeniach z dnia 15 lutego 2005 r. (sygn. akt UZP/ZO/0-229/05) oraz
z dnia 19 września 2006 r. (sygn. akt UZP/ZO/0-2495/06), uznawano za bezskuteczne.
Przyznanie wykonawcy uprawnienia do samodzielnego przedłużania terminu związania
ofertą umożliwi zawarcie ważnej umowy w postępowaniach, w których zamawiający nie
zwraca się do wykonawcy o przedłużenie terminu związania ofertą. Jednocześnie, w celu
zapewnienia ochrony wykonawcom, pozostawia się ograniczenie możliwości przedłużenia
terminu związania ofertą z inicjatywy zamawiającego, wskazując, że takie przedłużenie może
nastąpić tylko raz na okres nie dłuższy niż 60 dni.".
Katalog podstaw unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia, określony
art. 93 ust. 1 Pzp, ma charakter obligatoryjny. Skutkiem tego Zamawiający ma obowiązek
unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w sytuacji, gdy zaistnieje
jedna z opisanych w tym przepisie okoliczności. W szczególności art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp
stanowi, iż zamawiający unieważnia postępowanie, jeżeli obarczone jest ono wadą
uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego. W ocenie
Sądu Okręgowego w Poznaniu (postanowienie z 4.11.2005 r., sygn. akt: II Ca 941/05) wadą
w rozumieniu tego przepisu jest nieusuwalna wada samego postępowania, która wywiera

istotny wpływ na umowę w sprawie zamówienia, tak że powoduje jej bezwzględną
nieważność. W szczególności wadą uniemożliwiającą zawarcie umowy jest obiektywna
niemożność dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty. W niniejszym postępowaniu
dokonania w sposób skuteczny wyboru najkorzystniejszej oferty i zawarcia umowy w sprawie
zamówienia publicznego. W tych okolicznościach zobowiązany jest unieważnić
postępowanie. Skoro bowiem nie jest możliwe samodzielne przedłużenie przez wykonawców
ważności ofert, w niniejszym postępowaniu na dzień dokonania wyboru najkorzystniejszej
oferty, żadna ze złożonych ofert nie była już ważna z uwagi na upływ terminu ważności ofert.
Przyjęcie zaś przeciwnego poglądu, dopuszczającego możliwość samodzielnego
przedłużenia ważności ofert przez wykonawców implikuje wniosek, iż oferta Protestującego
była ważna na dzień dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty i jako najkorzystniejsza
powinna zostać wybrana. Natomiast wykonawca konsorcjum PwC powinien zostać
wykluczony z niniejszego postępowania. W niniejszym postępowaniu Zamawiający naruszył
art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania.
Rozstrzygniecie protestu nastąpiło w dniu 03.08.2009 r. faxem, poprzez jego
oddalenie. Podnosząc zarzut dotyczący niezasadnego wykluczenia Protestującego z udziału
postępowaniu i dokonania zwrotu wadium przed upływem terminu na wniesienie środków
ochrony prawnej Protestujący wskazuje, iż pozostaje on związany ofertą z jednoczesną -
ważnością wadium wskutek „przedłużenia okresu związania swoją ofertą oraz ważności
wadium o kolejne 102 dni". Jak należy domniemywać z treści uzasadnienia protestu,
Protestujący obliczył liczbę 102 dni jako sumę liczby dni, jakie upłynęły od dat złożenia przez
Protestującego oświadczeń z dnia 6.03.2009 r. i 7.05.2009 r., określających terminy
ważności oferty i wadium do wymienionych w tych oświadczeniach konkretnych dat tych
ważności (odpowiednio do dnia 15.05.2009 r. oraz do dnia 8.06.2009 r.).
Zamawiający na podstawie ponownej rzetelnej analizy dokumentacji postępowania
stwierdza, że przedmiotowy zarzut jest bezpodstawny, a przedstawiona argumentacja nie
może zostać przyjęta. Wskazywane przez Protestującego rzekome przedłużenie okresu
związania ofertą o 102 dni nie wynika z przepisów prawa, a także nie wynika z dokumentacji
postępowania. Złożone przez Protestującego oświadczenia z dnia 6.03.2009 r. i 7.05.2009 r.
są jasne, zrozumiałe i nie budzą wątpliwości co do ich treści. Termin związania ofertą
wyrażony ww. oświadczeniami został określony datą kalendarzową. Tak określony termin nie
może być przeliczany w sposób przyjęty przez Protestującego. Zmiana tak określonego
terminu wymaga złożenia oświadczenia, którego Protestujący nie złożył. Protestujący nie
może bowiem kreować dodatkowych okresów przedłużających okres związania ofertą
i zwrotu wadium. abstrahując od treści złomnych przez siebie oświadczeń woli w tej sprawie,
tj. wbrew treści tych oświadczeń. Zwrot wadium przez Zamawiającego nastąpił na podstawie

ustawowego obowiązku wynikającego z art. 46 ust. 1 pkt 1 Pzp, zgodnie z którym
Zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, jeżeli upłynął termin związania ofertą.
Okoliczność upływu terminu związania ofertą w dacie zwrotu wadium jest oczywista, co
potwierdza, że dokonanie zwrotu wadium było zasadne i prawidłowe.
Zasadnie zatem Zamawiający dokonał zwrotu wadium, a następnie wykluczył
Protestującego z postępowania o zamówienie publiczne, o czym Protestujący został
zawiadomiony niezwłocznie po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty, na zasadzie art.
92 ust. 1 pkt 3 Pzp.
Analizując zarzut dotyczący zaniechania wykluczenia wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum PwC i argumentację powyższego
zarzutu należy zauważyć, iż oferta Konsorcjum PwC od dnia otwarcia ofert zabezpieczona
była następującym wadium:
• Gwarancją Nr 00/10476, ważną od 24.10.2008 r. do 29.12.2009 r.
• Aneksem nr 1 z dnia 22.12.2009 r., ważnym do 7.03.2009 r.
• Aneksem nr 2 z dnia 3.03.2009 r., ważnym do 30.04.2009r.
• Aneksem nr 3 z dnia 29.04.2009 r., ważnym do 15.06.2009 r.
• Gwarancją Nr 00/11424, ważną od 15.06.2009 r. do 15.08.2009 r.
Wprawdzie na gwarancji Nr G0/11424 widnieje data 17.06.2009 r., jednakże
gwarancja ta potwierdza objęcie zobowiązań Wykonawcy powstałych od dnia 15.06.2009 r.
i informuje o ważności do dnia 15.08.2009 r. A zatem zgodnie z informacjami zawartymi
w powyższych gwarancjach i aneksach oferta Konsorcjum PwC zabezpieczona jest
skutecznie wadium łącznie od 24.10.2008 r. do 15.08.2009 r. Z powyższego wynika, iż
interes Zamawiającego; o którym mowa w art. 46 ust. 5 Pzp, jest zabezpieczony w całym
okresie związania ofertą, tym samym Zamawiający nie ma podstaw by twierdzić, że nie
będzie miał możliwości zatrzymania wadium wraz z odsetkami, jeżeli Konsorcjum PWC
odmówiłoby podpisania umowy, nie wniosłoby zabezpieczenia należytego wykonania umowy
lub też w sytuacji, gdyby zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się
niemożliwe z przyczyn leżących po stronie Konsorcjum.
Możliwość zaspokojenia z gwarancji ewentualnych roszczeń Zamawiającego zależy
bowiem wyłącznie od tego, czy okres ważności gwarancji jest tożsamy z okresem związania
ofertą (wyrok KIO/UZP 115/09). Zachowanie tych wymagań zapewnia Zamawiającemu
zabezpieczenie jego interesów. Aby należycie ocenić gwarancję wadialną w tym kontekście
powinno się badać przede wszystkim możliwość skutecznego zaspokojenia się
zamawiającego z sumy wadium. Tezę powyższą zawarł skład orzekający KlO w wyroku
z dnia 20.03.2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 266/09.
Dodatkowo, Konsorcjum PwC już po wniesieniu protestu przedstawiło
Zamawiającemu oświadczenie wystawcy gwarancji (pismo ING Bank Śląski SA z dnia

31.07.2009 r.) potwierdzające skuteczność zobowiązania wobec Zamawiającego.
Oświadczenie wystawcy gwarancji nie jest nowym czy dodatkowym dokumentem
w postępowaniu o udzielenie zamówienia, ono jedynie potwierdza w sposób ostateczny, iż
Zamawiający będzie mógł zaspokoić się z gwarancji wadialnej (również KIOIUZP 266/09).
Protestujący podnosząc zarzut zaniechania unieważnienia postępowania wskazuje, iż
w przedmiotowym postępowaniu wykonawcy nie mieli uprawnień do samodzielnego
przedłużania terminów związania ofertą, a w przypadku dokonania przez wykonawców takiej
nieuprawnionej czynności zamawiający nie może uznać jej za skuteczną oraz że wobec
niemożności dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty z uwagi na upływ terminu związania
ofertą postępowanie powinno być unieważnione na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Na potwierdzenie powyższej tezy Protestujący przytacza wybrane orzecznictwo ZA
(m.in. orzeczenie z dnia 15.02.2005 r., sygn. akt: UZP/ZO/0-229/05 czy orzeczenie z dnia
15.02.2005 r. sygn. akt UZP/ZO/O-2495/06) wyroki niektórych sądów okręgowych (wyrok
Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21.08.2006 r., sygn. akt.: XIX Ga 328/06 czy
postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 4.11.2005r., sygn. akt: II Ca 941/05)
oraz wybrane wyroki Krajowej Izby Odwoławczej (wyrok z dnia 21.01.2008 r., sygn. akt:
KIO/UZP 85/07). Odnosząc się do zarzutu Protestującego Zamawiający wskazuje, że nie
mógł postąpić w sposób opisany przez Protestującego. Ustawa Pzp nie reguluje uprawnień
Wykonawców w zakresie składania oświadczeń woli dotyczących przedłużenia terminu
związania ofertą, zatem zgodnie z art. 14 Pzp, zastosowanie mają w tym przypadku przepisy
ustawy Kodeks cywilny. Stanowisko to znalazło potwierdzenie w wyroku Sądu Okręgowego
w Katowicach z dnia 28.05.2007 r., który stwierdził, że językowa wykładnia przepisu art. 85
ust 2: „prowadzi do wniosku, że jego adresatem jest jedynie zamawiający, a nie wykonawca.
Tym samym więc wykonawca może poprzez jednostronną czynność prawną - oświadczenie
woli - wydłużyć bez zgody, czy też inicjatywy zamawiającego, termin związania swoją ofertą:
Tej kwestii bowiem nie dotyczy komentowany przepis, a zatem czynność ta jest ważna na
podstawie art. 58 k. c., gdyż żaden przepis Prawa zamówień publicznych, a także Kodeks
cywilny jej nie zakazuje " (sygn. akt: XIX Ga 194/07).
Stanowisko takie zostało wielokrotnie potwierdzone również w bogatym orzecznictwie
Krajowej Izby Odwoławczej, późniejszym niż wyroki wskazywane przez Protestującego, m.in.
w wyroku KIO z dnia 21.04.2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 315/08 oraz KIO/ZP 330/08.
W świetle art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego. złożenie oświadczeń o przedłużeniu terminu
związania ofertą świadczy niewątpliwie o chęci Wykonawców do zawarcia umowy i jej
realizacji. Stanowi również zabezpieczenie dla Zamawiającego, który sam nie może podjąć
takiej inicjatywy z uwagi na wyczerpanie uprawnień płynących z art. 85 ust. 2 Pzp, a przy tym
potrzebny jest dodatkowy czas na dokonanie przez Zamawiającego czynności zmierzających
do wyboru oferty najkorzystniejszej i zawarcia umowy o zamówienie publiczne. zamawiający

nie ma prawa do zmiany oświadczenia woli Wykonawcy. Podobnie Krajowa Izba
Odwoławcza rozstrzygnęła w wyroku z dnia 09.05.2008 r., sygn. akt: KIOIUZP 401/08, z dnia
14.08.2008 r., sygn. akt KIO/UZP 794/08, jak i w wyroku z dnia 20.10.2008 r., sygn. akt:
KIO/UZP 1070/08.
Powyższe znalazło także potwierdzenie w nowelizacji ustawy Prawo zamówień
publicznych, wprowadzonej ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy Prawo
zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 171, poz. 1058)
obowiązującą od dnia 24.10.2008 r., zgodnie z którą brzmienie art. 85 ust. 2 jest
następujące: „Wykonawca samodzielnie lub na wniosek zamawiającego może przedłużyć
termin związania ofertą, z tym że zamawiający może tylko raz, co najmniej na 3 dnia przed
upływem terminu związania ofertą, zwrócić się do wykonawców o wyrażenie zgody na
przedłużenie tego terminu o oznaczony okres, nie dłuższy jednak niż 60 dni".
Wskazać ponadto należy, że niewzięcie pod uwagę oświadczeń woli wyrażonych
przez poszczególnych Wykonawców naruszałoby w szczególności zasady współżycia
społecznego oraz ustalone zwyczaje. Zamawiający uwzględnił zatem terminy ważności ofert,
zadeklarowane przez poszczególnych Wykonawców, co bez wątpienia było korzystniejsze
zarówno dla Wykonawców, jak i dla przeprowadzanego postępowania.
W dniu 13.08.2009 r. (wpływ bezpośredni do Prezesa UZP) Odwołujący na oddalenie
protestu wniósł odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych podtrzymując zarzuty
i wnioski z protestu.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt
4 Pzp oraz art. 46 ust. 1 pkt 1 Pzp, dodatkowo wskazał co następuje. Zgodnie z art. 181 ust.
1 Pzp, w przypadku wniesienia protestu po upływie terminu składania ofert, bieg terminu
związania ofertą ulega zawieszeniu do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu. Norma
ta ma charakter normy bezwzględnie obowiązującej (ius cogens), zatem nie może być
zmieniana lub uchylana wolą stron. Należy więc zastanowić się, jakie skutki implikuje fakt
wniesienia protestu w sytuacji, gdy ważność oferty została przedłużona. Co do zasady -
zgodnie z normą bezwzględnie obowiązującą - następuje zawieszenie biegu terminu
związania ofertą. Tak uznał Zamawiający w odniesieniu np. do oferty Konsorcjum PwC, które
przedłużyło termin związania swojej oferty poprzez wskazanie określonej liczby dni. Z uwagi
na fakt, iż norma art. 181 ust. 1 Pzp ma charakter bezwzględnie obowiązujący, musi mieć
ona zastosowanie także w przypadku, gdy termin związania ofertą został przedłużony
poprzez wskazanie określonej daty. Odmienne podejście nie tylko byłoby sprzeczne
z powołaną normą bezwzględnie obowiązującą, ale także w sposób oczywisty naruszałoby
zasadę równego traktowania wykonawców. Odwołujący wskazał na problem, o jaki okres
czasu przedłuża się, w powołanej sytuacji, bieg terminu związania ofertą, lub inaczej rzecz

ujmując, o jaki okres czasu zawiesza się bieg terminu związania ofertą. Ma to tym
istotniejsze znaczenie, że okres zwieszenia biegu terminu związania ofertą z uwagi na
wniesienie protestu (liczony do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu) może być
dłuższy, niż okres, na jaki przedłużony został termin związania ofertą, wyznaczony określoną
datą. Jeżeli więc wykonawca przedłużył termin związania ofertą do określonego dnia (np.
o 30 dni), a okres zawieszenia biegu terminu związania ofertą wynosi 45 dni, to okazuje się,
że wyznaczona w oświadczeniu wykonawcy data jest wcześniejsza, niż wynikająca
z uwzględnienia okresu zawieszenia. W niniejszym postępowaniu sytuację wyjaśnia jednak
okoliczność, że termin związania ofertą został przedłużony nie tyle poprzez wskazanie
określonej daty, lecz przede wszystkim poprzez wskazanie pewnego okresu czasu - do
zaistnienia pewnego zdarzenia (do ostatecznego rozstrzygnięcia postępowania lub do
zawarcia umowy). Niestety, w ocenie Odwołującego, Zamawiający kwestię te zignorował,
bezrefleksyjnie uznając, że wyznaczenie określonej daty ma decydujące znaczenie i tylko
termin jest prawnie relewantny dla ustalenia terminu związania ofertą. Pominął więc normę
bezwzględnie obowiązującą, ustanowioną wart. 181 ust. 1 Pzp, stwierdzającą zawieszenie
biegu terminu związania ofertą do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu.
Co ważne, Zamawiający pominął też najważniejszą okoliczność, a mianowicie treść
oświadczeń woli Odwołującego o przedłużeniu terminu związania ofertą. Zgodnie z tymi
oświadczeniami, termin związania ofertą został przedłużony na czas niezbędny do
zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy, po ostatecznym rozstrzygnięciu
protestów. Odwołujący zawarł w nim wyraźne oświadczenie woli wskazujące na chęć objęcia
ważnością swojej oferty do czasu zakończenia postępowania i zawarcia umowy. Właśnie
z uwagi na bezwzględnie obowiązującą normę art. 181 ust. 1 Pzp, jak też oświadczenie
Odwołującego o przedłużeniu terminu związania ofertą na czas niezbędny do
zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy, wskazanie w oświadczeniu
o przedłużeniu terminu związania ofertą określonej daty uznać należy za prawnie
bezskuteczne, bo sprzeczne z powołaną normą. Skoro tak, to oświadczenie o przedłużeniu
terminu związania ofertą Odwołującego jest nadal ważne, do czasu zawarcia umowy.
Powyższa argumentacja, w ocenie Odwołującego, znajduje swoje oparcie także
w zasadach wykładni oświadczeń woli. Skoro z mocy art. 14 Pzp, do oświadczeń woli
zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego, to także art. 65 § 1 Kodeksu cywilnego,
zgodnie z którym oświadczenia woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na
okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone
zwyczaje. W nauce prawa podkreśla się, iż celem wykładni nie jest wykrycie subiektywnej
woli danej osoby, ale zrozumienie rzeczywistej treści jej działania, zmierzającego do
wywołania skutków prawnych. Okoliczności, w których oświadczenie woli zostało złożone,
mogą mieć istotny wpływ na wynik jego tłumaczenia, niejednokrotnie bowiem to one

konstytuują określoną treść oświadczenia, określającą zamierzone przez składającego je
skutki - oświadczenie to mogłoby mieć inne znaczenie, gdyby okoliczności faktyczne mające
wpływ na jego treść były inne. W świetle reguł wykładni ustanowionych w kodeksie cywilnym,
przy jej dokonywaniu należy uwzględniać również kontekst sytuacyjny. Zgodnie z wyrokiem
Sądu Najwyższego z dnia 3.02.2006 r. (sygn. akt: I CK 320/05), nawet gdy postanowienia
umowy są jasne, a umowa zawarta jest między profesjonalistami, o jej treści decyduje
rzeczywista wola stron, którą trzeba oceniać na podstawie kontekstu sytuacyjnego. Celem
umowy jest cel gospodarczy lub inny, który strony chciały osiągnąć przez zawarcie umowy.
Natomiast zastosowanie kryterium zasad współżycia społecznego oznacza potrzebę
tłumaczenia oświadczeń woli z zachowaniem zasad etycznych i moralnych przestrzeganych
w społeczeństwie. Zasady te mogą wyłączać możliwość wykładni prowadzącej do
nierównego traktowania stron lub takiego tłumaczenia niejasnych oświadczeń woli, które by
prowadziło do uprzywilejowania jednej i obciążenia drugiej w nadmiemy sposób. Zasady
wykładni treści oświadczeń woli, wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29.06.1995 r.
(sygn. akt: III CZP 66/95). W myśl stanowiska Sądu Najwyższego: „Na tle art. 65 k.c. należy
przyjąć kombinowaną metodę wykładni, opartą na kryteriach subiektywnym i obiektywnym.
Stanowisko takie zajmują też przedstawiciele nauki prawa cywilnego. Stosowanie
kombinowanej metody wykładni do czynności prawnych inter vivos obejmuje dwie fazy.
W pierwszej fazie sens oświadczenia woli ustala się mając na uwadze rzeczywiste
ukonstytuowanie się znaczenia między stronami. Oznacza to, że uznaje się za wiążący sens
oświadczenia woli, w jakim zrozumiała go zarówno osoba składająca, jak i odbierająca to
oświadczenie. Decydująca jest zatem rzeczywista wola stron. Podstawę prawną do
stosowania w tym wypadku wykładni subiektywnej stanowi art. 65 § 2 k.c. który, choć mowa
w nim o umowach, odnosi się w istocie do wszystkich oświadczeń woli składanych innej
osobie. Jeżeli okaże się, że strony nie przyjmowały tego samego znaczenia oświadczenia
woli, konieczne jest przejście do drugiej, obiektywnej fazy wykładni, w której właściwy dla
prawa sens oświadczenia woli ustala się na podstawie przypisania normatywnego, czyli tak,
jak adresat sens ten rozumiał i rozumieć powinien. Za wiążące uznać trzeba w tej fazie takie
rozumienie oświadczenia woli, które jest wynikiem starannych zabiegów interpretacyjnych
adresata. (...) Zgodnie z kombinowaną metodą wykładni, priorytetową regułę interpretacyjną
oświadczeń woli, składanych indywidualnie adresatom, stanowi rzeczywista wola stron.
Zastosowanie tej reguły wymaga wyjaśnienia jak strony rzeczywiście zrozumiały złożone
oświadczenie woli, a w szczególności, jaki sens łączyły z użytym w oświadczeniu woli
zwrotem lub wyrażeniem. W razie ustalenia, że były to te same treści myślowe, pojmowany
zgodnie sens oświadczenia woli trzeba uznać za wiążący. Jeżeli chodzi o oświadczenia woli
ujęte w formie pisemnej, czyli wyrażone w dokumencie, to sens tych oświadczeń ustala się
przyjmując za podstawę wykładni przede wszystkim tekst dokumentu. W procesie jego

interpretacji podstawowa rola przypada językowym regułom znaczeniowym. Wykładni
poszczególnych wyrażeń dokonuje się z uwzględnieniem kontekstu, w tym także związków
treściowych występujących między zawartymi w tekście postanowieniami. Uwzględnieniu
podlegają również okoliczności, w jakich oświadczenie woli zostało złożone, jeżeli dokument
obejmuje takie informacje, a także cel oświadczenia woli wskazany w tekście lub,
zrekonstruowany na podstawie zawartych w nim postanowień.
Tekst dokumentu nie stanowi wyłącznej podstawy wykładni ujętych w nim oświadczeń
woli składanych indywidualnie oznaczonym osobom. Pomimo ograniczeń dowodowych,
które znalazły wyraz w treści art. 247 k.p.c., dopuszczalny jest dowód ze świadków lub
z przesłuchania stron, jeżeli jest to potrzebne do wykładni niejasnych oświadczeń woli stron
zawartych w dokumencie. W takim wypadku bowiem wspomniane dowody nie są skierowane
przeciw osnowie dokumentu, a jedynie posłużyć mają jej ustaleniu w drodze wykładni (por.
orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 18 września 1951 r. C112/51, OSN 1952, poz. 70 oraz
z dnia 4 lipca 1975 r. III CRN 160/75, OSPiKA 1977, poz. 6). W procesie wykładni zawartych
w dokumencie oświadczeń woli składanych indywidualnie adresatom dopuszczalne jest
zatem sięgnięcie do takich okoliczności towarzyszących złożeniu oświadczenia woli, które
mogą być stwierdzone za pomocą poza dokumentowych środków dowodowych.
Interpretacja oświadczenia woli w takim wypadku przebiega według ogólnych zasad
kombinowanej metody wykładni. Wiążący prawnie sens oświadczenia woli ustala się więc
mając w pierwszej kolejności na uwadze rzeczywistą wolę stron, a dopiero wtedy gdy nie da
się jej ustalić, sens ten ustala się na podstawie przypisania normatywnego.".
Uwzględniając powyższe zasady wykładni oświadczeń woli wskazać należy na dwie
istotne kwestie:
1) okoliczności, w których składane były oświadczenia o przedłużeniu terminu związania
ofertą,
2) treść tych oświadczeń.
Odwołujący składał oświadczenie woli o przedłużeniu terminu związania ofertą w sytuacji,
gdy bieg terminu związania ofertą uległ zawieszeniu z uwagi na wniesienie protestów. Warto
przypomnieć, iż pierwsze oświadczenie (z dnia 6.03.2009 r.) zostało złożone, gdy protest na
wykluczenie Odwołującego nie został jeszcze ostatecznie rozstrzygnięty (wyrok KIO zapadł
w dniu 3.04.2009 r.), natomiast drugie w dacie, w której został wniesiony protest na
zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści oferty. Nie
może więc ulegać wątpliwości, iż oświadczenia te z istoty rzeczy nie mogły się odnosić do
terminu, który biorąc pod uwagę stan sprawy nie gwarantował ostatecznego rozstrzygnięcia
postępowania. Jest wręcz odwrotnie. Odwołujący wyraźnie wskazał w każdym z oświadczeń,
że przedłuża termin związania ofertą do czasu ostatecznego zakończenia postępowania.
Natomiast wskazanie daty miało w tej sytuacji charakter wyłącznie informacyjny i nie niosło

za sobą skutków prawnych. Zamawiający nadmierną wagę przyjął do wskazanych dat,
natomiast całkowicie zignorował oświadczenie Odwołującego, że przedłuża termin związania
swoją ofertą do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia postępowania, a więc ostatecznego
dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty. W takim zaś przypadku, Zamawiający powinien
dokonać wykładni oświadczeń woli złożonych przez Odwołującego i ewentualnie wezwać go
do złożenia wyjaśnień.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt
4 Pzp, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców z uwagi na zaniechanie wykluczenia z udziału w postępowaniu konsorcjum
PWC, należy wskazać, co następuje:
W nauce prawa oraz w orzecznictwie (wyrok ZA z dnia 21.03.2005 r., sygn. akt:
UZP/ZO/0-481/05), podkreśla się, iż definicja legalna wadium zawarta jest nie w ustawie
Prawo zamówień publicznych, lecz w art. 704 KC. Zgodnie z art. 704 § kodeksu cywilnego,
w warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo
przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną
sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium). Funkcja wadium
polega głównie na zabezpieczeniu organizatora przetargu poprzez możliwość zatrzymania
wadium na wypadek niezawarcia umowy przez oferenta, którego oferta nie została wybrana
(M. śak, w Komentarzu do art. 704 KC - Komentarz do niektórych przepisów Kodeksu
cywilnego zmienionych ustawą z dnia 14.12.2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz
niektórych innych ustaw). Zastrzeżenie wadium stanowi jeden z wymogów uczestnictwa
w postępowaniu, na co zresztą wskazuje wyraźnie dyspozycja art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp
o wykluczenia z postępowania wykonawcy uchylającego się od ustanowienia wadium.
Wadium staje się integralnym składnikiem stosunku przetargowego wynikającego
z dodatkowego zastrzeżenia umownego dołączonego do porozumienia przetargowego
skutkującego obligacyjnie, ponieważ wniesienie wadium jest dodatkowym świadczeniem.
W przypadku wcześniejszego wygaśnięcia wadium …… powinno być ono odnowione
(R. Szostak, Charakter prawny wadium przetargowego w obrębie zamówień publicznych,
Przegląd Sądowy z 1998, Nr 11-12). Ponadto zwraca się uwagę, że: "Wynikająca
z warunków przetargowych konieczność ustanowienia niezbędnego wadium powoduje, że
uchybienia w postaci uchylenia się od spełnienia tego wymogu nie da się pogodzić
z adhezyjną akceptacją warunków przetargowych. Samo porozumienie się stron nie
wystarcza, lecz konieczne jest wniesienie odpowiedniego wadium. Dopóki do tego nie
dojdzie, nie jest możliwe nawiązanie stosunku przetargowego." - R. Szostak, Przetarg
nieograniczony na zamówienie publiczne. Zagadnienia konstrukcyjne, Wyd. AE w Krakowie,
2005 r., str. 66-67.
Piśmiennictwo zgodnie uznaje, że zasadnicza funkcja gwarancji (czy to bankowej,

czy też ubezpieczeniowej) polega na dostarczeniu beneficjentowi (tutaj: Zamawiającemu)
niewątpliwego oraz łatwo realizowalnego zabezpieczenia spełnienia świadczenia przez
zindywidualizowanego dłużnika (Wykonawca). Cel ten osiągnie się wówczas, gdy przesłanki
aktualizacji obowiązku gwaranta są łatwe do spełnienia i umożliwiają jego niezwłoczną
realizację (A. Koch [... ] System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań -część szczegółowa.
Tom 8, Warszawa 2004, str. 489). Konsekwencją gwarancyjnego charakteru wadium jest to,
że Zamawiający w całym okresie związania ofertą może zaspokoić swoje roszczenia.
Konsekwentnie, zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 17.06.2008 r.
(sygn. akt KIO/UZP 537/08, Zamówienia publiczne w orzecznictwie. Zeszyty orzecznicze,
Zeszyt Nr 2, W-wa 2008, str. 35), wadium wnoszone w formie gwarancji ubezpieczeniowej
musi zapewniać taką samą płynność, jak wadium wnoszone w pieniądzu. Oznacza to, że
dochodzenie roszczenia z tytułu gwarancji nie powinno być utrudnione, a wadium ma
zapewniać realną możliwość zaspokojenia z wadium. Należy też zaznaczyć, iż zgodnie ze
stanowiskiem przyjętym w orzecznictwie KIO: „ustawa Prawo zamówień publicznych ze
szczególnym rygoryzmem traktuje kwestie wnoszenia wadium. Powoduje to niemożność
jego uzupełniania po terminie składania ofert, pomimo że przepisy tej ustawy umożliwiają
uzupełnianie innych dokumentów. Wyjaśnienia złożone przez ubezpieczyciela nie mogą
mieć charakteru sanującego błędną gwarancję ubezpieczeniową, gdyż zostały złożone po
terminie składania ofert."- wyrok KIO z dnia 3.09.2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 868/08,
Zamówienia publiczne w orzecznictwie. Zeszyty orzecznicze, Zeszyt nr 3, str. 31).
Nie jest więc dopuszczalne powoływanie się na oświadczenie złożone przez bank lub
zakład ubezpieczeń dotyczące treści wystawionej gwarancji, skoro zostały one złożone po
dacie złożenia dokumentu gwarancji.
Zamawiający rozstrzygając protest, powołując się na pogląd zaprezentowany
w wyroku KIO/UZP 115/09, uznał, iż możliwość zaspokojenia z gwarancji ewentualnych
roszczeń Zamawiającego zależy bowiem wyłącznie od tego, czy okres ważności gwarancji
jest tożsamy z okresem związania ofertą. Stanowisko Zamawiającego uznać należy za
błędne, nadto niezgodne z poglądem wyrażonym przez KIO w powołanym wyroku. Pogląd
zaprezentowany w wyroku z dnia 6.02.2009 r. (sygn. akt: KIO/UZP 115/09) brzmi
następująco: "Porównując przez pryzmat powyższego wadium wniesione w formie gwarancji
oraz wadium wniesione w formie pieniądza, stwierdzić należy, że możliwość zaspokojenia
ewentualnych roszczeń zamawiającego będzie zależała w przypadku gwarancji od tego, czy
okres ważności gwarancji (termin obowiązywania gwarancji) jest tożsamy z okresem
związania ofertą, zaś w przypadku pieniądza, od jego pozostawania w dyspozycji
zamawiającego na rachunku bankowym zamawiającego.". Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego, z powyższego nie wynika, że warunkiem koniecznym, lecz jednocześnie
wystarczającym dla ważności wadium wniesionego formie niepieniężnej (gwarancja) jest,

aby okres obowiązywania gwarancji był tożsamy z okresem związania ofertą, a konsekwencji
- nie ma znaczenia prawnego fakt dostarczenia do zamawiającego dokumentu
ustanawiającego wadium. KIO uznała bowiem, w okolicznościach konkretnej sprawy, tylko
zbędność składania przez wykonawcę oświadczenia o przedłużeniu ważności wadium
w przypadku, gdy wadium zostało wniesione w pieniądzu. Pogląd KIO należy rozpatrywać
w kontekście sprawy, na tle której został sformułowany. KIO, dokonując porównania
sposobów wnoszenia i przedłużania ważności wadium wnoszonego w pieniądzu oraz formie
gwarancji (bankowych i ubezpieczeniowych) wyraziło istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej
stanowisko: „W przypadku wadium wnoszonego w formie gwarancji jest ono skutecznie
wniesione, gdy najpóźniej w terminie składania ofert zamawiający otrzyma stosowny
dokument, a zatem w chwili fizycznego wejścia przez zamawiającego w posiadanie takiego
dokumentu, a z jego treści wynikać będzie termin ważności co najmniej tożsamy z terminem
związania ofertą. W sytuacji, gdy pierwotnie wyznaczony przez zamawiającego termin
składania ofert zostaje zmieniony, a wykonawca złożył już ofertę i doręczył zamawiającemu
dokument gwarancji z okresem obowiązywania tej gwarancji ustalonym odpowiednio do
pierwotnego terminu składania ofert i okresu związania ofertą, wówczas wykonawca taki, dla
uznania skuteczności wniesienia wadium, będzie zmuszony doręczyć zamawiającemu aneks
do złożonej wcześniej gwarancji, obejmujący nowy okres związania ofertą, ewentualnie
będzie mógł złożyć nowy dokument gwarancyjny z okresem obowiązywania tej gwarancji
ustalonym odpowiednio do zmienionego terminu składania ofert, czy wreszcie będzie mógł
wnieść wadium w innej formie, np. w pieniądzu.[. ..] Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić
należy, że dla skuteczności wniesienia wadium zarówno w formie gwarancji, jak i w formie
pieniądza nie jest wymagane ze strony wykonawców złożenia żadnego oświadczenia
zamawiającemu, a jedynie uprzednie wykonanie dyspozycji i czynności wobec podmiotów
innych niż sam zamawiający (złożenie dyspozycji przelewu, złożenie wniosku o udzielenie
gwarancji), a w przypadku gwarancji dodatkowo doręczenie dokumentu gwarancyjnego
(aneksu). W ocenie składu orzekającego Izby, skuteczność przedłużenia wadium należy
odczytywać tak samo, jak skuteczność wniesienia wadium, tj. jako obowiązek dopełnienia
czynności faktycznych, fizycznych, nie zaś jako obowiązek polegający na złożeniu
jakiegokolwiek oświadczenia. Samo oświadczenie wykonawcy o przedłużeniu ważności
wadium złożonego w formie gwarancji, w sytuacji nie złożenia dokumentu, który to wadium
w istocie stanowi, byłoby bez znaczenia dla skuteczności wniesienia wadium.".
Z powyższego stanowiska KIO wynika wyraźnie, iż skoro do przedłużenia ważności
wadium stosuje się te same wymagania co do wniesienia wadium, a przypadku wniesienia
wadium konieczne jest dostarczenie do Zamawiającego dokumentu wadium (gwarancji),
którego okres odpowiada okresowi związania ofertą, to nie sposób uznać, że KIO mówiąc
o skuteczności zaspokojenia roszczeń zamawiającego z wadium wniesionego w formie

gwarancji miało na myśli wyłącznie okres ważności gwarancji, bez fizycznego dostarczenia
tego dokumentu przed upływem ważności dotychczas ustanowionego wadium.
Odnosząc się do dalszych wywodów Zamawiającego, związanych z powołaniem się
na wyrok KIO z dnia 20.03.2009 r. (sygn. akt KIO/UZP 266/09), gdzie aby ocenić należycie
gwarancję wadialną w kontekście zabezpieczenia interesów zamawiającego powinno się
badać przede wszystkim możliwość skutecznego zaspokojenia się Zamawiającego z sumy
wadium, podnieść należy, iż powołane orzeczenie absolutnie nie odnosi się do sytuacji,
z którą mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Przy ocenie ważności gwarancji badać
należy oczywiście możliwość skutecznego zaspokojenia się z sumy wadium, lecz mieć przy
tym należy na uwadze fakt, iż warunkiem koniecznym w tym zakresie jest nie tylko objęcie
wadium całego okresu związania• ofertą (w tym okresu przedłużonego), ale nieprzerwane
dysponowanie przez Zamawiającego dokumentem gwarancji przez ten okres, albowiem tylko
prawidłowo wystawiony i doręczony we właściwym okresie dokument gwarancji daje
Zamawiającemu prawo i gwarancję skutecznego , zaspokojenia swoich roszczeń z wadium.
W tej sytuacji Zamawiający zobowiązany był do podjęcia czynności mającej na celu
wykluczenie z postępowania Konsorcjum PwC, bowiem oferta tego Wykonawcy nie jest
zabezpieczona wadium. Co więcej, w realiach postępowania, zaniechanie wykluczenia
i dopuszczenie do udziału w dalszym postępowaniu Wykonawcy narusza zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 Pzp) - wyrok Zespołu Arbitrów
z dnia 5.01.2007 r., sygn. akt: UZP/ZO/0-3032/06.
Odnosząc się złożonego z ostrożności procesowej zarzutu naruszenia przepisów art.
7 ust. 1 w zw. z art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców z uwagi na zaniechanie unieważnienia
postępowania, należy podnieść, co następuje. Nie zgodził się że stanowiskiem
Zamawiającego z rozstrzygnięcia protestu. Nawet pobieżna lektura rozstrzygnięcia protestu
prowadzi do wniosku, iż w świetle powołanego orzecznictwa, możliwość dokonywania
samodzielnego przedłużenia terminu związania ofertą przez wykonawców w postępowaniach
wszczętych przed dniem 24.10.2008 r. nie była, jak chce to widzieć Zamawiający, oczywista.
Wręcz odwrotnie, stanowisko to - w świetle poglądów wyrażanych w orzecznictwie
arbitrażowym i sądowym - uznać należałoby za co najmniej dyskusyjne. Lektura uznanych
komentarzy do ustawy Prawo zamówień publicznych prowadzi do wniosku, iż żaden
z autorów nie wyraził poglądu, zgodnie z którym dopuszczalne jest samodzielne
przedłużanie terminu związania ofertą. Część autorów wcale nie odnosi się do tej kwestii,
dopuszczając jedynie przedłużanie tego terminu jednokrotnie w trybie art. 85 ust. 2 Pzp na
wniosek Zamawiającego. Natomiast inni autorzy wprost wykluczają tego rodzaju możliwość.
I tak, zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez P. Graneckiego: „Wykonawca nie ma
uprawnienia do „samodzielnego określenia terminu związania ofertą, gdyż prowadziłoby to

do naruszenia zasady legalizmu postępowania (art. 7 ust. 3) oraz zasady równego
traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1)."- P. Granecki, w:, Prawo zamówień publicznych.
Komentarz, CH BECK, Warszawa 2007, str. 243. Zdaniem 1. Pieroga: „Prawo zamówień
publicznych dopuszcza możliwość przedłużenia terminu związania ofertą już po otwarciu
ofert. Może to jednak nastąpić tylko jeden raz i zostać dokonane co najmniej na 7 dni przed
upływem terminu związania ofertą. Ponadto może to mieć miejsce tylko w uzasadnionych
przypadkach, a maksymalny okres przedłużenia wynosi 60 dni, niezależnie od tego, jaki
pierwotnie został ustalony termin związania ofertą. Z inicjatywą przedłużenia terminu
związania ofertą może wystąpić zamawiający, natomiast przedłużenie staje się skuteczne
tylko wobec tych wykonawców, którzy wyrażą na to zgodę."- J. Pieróg, Prawo zamówień
publicznych. Komentarz, wyd. 8, CH BECK, Warszawa 2007, str. 282 -283. W literaturze
zwraca się również uwagę, iż: „Zasadą jest, że określony przez zamawiającego termin
(okres), w którym wykonawca jest związany oferta powinien być ostateczny. Przedłużanie
tego terminu stanowi wyjątek od zasady, dlatego ustawodawca wymaga, aby miał on miejsce
jedynie "w uzasadnionych przypadkach" - W. Łysakowski, w:, Prawo zamówień Publicznych.
Komentarz, pod red. T. Czajkowskiego. UZP W-wa 2007, str. 293). Ponadto podnosi się, iż:
„Cywilistyczna zasada związania ofertą została wyrażona w art. 66 K.c. Zgodnie z nią oferent
jest związany stanowiącym ofertę oświadczeniem woli zawarcia umowy złożonym drugiej
stronie i w oznaczonym w ofercie terminie nie może zwolnić się z obowiązku zawarcia
umowy na warunkach przedstawionych w ofercie. Prawo zamówień publicznych modyfikuje
tę cywilistyczną konstrukcję wprowadzając rozwiązanie, zgodnie z którym to nie oferent
(według prawa zamówień wykonawca) - składając ofertę wskazuje termin, w którym oczekuje
odpowiedzi - ale Zamawiający w SIWZ określa, jak długo będzie trwał okres związania ofertą
wykonawców, którzy złożą oferty w postępowaniu." - W. Dzierżanowski, w:, Prawo zamówień
publicznych. Komentarz, Wyd. Wolters Kluwer, W-wa 2007, str. 311-312). Przeciwko
możliwości samodzielnego przedłużenia przez wykonawcę terminu związania ofertą
przemawiają też istotne względy konstrukcyjno-prawne. Bezspornym jest, iż postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego ma charakter cywilnoprawny, a jeżeli przepisy Ustawy
nie stanowią inaczej, przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się wprost (art. 14 Pzp).
Zamieszczenie przez zamawiającego ogłoszenia o wszczęciu postępowania oraz SIWZ
należy traktować jako ofertę zawarcia przyszłego stosunku przetargowego. Istotne warunki
tego stosunku wyznacza właśnie ogłoszenie i SIWZ. W tej sytuacji złożenie oferty
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzi do nawiązania stosunku
przetargowego (tzw. umowy przetargowej). Już w latach 80-tych w polskiej doktrynie
prawniczej wyrażono - uznany aktualnie - pogląd, w myśl którego złożenie oferty
w przetargu wywiera dwa skutki prawne. Pierwszy skutek wyraża się w związaniu oferenta
złożoną przez niego ofertą, drugi zaś - polega na zaakceptowaniu propozycji - ogłaszającego

przetarg (Zamawiającego) co do dalszego trybu postępowania przetargowego -dochodzi do
zawarcia porozumienia przetargowego, kreującego stosunek przetargowy (G. Ćmikiewicz:
„Postępowanie przetargowe jako konstrukcja szczególnego trybu zawarcia umowy",
Problemy Prawne Handlu Zagranicznego, t. 7, Katowice 1983 r., z nowszej literatury
Z. Radwański w: System prawa prywatnego. Prawo cywilne - część ogólna. Tom 2, W-wa
2002 r., R. Szostak, „Przetarg nieograniczony na zamówienie publiczne. Zagadnienia
konstrukcyjne", Kraków 2005). Celem tego stosunku jest doprowadzenie do wyboru oferty
najkorzystniejszej. Wykonawca składając ofertę w postępowaniu, właśnie z uwagi na
nawiązanie stosunku przetargowego, nie może skutecznie odwołać swojego oświadczenia
woli. Pogląd ten dość jednolicie prezentowany jest w nauce prawa (G. Ćmikiewicz,
Postępowanie przetargowe jako konstrukcja szczególnego trybu zawarcia umowy, str. 14,
Z. Radwański w: System prawa prywatnego. Prawo cywilne - część ogólna. Tom 2, W-wa
2002 r., str. 31, W. Kocot, Zawieranie umów sprzedaży według Konwencji Wiedeńskiej,
W-wa 1998 r., str. 98).
Oczywiście tylko wyjątkowo jest to dopuszczalne na gruncie kodeksu cywilnego -
zgodnie z art. 662 § 2 K.c. w stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami oferta może być
odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej
stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty. Z przyczyn oczywistych
ta wyjątkowa regulacja nie może mieć zastosowania w niniejszej sprawie, skoro oferta
Odwołującego nie została złożona innemu przedsiębiorcy. Powyższe implikuje
niedopuszczalność, co do zasady możliwości dokonywania zmiany terminu związania ofertą,
albowiem w istocie prowadziłoby do modyfikacji lub odwołania oferty w tym zakresie, w jakim
podlega ona zmianie. Skoro doszło do nawiązania umowy przetargowej, to możliwość
dokonania jednostronnej zmiany tej umowy (a do tego w istocie sprowadzałoby się
samodzielne dokonanie przedłużenia terminu związania ofertą) musi znajdować swoje
oparcie w określonej normie kompetencyjnej. Krótko mówiąc, wykonawca musi posiadać
odpowiednie uprawnienie, które wynikać może bądź z przepisu prawa, bądź też z umowy.
W tym przypadku normy takiej brak. Z całą pewnością przepis art. 85 ust. 2 Pzp, w brzmieniu
obowiązującym przed dniem wejścia w życie nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 4 września
2008 r., nie uprawniał wykonawców do samodzielnego przedłużania terminu związania
ofertą. Wykonawca mógł przedłużyć ważność oferty tylko raz i to na wezwanie
zamawiającego, złożone na co najmniej 7 dni przed upływem terminu związania ofertą.
Kwestia ta zostanie rozwinięta w dalszej części odwołania. Również treść stosunku
przetargowego, wyznaczonego ogłoszeniem oraz SIWZ, nie zezwalała na samodzielne
przedłużanie terminu związania ofertą, albowiem recypowała jedynie treść art. 85 ust. 2 Pzp
w poprzednim brzmieniu.
Skoro dopuszczalność samodzielnego przedłużania ofert przez wykonawców nie była

oczywista w orzecznictwie oraz literaturze, zaś akceptowana przez Zamawiającego, to
powinien dać on temu wyraz w SIWZ, aby wszyscy wykonawcy mieli świadomość możliwości
korzystania z tego rozwiązania. Jednakże ani w SIWZ, ani też w na późniejszym etapie
postępowania Zamawiający nie wskazał, iż dopuszczalne będzie samodzielne przedłużanie
przez wykonawców terminu związania ofert, tym bardziej, iż znane mu było orzecznictwo
w tym zakresie. W Rozdz. IX SIWZ Termin związania ofertą, w pkt 2 zd. 2, Zamawiający
przytoczył jedynie dyspozycję art. 85 ust. 2 Pzp w brzmieniu obowiązującym na dzień
wszczęcia postępowania. W tym czasie Zamawiający mieć powinien wiedzę na temat
uchwalonych zmian do Pzp, mocą których zmieniano treść art. 85 ust. 2 Pzp (ustawa został
uchwalona w dniu 4.09.2008 r., zaś SIWZ nosi datę 18.09.2008 r.), wprowadzających
możliwość samodzielnego przedłużania terminu związania ofertą przez wykonawców.
Ponadto Odwołujący, wnosząc w dniu 7.05.2009 r. protest na zaniechania wezwania go do
złożenia wyjaśnienia dotyczących treści oferty i/lub uzupełnienia dokumentów, podniósł
w uzasadnieniu protestu okoliczność, iż: "okres „ważności" złożonych w przetargu ofert lada
dzień wygaśnie", a więc zwracał uwagę, iż jego zdaniem nie jest możliwe samodzielne
przedłużanie terminu związania ofertą Zamawiający rozstrzygając protest pismem z dnia
15.05.2009 r. nie odniósł się do wątpliwości Wykonawcy o upływającym terminie związania
ofertą. Gdyby wiec prowadził postępowanie z zachowaniem - wyrażonych w art. 7 ust. 1 Pzp
- zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz przejrzystości, to
chociażby w rozstrzygnięciu protestu powinien wskazać, iż jego zdaniem przedłużenie
terminu, związania ofertą przez wykonawców jest dopuszczalne. Zasada przejrzystości Pzp
oznacza, że postępowanie o udzielenie zamówienia zawiera jasne reguły i istnieją środki do
weryfikacji prawidłowości ich stosowania zaś zamawiający podejmują przewidywalne decyzje
na podstawie wcześniej ujawnionych kryteriów. Wykonawca jest w stanie z góry przewidzieć,
o co chodzi w postępowaniu i jakie posiada szanse związane z udziałem w konkretnej
procedurze. Rozróżnia się przejrzystość ex-ante i ex post. Obowiązek przejrzystości ex-ante
oznacza przede wszystkim, iż przedsiębiorstwo z siedzibą w innym państwie członkowskim
ma dostęp do odpowiednich informacji odnoszących się do zamówienia przed jego
udzieleniem i w konsekwencji jest w stanie wyrazić swoje ewentualne zainteresowanie
otrzymaniem takiego zamówienia (wyrok ETS z 21.07.2005 r. w sprawie C-231/03 Coname).
Dla zachowania przejrzystości ex-ante konieczne jest również m.in. zapewnienie
uprzedniego podania dokładnych informacji na temat kryteriów kwalifikacji oraz kryteriów
udzielenia zamówienia (w ogłoszeniu lub dokumentacji przetargowej) - wyrok ETS
z 12.12.2002 r., C-470/99. Również w opinii z dnia 11.06.2008 r. - sporządzonej na zlecenie
Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu do powyższego projektu nowelizacji ustawy -
autorstwa dr Agnieszki Sołtysińskiej, podniesiono, co następuje, cyt.: "Kolejne zmiany
dotyczące przyznania wykonawcy, uprawnienia do samodzielnego przedłużania terminu

związania ofertą pozwalają na prowadzenie postępowania i zawarcie umowy w sytuacji, gdy
zamawiający nie zwrócił się do wykonawcy z takim wnioskiem -nowelizowany przepis jest
uzasadniony: skoro wykonawca może przedłużyć termin związania ofertą na wniosek
zamawiającego, to również może to uczynić z własnej inicjatywy. Omawiany przepis
pozostawia nadal zamawiającym uprawnienie do jednokrotnego zwrócenia się o wyrażenie
zgody na przedłużenie terminu związania ofertą, aczkolwiek nie precyzuje - jak w obecnym
stanie prawnym - że powinno to nastąpić co najmniej na siedem dni przed upływem terminu
związania ofertą. Z proponowanych zmian wynika również, iż przedłużenie terminu nie musi
nastąpić jedynie w "uzasadnionych przypadkach", co jest z pewnością konsekwencją
przyznania wykonawcom prawa do inicjatywy w zakresie wyrażania zgody na przedłużenie
terminu związania ofertą.". Nowelizacja ustawy, zgodnie z powyższymi uwagami, nie
zmierzała więc do rozstrzygnięcia istniejących wątpliwości na korzyść jednego ze stanowisk,
lecz miała charakter prawotwórczy, a więc zmierzała do ewidentnej zmiany obowiązującego
prawa. Mając na względzie dyrektywę racjonalnego prawodawcy nie można pozbawić
znaczenia jurydycznego nowelizacji dokonanej przez ustawę z dnia 4.09.2008 r.
W konsekwencji nie sposób się zgodzić z poglądem prezentowanym przez Zamawiającego,
iż był zobowiązany do uwzględnienia oświadczeń woli wyrażonych przez poszczególnych
wykonawców, a przeciwne działanie naruszałoby zasady współżycia społecznego oraz
ustalone zwyczaje. Nie dość, że Zamawiający nie wskazał, jakie są ustalone zwyczaje w tym
zakresie, to właśnie niepoinformowanie wykonawców o akceptowanych przez
Zamawiającego zasadach przedłużania terminu związania ofertą narusza zasady współżycia
społecznego, a nadto zasadę uczciwej konkurencji. Indywidualne przedłużanie terminu
związania ofertą przez każdego z wykonawców prowadzi w konsekwencji do sytuacji, gdy
termin związania ofertą przez każdego z wykonawców jest inny. Trudno więc mówić
o porównywalności ofert. Nadto, skoro Zamawiający może dokonać wyboru oferty
najkorzystniejszej jedynie w terminie związania ofertą, a terminy te są różne, to taka
interpretacja daje Zamawiającemu prawo do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej w
takim momencie, gdy ważność jednej z ofert wobec jej nieprzedłużenia wygasła, a inna
oferta nadal jest ważna, co w oczywisty sposób nie tylko kłóci się z zasadą równego
traktowania wykonawców, ale daje pole do nadużyć. Wskazał także, jak w proteście, że
katalog podstaw unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia, określony art. 93
ust. 1 Pzp, ma charakter obligatoryjny. Skutkiem tego zamawiający ma obowiązek
unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w sytuacji, gdy zaistnieje
jedna z opisanych w tym przepisie okoliczności. W szczególności art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp
stanowi, iż zamawiający unieważnia postępowanie, jeżeli obarczone jest ono wadą
uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego. Kopie treści
odwołania otrzymał tego samego dnia Zamawiający (wpływ bezpośredni).

Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu
postępowania w sprawie, w szczególności zapoznaniu się z dokumentacją
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym z postanowieniami SIWZ,
treścią ofert, po wysłuchaniu oświadczeń woli, jak i stanowiska stron i uczestników
postępowania na rozprawie ustalił i zważył, co następuje.

Skład orzekający Izby w pierwszej kolejności ustalił, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 187 ust. 4 Pzp.
W następnej kolejności Izba ustaliła, że: „Podzielając stanowisko zawarte w publikacji
Urzędu Zamówień Publicznych z 2004 r. ”Środki ochrony prawnej – poradnik”, autorstwa
Waldemara Łysakowskiego rozdział III skład orzekający uznał, iż brak jest materialno-
prawnej przesłanki warunkującej skuteczność wniesienia środka ochrony prawnej przez
Odwołującego w postaci interesu prawnego (art. 179 ust. 1). W związku z tym, stosując
wykładnię gramatyczną i systemową powołanego wyżej przepisu, należy przyjąć, że
wykazanie przez Odwołującego interesu prawnego jest jego obowiązkiem przy korzystaniu
z każdego środka ochrony prawnej. Charakter prawny wymienionej przesłanki oznacza, że
jej niewykazanie przez wnoszącego środek ochrony prawnej skutkuje oddaleniem
wniesionego środka ochrony prawnej nawet wtedy, gdy środek ten jest merytorycznie
uzasadniony, tj. zostało wykazane naruszenie przez zamawiającego przepisów Ustawy PZP,
czy przepisów zawartych w aktach wykonawczych wydanych na tej podstawie.” (wyrok KIO
z dnia 19.12.2007 r., sygn. akt. KIO/UZP 1431/07). Ponadto, z uwagi na materialno - prawny
charakter interesu prawnego podlega on rozpoznaniu na rozprawie.
Interes prawny istnieje wówczas, gdy w konkretnym, toczącym się postępowaniu,
w wyniku naruszenia prawa przez Zamawiającego Wykonawca traci możliwość uznania jego
oferty za najkorzystniejszą (por. SO w Białymstoku z 31.03.2006 r., sygn. akt: II Ca 104/06,
SO w Warszawie z 21.03.2006 r., sygn. akt: V Ca 2402/05). W przedmiotowym stanie
faktycznym nie miało to miejsca. Ponadto, Izba podkreśla, że istnienie interesu prawnego
powinno być nadto udowodnione, a nie tylko uprawdopodobnione (wyrok Sądu Okręgowego
w Lublinie z dnia 16.06.2005 r., sygn. akt: II Ca 327/05).
Odwołujący wnosił o uwzględnienie środka ochrony prawnej oraz unieważnienie
czynności wykluczenia z udziału w postępowaniu, unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, dokonanie ponownej oceny ofert, dokonanie czynności
zaniechanej, tj. wykluczenia Konsorcjum PwC z udziału w postępowaniu, względnie:
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia. Wskazywał naruszenie art. 7 ust. 1
w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp oraz art. 46 ust. 1 pkt 1 Pzp, art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 2
pkt 4 Pzp oraz art. 7 ust. 1 w zw. z art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp.

Izba zwraca uwagę, że Odwołujący wskazywał w proteście: „W przypadku
prawidłowego postępowania Zamawiającego oferta Protestującego zostałaby wybrana jako
najkorzystniejsza. Protestujący wnosząc protest dąży do uzyskania zamówienia i posiada
interes prawny w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp, wyrażający się we wnoszeniu środków
ochrony prawnej w celu zapewnienia prawidłowości procedury o udzielenie zamówienia
publicznego, by zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego nie była dotknięta
sankcją nieważności. W razie przyjęcia poglądu, że ważność wszystkich ofert uległa
wygaśnięciu z uwagi na niemożność samodzielnego przedłużenia okresu związania ofertą
przez wykonawców, to dokonanie przez Zamawiającego czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej po upływie okresu związania ofertą oraz zaniechanie przez
Zamawiającego unieważnienia postępowania, oznacza, że zachodzą przesłanki nieważności
umowy z mocy prawa zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 5 i 6 Pzp”. Jednakże, w ocenie Izby
Odwołujący nie ma interesu prawnego, a przytoczone powyżej jego uzasadnienie jest
błędne, tzn. niezgodne ze stanem faktycznym i prawnym. Poza tym, w odniesieniu do
Odwołującego można mówić nie tylko o braku faktycznej możliwości uzyskania zamówienia,
ale również o potencjalnej możliwości. Ponadto, teza o naruszeniu interesu prawnego
Odwołującego z uwagi na zawarcie w wyniku przedmiotowego postępowania nieważnej
umowy o udzielnie zamówienia publicznego jest także błędna.
Odwołujący złożył skutecznie ofertę w przedmiotowym postępowaniu o udzielnie
zamówienia publicznego. Jednakże kwestią zasadniczą dla ustalenia interesu prawnego po
stronie Odwołującego jest kwestia terminu związania ofertą, a ściśle stwierdzenia, czy oferta
Odwołującego tak w dniu wyboru oferty najkorzystniejszej, jak i w dniu jego wykluczenia
z udziału w postępowaniu, a zarazem w dniu protestu była ofertą ważną, tj. czy Wykonawca
był nią związany.
Izba z uwagi na wynikające z tych ustaleń skutki odniesie się do twierdzeń
Odwołującego z tym związanych zawartych w środkach ochrony prawnej, jak i na rozprawie,
w pozostałym zakresie uznając brak konieczności rozpatrywania merytorycznego zarzutów.
Po pierwsze, Izba dokonała następujących ustaleń po ponownym przeliczeniu
wszystkich wskazywanych przez Odwołującego terminów.
Otwarcie ofert miało miejsce w dniu 30.10.2008 r. - (60 dniowy pierwotny termin
związania ofertą wynikający z Rozdz. IX pkt 1 i 2 Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia zwanej dalej: „SIWZ”) – upływał w dniu 28.12.2008 r.
W dniu 04.12.2008 r. wpłynął protest (protest nr 1). Konsekwencją niniejszego było
zawieszenie biegu terminu związania ofertą (pozostawało 25 dni pierwotnego terminu
związania ofertą) do dnia 22.12.2008 r., czyli na 18 dni, tj. do dnia ostatecznego
rozstrzygnięcia protestu (zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 2 Pzp, rozstrzygnięcie protestu faxem
w dniu 12.12.2008 r. było ostateczne z upływem terminu na wniesienie odwołania). Po

ustaniu w dniu 22.12.2008 r. stanu zawieszenia, pierwotny termin związania ofertą
kontynuował swój bieg począwszy od dnia 23.12.2008 r. i upływał po dodaniu zaległych 25
dni – 16.01.2009 r.
Pismem z dnia 22.12.2008 r. Odwołujący, w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego z dnia 19.12.2008 r. złożył oświadczenie o przedłużeniu terminu związania
ofertą o wyznaczony okres 60 dni zgodnie z art. 85 ust. 2 Pzp, a wadium (w pieniądzu) do
dnia 09.03.2009 r.
Na tym etapie postępowania przedłużony okres związania ofertą rozpoczynał bieg
w dniu 17.01.2009 r., a upływał 17.03.2009 r.
W dniu 13.02.2009 r. wpłynęły 2 protesty (protest nr 2 i 3). Konsekwencją niniejszego
było zawieszenie biegu terminu związania ofertą (pozostawało 33 dni przedłużonego terminu
związania ofertą) do dnia 03.04.2009 r., czyli na 50 dni, tj. do dnia wydania orzeczenia przez
KIO zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 3 Pzp. Po ustaniu w dniu 03.04.2009 r., stanu zawieszenia,
przedłużony termin związania ofertą kontynuował swój bieg począwszy od dnia 04.04.2009 r.
i upływałby po dodaniu zaległych 33 dni – 06.05.2009 r.
Jednakże w dniu 17.04.2009 r. wpłynął protest (protest nr 4). Konsekwencją
niniejszego było zawieszenie biegu terminu związania ofertą (pozostawało 20 dni
przedłużonego terminu związania ofertą, upłynęło tylko 13 dni z 33 zaległych, w 14 był
protest) do dnia 07.05.2009 r., czyli na 21 dni, tj. do dnia ostatecznego rozstrzygnięcia
protestu (zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 2 Pzp, rozstrzygnięcie protestu w dniu 27.04.2009 r.
było ostateczne z upływem terminu na wniesienie odwołania).
Na tym etapie postępowania zawieszenie nie ustało, gdyż w dniu 07.05.2009 r.
wpłynął protest (protest nr 5). Konsekwencją niniejszego było dalsze zawieszenie biegu
terminu związania ofertą do dnia 25.05.2009 r. czyli na 18 dni, tj. do dnia ostatecznego
rozstrzygnięcia protestu (zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 2 Pzp, rozstrzygnięcie protestu w dniu
15.05.2009 r. było ostateczne z upływem terminu na wniesienie odwołania).
W rezultacie obu protestów zawieszenie terminu związania ofertą trwało przez okres
39 dni. Po ustaniu w dniu 25.05.2009 r. stanu zawieszenia, przedłużony termin związania
ofertą kontynuował swój bieg począwszy od dnia 26.05.2009 r. i upływał po dodaniu
zaległych 20 dni – 14.06.2009 r. Począwszy od 15.06.2009 r. Odwołujący nie był związany
złożoną ofertą.
Ponadto, Izba wskazuje, że Odwołujący pismem z dnia 06.03.2009 r., w odpowiedzi
na wezwanie Zamawiającego z dnia 25.02.2009 r. dotyczące przedłużenia ważności wadium
(art. 181 ust. 2a Pzp), złożył oświadczenie, że przedłuża ważność oferty oraz ważność
wadium na czas niezbędny do zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy, po
ostatecznym rozstrzygnięciu protestów, tj. do dnia 15.05.2009 r. Powyższe wynikało
z trwającego na tym etapie postępowania protestacyjno – odwoławczego zakończonego

wydaniem orzeczenia przez KIO w dniu 03.04.2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 268/09, sygn.
akt: KIO/UZP 270/09.
Dodatkowo Odwołujący pismem z dnia 07.05.2009 r., po raz drugi złożył
oświadczenie, w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego z dnia 25.02.2009 r., że
przedłuża ważność oferty oraz ważność wadium na czas niezbędny do zabezpieczenia
postępowania do zawarcia umowy, po ostatecznym rozstrzygnięciu protestów, tj. do dnia
08.06.2009 r. Powyższe oświadczenie wynikało, jak wynika z analizy dokumentacji, ponad
rocznego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na skutek zbliżającego się
upływu terminu związania ofertą wskazanego przez Odwołującego pismem z dnia
06.03.2009 r., co wynika jednoznacznie z protestu, który złożył Odwołujący w dniu
07.05.2009 r. Niniejszy protest był także okolicznością, która spowodowała złożenie przez
Odwołującego oświadczenia pismem z dnia 07.05.2009 r.
W konsekwencji dokonanych ustaleń Izba stwierdza w sposób niebudzący żadnych
wątpliwości, że w dniu wyboru oferty najkorzystniejszej oraz wykluczenia Odwołującego
z udziału w postępowaniu (pismo z dnia 15.07.2009 r., otrzymane przez Odwołującego
w dniu 16.07.2009 r.) nie był Odwołujący uczestnikiem przedmiotowego postępowania od
prawie miesiąca. Utrata statusu Wykonawcy w przedmiotowym postępowaniu nie została
spowodowana naruszeniem przepisów przez Zamawiającego, ale nastąpiła na skutek braku
przedłużenia okresu związania swoją ofertą przez Odwołującego, co Wykonawca
zainteresowany uzyskaniem zamówienia winien był uczynić. W rezultacie Odwołujący nie
może już uzyskać przedmiotowego zamówienia publicznego.
Stanowisko przedstawione na rozprawie o konieczności wliczenia w termin związania
ofertą czasookresów zawieszenia, które w przedmiotowym stanie faktycznym miały miejsce
5-ciokrotnie, najdłuższe 50 dni jest nieuprawnione. Orzecznictwo w swej przeważające
większości nie dopuszcza takiej możliwości, a ewentualne odosobnione przypadki należy
rozpatrywać na danym stanie faktycznym w powiązaniu z określonymi okolicznościami.
Także przedstawiciele doktryny nic nie mówią o takim działaniu wręcz przeciwnie wskazują,
że: „Poprzez analogie do zawieszenia biegu terminu przedawnienia roszczeń (art. 121 § 1
k.c.) – w okresie zawieszenia bieg terminu związania ofertą nie biegnie, po ustaniu zaś stanu
zawieszenia kontynuuje swój bieg.”(M. Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski:
„Prawo Zamówień Publicznych. Komentarz”, wyd. 3, W-wa 2007, str. 660).
Jak z powyższego wynika, chodzi tylko i wyłącznie o kontynuację terminu związania
ofertą po upływie czasookresu zawieszenia, czyli przesuniecie w czasie jego dalszego biegu
z uwagi na wnoszone środki ochrony prawnej.
Ponadto, Izba wskazuje, że złożone przez Odwołującego oświadczenia miały miejsce
w określonych stanach faktycznych wynikających z okoliczności związanych z kolejnymi
etapami postępowania. Abstrahowanie od powyższego i negowanie wyraźnie wskazanych

dat kalendarzowych jest niedopuszczalne. Byłoby to działanie sprzeczne z ich wyraźnym
brzmieniem i okolicznościami w jakich zostały złożone. Twierdzenie, że chodziło
o zapewnienie ważności oferty na czas niezbędny do zabezpieczenia postępowania do
zawarcia umowy, po ostatecznym rozstrzygnięciu protestów w sensie ogólnym (czyli poprzez
wskazywanie pewnego zdarzenia), a nie odnoszącym się do danych protestów (w pierwszym
wypadku – protest nr 2 i 3, w drugim wypadku protest samego Odwołującego nr 5) jest
nieporozumieniem. W pismach jest mowa wyraźnie o terminach wskazanych w datach
kalendarzowych.
Dodatkowo, Odwołujący argumentował, że pismem z dnia 06.03.2009 r. przedłużył
termin związania ofertą o 71 dni, a pismem z dnia 07.05.2009 r. o kolejne 31 dni. Izba
wskazuje, że powyższe wynika dopiero z protestu Odwołującego złożonego w dniu
27.07.2009 r., czyli po 4, 3 miesiącach od ich złożenia. W ocenie Izby jest to próba
konwalidowania złożonych oświadczeń ex post. Z całokształtu dokumentacji m.in. z protestu
07.05.2009 r. wynika, że Odwołujący miał świadomość upływającego terminu związania
ofertą. W tym dniu dokonał określonych czynności w wyniku, których zawiesił bieg
przedłużonego terminu związania oferta oraz złożył nowe oświadczenie. Jeżeli w dniu
07.05.2009 r. Odwołujący wiedział, że jego oświadczenie wskazujące na 15.05.2009 r.
upływa za kilka dni. Wobec tego także na początku czerwca 2006 r. także miał niezbędną
wiedze w tym zakresie, tj. o zbliżającym się terminie wynikającym z oświadczenia złożonego
07.05.2009 r. W ocenie Izby Odwołujący wiedział także o upływie terminu związania ofertą
przedłużonego na podstawie art. 85 ust. 2 Pzp, gdyż skutek zawieszający jego bieg, jako
rezultat wnoszenia środków ochrony prawnej jest wiedzą powszechnie znaną. A wiedza
wykazywana przez Odwołującego w tym zakresie na rozprawie dodatkowo powyższe
bezsprzecznie potwierdza.
Poza tym, w ocenie Izby brak podstaw do uznania, że fakt wskazywania
w oświadczeniach terminu związania ofertą poprzez wskazanie daty kalendarzowej, będący
de facto działaniem sprzecznym z interesem Odwołującego, czyni takie wskazanie
bezskutecznym. W rezultacie zmuszając do uznania, że oświadczenia wskazują pewne
zdarzenie. Niniejsze stanowisko jest niezrozumiałym. W ocenie Izby Odwołujący ponosi
odpowiedzialność za składane w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
oświadczenia, tak samo jak i Zamawiający. Negowanie wskazanych oświadczeń, jako
skracających termin związania ofertą nie może bowiem prowadzić do wybierania
określonych ich fragmentów na użytek okoliczności, które zaistniały po 3, 4 miesiącach od
ich złożenia. Ewentualnym skutkiem, który de facto zaistniał w przedmiotowym stanie
faktycznym jest okoliczność wynikającą ze stanu faktycznego. Termin związania ofertą nie
upływał bowiem w dniu 08.06.2009 r., ale 14.06.2009 r.

Ponadto, aby skutecznie wskazać na interes prawny Odwołującego polegający na
prawie do kontroli Zamawiającego w kontekście zawarcia ważnej umowy, obowiązkiem
Odwołującego było wskazanie rażącego naruszenia przepisu Pzp, albo takiego naruszenia
przepisu, które miało wpływ na wynik postępowania. Nie każde bowiem naruszenie
przepisów Pzp skutkuje nieważnością umowy w trybie art. 146 ust. 1 pkt 5 i 6 Pzp.
W przedmiotowym postępowaniu także to nie miało miejsca albowiem, w ocenie Izby
okoliczności nie wskazują, aby utrata statusu Wykonawcy przez Odwołującego była
wynikiem działania Zamawiającego. Niezależnie bowiem od celu wnoszenia środka ochrony
prawnej (tzn. dla uzyskania zamówienia albo dla ważności ewentualnej umowy) Odwołujący
utracił legitymacje do ich wnoszenia. W dniu 27.07.2009 r., jak i 13.08.2009 r. czyli gdy
Odwołujący składał odpowiednio protest i wnosił odwołanie, czyli środki ochrony prawnej
faktycznie nie był już uczestnikiem przedmiotowego postępowania.
Z uwagi na brak interesu prawnego Krajowa Izba Odwoławcza nie ma obowiązku
odnoszenia się merytorycznie do podniesionych przez Odwołującego zarzutów, co też czyni
opierając się w tym względzie na wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 05.05.2008 r.,
sygn. akt: IX Ga 44/08: „Mając na uwadze powyższe rozważania należy wskazać, iż
prawidłowo przyjęła Krajowa Izba Odwoławcza, że po stronie skarżącego nie został
wskazany przez niego fakt naruszenia jego interesu prawnego. (….) W związku z tym trafne
jest rozstrzygniecie Krajowej Izby Odwoławczej, skutkujące oddaleniem odwołania tylko
i wyłącznie już z tego względu. Nie mniej w uzasadnieniu wydanego przez siebie wyroku
Izba, oprócz powyższej kwestii odniosła się również w sposób merytoryczny do
podniesionych przez odwołującego zarzutów, czego w świetle powyższego nie musiała już
czynić”.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 191 ust. 1 Pzp, orzeczono
jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania. O kosztach wynagrodzenia pełnomocnika
Zamawiającego skład orzekający Izby orzekł na podstawie § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2007 r., Nr 128, poz. 886 z późn. zm.),
uznając za uzasadnione koszty w kwocie 3.600,00 zł, tj. zgodnie z przedłożoną fakturą.

Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.

Przewodniczący:

………………………………

Członkowie:


………………………………


………………………………