Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 5/06
POSTANOWIENIE
Dnia 7 lutego 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)
SSN Marek Sychowicz
w sprawie z powództwa Gminy B. - Zarządu Mienia Komunalnego
przeciwko S.B. i M.B.
o eksmisję,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 lutego 2006 r.,
zażalenia pozwanych
na postanowienie Sądu Okręgowego w B.
z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2005 r. Sąd Okręgowy w B. – w ramach
kontroli zachowania wymagań formalnych skargi kasacyjnej wniesionej przez
pozwanych od wyroku tego Sądu z dnia 9 września 2005 r., wydanego w sprawie z
powództwa Gminy B. o opróżnienie lokalu mieszkalnego – sprawdził wskazaną
przez pozwanych wartość zaskarżenia kasacyjnego i ustalił ją na kwotę 1244,94 zł,
po czym wniesioną skargę kasacyjną odrzucił, jako niedopuszczalną (art. 3986
§ 2 i
art. 3982
§ 1 k.p.c.). W uzasadnieniu Sąd Okręgowy stwierdził, że w złożonej
skardze kasacyjnej pozwani, zaskarżając wyrok z dnia 9 września 2005 r. w
całości, oznaczyli wartość przedmiotu zaskarżenia kwotą 60 000 zł. Prawidłowo
określona wartość zaskarżenia kasacyjnego nie może być natomiast wyższa od
wartości przedmiotu zaskarżenia wskazanej w apelacji, a ta oznaczona została
przez pozwanych kwotą 1244,94 zł, odpowiadającą wskazanej w pozwie wartości
przedmiotu sporu. Skoro zaś, zgodnie z art. 398 2
§ 1 k.p.c., w sprawach o prawa
majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt
tysięcy złotych, a w sprawach gospodarczych – niższa niż siedemdziesiąt pięć
tysięcy złotych, skarga kasacyjna nie przysługuje, skarga wniesiona przez
pozwanych podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
W zażaleniu na postanowienie odrzucające skargę kasacyjną pozwani
wnosili o jego uchylenie i nadanie wniesionej skardze dalszego biegu. Zarzucili, że
nie wiadomo na jakiej podstawie powódka oznaczyła wartość przedmiotu sporu
kwotą 1244,94 zł, oraz że Sąd przyjął tę wartość bezkrytycznie, mimo że
powództwo dotyczyło eksmisji z lokalu mieszkalnego, którego wartość jest nie
niższa niż 60 000 zł. Przez zaniechanie sprawdzenia wskazanej w pozwie wartości
przedmiotu sporu Sąd – jak zarzucali żalący – stworzył barierę uniemożliwiającą im
skorzystanie z nadzwyczajnego środka odwoławczego i zaskarżenie
niekorzystnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Nie ulega wątpliwości, że, zgodnie z art. 3982
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna
jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość
przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach
gospodarczych – niższa niż siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych.
W niniejszej sprawie powódka oznaczyła w pozwie wartość przedmiotu
sporu kwotą 1 244,94 zł i taką również kwotą pozwani oznaczyli wartość
przedmiotu zaskarżenia w apelacji wniesionej od wyroku uwzględniającego
powództwo. Trzeba podkreślić, że pozwani byli reprezentowani przez pełnomocnika
procesowego będącego adwokatem (k. 37 i k. 206). W złożonej skardze kasacyjnej
natomiast pozwani niemal pięćdziesięciokrotnie podwyższyli dotychczasową
wartość zaskarżenia, oznaczając ją kwotą 60 000 zł (k. 272).
Zdaniem żalących, o wartości przedmiotu sporu, a tym samym – przedmiotu
zaskarżenia, przesądzać powinna wartość zajmowanego przez nich lokalu. Uszło
jednak uwagi żalących, że, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, do oznaczania
wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o opróżnienie lokalu mieszkalnego
przez osobę zajmującą go „jak najemca” stosuje się reguły określone w art. 23
k.p.c. Oznacza to, że wartość tę stanowi przy umowach zawartych na czas
oznaczony – suma czynszu za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok, a przy
umowach zawartych na czas nieoznaczony – suma czynszu za okres trzech
miesięcy (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia z dnia 22 lipca 1997 r.,
I CKN 202/97, niepubl., czy z dnia 13 sierpnia 1997 r., I CZ 87/97, OSNC 1998, nr
1, poz. 15).
Trzeba dodać, że ustawodawca przyjął zasadę stałości wartości przedmiotu
sporu oraz zakazu jej przekraczania przy przechodzeniu do wyższej instancji,
chyba że zachodzą okoliczności wskazane w art. 368 § 2 zdanie drugie in fine
k.p.c. Wartość przedmiotu zaskarżenia wskazana w skardze kasacyjnej nie może
być zatem wyższa od wartości zaskarżenia apelacyjnego, tożsamość przedmiotu
rozstrzygnięcia kwestionowanego w apelacji i w skardze kasacyjnej wyłącza
bowiem dopuszczalność oznaczenia w skardze kasacyjnej wartości przedmiotu
zaskarżenia w kwocie innej niż poprzednio w apelacji (zob. postanowienie Sądu
4
Najwyższego z dnia 19 czerwca 1997 r., III CZ 25/97, OSNC 1997, nr 10, poz.
162).
Żalący mają rację podnosząc, że – zgodnie z art. 368 § 2 zdanie trzecie
k.p.c. – sąd drugiej instancji może sprawdzić podaną w apelacji wartość przedmiotu
zaskarżenia, przepis art. 25 § 1 k.p.c. stosuje bowiem odpowiednio. Trzeba jednak
podkreślić, że w apelacji żalący – reprezentowani przez pełnomocnika będącego
adwokatem – sami oznaczyli wartość przedmiotu zaskarżenia odpowiednio do
wskazanej wartości przedmiotu sporu. Poza tym potrzeba sprawdzenia z urzędu
podanej w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia zachodzi jedynie wtedy, gdy
istnieje wątpliwość co do jej prawidłowego określenia, na istnienie takich
wątpliwości żalący natomiast nie wskazali.
Z przytoczonych wyżej powodów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako pozbawione uzasadnionych
podstaw.

IV CZ 5/06

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia