Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2015 r.

Sąd Rejonowy w Biskupcu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2015 r. w Biskupcu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko K. P.

o zapłatę

Oddala powództwo.

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. żądał zasądzenia od pozwanego K. P. kwoty 460 złotych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że pozwany zawarł umowę ubezpieczenia oc posiadaczy pojazdów mechanicznych nr (...) z (...) S.A. Przedmiotem ubezpieczenia był samochód osobowy. Ubezpieczenie obejmowało okres od 23 sierpnia 2013 r. do 22 sierpnia 2014 r. Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 29 lipca 2014 r. powód przejął od (...) S.A. prawo do wierzytelności wobec pozwanego z tytułu nieuregulowanej składki. Pozwany do dnia dzisiejszego nie uregulował swojego zadłużenia.

Pozwany K. P. nie uznał powództwa i wnosił o jego oddalenie.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podał, że wypowiedział (...) S.A. umowę ubezpieczenia. Oświadczył, że sporządził wypowiedzenie w formie pisemnej, które wysłał ubezpieczycielowi drogą elektroniczną.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Na dzień 23 sierpnia 2013 r. przypadał koniec umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej przez K. P. z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W., której przedmiotem był samochód osobowy marki A., numer rejestracyjny (...).

K. P. w dniu 19 sierpnia 2011 r. udał się do agenta ubezpieczeniowego, który współpracował przy zawieraniu i wypowiadaniu umów z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W.. Ubezpieczony sporządził w formie pisemnej wypowiedzenie omawianej umowy ubezpieczenia zawartej z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W.. Agent ubezpieczeniowy wysłał dla ubezpieczyciela zeskanowane uprzednio wypowiedzenie, na jego skrzynkę mailową.

W tym samym dniu K. P. zawarł za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego umowę o odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z Č. pojišťovna S.A. Oddział w Polsce ( (...)), której przedmiotem był samochód osobowy marki A., numer rejestracyjny (...).

(...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. w dniu 29 lipca 2014 r. sprzedała dla (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. wierzytelność przysługującą wobec K. P., z tytułu zawarcia następnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na kolejne 12 miesięcy, której przedmiotem był samochód osobowy marki A., numer rejestracyjny (...) (k. 31 – 37).

Bezspornym w sprawie było, że pozwany zawarł z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia, której koniec przypadał na dzień 23 sierpnia 2013 r..

Bezspornym w sprawie było, że przedmiotem ubezpieczenia była odpowiedzialność cywilna pozwanego jako posiadacza samochód osobowy marki A., numer rejestracyjny (...).

Spornym w sprawie, czy pozwany wypowiedział (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. omawianą umowę.

Zapewnieniu nieprzerwanej ochrony ubezpieczeniowej służy tzw. klauzula prolongacyjna, która przewiduje "milczące" zawarcie umowy ubezpieczenia na następny okres 12 miesięcy. Dochodzi do przedłużenia stosunku ubezpieczeniowego z mocy ustawy.

Jeżeli posiadacz pojazdu nie jest zadowolony ze świadczonej przez zakład ubezpieczeń ochrony i na następny 12-miesięczny okres ubezpieczenia chce zawrzeć umowę z innym zakładem ubezpieczeń, musi powiadomić o tym zamiarze dotychczasowy zakład ubezpieczeń najpóźniej w dniu poprzedzającym upływ okresu ubezpieczenia, składając stosowne oświadczenie wyrażające wolę niezawierania kolejnej umowy, zwane wypowiedzeniem. Jeśli tego nie uczyni, przez następne 12 miesięcy jest zobligowany do korzystania z ochrony świadczonej przez dotychczasowy zakład ubezpieczeń.

Na podstawie art. 28. 1. ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

Odnosząc się do zagadnienia dotyczącego formy złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy wskazać należy, że w razie woli rozwiązania umowy z dotychczasowym ubezpieczycielem przepis art. 28 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nakazuje powiadomić zakład ubezpieczeń o wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia pisemnie. Jest to częściowe powtórzenie treści art. 18 ust. 1 tejże ustawy, zgodnie z którym zawiadomienia i oświadczenia, które w związku m.in. z umową ubezpieczenia obowiązkowego OC są składane przez strony umowy, powinny być sporządzane na piśmie i doręczane za potwierdzeniem odbioru lub przesyłane listem poleconym. N. przez ustawodawcę w ustawie skutku nieważności dokonanych zawiadomień lub oświadczeń powoduje, że zastrzeżona forma ma rygor dla celów dowodowych ( ad probationem). Oznacza to, że czynność prawna (oświadczenie o wypowiedzeniu) jest ważna, lecz jej dokonanie bez zachowania formy zastrzeżonej prowadzić może do utrudnień w udowodnieniu faktu i treści jej dokonania (art. 74 k.c.).

Zdaniem Sądu pozwany sporządził wypowiedzenie omawianej umowy na piśmie.

Fakt ten potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności zeznania świadka M. S. (k. 49).

Kwestię momentu złożenia oświadczenia woli aktualnie reguluje dyspozycja art. 61 k.c., zgodnie z którym oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie (ubezpieczycielowi), jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Powyższa zasada oznacza, że przy ocenie skuteczności doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu należy skupić się na momencie, w którym ubezpieczyciel mógł się zapoznać z treścią wypowiedzenia, nie zaś na samym złożeniu oświadczenia woli. Konkludując, uznać należy, że skutek prawny złożenia wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC polegający na rozwiązaniu stosunku prawnego ziści się wówczas, gdy ubezpieczyciel otrzyma pismo wypowiadające umowę. Nie jest istotne, czy faktycznie zapozna się z treścią tego wypowiedzenia.

Omawiany artykuł ma zastosowanie zarówno do oświadczeń woli składanych między obecnymi, jak i do oświadczeń woli składanych między nieobecnymi. W pierwszym przypadku oświadczenie woli jest składane w obecności adresata, najczęściej ustnie albo przez wręczenie mu pisma zawierającego oświadczenie woli, ale także telefonicznie lub przy użyciu wideofonu albo innego środka bezpośredniego porozumiewania się. W drugim przypadku oświadczenie woli jest wysyłane do adresata za pośrednictwem doręczyciela (kuriera, posłańca) lub poczty, telefaksu, Internetu albo innego środka pośredniego porozumiewania się na odległość (por. S. Grzybowski (w:) System prawa cywilnego, t. I, 1974, s. 544 i n.).

Zdarzeniem istotnym w niniejszej sprawie dla skuteczności oświadczenia woli jest jego dojście do adresata w taki sposób, aby mógł on zapoznać się z jego treścią. Nie jest natomiast istotne to, kiedy oświadczenie woli zostało wyrażone albo wysłane do adresata. Samo sporządzenie pisma zawierającego oświadczenie woli nie może być uznane za złożenie oświadczenia woli w rozumieniu art. 61 k.c., chociażby nawet istniała możliwość faktycznego zapoznania się z treścią oświadczenia przez adresata, o ile nie nastąpiło przekazanie tego pisma z zamiarem wywołania skutków prawnych (wyr. SN z dnia 4 listopada 1982 r., II CR 380/82, OSNC 1983, nr 8, poz. 117; wyr. SN z dnia 20 sierpnia 1984 r., I PRN 111/84, OSNC 1985, nr 4, poz. 57, z glosą T. Liszcz, PiZS 1985, nr 11, s. 68). W razie niedojścia wysłanego oświadczenia woli do adresata nie można zatem mówić o skutecznym jego złożeniu (por. uchw. SN (7) z dnia 20 lutego 1967 r., III CZP 88/66, OSNC 1967, nr 12, poz. 210). W takim wypadku adresat nie ma bowiem możliwości zapoznania się z jego treścią, a to oznacza, że oświadczenie nie zostało skutecznie złożone i nie wywarło skutków prawnych (por. A. Wypiórkiewicz (w:) Praktyczny komentarz..., op. cit., s. 161 i n.).

W ocenie Sądu wysłanie sporządzonego na piśmie przez pozwanego wypowiedzenia drogą elektroniczną na wskazany przez ubezpieczyciela adres, przez współpracującego z nim agenta w zakresie zawierania i wypowiadania umów, było wystarczającym sposobem zakomunikowania ubezpieczycielowi woli pozwanego, zwłaszcza, że droga ta była wskazywana przez samego ubezpieczyciela agentom ubezpieczeniowym, jako właściwa do komunikowania się z nim, w szczególności w sprawach wypowiadania umów. Nie ulega wątpliwości, że zamiarem pozwanego, dostatecznie uzewnętrznionym we wskazanym wyżej mailu, było zniesienie jakiegokolwiek węzła obligacyjnego pomiędzy stronami procesu, równoznaczne z wypowiedzeniem przedmiotowej umowy ubezpieczenia.

Fakt ten potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności zeznania świadka M. S. (k. 49).

Zdaniem Sądu zeznania świadka były wiarygodnie. Były wewnętrznie zgodne, logiczne i szczere. Świadek był osobą zupełnie obcą dla stron, nie żywiącą niechęci bądź sympatii dla którejkolwiek z nich. W swych obszernych zeznaniach świadek dokładnie odtworzył fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Reasumując należy stwierdzić, że pozwany skutecznie wypowiedział umowę przed końcem ochrony ubezpieczeniowej i w związku z tym nienależna jest powodowi żadna składka ubezpieczeniowa.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.