Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 343/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący)
SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
SSN Józef Szewczyk
Protokolant Jolanta Grabowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie Z. M.,
oskarżonego z art. 263 § 4 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 21 stycznia 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez prokuratora,
od wyroku Sądu Okręgowego w N.
z dnia 3 lipca 2014 r., zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w N.
z dnia 20 stycznia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu
odwoławczym.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w N. wyrokiem z dnia 20 stycznia 2014 r., warunkowo
umorzył na dwuletni okres próby postępowanie karne przeciwko Z. M. o to, że w
bliżej nieustalonym dniu w okresie od dnia 1 marca 2012 r. do dnia 30 czerwca
2
2012 r. w N., prowadząc na podstawie koncesji MSWiA z dnia 27 października
2010 r. działalność gospodarczą w postaci sklepu myśliwskiego „Ż.”, nieumyślnie
utracił istotną część broni palnej, tj. lufę pistoletu CZ 75 kal. 9 mm PARA, która
zgodnie z prawem pozostawała do jego dyspozycji tj. o przestępstwo z art. 263 § 4
k.k. oraz na mocy art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzekł świadczenie
pieniężne w kwocie 400 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz
Pomocy Postpenitencjarnej.
Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, który zaskarżonemu
wyrokowi zarzucił „obrazę przepisów postępowania karnego, która mogła mieć
wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to przekroczenie zasady swobodnej oceny
dowodów poprzez błędne przyjęcie, iż zagubiona lufa pistoletu stanowiła istotną
część broni, co jest sprzeczne z protokołami kontroli przeprowadzonej przez
funkcjonariuszy Policji, zeznaniami św. […], wyjaśnieniami oskarżonego oraz
naruszenie zasady in dubio pro reo i pominięcie okoliczności przemawiających na
korzyść oskarżonego poprzez wykluczenie, iż lufa pistoletu mogła ulec przeróbkom
rusznikarskim, co nie było uprawnione w świetle zebranego materiału dowodowego,
tj. naruszenie art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k.” Wskazując na powyższe
zarzuty, obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie
oskarżonego od zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu względnie o
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Wyrokiem z dnia 3 lipca 2014 r., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w
ten sposób, że uniewinnił oskarżonego Z. M., a kosztami procesu obciążył Skarb
Państwa. Z uzasadnienie zaskarżonego wyroku wynika, że zdaniem tego Sądu,
Sąd I instancji dopuścił się obrazy prawa materialnego w postaci art. 263 § 4 k.k.
poprzez przypisanie oskarżonemu przestępstwa, które nie nosi wszystkich
ustawowych znamion czynu zabronionego, gdyż Sąd Rejonowy warunkowo
umorzył postępowanie przeciwko oskarżonemu o to, że nieumyślnie utracił lufę
pistoletu określonej marki, mimo iż stan prawny obowiązujący zarówno tempore
criminis, jak i w chwili orzekania kryminalizował utratę lufy z komorą nabojową.
Kasację od prawomocnego orzeczenia Sądu odwoławczego wniósł
prokurator Prokuratury Okręgowej zaskarżając wyrok w całości na niekorzyść
oskarżonego i zarzucając „rażące naruszenie prawa, mające istotny wpływ na treść
3
wyroku, a to art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. przez niezasadne uznanie, iż opis czynu
przypisanego oskarżonemu przez Sąd Rejonowy, zakwalifikowanego jako
przestępstwo z art. 263 § 4 k.k., nie zawierał znamienia , co
skutkowało przyjęciem, iż czyn ten nie zawierał wszystkich znamion tego typu
czynu zabronionego i doprowadziło w konsekwencji na podstawie art. 414 § 1 k.p.k.
w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. oraz w zw. z art. 458 k.p.k. do oczywiście
bezzasadnego uniewinnienia oskarżonego od popełnienia przestępstwa z art. 263 §
4 k.k.”. Podnosząc ten zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
Sądu Okręgowego i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Prokurator Prokuratury Generalnej na rozprawie kasacyjnej poparł pisemną
kasację prokuratora.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja wniesiona przez prokuratora jest zasadna, gdyż wyrok Sądu
Okręgowego zapadł z rażącym naruszeniem przepisów prawa wskazanych w
kasacji, które miało istotny wpływ na wydanie wyroku uniewinniającego.
Na wstępie należy zauważyć, na co słusznie zwraca uwagę skarżący w
kasacji, że Sąd odwoławczy wydając wyrok uniewinniający powołał się jedynie na
przepis art. 414 § 1 k.p.k. jako podstawę rozstrzygnięcia, nie wskazując jednak
wymienionego w nim przepisu art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k., który stanowi podstawę
wydania wyroku w przypadku stwierdzenia, iż czyn nie zawiera ustawowych
znamion czyny zabronionego, jak też całkowicie pominął regulację zawartą w
przepisie art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., mimo iż rzekome uchybienie (niekompletność
znamion w opisie czynu przypisanego), uwzględnione przez Sąd z urzędu, w istocie
miało polegać na naruszeniu tego przepisu. Okoliczność ta nie miała jednak
wpływu na uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania.
Przechodząc do merytorycznej oceny zaskarżonego wyroku należy
stwierdzić, że opis czynu przypisanego oskarżonemu przez Sąd Rejonowy zawierał
wszystkie ustawowe znamiona występku z art. 263 § 4 k.p.k., a tym samym nie
miała zastosowania regulacja z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 414 § 1 k.p.k.
Błędność stanowiska Sądu odwoławczego wynika z faktu, iż odniósł się on tylko do
fragmentu opisu czynu w postaci „lufa pistoletu”, a w zasadzie tylko do wyrazu
4
„lufa” uznając to za znamię przestępstwa, a pominął inne jego elementy, z których
wprost wynikało, iż opis zawierał znamię określające przedmiot bezpośredniego
działania przestępstwa z art. 263 § 4 k.k., tj. „broń palną”. Przypomnieć należy, że
dla analizy ustawowych znamion przestępstw z art. 263 k.k. istotne znaczenie mają
przepisy ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz.
576 ze zm.) zawierające między innymi definicję broni. W opisie czynu
przypisanego oskarżonemu użyto określenia „istotna cześć broni palnej”, a więc
odwołano się do regulacji zawartej w art. 5 ust. 1 tejże ustawy stanowiącej, iż za
broń uważa się także gotowe lub obrobione istotne części broni. Tym samym w
opisie czynu wskazane zostało ustawowe znamię „broń palna” w postaci
uwzględniającej treść art. 5 ust. 1 powołanej ustawy. Dokonano w ten sposób
konkretyzacji tego znamienia wskazując, iż oskarżony utracił nie broń kompletną,
lecz jego istotną część uznaną przez ustawodawcę także za broń palną. Powyższe
określenie zostało w opisie czynu dookreślone poprzez wskazanie, iż tą istotną
częścią broni była „lufa pistoletu” ze wskazaniem dokładnie, jakiego rodzaju był to
pistolet i jaki konkretnie był to egzemplarz tej broni. Przy czym to dookreślenie nie
było faktycznie w pełni precyzyjne, gdyż nie użyto zwrotu „z komorą nabojową”, jak
to stanowi przepis art. 5 ust. 2 ustawy o broni i amunicji w brzemieniu
obowiązującym od 10 marca 2011 r. Użycie określenia „lufa pistoletu” wraz z
dokładnym opisem broni z jakiej ona pochodziła, oznaczało jednak zawężenie
rodzajów luf broni palnej tylko to tych montowanych w określonego rodzaju
pistoletach, a te zawsze mają komorę nabojową, w przeciwieństwie np. do
rewolwerów, w których komora nabojowa zawsze stanowi element konstrukcyjny
bębna.
Opis czynu przypisanego oskarżonemu przez Sąd Rejonowy zawierał więc
wszystkie ustawowe znamiona występku z art. 263 § 4 k.p.k., a Sąd Okręgowy
wydając zaskarżony wyrok rażąco naruszył przepis art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. w zw. z
art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. Zaszła więc konieczność
uchylenia zaskarżonego przez prokuratora wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym Sądowi Okręgowemu,
który będzie związany powyższymi zapatrywaniami Sądu Najwyższego.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji wyroku.
5
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13