I CZ 6/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-04-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I PZ 53/70
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 6/15
POSTANOWIENIE
Dnia 12 marca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa E. P.
przeciwko G. sp. z o.o. w W.
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 12 marca 2015 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 września 2014 r.,
oddala zażalenie; zasądza od powódki na rzecz pozwanej
120 (sto dwadzieścia) zł zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 11 września 2014 r. odrzucił skargę
kasacyjną powódki od wyroku tego Sądu z dnia 11 kwietnia 2014 r., jako wniesioną
po upływie ustawowego terminu.
W zażaleniu na to postanowienie strona powodowa zarzuciła naruszenie art.
3985
§ 1 k.p.c. i wniosła o jego uchylenie. Wskazała, że reprezentujący ją w drugiej
instancji pełnomocnik D. B. nigdy nie otrzymał zarówno pierwotnego, jak też
powtórnego zawiadomienia o przesyłce zawierającej wyrok Sądu wraz
z uzasadnieniem. Podniosła, że informację o sporządzeniu wyroku powzięła w dniu
23 czerwca 2014 r. z pisma pełnomocnika sporządzonego w innej sprawie toczącej
się między tymi samymi stronami i na tej podstawie sporządzono i wniesiono
skargę kasacyjną. Na okoliczność, jej zdaniem, nieskutecznego doręczenia wniosła
o dopuszczenie i przeprowadzenie szeregu dowodów m.in. w postaci zeznań
byłego pełnomocnika D. B., pracowników kancelarii, aktualnego pełnomocnika oraz
rozmów telefonicznych z Biurem Obsługi Interesantów Sądu Apelacyjnego.
W odpowiedzi na zażalenie strona pozwana wniosła o jego oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3985
§ 1 k.p.c. skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który
wydał zaskarżone orzeczenie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia
orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej.
W rozpoznawanej sprawie odpis wyroku Sądu Apelacyjnego wraz
z uzasadnieniem został doręczony pełnomocnikowi powódki w trybie doręczenia
zastępczego w dniu 9 czerwca 2014 r. a zatem termin do wniesienia skargi
kasacyjnej upłynął z dniem 9 sierpnia 2014 r. Na kopercie przesyłki zawierającej
skargę kasacyjną widnieje stempel urzędu doręczającego z uwidocznioną na nim
datą 11 sierpnia 2014 r.
Wydając zaskarżone postanowienie Sąd Apelacyjny kierował się ustaleniem
faktycznym dokonanym w oparciu o dostępny w aktach sprawy dowód –
a mianowicie uwzględnił datę wynikającą z datownika doręczyciela na kopercie,
3
w której orzeczenie zostało przesłane na adres pełnomocnika powódki (k. 647).
Z datownika tego wyraźnie wynika data pierwszego awizowania 23 maja 2014 r.,
powtórnego awizowania dnia 2 czerwca 2014 r. oraz informacja o niepodjęciu
przesyłki w terminie. Na kopercie, wbrew twierdzeniom powódki, znajduje się
ponadto informacja, że przesyłkę pozostawiono w placówce POK In Post W., ul. Z.
6, o czym w dniu 23 maja 2014 r. umieszczono zawiadomienie w oddawczej
skrzynce pocztowej.
Art. 139 § 1 i 2 k.p.c. przewiduje tzw. doręczenie zastępcze, które wchodzi
w grę wówczas, gdy zaistnieje niemożność doręczenia według sposobów
wskazanych w artykułach poprzedzających kodeksu postępowania cywilnego.
W takim wypadku przesyłkę należy złożyć w urzędzie pocztowym lub lokalu organu
gminy, pozostawiając na drzwiach adresata lub w skrzynce listowej zawiadomienie
gdzie i kiedy pismo pozostawiono, wraz z pouczeniem, że należy je odebrać
w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku
bezskutecznego upływu tego terminu, czynność zawiadomienia należy powtórzyć.
Datą doręczenia w tym trybie jest dzień, w którym upłynął termin do odbioru
złożonego na poczcie lub innej placówce doręczającego pisma. Będzie to
wprawdzie tylko postać fikcji prawnej doręczenia, ale fikcji pociągającej za sobą
wszelkie skutki doręczenia. I tak jest w rozpoznawanej sprawie.
W tym stanie rzeczy zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
§ 1 i 2 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Doręczenie przewidziane w powołanych przepisach - jak to wyjaśnił Sąd
Najwyższy w orzeczeniu z dnia 4 września 1970 r., I PZ 53/70 (OSNCP 1971/6/100)
- oparte jest na domniemaniu, że pismo sądowe dotarło do rąk adresata i że w ten
sposób doręczenie zostało dokonane prawidłowo. Obalenie tego domniemania jest
oczywiście możliwe, niemniej jednak tylko takimi środkami dowodowymi, które
stwarzałyby pewność, bądź choćby wysokie prawdopodobieństwo, że adresat nie
powziął wiadomości o miejscu złożenia przesyłki.
Z uwagi na ograniczenia postępowania dowodowego przed Sądem
Najwyższym, przeprowadzenie zgłoszonych w zażaleniu dowodów jest możliwe
4
w ewentualnym postępowaniu o przywrócenie terminu do złożenia skargi
kasacyjnej.
O kosztach postępowania zażaleniowego, na wniosek pozwanego zawarty
w odpowiedzi na zażalenie, orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3, art. 391 § 1,
art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 12 marca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa E. P.
przeciwko G. sp. z o.o. w W.
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 12 marca 2015 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 września 2014 r.,
oddala zażalenie; zasądza od powódki na rzecz pozwanej
120 (sto dwadzieścia) zł zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 11 września 2014 r. odrzucił skargę
kasacyjną powódki od wyroku tego Sądu z dnia 11 kwietnia 2014 r., jako wniesioną
po upływie ustawowego terminu.
W zażaleniu na to postanowienie strona powodowa zarzuciła naruszenie art.
3985
§ 1 k.p.c. i wniosła o jego uchylenie. Wskazała, że reprezentujący ją w drugiej
instancji pełnomocnik D. B. nigdy nie otrzymał zarówno pierwotnego, jak też
powtórnego zawiadomienia o przesyłce zawierającej wyrok Sądu wraz
z uzasadnieniem. Podniosła, że informację o sporządzeniu wyroku powzięła w dniu
23 czerwca 2014 r. z pisma pełnomocnika sporządzonego w innej sprawie toczącej
się między tymi samymi stronami i na tej podstawie sporządzono i wniesiono
skargę kasacyjną. Na okoliczność, jej zdaniem, nieskutecznego doręczenia wniosła
o dopuszczenie i przeprowadzenie szeregu dowodów m.in. w postaci zeznań
byłego pełnomocnika D. B., pracowników kancelarii, aktualnego pełnomocnika oraz
rozmów telefonicznych z Biurem Obsługi Interesantów Sądu Apelacyjnego.
W odpowiedzi na zażalenie strona pozwana wniosła o jego oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3985
§ 1 k.p.c. skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który
wydał zaskarżone orzeczenie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia
orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej.
W rozpoznawanej sprawie odpis wyroku Sądu Apelacyjnego wraz
z uzasadnieniem został doręczony pełnomocnikowi powódki w trybie doręczenia
zastępczego w dniu 9 czerwca 2014 r. a zatem termin do wniesienia skargi
kasacyjnej upłynął z dniem 9 sierpnia 2014 r. Na kopercie przesyłki zawierającej
skargę kasacyjną widnieje stempel urzędu doręczającego z uwidocznioną na nim
datą 11 sierpnia 2014 r.
Wydając zaskarżone postanowienie Sąd Apelacyjny kierował się ustaleniem
faktycznym dokonanym w oparciu o dostępny w aktach sprawy dowód –
a mianowicie uwzględnił datę wynikającą z datownika doręczyciela na kopercie,
3
w której orzeczenie zostało przesłane na adres pełnomocnika powódki (k. 647).
Z datownika tego wyraźnie wynika data pierwszego awizowania 23 maja 2014 r.,
powtórnego awizowania dnia 2 czerwca 2014 r. oraz informacja o niepodjęciu
przesyłki w terminie. Na kopercie, wbrew twierdzeniom powódki, znajduje się
ponadto informacja, że przesyłkę pozostawiono w placówce POK In Post W., ul. Z.
6, o czym w dniu 23 maja 2014 r. umieszczono zawiadomienie w oddawczej
skrzynce pocztowej.
Art. 139 § 1 i 2 k.p.c. przewiduje tzw. doręczenie zastępcze, które wchodzi
w grę wówczas, gdy zaistnieje niemożność doręczenia według sposobów
wskazanych w artykułach poprzedzających kodeksu postępowania cywilnego.
W takim wypadku przesyłkę należy złożyć w urzędzie pocztowym lub lokalu organu
gminy, pozostawiając na drzwiach adresata lub w skrzynce listowej zawiadomienie
gdzie i kiedy pismo pozostawiono, wraz z pouczeniem, że należy je odebrać
w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku
bezskutecznego upływu tego terminu, czynność zawiadomienia należy powtórzyć.
Datą doręczenia w tym trybie jest dzień, w którym upłynął termin do odbioru
złożonego na poczcie lub innej placówce doręczającego pisma. Będzie to
wprawdzie tylko postać fikcji prawnej doręczenia, ale fikcji pociągającej za sobą
wszelkie skutki doręczenia. I tak jest w rozpoznawanej sprawie.
W tym stanie rzeczy zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
§ 1 i 2 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Doręczenie przewidziane w powołanych przepisach - jak to wyjaśnił Sąd
Najwyższy w orzeczeniu z dnia 4 września 1970 r., I PZ 53/70 (OSNCP 1971/6/100)
- oparte jest na domniemaniu, że pismo sądowe dotarło do rąk adresata i że w ten
sposób doręczenie zostało dokonane prawidłowo. Obalenie tego domniemania jest
oczywiście możliwe, niemniej jednak tylko takimi środkami dowodowymi, które
stwarzałyby pewność, bądź choćby wysokie prawdopodobieństwo, że adresat nie
powziął wiadomości o miejscu złożenia przesyłki.
Z uwagi na ograniczenia postępowania dowodowego przed Sądem
Najwyższym, przeprowadzenie zgłoszonych w zażaleniu dowodów jest możliwe
4
w ewentualnym postępowaniu o przywrócenie terminu do złożenia skargi
kasacyjnej.
O kosztach postępowania zażaleniowego, na wniosek pozwanego zawarty
w odpowiedzi na zażalenie, orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3, art. 391 § 1,
art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.