Pełny tekst orzeczenia

205/3/B/2014

POSTANOWIENIE
z dnia 20 maja 2014 r.
Sygn. akt Ts 259/12

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Małgorzata Pyziak-Szafnicka – sprawozdawca
Marek Kotlinowski,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 marca 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Marex.pl Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej, złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 19 października 2012 r., Marex.pl Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (dalej: skarżąca, spółka) zakwestionowała zgodność art. 21 § 1 pkt 1, art. 233 § 1, art. 234, art. 235, art. 281 § 1 i 2, art. 291 § 2, a także art. 199, art. 199a (w aktualnym brzmieniu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, ze zm.; dalej: ustawa podatkowa) z art. 2, art. 7, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 64 ust. 1 i 2, art. 77 ust. 2, art. 84, art. 184 i art. 217 Konstytucji – w zakresie, w jakim przepisy te wyłączają obowiązek wystąpienia organu podatkowego do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego, w szczególności z zeznań strony, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, korzystne dla interesów prawnych skarżącego, a sprzeczne z interesami prawnymi Skarbu Państwa. Ponadto skarżąca wniosła o zbadanie zgodności art. 199 i art. 199a § 1-3 ustawy podatkowej z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 64 ust. 2 oraz art. 190 ust. 4 Konstytucji.
Zdaniem skarżącej zakwestionowane regulacje naruszają konstytucyjne prawo spółki do wszczęcia postępowania przed sądem w określonym wyżej zakresie.
Postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania analizowanej skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał stwierdził, że w sprawie, w związku z którą wniesiono skargę konstytucyjną, nie została wyczerpana droga prawna w zwykłym toku instancji, a w szczególności skarżąca nie uzyskała merytorycznego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, wydanego na skutek wniesienia środka odwoławczego od rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w jej sprawie. Powyższe stanowi samodzielną negatywną przesłankę procesową niedopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej (argumentum a contrario ex art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym; Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).
Na powyższe postanowienie pełnomocnik skarżącej wniósł w ustawowym terminie zażalenie. W złożonym środku odwoławczym zakwestionowano pogląd Trybunału odnośnie do konieczności wyczerpania drogi prawnej jako przesłanki formalnej warunkującej możliwość wniesienia skargi konstytucyjnej. W ocenie skarżącej wprowadzenie wymogu wyczerpania toku instancyjnego zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak i sądowoadministracyjnym jest przejawem sprzecznej z Konstytucją, literalnej wykładni art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 i art. 46 ust. 1 ustawy o TK).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 i z art. 49 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że postanowienie o odmowie nadania rozpatrywanej skardze konstytucyjnej dalszego biegu jest prawidłowe, a zarzuty podniesione w zażaleniu nie zasługują na uwzględnienie.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego sformułowane w zażaleniu zarzuty nie podważają ustaleń dokonanych w zakwestionowanym postanowieniu, a forma i treść przedstawionych przez skarżącą racji nie zasługują na uwzględnienie. Zażalenie w znacznej mierze stanowi jedynie niepopartą merytorycznymi argumentami polemikę z ustaleniami zawartymi w zaskarżonym postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego lub powtórzenie tez skargi. Trybunał podkreśla, że podstawą zażalenia powinien być zarzut dotyczący uchybień, do których – zdaniem skarżącego – doszło przy wydawaniu zaskarżonego postanowienia.
Wbrew twierdzeniom skarżącej, wymóg wyczerpania drogi prawnej w postępowaniu poprzedzającym wniesienie skargi konstytucyjnej, rozumiany jest – zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie – jako konieczność skorzystania ze wszystkich przysługujących stronie zwyczajnych środków zaskarżenia. W szczególności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie już podkreślano, że w sytuacji, gdy skarżący wiąże swoje zarzuty z przepisami, na podstawie których wydana została decyzja administracyjna, wymóg wyczerpania drogi prawnej oznacza konieczność doprowadzenia do wydania merytorycznego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (zob. przykładowo postanowienie TK z dnia 9 lipca 2012 r., Ts 112/12, OTK ZU nr 2/B/2013, poz. 209 oraz Z. Czeszejko-Sochacki, Skarga konstytucyjna w prawie polskim, „Przegląd Sejmowy” 1998, nr 1, s. 43 i n.; Z. Czeszejko-Sochacki, L. Garlicki, J. Trzciński, Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999, s. 165-166).
Tym samym argumentację skarżącego w tym zakresie należało uznać za nietrafną.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia.