Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2015 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: E. S.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 8 kwietnia 2013 r., znak:(...)

w sprawie: E. S.

przeciwko: Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o rentę rolniczą

oddala odwołanie.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 1325/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 kwietnia 2013 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w B. odmówił przyznania ubezpieczonemu E. S. dalszego prawa do renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy powołał się na treść przepisu art.21 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników i wskazał, iż w wyniku badania lekarskiego Lekarz Rzeczoznawca oraz Komisja Lekarska nie uznali ubezpieczonego za trwale lub okresowo całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony, który wniósł o przyznanie prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym na nowy okres.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż aktualny stan jego zdrowia nie pozwala na podjęcie pracy w gospodarstwie rolnym, ubezpieczony cierpi na liczne schorzenia, m.in. na nadciśnienie tętnicze, zesztywniające zapalenia stawów kręgosłupa, częściową utratę słuchu.

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony E. S., z zawodu rolnik, w okresie od dnia(...) do dnia (...) był uprawniony do okresowej renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. W dniu 1 lutego 2013 roku ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty na dalszy okres czasu. Pozwany organ rentowy poddał ubezpieczonego badaniom przez Lekarza Rzeczoznawcę i Komisję Lekarską KRUS, którzy w wydanych orzeczeniach nie stwierdzili u badanego trwałej bądź okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

- okoliczności bezsporne.

W celu zweryfikowania powyższych orzeczeń Sąd powołał biegłych lekarzy sądowych z zakresu następujących specjalności: internista reumatolog, neurolog, pulmonolog.

Biegli lekarze sądowi w wydanej opinii w dniu 13 czerwca 2013 r. rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia:

- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa o wieloletnim bez istotnego upośledzenia funkcji ustroju,

- rozstrzenie oskrzeli płata dolnego lewego bez upośledzenia wentylacji.

W ocenie biegłych, stan zdrowia ubezpieczonego nie powoduje całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Zdaniem biegłych w okresie od poprzedniego badania ubezpieczonego w jego stanie zdrowia nastąpiła poprawa. W badaniu ruchomości kręgosłupa nie stwierdzono istotnych odchyleń od stanu prawidłowego. W ocenie biegłych ubezpieczony jest sprawny ruchowo, badanie spirometryczne jest w normie, zaś nadciśnienie tętnicze wyrównane lekiem. Wobec powyższego biegli lekarze sądowi podzielili opinię wydaną przez komisję lekarską KRUS.

dowód: opinia biegłych sądowych z dnia 13.06.2013 r. - k. 16-17 akt sądowych.

Po zapoznaniu się z opinią biegłych lekarzy sądowych, ubezpieczony wniósł pisemne zastrzeżenia ( k. 29 akt), w których wskazał, iż w dniu 21 czerwca 2013 r. został przyjęty do szpitala w B. na oddział otolaryngologii i onkologii laryngologicznej, gdzie badania lekarskie wykazały istotne pogorszenie jego stanu zdrowia, w tym m.in. zaburzenia przedsionkowe wieloneuronalne, obustronny niedosłuch, nadciśnienie tętnicze z angiopatią II stopnia, miażdżycę tętnicy szyjnej wewnętrznej, nadczynność tarczycy. Ubezpieczony podał, że jego stan zdrowia stale się pogarsza, zaś jednorazowe badanie przeprowadzone przez biegłych sądowych nie uwzględniło wszystkich zgłoszonych przez niego dolegliwości. W związku z ty ubezpieczony wniósł o uwzględnienie jego zastrzeżeń.

Wobec powyższych zastrzeżeń ubezpieczonego, Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłych lekarzy sądowych.

Biegli sądowi w wydanej w dniu 12 września 203 r. uzupełniającej opinii sądowo-lekarskiej stwierdzili, iż w związku z przedłożoną przez odwołującego dokumentacją szpitalną, wskazane jest przebadanie ubezpieczonego przez otolaryngologa oraz neurochirurga, który przeanalizuje badanie szpitalne co do wykrytych dwóch torbieli pajęczynówki. W związku z tym biegli podtrzymali wcześniej wydaną opinię sądowo-lekarską.

dowód: opinia uzupełniająca biegłych sądowych z dnia 12.09.2013 r. – k. 38 akt sądowych.

Z uwagi na powyższe, Sąd postanowił dopuścić dowód z opinii drugiego zespołu biegłych sądowych, w skład którego powołał biegłych w składzie osobowym innym niż poprzednio, o specjalnościach: neurologa, neurochirurga, pulmonologa, reumatologa, specjalistę chorób wewnętrznych. Biegli po przeprowadzeniu badania podmiotowego i przedmiotowego rozpoznali u ubezpieczonego:

- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa bez istotnego upośledzenia funkcji narządu ruchu,

- zespół bólowy piersiowo-lędźwiowy objawowy z okresami zaostrzeń,

- nadciśnienie tętnicze,

- astmę oskrzelową,

- rozstrzenie oskrzeli bez upośledzenia wentylacji,

- wewnątrzczaszkowe torbiele pajęczynówki w wywiadzie,

- obustronne osłabienie słuchu.

We wnioskach opinii z dnia 9 stycznia 2014 r. biegli stwierdzili, że stan zdrowia ubezpieczonego nie czyni go całkowicie niezdolnym do pracy w gospodarstwie rolnym. W ocenie biegłych istniejące u ubezpieczonego schorzenia w postaci zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa bez istotnego upośledzenia funkcji narządów ruchu, zespołu bólowego piersiowo-lędźwiowego objawowego z okresami zaostrzeń, nadciśnienia tętniczego, astmy oskrzelowej, rozstrzeni oskrzeli wewnątrzczaszkowych torbieli pajęczynówki w wywiadzie, obustronnego osłabienia słuchu w aktualnym stadium zaawansowania nie powodują u ubezpieczonego istotnego upośledzenia sprawności psychofizycznej i zdolności do zatrudnienia w gospodarstwie rolnym. Zdaniem biegłych, powyższe schorzenia w okresie zaostrzenia mogą powodować takie dolegliwości, jak podaje ubezpieczony i z tego powodu konieczne jest czasowe odsunięcie ubezpieczonego od pracy. Wskazane jest również dalsze prowadzenie systematycznego leczenia farmakologicznego i prewencyjnego. Mając na uwadze powyższe, biegli nie stwierdzili całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Biegli zgodzili się z orzeczeniem Komisji Lekarskiej KRUS i pierwszego zespołu biegłych. Podstawą wydanej opinii sądowo-lekarskiej była ta sama dokumentacja medyczna, którą dysponował organ rentowy w toku prowadzonego postępowania orzeczniczego.

dowód: opinia drugiego zespołu biegłych z dnia 9.01.2014 r. - k. 59-60 akt sądowych.

Po zapoznaniu się z opinią drugiego zespołu biegłych, organ rentowy pismem z dnia 5.02.2014 r. (k. 70 akt) podtrzymał stanowisko zawarte w odpowiedzi na odwołanie, wnosząc o oddalenie odwołania.

Wobec zastrzeżeń ubezpieczonego zgłoszonych na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2014 r. i przedłożenia przez niego nowej dokumentacji medycznej oraz wniosku o powołanie nowego zespołu biegłych, Sąd dopuścił dowód z opinii trzeciego zespołu biegłych w składzie: neurolog, neurochirurg, reumatolog, pulmonolog, otolaryngolog i specjalista chorób wewnętrznych.

W wydanej w dniu 29.06.2014 r. opinii sądowo-lekarskiej biegły z dziedziny neurochirurgii, powołany w ramach pomocy prawnej przez Sąd Okręgowy we W., rozpoznał u ubezpieczonego wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa ze szczątkowym zespołem bólowym korzeniowym, podrażnieniowo ubytkowym. Tym samym, biegły podzielił opinię i stanowisko biegłego sądowego z dziedziny neurochirurgii, iż aktualny stan kliniczny ubezpieczonego jest dynamiczny i zmienny, ale stopień nasilenia zmian neurologicznych nie powoduje całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym. Zdaniem biegłego, ostateczną opinię w przedmiotowej sprawie powinni wydać biegli sądowi z dziedziny neurologii i reumatologii.

dowód: opinia biegłego z dziedziny neurochirurgii z dnia 29.06.2014 r. - k. 100-101 akt sądowych.

Biegli lekarze sądowi trzeciego zespołu w wydanej w dniu 30 września 2014 r. opinii sądowo-lekarskiej rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia:

- okresowy objawowy zespół bólowy kręgosłupa w okresie remisji,

- torbiele podpajęczynówkowe okolicy ciemieniowej prawej,

- obustronny niedosłuch odbiorczy, zawroty głowy i zaburzenia równowagi w wywiadzie,

- astma oskrzelowa, rozstrzenie oskrzeli płata dolnego lewego bez upośledzenia wentylacji płuc,

- przewlekłe zapalenie spojówek,

- choroba nadciśnieniowa,

- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa nieupośledzające sprawności ruchowej w sposób istotny.

Zdaniem biegłych sądowych trzeciego zespołu schorzenia ubezpieczonego wymagają dalszego leczenia ambulatoryjnego, ale nie są podstawą do uznania go za całkowicie niezdolnego do pracy w rolnictwie. Biegli zgodzili się z orzeczeniem Komisji Lekarskiej KRUS z dnia 3.04.2013 r. i opinią biegłych lekarzy pierwszego zespołu i drugiego zespołu biegłych. Podstawą wydanej opinii sądowo-lekarskiej była ta sama dokumentacja medyczna, którą dysponował organ rentowy i obydwa zespoły biegłych sądowych.

dowód: opinia trzeciego zespołu biegłych z dnia 30.09.2014 r. - k. 113-115 akt sądowych.

Po zapoznaniu się z opinią wydaną przez trzeci zespół biegłych, ubezpieczony pismem z dnia 6 listopada 2014 r. (k. 133 akt sądowych) wniósł zastrzeżenia do sporządzonej przez biegłych opinii. Ubezpieczony podniósł, że biegli uznali jego aktualny stan zdrowia jako dynamiczny i zmienny oraz potwierdzili liczne schorzenia wymagające dalszego leczenia, co stoi w sprzeczności z ich orzeczeniem o niewystępowaniu całkowitej niezdolności do pracy. Ubezpieczony wskazał, iż praca w gospodarstwie wiąże się z hałasem, pracą na wysokości i zapyleniem, co w jego wypadku jest niewskazane. Ubezpieczony wniósł o przebadanie wskazane przez biegłych sądowych w opinii, z uwagi na niekompletność badań. Ponadto, na rozprawie w dniu 10 lutego 2015 r., ubezpieczony podniósł, iż biegli trzeciego zespołu nie zapoznali się z dokumentacją medyczną złożoną przez niego na rozprawie w dniu 24.04.2014 r.

Wobec powyższych zastrzeżeń Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej trzeciego zespołu biegłych.

Biegli sądowi w wydanej w dniu 17 lutego 2015 r. opinii uzupełniającej do badań sądowo-lekarskich z dnia 30 września 2014 r. stwierdzili, iż znana im była dokumentacja medyczna złożona przez ubezpieczonego w dniu 24.04.2014 r. Według biegłych ubezpieczony jest niewątpliwie chory, jednak schorzenia te nie powodują całkowitej niezdolności do pracy w rolnictwie. Schorzenia te powodują jedynie częściową niezdolność do pracy. Zdaniem biegłych hałas w czasie pracy w rolnictwie występuje okresowo o różnym natężeniu dźwięku, zaś astma oskrzelowa może być u rolnika chorobą zawodową, ale rozpoznaje ją Instytut Medycyny Pracy w Ł. na wniosek lekarza leczącego. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa są w okresie remisji i nie są podstawą do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy w rolnictwie. W związku z powyższym opinia biegłych trzeciego zespołu nie uległa zmianie.

dowód: opinia uzupełniająca III zespołu biegłych sądowych z dnia 17.02.2015 r. – k. 152 akt sądowych.

Ubezpieczony pismem z dnia 24 marca 2015 r. (k. 164) nie zgodził się z powyższą opinią biegłych z dnia 17.02.2015 r. Podniósł m.in., iż badający go lekarz neurolog pominął badania poszpitalne, nie zauważając pogarszającego się stanu zdrowia ubezpieczonego dotyczącego słuchu, zmysłu równowagi i wpływu hałasu na wymienione schorzenia. Zdaniem odwołującego, biegli sądowi nie uwzględnili wszystkich badań i wyników lekarskich, a zarazem nie wykluczyli dalszych badań.

Sąd uznał, iż wydane w sprawie opinie trzech zespołów biegłych sądowych oraz sporządzone przez ww. biegłych dodatkowe opinie uzupełniające stanowią miarodajny dowód pozwalający na wydanie rozstrzygnięcia, a potrzeba poszukiwania dalszych dowodów nie występuje.

Sąd uwzględnił wydane przez biegłych opinie i uznał je za wyczerpujące poddające wszechstronnej analizie stan zdrowia ubezpieczonego w odniesieniu do jego możliwości zawodowych, w tym do pracy w rolnictwie. Opinie biegłych zostały szczegółowo uzasadnione, były zgodne i spójne, a ponadto wnioski w nich zawarte nie nasuwały wątpliwości, co do ich trafności, a zatem brak było podstaw do dalszego prowadzenia postępowania dowodowego. Biegli są bowiem doświadczonymi specjalistami z tych dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego. Opinie wydali po zapoznaniu się z wszystkimi dokumentami leczenia przedłożonymi przez ubezpieczonego. Stanowisko swoje fachowo, logicznie i wyczerpująco uzasadnili. Biegli odnieśli się także do pisemnych zarzutów ubezpieczonego z dnia 6.11.2014 r., w których ubezpieczony podnosił brak zaznajomienia się biegłych z dokumentacją medyczną przedłożoną przez niego na rozprawie w dniu 24.04.2014 r. W ocenie Sądu ostatni zespół biegłych sądowych rozwiał także wątpliwości dotyczące schorzeń laryngologicznych ubezpieczonego.

W ocenie Sądu Okręgowego wniesione przez ubezpieczonego pisemne zastrzeżenia z 24.03.2015 r. nie zasługują na uwzględnienie. Wbrew jego twierdzeniem, samo jedynie subiektywne przekonanie ubezpieczonego o jego stanie zdrowia, bez wskazania konkretnych zarzutów natury medycznej nie może stanowić podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji.

W konsekwencji powyższych rozważań Sąd podzielił wydane w sprawie opinie sądowo-lekarskie wydane przez trzy zespoły biegłych i uznał je za wyczerpujące, poddające obiektywnej analizie stan zdrowia ubezpieczonego w odniesieniu do pracy w rolnictwie. Wprawdzie występujące u ubezpieczonego schorzenia stanowią pewną uciążliwość, jednak nie każde zmniejszenie sprawności ustroju może być podstawą orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Dopiero takie nasilenie schorzeń, które powoduje naruszenie sprawności organizmu skutkujące utratę zdolności do pracy w gospodarstwie rolnym może stanowić taką podstawę.

Zgodnie z treścią przepisu art. 21 ust.1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2013 roku, poz. 1403 j.t.) renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki 1) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres, o którym mowa w ust. 2; 2) jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym; 3) całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Ubezpieczony E. S. wszystkich wskazanych w ww. przepisie przesłanek nie spełnia, bowiem jak wynika z opinii trzech zespołów biegłych sądowych, nie jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.

W tej sytuacji Sąd, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym zwłaszcza opinie biegłych, oddalił odwołanie ubezpieczonego w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

SSO Ewa Milczarek