Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 31/14
POSTANOWIENIE
Dnia 5 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Z. G.
przy uczestnictwie J. G.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 czerwca 2014 r.,
zażalenia uczestnika postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego w R.
z dnia 21 lutego 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 21 lutego 2014 r. Sąd Okręgowy w R. odrzucił skargę
kasacyjną uczestnika J. G., wniesioną dnia 22 listopada 2013 r. Przyczyną
odrzucenia skargi było nieuiszczenie w terminie należnej opłaty sądowej.
W zażaleniu uczestnik zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art.
10 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej jako u.k.s.c.) oraz art.
3986
§ 2 k.p.c. w związku z art. 130 § 1 i art. 13 § 2 k.p.c. Uczestnik wniósł
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zasądzenie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z uzasadnienia Sądu Okręgowego wynika, że stosownie do art. 38 ust. 1
u.k.s.c., skarga kasacyjna wniesiona przez uczestnika dnia 22 listopada 2013 r.
podlegała opłacie stałej w wysokości 1 000 złotych. Uwzględniając wniosek
uczestnika, postanowieniem z dnia 4 września 2013 r. Sąd Okręgowy zwolnił go od
tej opłaty w ½ części i ustanowił dla niego adwokata. Adwokat ten jako pełnomocnik
uczestnika otrzymał to postanowienie dnia 30 stycznia 2014 r., a zatem termin do
uiszczenia opłaty w wysokości 500 złotych upływał dnia 6 lutego 2014 r. i w tym
czasie uczestnik opłaty nie uiścił. Jednakże uczynił to już dnia 11 października
2013 r., co Sąd Okręgowy uznał za bezskuteczne, a zatem skargę jako
nieopłaconą, gdyż opłatę należy uiścić przy wnoszeniu do sądu pisma
podlegającego opłacie (art. 10 u.k.s.c.).
Z uzasadnieniem tym nie można się zgodzić i zażalenie na postanowienie
należy uznać za zasadne. Jak wyjaśnił w zażaleniu pełnomocnik uczestnika,
o wyznaczeniu pełnomocnika z urzędu uczestnik dowiedział się dnia 12 września
2013 r. z pisma Okręgowej Rady Adwokackiej w R., do którego dołączony był odpis
postanowienia Sądu z dnia 4 września 2013 r. Dokonał wpłaty w kasie Sądu, co
zostało zaksięgowane dnia 14 października 2013 r. i przypisane do stosownej
sprawy. Dowód na to został dołączony do skargi kasacyjnej.
Sąd Okręgowy słusznie wskazał, że według art. 10 u.k.s.c. opłatę należy
uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie. Należy jednak ten
przepis tłumaczyć zgodnie z jego istotą, a jest nią po pierwsze, doprowadzenie do
sytuacji, w której należna opłata jest uiszczona, zanim podejmie się czynności
związane z treścią pisma sądowego i po drugie, przypisanie opłaty uiszczonej we
3
właściwej wysokości do tej czynności, której dotyczy. Nie ma więc decydującego
znaczenia to, że opłata została wniesiona z wyprzedzeniem, skoro wiadomo jakiej
sprawy dotyczyła i była uiszczona we właściwej wysokości. Obowiązek zapłaty
ciążący na uczestniku został spełniony. Wnioski takie płyną również
z dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego, przytoczonego przez
uczestnika oraz z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2011 r., III CZ
26/11 (OSNC-ZD 2012, nr 2, poz. 37).
Mając to na uwadze należało na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. zażalenie uwzględnić, nie rozstrzygając o przyznaniu wynagrodzenia
pełnomocnikowi uczestnika z urzędu, ze względu na brak wniosku z jego strony
w tym względzie (§ 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu,
jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 461).