Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ZAOCZNY WOBEC POZWANEJ J. F. (1)

Dnia 7 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Małgorzata Wąchała

po rozpoznaniu w dniu 07.02.2014 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa Agencji (...) sp. z o.o. w L.

przeciwko J. F. (2) i J. F. (1)

o zobowiązanie do udzielenia informacji

I.  umarza postępowanie w sprawie wobec pozwanego J. F. (2);

II.  oddala powództwo wobec pozwanej J. F. (1);

III.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powoda.

UZASADNIENIE

Powód Agencja (...) spółka z o.o. w L. wystąpił z pozwem skierowanym przeciwko J. F. (2) i J. F. (1), w którym wniósł o zobowiązanie pozwanego do udzielenia powodowi następujących informacji:

1) czy pozwany w roku 2010 korzystał z materiału ze zbioru odmian roślin:

a) jęczmień jary: A., B., B., B.,B., B., B., G., G., J., J., K., M., N., N., P., P., R., R., R., R., R., R., R., R., R., S., S., S., W.,

b) jęczmień ozimy: B., B., B., B., B., H., K.,

c) owies: A., B., B., B., C., C., C., D., F., F., F.,G., K., K., K., P., S., S.,S.,S., S., Z.,

d) pszenica zwyczajna jara: B., B., B., C. G., H., H., H., H., J., K., K., K., N.,O. S., P., P., R., R., T., W., Z., Ż.,

e) pszenica zwyczajna ozima: B., D., F., F., F., I., K., K.,K. (...), K., M., M., M., M., N., N., N., N., O. (...), O., R., R., S., S., S., S., S., S., S., S., T., T., T., W., Z., Z.,

f) pszenżyto jare: K., M., M., M., N.,

g) pszenżyto ozime: A., A., A., A., B., G., H., J., K., P., S., T., T., T., W., W.,

h) żyto jare: B.,

i) żyto ozime: A. (dawniej E.), A., B., H., M., R., S., W., W.,

j) rzepak ozimy: B., B., B., B., B., C.,C. C., D., L., L., M., M., O., R., S., W.,

k) ziemniak: A., A., A., A., A., B. B., B., B.,B., C., C., C., C., D., E., E., E., F., F., F., G., G.,H., H., I., I., J., J., J., K., K., L.,M., M., M., M., M., N., N.,O.,P., P. P. (dawniej P., P., R., R., R.,S., S., S., S., S., S., Ś., T., T., U., U., W., Z., Z., Z., Z., Ż.

jako materiału siewnego, czy też z materiału takiego nie korzystał,

2) czy pozwany w roku 2011 korzystał z materiału ze zbioru odmian roślin:

a) jęczmień jary: A., A., B., B., B., B., B., B., G., G., J., J., K., K., M., N., N., P., P., P., R., R., R., R., R., R., S., S., S., S., S., S., W.,

b) jęczmień ozimy: B., B., B., B., B., H., K.,

c) owies: A., B., B., B., B., C., C., C., D., F., F., F., G., F., K., K., K., M., P., S., S., S., S., S., Z.,

d) pszenica zwyczajna jara: B., B., B., C., G., H., H., H., J., K., K., Ł., N., O. S., P., P., R., R., T., W., Z., Ż.,

e) pszenica twarda: K.,

f) pszenica zwyczajna ozima: B., B., B., B., D., F., F., F., I., J., K., K., K. (...), K., M., M., M., M., N., N., N., N., N., O. (...), O., R., R., S., S., S., S., S., S., S., S., T., T., T., W., Z., Z.,

g) pszenżyto jare: A., K., M., M., M.,

h) pszenżyto ozime: A., A., A., A., B., C., C., E., F., G., H., J., K., P., S., T., T., T., W., W.,

i) żyto jare: B.,

j) żyto ozime: A. (dawniej E.), A., B., (...), H., M., R., S., W., W.,

k) rzepak ozimy: B., B., B., B., B., C., C., C., D., L., L., L., M., M., R., S., W.,

l) ziemniak: A., A., A., A., A., B., B., B., B., B., B., C., C., C., C., D., E., E., E., E., F., F., F., G., G., G., G., G., H., H., H., I., I., J., J., J., K., K., L., L., M., M., M., M., M., N., N., O., P., P. P. (dawniej P.), P., R., R., R., S., S., S., S., S., S., Ś., T., T., U., U., W., Z., Z., Z., Z., Ż.,

jako materiału siewnego, czy też z materiału takiego nie korzystał,

3) czy pozwany w roku 2012 korzystał z materiału ze zbioru odmian roślin:

a) jęczmień jary: A., A., B., B., B., B., B., B., F., G., J., J., K., K., M., N., N., P., P., P., R., R., R., R., R., R., S., S., S., S., S., S., W.,

b) jęczmień ozimy: B., B., B., B., B., H., H., K.,

c) owies: A., B., B., B., C., C., C., D., F., F., F., G., H., K., K., K., M., N., P., S., S., S., S., S., S., Z.,

d) pszenica zwyczajna jara: B., B., B., C., G., H., H., K., K., Ł., N., O. S., P., P., R., R., R., T., W., Z., Ż.,

e) pszenica zwyczajna ozima: A., A., B., B., B., B., D., F., F., F., F., I., J., K., K., K., M., M., M., M., N., N., N., N., N., O. (...), O., R., R., S., S., S., S., S., S., S., S., T., T., T., W., Z., Z.,

f) pszenica twarda: K.,

g) pszenżyto jare: A., K., M., M., M.,

h) pszenżyto ozime: A., A., A., A., B., B., B., C., C., E., F., G., H., J., K., M., P., S., T., T., T., W., W.,

i) żyto jare: B.,

j) żyto ozime: A. (dawniej E.), A., B., (...), H., M., R., S., W.,

k) rzepak jary: B., F., H., M., M., M., S. S., T.,

l) rzepak ozimy: B., B., B., B., B., D., E., L., L., L., M., M., R., S.,

m) len zwyczajny (oleisty): J. (dawniej J.), O., S.,

n) bobik: A., A., B., G., K., L., O., O., O., T.,

o) groch siewny: B., B., B., C. E., E., G., K., M., M., M., M., M., P., R., S., T., T., W., W.,

p) łubin wąskolistny: B., B., B., C., E., G., K., K., K., N., R., S., W.,

q) łubin żółty: B., D., L., M., P., T., T.,

r) wyka siewna: I.,

s) ziemniak: A., A., A., A., A., B., B., B., B., B., C., C., C., D., E., E., E., E., F., F., F., G., G., G., G., G., H., H., H., H., I., I., J., J., J., K., L., L., M., M., M., M., M., N., N., O., P., P. P. (dawniej P.), P., R., R., S., S., S., S., S., S., Ś., T., T., U., Z., Z., Z., Z., Ż.,

jako materiału siewnego, czy też z materiału takiego nie korzystał;

Uzasadniając swoje żądanie powód wskazał, że jest organizacją hodowców w rozumieniu przepisów art. 23-23c ustawy z dnia 26.06.2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin. Działając we własnym imieniu, a na rzecz wskazanych w pozwie spółek (hodowców roślin odmian chronionych), na podstawie art. 23 a ust. 1-4 wymienionej ustawy, powód wystąpił do pozwanego z wnioskami o udzielenie pisemnych informacji dotyczących wykorzystania przez pozwanego materiału ze zbioru odmian roślin chronionych wyłącznym prawem jako materiału siewnego. Powód wnioskował do pozwanego o udzielenie tych informacji obejmujących lata 2010, 2011 i 2012. Złożone wnioski i ponaglenia nie przyniosły żadnego rezultatu, pozwany nie udzielił powodowi żądanych informacji. Powód podniósł, że obowiązek udzielenia żądanej informacji wynika z art. 23a ust. 4 ustawy o ochronie prawnej odmian roślin. Zgodnie z jego treścią, o ile strony nie postanowią odmiennie w łączącej je umowie (strony takiej umowy nie zawarły) posiadacz gruntów rolnych zobowiązany jest na wniosek hodowcy lub organizacji hodowców (powoda) udzielić na piśmie informacji, o które powód wystąpił, dotyczących wykorzystania przez pozwanego materiału ze zbioru odmian roślin chronionych wyłącznym prawem jako materiału siewnego. Powód w wykonaniu swoich uprawnień wystąpił do pozwanego z wnioskami o udzielenie informacji, które czyniły zadość wymogom prawa przewidzianym w art. 23a ust. 2 ustawy z dnia 26.06.2003 r. Po bezskutecznym upływie terminu zakreślonego do udzielenia informacji powód ponownie wzywał pozwanego do udzielenia informacji, zakreślając mu dodatkowy termin na wywiązanie się z obowiązku. Ponieważ pozwany nie udzielił powodowi wymaganych prawem informacji pozew stał się konieczny.

Na rozprawie dnia 07.02.2014 r. pozwany J. F. (2) złożył wypełnione formularze wniosków o udzielenie informacji za okres od dnia 16.11.2009 r. do 15.11.2012 r.

Podał, że otrzymał wnioski, ale nie udzielił odpowiedzi z uwagi na stan zdrowia. Podał, że prowadzi gospodarstwo przy pomocy siostrzeńca. Po powodzi w 2010 r. gospodarstwo przyniosło ponad milion zł straty, wcześniej pozwany zainwestował środki w sprzęt. Także później próbował rozwinąć działalność, korzystając z kredytów. Dochód z gospodarstwa przeznaczony jest na spłatę kredytów oraz otrzymanie pozwanych i córki, która studiuje. Wielokrotnie przebywał w szpitalu z powodu zapalenia wątroby.

Pozwana J. F. (3) nie stawiła się na rozprawę, nie złożyła odpowiedzi na pozew.

Sąd zważył, co następuje.

Postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanego J. F. (2) podlega umorzeniu.

Zgodnie z art. 355 § 1 kpc sąd umarza postępowanie, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew albo jeżeli wydanie wyroku co do istoty sprawy stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Powód, działając w imieniu własnym jako organizacja hodowców odmian roślin oraz na rzecz zrzeszonych w tej organizacji hodowców wystąpił z roszczeniem o zobowiązanie pozwanego do udzielenia pisemnej informacji dotyczącej wykorzystania przez pozwanego materiału ze zbioru odmian roślin chronionych wyłącznym prawem jako materiału siewnego za lata 2010-2012. Jako podstawę prawną swojego roszczenia powód wskazał przepisy art. 23a ust. 1-4 ustawy z dnia 26.06.2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2003, nr 137, poz. 1300 ze zm.). Powód podał w uzasadnieniu pozwu, iż w latach 2010-2011 wystosował do pozwanego wnioski o udzielenie żądanych pozwem informacji dotyczących wykorzystania materiału siewnego ze zbioru odmian chronionych.

Na rozprawie w dniu 07.02.2014 r. pozwany złożył wypełnione formularze informacji dotyczących wykorzystania odmian roślin, które odpowiadają sposobi i zakresowi informowania przewidzianemu w art. 23a ust. 4 uoor, tj.;

1) imię i nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwę i adres siedziby posiadacza gruntów rolnych;

2) dane umożliwiające identyfikację działek rolnych, w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego posiadacza gruntów rolnych;

3) oświadczenie posiadacza gruntów rolnych o wykorzystaniu bądź niewykorzystaniu materiału ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, jako materiału siewnego wraz z podaniem nazw odmian, w stosunku do których wyłączne prawo posiada hodowca;

4) wskazanie ilości materiału ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, wykorzystanego jako materiał siewny, oraz wielkości powierzchni gruntów rolnych, na której materiał ten został użyty;

5) imię i nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwę i adres siedziby przetwórcy, który wykonał dla posiadacza gruntów rolnych usługę przygotowania do rozmnażania materiału ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, na materiał siewny;

6) imię i nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwę i adres siedziby podmiotu, od którego posiadacz gruntów rolnych nabył kwalifikowany materiał siewny odmiany lub odmian, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, wraz ze wskazaniem ilości tego materiału.

Tym samym pozwany wypełnił zobowiązanie do udzielenia informacji na temat wykorzystania odmian roślin w latach 2010-2012, którego nałożenia domagał się powód.

Pozwany nie zakwestionował, że spoczywał na nim taki obowiązek informacyjny, nie zaprzeczył też otrzymaniu od powoda w poprzednich latach wniosków o udzielenie informacji. Wykonał ostatecznie swoje zobowiązanie i brak jest wobec tego powodu, aby rozstrzygać o nałożeniu zobowiązania lub wykonanego, czy też o braku należytej podstawy do nałożenia tego zobowiązania (co wyrażałoby się oddaleniem powództwa). Orzeczenie co do istoty sprawy stało się tym samym zbędne, co skutkuje umorzeniem postępowania w sprawie w stosunku do pozwanego J. F. (2) zgodnie z art. 355 § 1 kpc.

Natomiast w stosunku do pozwanej J. F. (1) powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód w ogóle nie wskazał, jakie okoliczności miałyby uzasadniać skierowanie przeciwko tej pozwanej żądania sformułowanego w pozwie.

Powód nie wystąpił o zobowiązanie obojga pozwanych do udzielenia informacji. Skierował przeciwko nim pozew zawierający żądanie „zobowiązania pozwanego do udzielenia informacji”. Takie sformułowanie żądania pozwu w sytuacji, gdy oprócz osoby, która miałaby udzielić żądanej informacji, pozwana zostaje inna osoba, od której powód nie oczekuje spełnienia żadnego świadczenia czy złożenia oświadczenia woli czy nawet oświadczenia wiedzy, pozbawione jest jakichkolwiek usprawiedliwionych podstaw. Skoro powód zmierzał do uzyskania informacji na temat wykorzystania przez pozwanego J. F. (2) materiału siewnego ze zbioru odmian chronionych, to usprawiedliwione było skierowanie żądania nałożenia zobowiązania do udzielenia tej informacji przeciwko temu pozwanemu. Zupełnie niezrozumiałe i bezpodstawne było natomiast formułowanie żądania przeciwko żonie pozwanego. Możnaby dopatrywać się racjonalności w zgłoszeniu żądania zobowiązania także pozwanej J. F. (1) do udzielenia informacji, gdyż z załączonych do pozwu dokumentów wynika, że pierwszy wniosek o informację z dnia 26.06.2010 r. (k. 80) został adresowany do J. i J. F. (2) oraz J. F. (2). Natomiast wskazanie J. F. (1) jako pozwanej w sprawie, w której przedmiotem żądania pozwu jest zobowiązanie wyłącznie „pozwanego” do udzielenia informacji, takiej racjonalności, a należytej podstawy faktycznej i prawnej nie posiada. Nie wiadomo zresztą, czy pozwana w jakikolwiek sposób mogłaby spowodować wykonanie przez męża zobowiązania, czy miałaby pilnować, jak wypełnia on wnioski, czy sama miałaby je dostarczyć powodowi czy też zrobić cokolwiek innego w tym celu.

Sąd oddalił zatem powództwo przeciwko pozwanej J. F. (1) jako oczywiście bezzasadne.

Sąd nie obciążył pozwanego kosztami procesu na rzecz powoda, uznając, że zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności w rozumieniu art. 102 kpc stanowiące podstawę do takiego rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Pozwany podał, że w ubiegłych latach wielokrotnie przebywał w szpitalach z powodu zapalenia wątroby, okazał karty informacyjne za 6 takich pobytów. Dotyczyły one zwłaszcza ostatniego okresu. Pozwany wskazał, że po powodzi z 2010 r. prowadzone przez niego gospodarstwo przyniosło stratę w wymiarze ponad miliona złotych. Sąd uznał zatem, że możliwości zarobkowe pozwanego doznają istotnego ograniczenia z uwagi na wielokrotne pobyty w szpitalach, które wyłączają go z osobistej aktywności przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego, a także siłą rzeczy generują dodatkowe istotne koszty utrzymania. Z tych przyczyn obciążanie pozwanego kosztami procesu jest niecelowe, zwłaszcza, że już na etapie wstępnym sprawy wykonał zobowiązanie będące przedmiotem powództwa.

Mając powyższe okoliczności na uwadze sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.