Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt III RC 48/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Krzysztof Mikołajów

Protokolant Alicja Szumska

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 roku w Kłodzku

na rozprawie sprawy

z powództwa M. I. (1)

przeciwko M. I. (2)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia rozdzielność majątkową z dniem 22 stycznia 2014 roku pomiędzy małżonkami M. I. (1) z domu G., urodzoną (...) w N. a M. I. (2), urodzonym (...) we W., zamieszkałych w S., (...), którzy zawarli związek małżeński przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego we W. w dniu 26 lipca 1975 roku (Urząd Stanu Cywilnego we W. numer aktu małżeństwa 3600/1975),

II.  dalej idące powództwo oddala,

III.  koszty procesu wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

Powódka M. I. (1) w pozwie skierowanym do Sądu Rejonowego w Kłodzku domagała się ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, którą w późniejszym okresie wskazała na 1 stycznia 2008 roku. Powodem powyższego żądania miało być wyprowadzenie pieniędzy przez męża ze wspólnego konta.

Pozwany M. I. (2) wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony w dniu 26 lipca 1975 roku we W. zawarły związek małżeński. Posiadają dwoje dorosłych dzieci: A. i W., które założyły własne rodziny. Zamieszkują w domu jednorodzinnym wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego w S. W. – 33. Dom składa się z 5 pokoi.

(dowód: odpis skrócony aktu zawarcia małżeństwa stron, zeznania stron).

Strony są ze sobą skłócone, szczególnie w kwestiach finansowych. Mimo, iż zamieszkują pod wspólnym dachem, to każde przebywa w swoim pokoju i nie rozmawiają o rachunkach, fakturach, przyszłych remontach czy prowadzeniu domu. Wspólnych pieniędzy również nie posiadają. Powódka prowadzi agroturystykę w wybudowanym w stodole apartamencie na 8 osób. Pieniądze z tej działalności przeznacza na utrzymanie domu. Ponadto pieniądze uzyskuje dzięki sprzedaży działek budowlanych, które w części przeznaczyła na remont domu, a także strony pożyczyły kwotę około 700.000 zł synowi W. I. na budowę domu. Syn miał spłacić rok rocznie 30.000 zł, lecz czasami przekazuje mniejsze kwoty, czym wywołuje awantury i frustracje. Powódka nie wie ile synowi pozostało do spłacenia długu.

(dowód: zeznania stron, świadka A. I., rachunki, faktury przedstawione przez powódkę).

Pozwany pracuje na gospodarstwie rolnym o powierzchni około 40 ha, w tym około 23 ha użytków rolnych i lasy. Posiada dla siebie pieniądze, które otrzymuje w wyniku sprzedaży krów oraz w związku z dopłatami unijnymi, które otrzymuje w Agencji restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w wysokości około ponad 20.000 zł rocznie. Część tych pieniędzy wydaje na utrzymanie w należytym stanie gospodarstwa rolnego.

(dowód: zeznania stron i świadka A. I., faktury, rachunki, zaświadczenia przedstawione przez pozwanego).

Strony podarowały dzieciom działki budowlane na budowy domów jednorodzinnych. Strony każda dla siebie – czynią zakupy, a powódka czasami przygotuje obiad. Zarzucają sobie wzajemnie czynienie problemów finansowych np. powódka zarzucała mężowi, że usiłował pokątnie sprzedać działkę budowlaną, że bez jej zgody wydzierżawił synowi 10 ha ziemi, że sam wyjechał na wycieczkę do Egiptu oraz darował na rzecz syna 3 krów, a pozwany jej zarzuca , że trwoni pieniądze pozyskane ze sprzedaży działek budowlanych oraz że przeznaczyła je na wycieczki zagraniczne do S. (...), G. (...), K. (...)czy G. (...)

(dowód: zeznania stron).

Powódka ma żal do pozwanego, że nie może z nim porozumieć się w kwestiach finansowych, zarzuca że z synem wszystkie sprawy finansowe sam realizuje, a ona nie ma na nic wpływu.

(dowód: zeznania powódki).

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 52§1 kro z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności małżeńskiej.

W myśl tezy wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2000 roku II CKN 1070/98 „ważnym powodem” w rozumieniu art. 52§1 kro nie jest każda postać (przejaw) separacji faktycznej małżonków, lecz tylko taka, która zarazem uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzie ich wspólnym majątkiem. Za owe „ważne powody” uznać należy okoliczności, których źródła tkwią w rozdźwiękach między małżonkami natury osobistej, stwarzających taka sytuację, ze wykonywanie przez każdego z nich zarządu nad wspólnym majątkiem jest nie możliwe lub w znacznym stopniu utrudnione i że wspólność majątkowa przestaje służyć dobru założonej przez małżeństwo rodziny (sygn.. akt IV CA 82/13, opubl.www.orzeczenia.ms.gov.pl).

Nie ulega wątpliwości, ze strony tkwią w konflikcie i nie tylko na tle finansowym. Powódka bowiem zarzuca mężowi niemożliwość wpływu na decyzje finansowe, które dotyczą ich wspólnego majątku. Przykładem tego są relacje stron z ich synem W., gdy decyzję zapadają po rozmowie ojca z synem, z wykluczeniem powódki, powodując uszczuplenie majątku wspólnego stron ze względu na różne pożyczki i darowizny na rzecz W. I.. Powódka również nie godzi się na regulowanie wszelkich rachunków przypadających na nieruchomość w której zamieszkują strony. Brak rozmów na tematy finansowe doprowadziło do zerwania miedzy nimi więzi gospodarczej, czego przykładem jest między innymi żywienie się stron każdej z osobna. Strony już przestały zarządzać ich wspólnym majątkiem, tylko każde ma „swoje” źródła utrzymania i dochodów

np. powódka z agroturystyki czy ze sprzedaży działek budowlanych, a pozwany z dopłat unijnych i sprzedaży krów. Powoduje to, że wspólność majątkowa przestaje służyć dobru założonej przez małżeństwo rodziny, a wykonywanie zarządu nad wspólnym majątkiem przez konkretną stronę przestało od kilku lat być możliwe. Dlatego orzeczono jak w pkt. I wyroku.

Ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami z datą wsteczną inną niż z dniem wytoczenia powództwa jest dopuszczalne w wyjątkowych przypadkach. Na uwagę zasługuje wyroku z dnia 3 lutego 1995 roku (II CRN 162/94, OSNC 2005, Nr 6, poz.100), w którym Sad Najwyższy stwierdził, że w orzeczeniu o zniesienie małżeńskiej wspólności ustawowej skutek wsteczny powinien być nadawany w sytuacjach rzadkich i wyjątkowych. Ustanowienie bowiem przez sad rozdzielności majątkowej miedzy małżonkami, którzy pozostali we wspólności ustawowej lub umownej, z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, jest dopuszczalne w zasadzie tylko wtedy, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tym dniu ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym, przy czym separacja ta musi występować w postaci trwałego zerwania wszelkich stosunków majątkowych oraz braku możliwości podejmowanych wspólnych decyzji gospodarczych będących konsekwencją uprzedniego ustania więzi rodzinno-prawnych między małżonkami.

Zdaniem sądu sprawa niniejsza stron nie zasługuje na uznanie jej za wyjątkową i rzadką i nie spełniająca kryteria przytoczonego wyroku S. N., stąd w tym zakresie powództwo oddalono jak w pkt. II wyroku, a koszty procesu w myśl pkt. III wyroku wzajemnie zniesiono, bowiem powództwo zostało uwzględnione częściowo.