Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy w L. VII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2012 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością we W.

przeciwko S. Z.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt VII Cupr 1008/12

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 30 grudnia 2011 roku przez (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością siedzibą we W. a skierowanym przeciwko S. Z. powód wniósł o zasądzenie kwoty 540,83 złote wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 25 września 2009 roku do dnia zapłaty oraz wydanie rozstrzygnięcia w zakresie kosztów postępowania i obciążenie nimi w całości pozwanego. W uzasadnieniu żądania powód wskazał, że na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 27 czerwca 2011 roku zawartej pomiędzy (...) S.A. z siedzibą w W. a powodem powód nabył wierzytelność wobec pozwanego tytułem polisy (...) nr (...) z dnia 24 września 2009 roku. Na kwotę nabytej wierzytelności składa się kwota pieniężna 540,83 złotych z tytułu niespłaconego kapitału wraz z dalszymi odsetkami.

Nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w L.VI Wydział Cywilny w dniu 22 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt VI Nc-e (...) w/w orzekł zgodnie z żądaniem zapłaty.

W sprzeciwie od w/w rozstrzygnięcia S. Z. wniósł o oddalenie powództwa podnosząc m.in. zarzut przedawnienia roszczenia, a nadto niedopuszczalność zawarcia umowy przelewu wierzytelności pomiędzy powodem a (...) S.A. z siedzibą w W..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Miedzy (...) S.A. z siedzibą w W. a S. Z. zawarta była umowa ubezpieczenia samochodu osobowego marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z okresem ochrony ubezpieczeniowej od 22 września 2008 roku do dnia 23 września 2009 roku.

Bezsporne

Pismem z dnia 07 września 2009 roku w/w ubezpieczyciel poinformował pozwanego, że w/w umowa ulegnie przedłużeniu na kolejnym okres liczony od dnia 24 września 2009 roku do dnia 23 września 2010 roku.

Dowód:

- potwierdzenie odnowienia umowy ubezpieczenia z dnia 07 września 2099 roku- k. 23-24

Pismem, które wpłynęło do w/w ubezpieczyciela w dniu 23 września 2009 roku pozwany wypowiedział łączącą go z w/w umowę ubezpieczenia.

Dowód:

- pismo (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 08 listopada 2012 roku-k.47,

- przesłuchanie pozwanego S. Z.-k. 42

(...) S.A. z siedzibą w W., przyjmując nieskuteczne wypowiedzenie dotychczasowej umowy przez pozwanego i odnowienie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, w dniu 24 września 2009 roku wystawił kolejną umowę ubezpieczenia- polisa nr (...)- z okresem ochrony liczonym od dnia 24 września 209 roku do dnia 23 września 2010 roku oraz składką w łącznej kwocie 540,83 złote( suma 2 rat po 270,93 złotych płatnych do dnia 24 września 2009 roku oraz do dnia 24 marca 2010 roku 2 rata).

Dowód:

- potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia – polisa nr (...)- k.21-22

W dniu 27 czerwca 2011 roku pomiędzy (...) S.A. z siedzibą w W. a (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. doszło do zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności. Na jej podstawie powód nabył od w/w ubezpieczyciela wierzytelność o zapłatę przez pozwanego S. Z. kwoty 540,83 złotych wraz wymagalnymi odsetkami liczonymi od dnia 25 września 2009 roku do dnia zapłaty tytułem składki za odnowienie na okres od 24 września 2009 roku do dnia 23 września 2010 roku umowy ubezpieczenia pozwanego z tytułu posiadania w/w samochodu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako niezasadne nie zasługuje na uwzględnienie jednakże nie z przyczyn wskazanych przez pozwanego( zarzut przedawnienia oraz zarzut niedopuszczalności umowy przelewu wierzytelności wobec pozwanego –konsumenta).

W sprawie znajduje zastosowanie art. 28 i następne ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych(Dz.U. z 2003 roku Nr 124 poz. 1152) w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lutego 2012 roku. W dniu 11 lutego 2012 roku ustawodawca dokonał zmiany w/w regulacji na mocy tzw ustawy zmieniającej z dnia 19 sierpnia 2011 roku o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw( Dz.U. z 2011 roku Nr 205 poz. 1210), która zgodnie z art. 11 w/w regulacji weszła w życie z dniem 11 lutego 2012 roku. Zmiany dokonane w/w ustawą zmieniająca mają jednak zastosowanie, zgodnie z art. 6 ustawy, do umów zawartych po dniu jej wejścia w życie; a contrario zatem umów ubezpieczenia zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe- t.j. sprzed wejścia w życie w/w ustawy zmieniającej

Zgodnie zatem z brzmieniem w/w regulacji( art. 28 w/w ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lutego 2012 roku) jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

W realiach przedmiotowej sprawy o skutecznym wypowiedzeniu przez pozwanego łączącej go z poprzednikiem powoda umowy można by zatem mówić, gdyby oświadczenie o wypowiedzeniu w/w wpłynęło w dniu 22 września 2009 roku( okres udzielanej ochrony: od 22 września 2008 roku do dnia 23 września 2009 roku). Poza sporem pozostaje, że pozwany w/w oświadczenie złożył w dniu 23 września 2009 roku- w tej dacie było one wiadome poprzednikowi powoda.

Co do zasady zatem, zgodnie z literalnym brzmieniem w/w regulacji, umowa ta winna ,,zostać przedłużona” na kolejny okres. Oparcie wydanego w sprawie rozstrzygnięcia wyłącznie jednak na wykładni językowej, abstrahując od wykładni celowościowej oraz okoliczności danej sprawy, choć uzasadniałoby żądanie pozwu pozostawało by w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego i naruszałoby art. 5 k.c.

Sąd procedujący w sprawie ma tu przede wszystkim na uwadze, iż oświadczenie o wypowiedzeniu dotychczasowej umowy ( z okresem ochrony do 23 września 2009 roku) zostało złożone w dniu 23 września 2009 roku, a zatem 1 dzień po terminie do złożenia takiego oświadczenia, a w ostatnim dniu ochrony ubezpieczeniowej. Gdyby zatem poprzednik powoda- udzielający ochrony ubezpieczeniowej- wykazałby się dobrą wolą brak faktycznych przeszkód, by uznać iż doszło do skutecznego rozwiązania umowy zawartej w 2008 roku. Konstatacja ta wydaje się tym bardziej uzasadniona, że jak wskazano wyżej treść oświadczenia o wypowiedzeniu dotychczasowej, zawartej w 2008 roku umowy, była znana poprzednikowi powoda już w ostatnim dniu ochrony ubezpieczeniowej na podstawie dotychczasowej umowy. Nie zachodziły zatem przeszkody przede wszystkim natury faktycznej jak już wydana polisa czy wprowadzenie nowej umowy do systemu, których ziszczenie faktycznie utrudniałoby przyjęcie stanowiska zgodnie z wolą pozwanego. Ponadto każdą umowę można wypowiedzieć, a powód czy pierwotny wierzyciel- (...) mógł domagać się od pozwanego zapłaty składki za okres faktycznej ochrony ubezpieczeniowej.

Poza powyższym na roszczenie powoda patrzeć należy także przez pryzmat zmian wprowadzonych do przedmiotowej ustawy w/w ustawą zmieniającą, w szczególności przez pryzmat dodania do przedmiotowej ustawy art. 28 a. Nie wdając się w szczegółową analizę wszystkich zmian nią wprowadzonych wskazać należy, iż w jej następstwie doszło do liberalizacji regulacji dotyczących tzw. przedłużania umów ubezpieczeniowych niewypowiedzianych w terminie wskazanym j.w. Egzemplifikacją w/w liberalizacji i dostosowanie w/w regulacji do zjawiska niewypowiadania ,,na czas” dotychczasowej umowy ubezpieczenia przy jednoczesnym zawarciu takiej umowy z innym ubezpieczycielem jest dodanie do w/w regulacji art. 28 a, zgodnie z którym ,, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego w tym samym czasie jest ubezpieczony w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń, przy czym co najmniej jedna z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta w trybie art. 28 ust. 1, umowa zawarta w tym trybie może zostać przez niego wypowiedziana na piśmie; w przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zgodnie z ust. 1, zakład ubezpieczeń może żądać zapłaty składki ubezpieczeniowej za okres, przez który ponosił odpowiedzialność”.

Jak czytamy w treści uzasadnienia do projektu w/w ustawy zmieniającej ,, propozycja zmiany art. 28 (w zakresie dodania ust. 1a - 1c) wprowadza regulację, na podstawie których zakłady ubezpieczeń zostaną zobowiązane do przesyłania ubezpieczającym, w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, informacji o ubezpieczeniu na kolejny okres ubezpieczenia. Przedmiotowy obowiązek informacyjny skierowany do zakładów ubezpieczeń jest jednym z elementów mających na celu likwidację zjawiska tzw. podwójnego ubezpieczenia, poprzez odpowiednie wczesne poinformowanie ubezpieczającego m.in. o skutkach braku złożenia w odpowiednim terminie wypowiedzenia dotychczasowej umowy. Wprowadzenie nowego art. 28a ma zaś na celu wzmocnienie mechanizmu rozwiązania problemu tzw. podwójnego ubezpieczenia. Wskazać należy, że na podstawie obecnie obowiązujących regulacji ustawowych (art. 28), jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, co do zasady, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy. Z mocy ustawy dochodzi więc do zawarcia kolejnej umowy ubezpieczenia na następny okres 12 miesięcy. Jeżeli posiadacz pojazdu chce zawrzeć umowę z innym zakładem ubezpieczeń, musi powiadomić o tym dotychczasowy zakład ubezpieczeń w dniu poprzedzającym upływ okresu ubezpieczenia poprzez złożenie wypowiedzenia. Niedopełnienie tego i jednoczesne zawarcie umowy z innym zakładem ubezpieczeń doprowadza do sytuacji tzw. podwójnego ubezpieczenia i rodzi konieczność opłacania podwójnej składki.

Do sytuacji podwójnego ubezpieczenia dochodzi także na skutek niezłożenia skutecznie oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy przez ubezpieczonego, stosownie do treści art. 28 ustawy.

W związku z powyższym proponuje się wprowadzenie regulacji, na podstawie których posiadacz pojazdu mechanicznego będzie miał możliwość wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC, która na skutek działania automatyzmu wynikającego z art. 28 ustawy została przedłużona. Zgodnie z zawartą w projekcie propozycją, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego w tym samym czasie jest ubezpieczony w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń, przy czym jedna z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta w trybie automatycznego odnowienia, umowa taka może zostać przez niego wypowiedziana. Przy czym w przypadku takiego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zakład ubezpieczeń będzie mógł żądać zapłaty składki ubezpieczeniowej za okres, przez który ponosił odpowiedzialność” (http://www.sejm.gov.pl) i Senatu ( http://www.senat.gov.pl).

W aktualnym zatem brzmieniu choć możliwa jest sytuacja tzw. podwójnego ubezpieczenia posiadacz pojazdu zawsze może w/w,, automatycznie zawartą” umowę wypowiedzieć ponosząc wszakże finansowe skutki wypowiedzenia po terminie. Wówczas zobowiązany jest uiścić składkę za okres udzielanej ochrony.

Na tle w/w regulacji postawa powoda jako następcy pierwotnego wierzyciela udzielającego ochrony ubezpieczeniowej winna być weryfikowana przez pryzmat zasad współżycia społecznego.

W ocenie Sądu roszczenie powoda nie powinno korzystać z ochrony skoro już w dacie ,,przedłużenia” umowy z 2008 roku z pozwanym sygnalizowano nieprawidłowości związane z wypowiadaniem umów ubezpieczenia, w szczególności wówczas gdy posiadacz pojazdu wypowiedział taką umowę, zawarł kolejną umowę z innym ubezpieczycielem, zaś oświadczenie o wypowiedzeniu dotychczasowej umowy dotarło do dotychczasowego ubezpieczyciela z nieznacznym 1,2 dniowym opóźnieniem. Sytuacja taka ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

Nawet jeśli przyjąć, wbrew w/w wywodom , iż doszło do automatycznego zawarcia kolejnej umowy ubezpieczenia oc na okres 12- miesięcy, to w świetle zmian prowadzonych w dniu 11 lutego 2012 roku oraz na tle art. 28a w brzmieniu obowiązującym od 11 lutego 2012 roku, wątpliwe jest w świetle zasad współżycia społecznego obciążanie pozwanego składką za okres 12 miesięcy. Skoro bowiem pozwany złożył oświadczenie o wypowiedzeniu, co potwierdzono na k. 47 nie znajdującym uzasadnienia celowościowego jest obciążanie go składka za okres 12 miesięcy skoro faktycznie w dniu zawarcia tej kolejnej umowy ubezpieczyciel faktycznie ochrony ubezpieczeniowej nie udzielał.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 28 a contrario ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych(Dz.U. z 2003 roku Nr 124 poz. 1152) w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lutego 2012 roku oraz w oparciu o art. 5 k.c., orzeczono jak w sentencji.

Sygn. akt VII Cupr 1008/12

Zarządzenie:

1.  Odnotować,

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda,

3.  K.. 14 dni,

4.  Akta przedłożyć wraz z wpływem lub po terminie