Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 432/15

WYROK
z dnia 20 marca 2015 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Marek Szafraniec

Protokolant: Natalia Dominiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 18 marca 2015 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 marca 2015 r.
przez wykonawcę: K. spółka jawna Staff Partners w Warszawie (03-903),
ul. Finlandzka 5 lok. 5 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Skarb
Państwa – Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie (00-898),
al. Solidarności 127

przy udziale wykonawcy: Outworking spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k.
w Poznaniu (61-502), ul. Mariana Langiewicza 2 lok. 10 zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego


orzeka:

1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: Skarbowi Państwa – Sądowi
Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia,
2. kosztami postępowania obciąża zamawiającego: Skarb Państwa – Sąd Okręgowy
Warszawa – Praga w Warszawie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę: K.
spółka jawna Staff Partners w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego: Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego Warszawa –
Praga w Warszawie na rzecz wykonawcy: K. spółka jawna Staff Partners w
Warszawie kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych

zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego i obejmującą wpis
od odwołania oraz wynagrodzenie pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.


Przewodniczący: ……………………………

Sygn. akt: KIO 432/15

U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego
na realizację zadania: „Świadczenie usługi pracy tymczasowej” zostało wszczęte
przez Skarb Państwa – Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie, zwany dalej
Zamawiającym. Ustalona przez Zamawiającego wartość zamówienia, zgodnie z informacją
zawartą w piśmie doręczonym Prezesowi Izby w dniu 6 marca 2015 r. oraz pkt 2.2 protokołu
postępowania, przekraczała kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11
ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r.
poz. 907 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (2015/S 023-038151) w dniu
3 lutego 2015 r.
W dniu 5 marca 2015 r. odwołanie wniósł wykonawca: K. spółka jawna Staff Partners w
Warszawie, zwany dalej Odwołującym.
Odwołanie zostało wniesione wobec czynności unieważnienia przez Zamawiającego
postępowania o udzielenie zamówienia. Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
„art. 7 ust. 1 Ustawy poprzez naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz
naruszenie innych pozostających w związku z art. 7 przepisów, tj. naruszenie:
art. 93 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w związku z nieuprawnionym dokonaniem czynności
unieważnienia Postępowania;
1. art. 36 ust. 1 pkt 11) w zw. z art. 41 pkt 10) ustawy Pzp w związku z zaniechaniem
stosowania się przez Zamawiającego do postanowień ustalonych w treści SIWZ,
w zakresie miejsca składania ofert i w związku z uwzględnieniem w toku postępowania
ofert złożonych w odmiennym niż wyznaczone miejsce składania ofert, jako mających
wpływ na ocenę prawidłowości prowadzonego postępowania;
2. art. 91 ust. 1 ustawy Pzp w związku z zaniechaniem oceny ofert i dokonania wyboru
oferty najkorzystniejszej, spośród dwóch ofert złożonych w prawidłowym miejscu i
czasie.”
Odwołujący stał na stanowisku, że Zamawiający w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (SIWZ) określił jednoznacznie miejsce i termin składania ofert, a także pouczył
wykonawców o konsekwencjach złożenia oferty w innym miejscu. Mając to na uwadze,

winien otworzyć jedynie te oferty, które zostały mu złożone w odpowiednim miejscu i czasie.
Stąd też, w prowadzonym przez niego postępowaniu o udzielenie zamówienia nie zachodziły
podstawy do unieważnienia tegoż postępowania, albowiem oferta złożona przez wykonawcę
Outworking spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. w Poznaniu złożona została
w innym miejscu, niż to zostało wskazane w SIWZ. Tym samym działanie tego właśnie
wykonawcy było działaniem oczywiście sprzecznym z SIWZ, czego powinien on ponieść
konsekwencje. Unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia, z uwagi
na pominięcie przy otwarciu ofert, oferty złożonej przez tego właśnie wykonawcę, stanowiło
naruszenie przepisów ustawy Pzp.
Uwzględniając podniesione zarzuty, Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia oraz
dokonania czynności oceny i badania ofert złożonych w tym postępowaniu we właściwym
miejscu i czasie oraz dokonania wyboru oferty złożonej przez Odwołującego,
jako najkorzystniejszej.
W dniu 9 marca 2015r. Prezesowi Izby zgłoszenie przystąpienia do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego doręczył wykonawca: Outworking spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. w Poznaniu, zwany dalej Przystępującym lub
uczestnikiem postępowania.
Skład orzekający Izby wykluczył to, aby spełniona została którakolwiek z przesłanek
odrzucenia odwołania ustanowionych w art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron oraz uczestnika postępowania,
na podstawie zebranego materiału dowodowego w sprawie, z uwzględnieniem stanowisk
stron oraz uczestnika postępowania odwoławczego, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołującemu, w świetle przepisu art. 179
ust. 1 ustawy Pzp, przysługiwało prawo wniesienia odwołania w postępowaniu o udzielenie
zamówienia prowadzonym przez Zamawiającego.
Izba postanowiła zaliczyć w poczet materiału dowodowego dokumenty przekazane
na wezwanie Prezesa Izby przez Zamawiającego i poświadczone za zgodność z oryginałem.
Mając na celu ocenę zasadności zarzutów podnoszonych w odwołaniu, Izba ustaliła,
że w pkt XI.1 SIWZ Zamawiający wskazał, że „oferty należy składać w Samodzielnej
Sekcji ds. zamówień publicznych Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie,
al. Solidarności 127 pok. 60. Zgodnie z pkt XI.2 SIWZ termin składania oferty upłynąć miał

w dniu 16 lutego 2015 r. o godzinie 13:00. W pkt XI.3 SIWZ Zamawiający zawarł następujące
pouczenie (w oryginale tekst podkreślony i zapisany pogrubioną czcionką): „złożenie oferty
w miejscu innym, niż wyżej podane może skutkować nie dotarciem oferty do komisji
przetargowej w terminie wyznaczonym na składanie ofert z winy wykonawcy. Oferta taka,
jako złożona po terminie nie będzie brała udziału w postępowaniu.” Zgodnie z pkt XI.4 SIWZ
publiczne otwarcie ofert odbyć się miało w dniu 16 lutego 2015 r., o godzinie 13;15 w Sądzie
Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie, al. Solidarności 127, pok. 60.
Pismem z dnia 10 lutego 2015 r. Zamawiający zmienił termin składania ofert na dzień
20 lutego 2015 r., na godzinę 13:00, a także ich otwarcia na ten sam dzień,
na godzinę 13:15.
W dniu 19 lutego 2015 r., o godzinie 14:30, na Biurze Podawczym Zamawiającego została
złożona przez kuriera oferta Przystępującego.
Zgodnie z pkt. 8.2 protokołu postępowania otwarcie ofert odbyło się w dniu 20 lutego 2015 r.,
o godzinie 13:15, w pokoju nr 60, tak jak to zostało wyznaczone w SIWZ. W jego trakcie
otwarte zostały dwie oferty złożone Zamawiającemu przed upływem wyznaczonego terminu,
we wskazanym w SIWZ pokoju nr 60, w tym oferta złożona przez Odwołującego.
Ofertę złożoną przez Przystępującego przekazano do pokoju nr 60 tego samego dnia
(20 lutego 2015 r.) o godzinie 13:33.
Zamawiający pismem z dnia 20 lutego 2015 r. poinformował wykonawców o unieważnieniu
postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp. Uznał
on bowiem, że po jego stronie bezspornie leży wina za pominięcie przy otwarciu oferty
złożonej przez Przystępującego – zawiodła bowiem komunikacja pomiędzy jego komórkami
organizacyjnymi.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł odwołanie.
Izba, kierując się przepisem art. 192 ust. 7 ustawy Pzp, odwołanie wniesione
przez Odwołującego rozpoznała w granicach zarzutów w nim zawartych i popieranych w toku
postępowania odwoławczego.
Skład orzekający Izby, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz
zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu i podlegających kognicji Izby, doszedł
do przekonania, iż sformułowane przez Odwołującego zarzuty znajdują oparcie
w ustalonym stanie faktycznym i prawnym, a tym samym rozpoznawane odwołanie,
jako takie, zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie Izba podzieliła pogląd wyrażony w orzeczeniu wydanym
w sprawie KIO/UZP 855/08, gdzie stwierdzono: „Zamawiający błędnie przyjął,
że dostarczenie oferty na adres Zamawiającego w terminie określonym oznacza,
iż oświadczenie woli, jakim jest oferta, doszło do Zamawiającego w taki sposób, że mógł
zapoznać się z jego treścią. Krajowa Izba Odwoławcza zwraca uwagę, że ustawodawca
w art. 36 ust. 1 ustawy Pzp wyraźnie odróżnił adres Zamawiającego od miejsca składania
ofert. Zatem Zamawiający posiada pełną dowolność w określeniu tego miejsca.
Jednocześnie ustawodawca ściśle powiązał ze sobą miejsce oraz termin składania i otwarcia
ofert. Powyższe rozważania mają istotne znaczenie dla wykładni przepisu art. 84
ust. 2 ustawy Pzp (...). Dokonanie wykładni gramatycznej przedmiotowego przepisu stoi
w sprzeczności z brzmieniem art. 36 ust. 1 pkt 1 i 11 ustawy Pzp oraz art. 86 ust. 2
i 4 ustawy Pzp. Zgodzić należy się z Zamawiającym, że oferta stanowi oświadczenie woli
(art. 66 k.c.). Jednakże wbrew twierdzeniom Zamawiającego, nie znajdzie tutaj zastosowania
teoria oświadczenia woli, zgodnie z art. 61 k.c. Przepisy k.c. mają bowiem zastosowanie,
zgodnie z art. 14 ustawy Pzp, do czynności podejmowanych w postępowaniu, jeżeli przepisy
ustawy Pzp nie stanowią inaczej. Tymczasem, Zamawiający zgodnie z dyspozycją art. 36
ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp określając miejsce i termin składania ofert, określa przez to
jednocześnie, z jaką chwilą oświadczenie woli dojdzie do niego w sposób skuteczny.
Zatem adresat oświadczenia woli może określić, w jakich warunkach będzie możliwe
zapoznanie się z kierowanym oświadczeniem woli. Zamawiający wskazuje, że te warunki
dotyczą terminu i miejsca. Tak więc Zamawiający określając miejsce i termin składania ofert
daje wyraz temu, że skutecznie można złożyć ofertę, dotrzymując tych konkretnych
warunków i za to Zamawiający ponosi odpowiedzialność. Złożenie w sposób skuteczny
oferty powoduje bowiem, że na Zamawiającym ciąży obowiązek dokonania jej otwarcia,
zgodnie z art. 86 ust. 2 ustawy Pzp i podjęcia dalszych czynności. Natomiast w przypadku,
mimo skutecznego złożenia oferty (w warunkach określonych przez Zamawiającego),
zaniechanie czynności otwarcia skutkuje, wobec braku możliwości powtórzenia tej
czynności, koniecznością unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1
pkt 7 ustawy Pzp. Reasumując, ustawodawca dał możliwość Zamawiającemu zdecydowania
o chwili złożenia oferty w sposób skuteczny (termin, miejsce). Trudno sobie wyobrazić,
aby złożenie oferty w terminie na adres Zamawiającego (niezależnie od wymagań
Zamawiającego w tym przedmiocie) gwarantowało skuteczne złożenie ofert. W warunkach
chociażby rozbudowanej struktury Zamawiającego, powierzenia przeprowadzenia
postępowania własnej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej, złożenie oferty na adres
Zamawiającego może nie gwarantować skuteczności oświadczenia woli, jak i uniemożliwić
dokonania publicznego otwarcia oferty w sposób, o którym mowa w art. 86
ust. 2 ustawy Pzp.” Podobnie Izba np. w sprawie KIO 2688/11 lub KIO 2462/12.

Mając powyższe na uwadze, za rozstrzygający Izba uznała zapis pkt XI.3 SIWZ,
w którym Zamawiający w sposób wyraźny pouczył wykonawców, aby dochowali należytej
staranności przy składaniu oferty i uczynili to w miejscu wskazanym w pkt XI.1 SIWZ.
Wskazał tam też wyraźnie, jakie konsekwencje mogą spotkać wykonawcę, który do tego
wymagania się nie zastosuje. Przy tak sformułowanej SIWZ, uzasadnionym wydaje się
przyjęcie założenia, że Przystępującemu znane były (bo opisane wyraźnie w SIWZ)
konsekwencje złożenia oferty w miejscu innym niż pokój nr 60, a mimo to nie dołożył on
należytych starań (choćby przez dokonanie odpowiedniego zastrzeżenia w firmie,
której zlecał doręczenie składanej przez siebie oferty), aby tam właśnie jego oferta
przed upływem terminu wpłynęła. Jak wskazano w wyroku wydanym w sprawie KIO/UZP
1442/08: „spóźnienie oznacza, że nie doszło do skutecznego złożenia oświadczenia woli
zawartego w ofercie. (...) Nie są również istotne przyczyny opóźnienia, a zwrot jest
dokonywany również wtedy, gdy opóźnienie powstało z przyczyn niezawinionych
przez wykonawcę (...) to wykonawca powinien dołożyć należytej staranności
przy terminowym złożeniu oferty, a niewątpliwie tego nie uczynił”.
Mając to na uwadze, Izba uznała, że w tych okolicznościach faktycznych brak podstaw
do unieważnienia postępowania w oparciu o przesłanki, o których mowa w art. 93 ust. 1
pkt 7) ustawy Pzp. Kierując się tym przekonaniem Izba nakazała Zamawiającemu
unieważnienie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp,
orzekła jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9
i 10 ustawy Pzp, stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba wzięła w szczególności
pod uwagę przepis § 3 pkt 2) powołanego rozporządzenia, zgodnie z którym uzasadnione
koszty strony postępowania odwoławczego ustala się na podstawie rachunków
przedłożonych do akt sprawy. Mając na uwadze fakt, że Odwołujący przedłożył odpowiednie
rachunki, Izba uwzględniła zgodnie z § 5 ust. 2 pkt 1) powołanego rozporządzenia jego
wniosek o obciążenie Zamawiającego poniesionymi przez niego kosztami wpisu (15 000 zł)
oraz wynagrodzenia pełnomocnika (3 600 zł).

Przewodniczący: ……………………………