Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący Sędzia S.O. Danuta Dadej - Więsyk

Protokolant p.o. prot. sąd. Katarzyna Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2015 roku w Lublinie

sprawy z wniosku K. G. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z działaniami wojennymi

na skutek odwołania K. G. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 31 lipca 2013 roku znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 2537/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 lipca 2013 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 9 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 87 ze zm.) odmówił K. G. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych Zrzeszenie (...) w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r. Podstawą rozstrzygnięcia było orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 11.07.2013r., która nie stwierdziła u wnioskodawcy niezdolności do pracy związanej z pełnieniem służby w omówionych okolicznościach (decyzja k. 89 a.r.).

W odwołaniu od powyższej decyzji K. G. (1) domagał się jej zmiany przez ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby Zrzeszeniu (...) w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r. (k. 2, 23).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie (odpowiedź na odwołanie k. 24 as).

Wyrokiem z dnia 13 marca 2014 r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił odwołanie K. G. (2) od decyzji z dnia 31 lipca 2013 r.

W wyniku apelacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w Lulinie z 13 marca 2014 r. Sąd Apelacyjny w Lublinie, wyrokiem z dnia 15 października 2014 r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi kręgowemu w Lublinie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W wytycznych Sąd Apelacyjny wskazał, iż brak możliwości stawienia się wnioskodawcy na badanie przez biegłych nie było przeszkodą w dopuszczeniu przez Sąd Okręgowy dowodu z opinii i zlecił przeprowadzenie tego dowodu (k 85, 89-92).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawca K. G. (1) urodził się w dniu (...) Decyzją (...) Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 20 maja 2011 r. przyznano mu uprawnienia kombatanckie z tytułu działalności w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r. (kopia decyzji k. 29-30a.r.).

W dniu 30 czerwca 2011 r. K. G. (1) złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z działalnością w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r. (wniosek k. 23-27 a.r.). Lekarz Orzecznik ZUS w opinii z dnia 18.08.201 r. stwierdził, u wnioskodawcy chorobę(...) związaną z działaniami wojennymi (...), (...), (k. 17 akt orzeczniczych). Celem ustalenia uprawnień do świadczeń w związku z pełnieniem służby w(...) w okresie 09.1945/03.1947 sprawę przekazał do Terenowej Wojskowej Komisji Lekarskiej, (k. 16 akt orzeczniczych)

Orzeczeniem Terenowej Wojskowej Komisji Lekarskiej z dnia 01.09.2011 r. w sprawie ustalenia związku zranień, kontuzji i innych obrażeń ciała ze służbą wojskową lub działaniami wojennymi komisja rozpoznała (...), które to schorzenia nie pozostawały w związku z działaniami wojennymi (k. 18 akt orzeczniczych).

Orzeczeniem z dnia 14.09.201 Ir. Lekarz Orzecznik ZUS na podstawie powyższego orzeczenia TWKL uznał wnioskodawcę za osobę trwale częściowo niezdolną do pracy. Wskazał, że niezdolność do pracy powstała przed dniem l czerwca 2011 r., dokładna data jest trudna do ustalenia, ale niezdolność pozostaje w związku ze służbą wojskową. Wskazał, że niezdolność do pracy pozostaje w związku z pełnieniem służby w organizacjach niepodległościowych - Zrzeszenie (...) (orzeczenie z dnia 14 września 2011 r. k. 38 a.r., k.20 ao). K. G. (1) złożył od powyższego orzeczenia sprzeciw argumentując, iż jego niezdolność do pracy nie pozostaje w związku ze służbą wojskową tylko w związku z pełnieniem służby w organizacji niepodległościowej (sprzeciw k. 40 a.r.).

Badająca wnioskodawcę na skutek tego sprzeciwu Komisja Lekarska ZUS nie stwierdziła istnienia niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby w podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych, tj. w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r. (orzeczenie z dnia 21 listopada 2011 r. k. 52 a.r.

Powyższe orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS poprzedzone zostało orzeczeniem w sprawie inwalidztwa wojennego Rejonowej Wojskowej Komisji Lekarskiej w K. z dnia 03.11.201l r., która to Komisja działając na podstawie Art. 57 ust. l ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych (…..) na wniosek ZUS po analizie całości dokumentacji dostępnej w aktach K. G. (1) oraz po zapoznaniu się z opinią lekarską Komisji Lekarskiej ZUS z 19.10.2011 r. (k. 22-24 akt orzeczniczych) orzekła, że schorzenia ustalone przez Komisję Lekarską ZUS z 19.10.2011 r. nie pozostają w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych.

W uzasadnieniu orzeczenia Komisja Wojskowa wskazała nadto, że ruch podziemny lub partyzancki (1939r. do 1945r.) nie jest tożsamy z ruchem w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych po 1945 r. Zatem Wojskowa Komisja Lekarska nie ma delegacji do ustalania związku schorzeń z pełnieniem służby w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych, w tym Zrzeszenia (...) od września 1945r. do marca 1947r. (k. 50ar, k.52 ar.).

Decyzją z dnia 05.12.2011 r. ZUS w B. na podstawie art. 9 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 87 ze zm.) odmówił K. G. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych Zrzeszenie (...) w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r. (k. 54 ar.).

Wnioskodawca odwołał się od tej decyzji. Wyrokiem z dnia 21.01.2013r. Sąd Okręgowy w Lublinie, w sprawie VII U 1726/12 oddalił odwołanie K. G. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5.12.2011 r. odmawiającej prawa do renty inwalidy wojennego (akta VII U 1726/12).

W dniu 10.05.2013 r. K. G. (1) złożył do organu rentowego ponowny wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z działalnością w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r. Do wniosku m.in. dołączył oświadczenia świadków na okoliczność, że był od 1945 roku członkiem plutonu Zrzeszenia (...), opieczętowane pieczątką Stowarzyszenia (...), zaświadczenie z (...)do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (k. 72-78 a.r.) oraz zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia.

Lekarz Orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 13.06.2013 r. rozpoznał u wnioskodawcy (...)i nie stwierdził niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych Zrzeszenie (...) w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r. (k. 57ar t. II, k. 81 ar t.I).

K. G. (1) złożył od powyższego orzeczenia sprzeciw argumentując, iż jego niezdolność do pracy nie pozostaje w związku ze służbą wojskową tylko w związku z pełnieniem służby w organizacji niepodległościowej (sprzeciw k. 85 a.r.).

Komisja Lekarska ZUS w opinii z 11.07.2013 r. również nie stwierdziła istnienia niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby w podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych, tj. w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r. (orzeczenie k. 59 t.II a.r., k. 88 ar t.I).

Skarżoną decyzją z dnia 31. 07.201 3r. ZUS w B. na podstawie art. 9 ustawy dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 87 ze zm.) odmówił K. G. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z pełnieniem służby w polskich podziemnych).

Celem wyjaśnienia spornych okoliczności Sąd postanowieniem z 16 grudnia 2014 r. dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy o specjalności:

1.  psychologa – mgr J. J.:

2.  psychiatry – lek.med. M. D. (1);

3.  neurologa – lk.mec. M. D. (2);

4.  pulmonologa – dr L. S.;

5.  gastrologa – dr S. P.;

6.  kardiologa – lek. Med. L. J., którym zlecił zapoznanie się z aktami sprawy, w tym, treścią zaświadczenia o stanie zdrowia z dnia 10 kwietnia 2013 roku, kopii historii choroby, wynikami badania wnioskodawcy przez lekarza orzecznika w dniu 13 czerwca 2013 roku i wypowiedzenie się czy niezdolność wnioskodawcy do pracy jest następstwem schorzeń powstałych w związku z działalnością w Zrzeszeniu (...) od września 1945 roku do marca 1947 roku (k. 102).

Biegli specjaliści: kardiolog, psychiatra, neurolog, pulmonolog i gastrolog w opinii z 16 marca 2015 r. po rozpoznaniu u K. G. (1) otępienia(...)stwierdzili brak częściowej oraz całkowitej niezdolności do pracy w związku z następstwami chorób i schorzeń powstałych w związku z działalnością w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r.

Biegli wskazali, iż jak wynika z danych, zawartych w aktach sprawy, opiniowany w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r. służył w Oddziale (...) oraz w Oddziale Zrzeszeniu (...) i podlegał prześladowaniom za działalność niepodległościową i patriotyczną. Jednakże zarówno w okresie służby w (...) i (...) jak też w okresie późniejszym nie był leczony (...) w (...) oraz szpitalnie (brak dokumentacji z takiego leczenia w aktach sprawy).

Do psychiatry - jak wynika z ustaleń KL ZUS z dn. 19.10.2011 - zgłosił się jedynie raz - wydano wówczas "'zaświadczenie z dn. 24.06.2011 z rozpoznaniem:(...)związana ściśle i bezpośrednio z urazami psychofizycznymi doznanymi w okresie działalności w zrzeszeniu (...)".

Ponadto na podstawie danych, zawartych w aktach sprawy skonstatować można, iż opiniowany w okresie powojennym (od 1948 r.) prawidłowo funkcjonował zawodowo oraz społecznie - prowadził od 1948 r. do 1990 r. działalność rolniczą, założył rodzinę, wychował dwoje dzieci, działał w (...).

W okresie późniejszym (od ok. 2010 r.) stopniowo zaczęły nasilać się u opiniowanego objawy typowe dla (...), a później także - problemy (...). Świadczy to o występowaniu (...). Podnieśli, iż opiniowany był ponadto do sprawy VII U 1726/12 badany m. innymi przez Biegłych: Psychologa i Psychiatrę, którzy rozpoznawali u niego w odniesieniu do stanu psychicznego: (...)i nie uznali związku występujących u opiniowanego schorzeń z działaniami wojennymi -służbą w (...) i(...)w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r.

Całość obrazu klinicznego nie wskazuje zatem na występowanie u K. G. zaburzeń psychicznych, sprowadzających niezdolność do pracy w następstwie schorzeń powstałych w związku z działalnością w(...) od września 1945r. do marca 1947r., a jedynie o występowaniu znacznie nasilonego otępienia, związanego z wiekiem.

Ponadto stwierdzić należy, iż diagnoza:(...) doznanymi w okresie działalności w zrzeszeniu (...), zawarta w zaświadczeniu psychiatry z dn. 24.06.2011 pozostaje w całkowitej sprzeczności zarówno z linią życia opiniowanego, jak też z obrazem klinicznym występującego u niego już wtedy otępienia, gdyż nie można w przypadku istnienia objawów otępiennych w stopniu umiarkowanym i znacznym postawić jednocześnie diagnozy nerwicy, gdyż zaburzenia orientacji i pamięci - jako globalne - dominują nad objawami nerwicowymi ("pokrywają" je).

Zatem reasumując: biegli stwierdzili, iż zaburzenia psychiczne sprowadzające niezdolność opiniowanego do pracy ((...)) nie są następstwem schorzeń powstałych w związku z działalnością w Zrzeszeniu (...) od września 1945 L do marca 1947 r., lecz związane są z wiekiem.

Podobnie wskazali, iż w ocenie neurologicznej również nie stwierdza się u wnioskodawcy obecności chorób bądź schorzeń powstałych na skutek działalności w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r.

Natomiast w ocenie kardiologicznej, diagnozowane (...)są naturalnymi procesami związanymi z procesem starzenia się i nie mają związku przyczynowo-skutkowego działaniami wojennymi i powojennymi opiniowanego w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r.

Biegli wskazali również, iż brak jest dokumentacji wskazującej na rozpoznanie i ewentualne leczenie schorzeń gastrologicznych u opiniowanego w okresie, działań wojennych i późniejszych. Rozpoznanie (...) postawiono w 2013 roku na podstawie dania endoskopowego tzn. w okresie po około 50 latach od wspomnianych działań wojennych.

Schorzenie w tym okresie wymagało leczenia, ale nie było przyczyną niezdolności do pracy. Tym samym, nie można stwierdzić związku rozpoznanego wówczas w 2013 r. schorzenia gastrologicznego z działaniami wojennymi od 1945 r. do marca 1947 r.

Również, zdaniem biegłych schorzenia pulmonologiczne nie mają związku z działaniami wojennymi w okresie od 1945 r. |marca 1947 r.

Jak wynika z akt sprawy wnioskodawca w okresie od września 1945 r. do marca 1947 r. pełnił służbę w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych - Zrzeszenie (...).

Obecnie leczy się z powodu(...). W okresie 4-22.05.1991r. przebywał w Szpitalu w C. na Oddziale (...) z powodu(...) W okresie 2009 r. – 2010 r. wnioskodawca był dwa razy hospitalizowany w Oddziale(...) i jeden raz w Oddziale (...) z powodu zaostrzenia (...). Od 2011 r. pod kontrolą Poradni (...)przyjmuje wziewne.

Brak jest dokumentacji wskazującej na leczenie schorzeń pulmonologicznych w okresie wojennym. Rozpoznanie (...) postawiono kilkadziesiąt lat od okresu udziału wnioskodawcy w działaniach wojennych.

Biegły pulmonolog nie stwierdza związku przyczynowego opiniowanych schorzeń pulmonologicznych z udziałem wnioskodawcy w działaniach wojennych w okresie od 1945 r. do marca 1947 r.
W zespołowej ocenie stanu zdrowia wnioskodawcy, dokonanej na podstawie analizy dokumentacji akt sprawy biegli zgodnie uznali, że u opiniowanego brak jest niezdolności do pracy w związku następstwami chorób i schorzeń powstałych w związku z działalnością w Zrzeszeniu (...) w okresie od września 1945 r.1947 r. (k. 135-142).

Żadna ze stron nie zgłosiła uwag ani zastrzeżeń do opinii.

Na rozprawie w dniu 9 czerwca 2015 r. pełnomocnik wnioskodawcy, jego córka A. H. złożyła zaświadczenie lekarskie dot. skarżącego, i wnosiła o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka S. G., Przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej przy(...), na okoliczności udziału wnioskodawcy w walkach od września 1945 r. do marca 1947 r.

Postanowieniem z 9.06.2015 r. Sąd postanowił oddalić wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka, gdyż okres pełnienia służby i walk przez skarżącego jest bezsporny. Z dołączonego zaświadczenia wynikała natomiast niemożność stawiennictwa K. G. (1) na termin rozprawy (k. 160).

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przytoczone dowody z dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach organu rentowego, które obdarzono wiarą w całości. Zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne, przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień.

Rozstrzygając w sprawie Sąd oparł się na opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów psychiatry, psychologa, neurologa, kardiologa, gastrologa i pulmonologa.

Biegli szczegółowo przeanalizowali dokumentację medyczną i akta spawy. Wskazali rozpoznania dot. wnioskodawcy i wskazali ich źródła – (...) Podkreślili brak związku pomiędzy powstaniem dolegliwości K. G. (1) a działalnością '"niepodległościową w Zrzeszeniu (...) od września 1945 r. do marca 1947 r. Swoje wnioski uzasadnili w przekonujący sposób. W ten sposób odnieśli się do wszystkich zagadnień -wymagających wiedzy specjalistycznej wskazanych przez Sąd. Z tych względów Sąd uznał, że opinia ta przedstawia wystarczające wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego rozstrzygnięcia zarzutów zawartych w odwołaniu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 r., II UKN 96/99). Należy podkreślić, iż wnioski opinii są zgodne z wnioskami biegłych w sprawie VII U 1726/12 tut. Sadu i orzeczeniami zawartymi w aktach rentowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie K. G. (1) nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnieni

Zgodnie z art. 9 w zw. z art. 6 ust. l i 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 87 ze zm.), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje inwalidzie wojennemu, za jakiego uznaje się żołnierza, który został zaliczony do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa powstałego w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych w czasie:

1)  pełnienia w okresie wojny 1939-1945 służby w Wojsku Polskim, w polskich formacjach wojskowych przy armiach sojuszniczych oraz w oddziałach ruchu podziemnego lub partyzanckiego prowadzących na obszarze Państwa Polskiego
walkę z hitlerowskim okupantem,

2)  uczestniczenia w walkach z oddziałami Ukraińskiej Powstańczej Armii oraz grupami Wehrwolfu,

3)  pełnienia w okresie wojny 1939-1945 przez obywatela

polskiego służby w Armii Związku Socjalistycznych Republik

Radzieckich oraz w innych armiach sojuszniczych, a także w

oddziałach antyfaszystowskiego ruchu podziemnego lub

partyzanckiego działających na obszarze innych państw.

W myśl art 7 powołanej ustawy, za inwalidztwo powstałe w związku z działaniami w wojennymi lub mającymi charakter wojennych uważa się inwalidztwo będące następstwem zranień, kontuzji i innych obrażeń lub chorób doznanych:

1)  w walce z wrogiem,

2)  na froncie lub w związku z pobytem na froncie,

3)  wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej w czasie określonym w art. 6,

4)  w związku z pobytem w niewoli lub w obozie dla internowanych,

5)  w związku z udziałem w ruchu podziemnym lub partyzanckim

oraz z pobytem w niewoli, w obozach koncentracyjnych lub w

więzieniach za udział w tym ruchu.

Ponadto za inwalidę wojennego uważa się również osobę mającą obywatelstwo polskie, która została zaliczona do jednej z grup inwalidów z tytułu inwalidztwa będącego następstwem zranień lub kontuzji doznanych w związku z:

1)  pełnieniem służby w wojskowych oddziałach ludowych w czasie wojny domowej w Hiszpanii lub w okresie internowania w następstwie tej służby,

2) udziałem w obronie Poczty Gdańskiej we wrześniu 1939 r. i w walkach

o Cytadelę Poznańską w lutym 1945 r.,

3)uczestniczeniem w konwojach w okresie wojny 1939-1945 w

charakterze członka załóg handlowych statków morskich,

4) udziałem w Powstaniu Wielkopolskim oraz Powstaniach Śląskich,

5) rozminowywaniem kraju w czasie pełnienia służby w Siłach Zbrojnych

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej po zakończeniu wojny 1939-1945

(art. 8 ustawy).

Z opinii biegłych wynika, że K. G. (1) nie jest osobą niezdolną do pracy w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych. Schorzenia u niego zdiagnozowane są wynikiem starzenia się i procesów miażdżycowych. Brak jest jakichkolwiek dowodów na to, że powstały one w związku ze zdarzeniami powoływanymi przez wnioskodawcę.

Wnioskodawca w okresie powojennym (od 1948 r.)prawidłowo funkcjonował zawodowo oraz społecznie, prowadził od 1948 r, działalność rolniczą, założył rodzinę, wychowywał dwoje dzieci, działał w (...). W okresie późniejszym (od ok. 2010 r.) stopniowo zaczęły nasilać się u skarżącego objawy typowe dla otępienia i choroby A. – zaburzenia pamięci, orientacji, a później także problemy z nawiązaniem kontaktu werbalnego z otoczeniem.

Brak jest jednak jakichkolwiek dowodów na powiązanie obecnego stanu zdrowia wnioskodawcy z tą działalnością, a to właśnie jest niezbędne do ustalenia prawa do renty inwalidy wojennego.

Ponieważ K. G. (1) nie jest niezdolny do pracy w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych, to nie spełnia podstawowego wymogu niezbędnego do przyznania mu dochodzonego świadczenia. W tym stanie rzeczy decyzję odmowną należało uznać za słuszną i odwołanie od niej oddalić.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie powołanych przepisów oraz artykułu 477 ¹⁴ § l kpc orzekł jak w sentencji.