Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 79/05
POSTANOWIENIE
Dnia 22 września 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Bronisław Czech (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie z wniosku M. G.
przy uczestnictwie Z. R., Z. R. i D. P.
o wpis,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 22 września 2005
r., zażalenia uczestników postępowania Z. R. i Z. R. na postanowienie Sądu
Okręgowego w G. z dnia 12 października 2004 r., sygn. akt III Ca (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2002 r. Sąd Rejonowy w S. przysądził na
własność M. G. za cenę 1.893.750,00 zł nieruchomość o powierzchni 308.18.00 ha
położoną w N. i R. [Kw nr (…) wymienionego Sądu], sprzedaną na licytacji w dniu 7
grudnia 2001 r.
Na podstawie tego postanowienia Sąd Rejonowy w S. wpisał w dniu 5 sierpnia
2003 r. M. G. jako właściciela, w wymienionej księdze wieczystej.
Od tego wpisu wnieśli apelację Z. i Z. R. oraz D. P. W uzasadnieniu podnieśli,
że nieruchomość objęta księga wieczystą Kw (…) ma w rzeczywistości obszar
310.44 ha. W toku postępowania egzekucyjnego opisano i oszacowano oraz
2
wystawiono na licytacje jedynie część nieruchomości o powierzchni 308,18 ha,
pozostała część nieruchomości, tj. 2,26 ha nieoszacowana i niezapłacona pozostaje
własnością skarżących i winna być oni ujęci w księdze wieczystej.
Apelację tę oddalił Sąd Okręgowy w G. postanowieniem z dnia 20 lutego 2004
r., które zaskarżyli kasacją uczestnicy postępowania Z. R. i Z. R.. Kasację tę odrzucił
Sąd Okręgowy w G. postanowieniem z dnia 14 października 2004 r., jako
niedopuszczalną w świetle art. 5191
§ 1 k.p.c.
Uczestnicy postępowania Z. R. i Z. R. zaskarżyli zażaleniem to postanowienie,
domagając się jego uchylenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zaskarżone postanowienie wydane zostało w dniu 12 października 2004 r.
i dlatego w sprawie mają zastosowanie przepisy dotyczące kasacji w brzmieniu
i w numeracji obowiązującej przed dniem 6 lutego 2005 r. (art. 3 ustawy z dnia 22
grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy –
Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98).
Według art. 5191
§ 1. od wydanego przez sąd drugiej instancji postanowienia
co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku
i umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie - w sprawach
z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego - przysługuje kasacja do
Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Sąd Okręgowy
przyjął trafnie, że sprawy o wpis w księdze wieczystej są sprawami z zakresu prawa
rzeczowego w rozumieniu wymienionego przepisu. Przyjął jednak wadliwe
rozumienie postanowienia orzekającego co do istoty sprawy.
Skarżący trafnie powołali się na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4
lutego 1997 r., III CKN 41/96 (OSNC 1997, nr 5 poz. 67), stwierdzającego,
że w postępowaniu wieczystoksięgowym kasacja przysługuje od postanowienia sądu
drugiej instancji kończącego postępowanie w przedmiocie określonej we wniosku
istoty sprawy oraz od postanowienia tego sądu kończącego postępowanie w inny
sposób. Podobne stanowisko zajął ten Sąd w postanowieniu z dnia 9 września
1997 r., I CZ 135/97 (OSNC 1998, nr 2, poz. 27). Sąd Najwyższy w składzie
rozpoznającym zażalenie w niniejszej sprawie podziela to stanowisko.
Istota sprawy określona we wniosku dotyczy wpisu na podstawie
postanowienia Sądu Rejonowego w S. z dnia 15 kwietnia 2002 r. przysądzającego
M. G. własność nieruchomości o określonej powierzchni. Rozstrzygnięcie Sądów obu
3
instancji dotyczy właśnie tej „istoty”. W związku z tym kasacja od postanowienia
Sądu Okręgowego w G. z dnia 20 lutego 2004 r. jest w sprawie dopuszczalna,
stosownie do art. 5191
§ 1 k.p.c. Rozważania na temat charakteru wpisu w księdze
wieczystej w dziale I-0 są bezprzedmiotowe na tym etapie postępowania.
Dlatego Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia (art. 386 § 4
k.p.c. w zw. z art. 39318
, 39319
i 397 § 2 k.p.c.).