III KZ 35/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-07-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KZ 35/14
POSTANOWIENIE
Dnia 8 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki
w sprawie skazanego E. B.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 8 lipca 2014 r.
na skutek zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Okręgowego w G. z
dnia 25 listopada 2013 r. w przedmiocie odmowy wyznaczenia obrońcy z
urzędu
na podstawie art. 430 § 1 w zw. z art. 518 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
zażalenie pozostawić bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem nie uwzględniono wniosku skazanego o
wyznaczenie obrońcy z urzędu celem sporządzenia kasacji z uwagi na
niespełnienie warunków z art. 78 § 1 k.p.k. Na to orzeczenie zażalenie złożył
skazany, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę w
zakresie ustalenia, że posiada wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów
obrony w postępowaniu kasacyjnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności należy odnieść się do sposobu procedowania w
przedmiocie wniosku skazanego o wyznaczenie obrońcy z urzędu w celu
sporządzenia kasacji, złożonego na podstawie art. 78 § 1 k.p.k. Z art. 81 § 1 k.p.k.
wynika, że na tej podstawie wyznaczenie obrońcy z urzędu należy do kompetencji
2
prezesa sądu (przewodniczącego wydziału, upoważnionego sędziego – art. 93 § 2
k.p.k.). Przyznanie temu organowi procesowemu uprawnienia do pozytywnego
rozstrzygania tego rodzaju wniosku prowadzi do stwierdzenia, że także decyzja
negatywna należy do jego kompetencji, skoro ustawa nie wymaga wydania
postanowienia (arg. z art. 93 § 2 k.p.k.). Dlatego też błędne było procedowanie w
zakresie skierowana wniosku skazanego na posiedzenie i rozpoznanie go przez
sąd. W tej kwestii wymagane było wyłącznie wydanie zarządzenia.
Niezależnie jednak od błędnej formy decyzji procesowej, upoważniony
sędzia Sądu Okręgowego w G. wydał zarządzenie o przyjęciu zażalenia, choć z
mocy przepisu szczególnego jest ono niedopuszczalne. Zgodnie bowiem z art. 528
§ 1 pkt 2 k.p.k. środek odwoławczy nie przysługuje na odmowę wyznaczenia
adwokata lub radcy prawnego w celu sporządzenia kasacji. Nie jest przy tym jasne,
bo nie wynika to ani z zarządzenia wydanego na posiedzeniu w dniu 25 listopada
2013 r. o pouczeniu skazanego o prawie wniesienia zażalenia, ani z zarządzenia z
dnia 16 grudnia 2013 r. o przyjęciu zażalenia, czy w kwestii dopuszczalności
zażalenia sędzia wydający te decyzje kierował się wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 8 października 2013 r., K 30/11 (OTK-A 2013/7/98), w
którym stwierdzono niekonstytucyjność art. 81 § 1 k.p.k. w zakresie w jakim nie
przewiduje sądowej kontroli zarządzenia prezesa sądu o odmowie wyznaczenia
obrońcy z urzędu dla oskarżonego, który złożył wniosek w trybie art. 78 § 1 k.p.k.
Gdyby nawet przyjąć, że tak było i upoważniony sędzia wydając wskazane
zarządzenia uznał, że do czasu nowelizacji k.p.k. mają bezpośrednie zastosowanie
przepisy Konstytucji RP (art. 78 i art. 176 ust. 1), to w rozpoznawanym układzie
procesowym dopuszczalność zaskarżenia decyzji o odmowie wyznaczenia obrońcy
z urzędu została wyłączona przepisem szczególnym, tj. art. 528 § 1 pkt 2 k.p.k.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy postanowił, jak powyżej.
POSTANOWIENIE
Dnia 8 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki
w sprawie skazanego E. B.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 8 lipca 2014 r.
na skutek zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Okręgowego w G. z
dnia 25 listopada 2013 r. w przedmiocie odmowy wyznaczenia obrońcy z
urzędu
na podstawie art. 430 § 1 w zw. z art. 518 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
zażalenie pozostawić bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem nie uwzględniono wniosku skazanego o
wyznaczenie obrońcy z urzędu celem sporządzenia kasacji z uwagi na
niespełnienie warunków z art. 78 § 1 k.p.k. Na to orzeczenie zażalenie złożył
skazany, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę w
zakresie ustalenia, że posiada wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów
obrony w postępowaniu kasacyjnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności należy odnieść się do sposobu procedowania w
przedmiocie wniosku skazanego o wyznaczenie obrońcy z urzędu w celu
sporządzenia kasacji, złożonego na podstawie art. 78 § 1 k.p.k. Z art. 81 § 1 k.p.k.
wynika, że na tej podstawie wyznaczenie obrońcy z urzędu należy do kompetencji
2
prezesa sądu (przewodniczącego wydziału, upoważnionego sędziego – art. 93 § 2
k.p.k.). Przyznanie temu organowi procesowemu uprawnienia do pozytywnego
rozstrzygania tego rodzaju wniosku prowadzi do stwierdzenia, że także decyzja
negatywna należy do jego kompetencji, skoro ustawa nie wymaga wydania
postanowienia (arg. z art. 93 § 2 k.p.k.). Dlatego też błędne było procedowanie w
zakresie skierowana wniosku skazanego na posiedzenie i rozpoznanie go przez
sąd. W tej kwestii wymagane było wyłącznie wydanie zarządzenia.
Niezależnie jednak od błędnej formy decyzji procesowej, upoważniony
sędzia Sądu Okręgowego w G. wydał zarządzenie o przyjęciu zażalenia, choć z
mocy przepisu szczególnego jest ono niedopuszczalne. Zgodnie bowiem z art. 528
§ 1 pkt 2 k.p.k. środek odwoławczy nie przysługuje na odmowę wyznaczenia
adwokata lub radcy prawnego w celu sporządzenia kasacji. Nie jest przy tym jasne,
bo nie wynika to ani z zarządzenia wydanego na posiedzeniu w dniu 25 listopada
2013 r. o pouczeniu skazanego o prawie wniesienia zażalenia, ani z zarządzenia z
dnia 16 grudnia 2013 r. o przyjęciu zażalenia, czy w kwestii dopuszczalności
zażalenia sędzia wydający te decyzje kierował się wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 8 października 2013 r., K 30/11 (OTK-A 2013/7/98), w
którym stwierdzono niekonstytucyjność art. 81 § 1 k.p.k. w zakresie w jakim nie
przewiduje sądowej kontroli zarządzenia prezesa sądu o odmowie wyznaczenia
obrońcy z urzędu dla oskarżonego, który złożył wniosek w trybie art. 78 § 1 k.p.k.
Gdyby nawet przyjąć, że tak było i upoważniony sędzia wydając wskazane
zarządzenia uznał, że do czasu nowelizacji k.p.k. mają bezpośrednie zastosowanie
przepisy Konstytucji RP (art. 78 i art. 176 ust. 1), to w rozpoznawanym układzie
procesowym dopuszczalność zaskarżenia decyzji o odmowie wyznaczenia obrońcy
z urzędu została wyłączona przepisem szczególnym, tj. art. 528 § 1 pkt 2 k.p.k.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy postanowił, jak powyżej.