Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 59/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący)
SSN Jerzy Grubba
SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)
Protokolant Katarzyna Wełpa
w sprawie T. J.
skazanego za przestępstwo z art. 193 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 23 kwietnia 2015 r.
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w S.
z dnia 17 czerwca 2014 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w S. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
T. J. oskarżony został o to, że w dniu 10 stycznia 2014 r. ok. godz. 17,15 w
B. wdarł się do mieszkania M. J. przy ul. S. 9a/15 i wbrew jej żądaniu mieszkania
tego nie opuścił, grożąc jej pozbawieniem życia i uszkodzeniem ciała, czym
wzbudził uzasadnioną obawę spełnienia tych gróźb, a nadto poprzez uderzenie
pięścią w głowę, chwytanie i ciągnięcie za włosy oraz szarpanie za odzież
spowodował u M. J. obrażenia ciała w postaci nadłamania szkliwa zębowego
2
krawędzi przednich zębów oraz bolesności głowy i szyi, które naruszyły czynności
narządów ciała pokrzywdzonej na okres nieprzekraczający 7 dni, tj. o czyn z art.
193 k.k., art. 190 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
Sąd Rejonowy w S. rozpoznając sprawę na rozprawie w dniu 17 czerwca
2014 roku uwzględnił wniosek oskarżonego o dobrowolne poddanie się karze i
wydał wyrok, w którym:
I. uznał oskarżonego za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu aktem
oskarżenia stanowiącego występek z art. 193 § 1 k.k. (omyłkowo wpisano § 1 –
uwaga SN) , art. 190 k.k. i art. 157 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 157 § 2 k.k. w
zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 34 § 1 i 2 k.k. i art. 35 § 1 k.k. skazał go na karę 10
miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej,
kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie;
II. na podstawie art. 36 § 2 k.k. w zw. z art. 75 § 1 pkt 5 k.k. zobowiązał
oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu;
III. na podstawie art. 39 pkt 2b k.k. zakazał oskarżonemu zbliżania się do
miejsca pracy i miejsca zamieszkania pokrzywdzonej M. J.;
IV. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. K.
kwotę 442,80 zł, w tym 23 % podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;
V. zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia na rzecz Skarbu Państwa
kosztów postępowania i nie wymierzył mu opłaty.
Wyrok ten nie został zaskarżony przez żadną ze stron i uprawomocnił się w
pierwszej instancji.
Kasację od tego wyroku wniósł Prokurator Generalny zaskarżając go w
całości na korzyść oskarżonego i zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść
wyroku naruszenie prawa karnego procesowego, tj. art. 387 § 2 k.p.k. polegające
na uwzględnieniu sprzecznego z wymogami prawa wadliwie sformułowanego
wniosku oskarżonego o skazanie go bez przeprowadzenia postępowania
dowodowego i wydanie wyroku skazującego zgodnie z tym wnioskiem, co w
konsekwencji doprowadziło do rażącego naruszenia przepisów prawa karnego
materialnego, tj. art. 41a § 1 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. w zw. z art. 39 pkt 2b k.k.
(omyłkowo w kasacji wskazano art. 39 pkt 2b k.p.k. – uwaga SN), polegającego na
3
orzeczeniu wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu zbliżania się do
miejsca pracy i miejsca zamieszkania M. J. bez wskazania okresu na jaki zakaz ten
orzeczono. W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w S. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna i w związku z tym podlega uwzględnieniu na
posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k. Doszło bowiem do rażącego naruszenia
wskazanych w kasacji przepisów prawa materialnego i procesowego, co miało
istotny wpływ na treść wyroku.
Uwzględniony przez Sąd Rejonowy wniosek oskarżonego w zakresie
orzeczenia środka karnego w postaci zakazu zbliżania się do miejsca pracy i
miejsca zamieszkania pokrzywdzonej nie zawierał wskazania okresu jego trwania.
Jednak, zgodnie z art. 43 § 1 k.k., jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, zakaz
określony w art. 39 pkt 2b k.k. orzeka się w latach od roku do lat 15.
W tym zakresie Sąd Rejonowy nie dostrzegł wadliwości wniosku
oskarżonego i nie doprowadził do jego uzupełnienia. Tym samym orzekł zgodnie z
jego treścią, ale sprzecznie z przepisami prawa materialnego.
Dlatego też wyrok dotknięty jest wskazanym w kasacji uchybieniem, które w
oczywisty sposób miało istotny wpływ na treść wyroku. Orzeczono bowiem
bezterminowy środek karny. W kasacji słusznie więc określono kierunek
zaskarżenia na korzyść oskarżonego. Także należy zaakceptować wskazany w niej
zakres zaskarżenia wyroku, tj. w całości. Choć uchybienie dotyczy tylko jednego
rozstrzygnięcia – środka karnego i tylko jednego z wymaganych w nim elementów -
to jednak konieczność określenia okresu jego obowiązywania wymaga – w
wypadku ponownego uruchomienia trybu konsensualnego - złożenia wniosku o
dobrowolne poddanie się karze ze wskazaniem tego okresu, co w wypadku braku
akceptacji przez Sąd lub złożenia sprzeciwu, oznacza konieczność rozpoznania
sprawy na zasadach ogólnych.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.