Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2015r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Maria Mrozik-Sztykiel

Sędziowie: SA – Jarosław Góral

SA – Hanna Wnękowska (spr.)

Protokolant: – st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska

przy udziale Prokuratora Hanny Gorajskiej-Majewskiej i oskarżycielki posiłkowej T. M.

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015 r.

sprawy D. Ł., urodz. (...) w W., s. J. i H. z d.C.

oskarżonego o przestępstwo z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 28 kwietnia 2015 r. sygn. akt XVIII K 24/15

I.  zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że w ramach zarzucanego czynu uznaje oskarżonego D. Ł. za winnego tego, że dnia 23 grudnia 2009 roku w W. w zamiarze aby nieustalony mężczyzna dopuścił się przestępstwa przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 380 000 zł na szkodę wskazanej przez niego nieustalonej osoby, udzielił mu pomocy w ten sposób, że pieniądze te przyjął na swój rachunek nr (...) w banku (...) S.A. tj. czynu z art.18§3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za tak przypisany czyn skazuje go na podstawie w/w przepisów, zaś na podstawie art.19§1 k.k. w zw. z art.294 § 1 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, której wykonanie, na podstawie art. 69 § 1 k.k. i 70 § 1 k.k., warunkowo zawiesza tytułem próby na okres lat 3 (trzech);

II.  zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych za obie instancje, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 zł (w tym 23% VAT ) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu przed Sądem Apelacyjnym.

UZASADNIENIE

D. Ł. oskarżony został o to, że w okresie od połowy grudnia 2009 r. do dnia 24 grudnia 2009 r. w różnych miejscach na terenie W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru - oraz w zamiarze, aby nieustalony mężczyzna i kobieta popełnili czyn zabroniony polegający na doprowadzeniu T. M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 400.000 zł zgromadzonych na rachunku bankowym (...) prowadzonym na rzecz T. M. przez Bank (...) S.A., za pomocą wprowadzenia w błąd pracownika oddziału banku (...) S.A. przy ul. (...) w W. przez w/w nieustaloną kobietę co do swojej tożsamości i podanie się za A. F. oraz posłużenie się w celu użycia jako autentycznymi podrobionymi w nieustalonych okolicznościach dokumentami wystawionymi na dane A. F. w postaci dowodu osobistego (...) oraz prawa jazdy o częściowo ustalonym numerze (...), a następnie zleceniu operacji, w wyniku których w/w pracownik banku wypłacił osobie podającej się za A. F. kwotę 20.000 zł oraz wykonał przelew w kwocie 380.000 zł na rachunek bankowy (...) prowadzony na rzecz D. Ł. przez Bank (...). akt (...) S.A. - ułatwił w/w mężczyźnie i kobiecie jego popełnienie w ten sposób, że w połowie grudnia udostępnił w/w mężczyźnie numer swojego rachunku bankowego (...) w Banku (...) S.A. po czym w dniu 21 grudnia 2009 r. złożył pisemne zamówienie wypłaty gotówki w kwocie 350.000 zł, a następnie w dniu 23 grudnia 2009 r. w oddziale banku (...) S.A. przy ul. (...) w W. wypłacił kwotę 350.000 zł, którą w tym samym dniu przekazał w/w nieustalonemu mężczyźnie, a w dniu 24 grudnia 2009 r. w oddziale Banku (...) S.A. przy ul. (...) w W. wypłacił kwotę 30.000 zł z której 20.000 zł przekazał w/w nieustalonemu mężczyźnie, a 10.000 zł zatrzymał dla siebie, czym działał na szkodę T. M.,

tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Zaskarżonym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 28 kwietnia 2015r. oskarżony został uznany za winnego: że w dniu 23 grudnia 2009 r. w W. przyjął na swój rachunek nr (...) w Banku (...) S.A. kwotę 380 000 zł , o której błędnie przypuszczał, że pochodzi z czynu z art. 284 par 1 k.k. , a faktycznie pochodziła z czynu z art. 286 par 1 k.k. dokonanego przez nieustalone osoby, na szkodę T. M., tj. czynu z art. 291 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. i za to na podstawie art. 294 §1 k.k. wymierzono mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 33 §2 k.k. wymierzono mu karę 300 (trzystu) stawek dziennych grzywny po 20 (dwadzieścia) złotych każda; na podstawie art. 69 §1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 §1 pkt 1 k.k. warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat próby.

Od wyroku tego apelację wniósł obrońca oskarżonego.

Apelacja zaskarżała wyrok w całości zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i mający wpływ na jego treść w postaci nieprawidłowego przyjęcia, że oskarżony wiedział, iż pieniądze, które przyjął na swój rachunek bankowy, pochodziły z przestępstwa.

W związku z powyższym, wniósł o:

1.  uchylenie wyroku Sądu I instancji w punktach I - III i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania,

a w razie nieuwzględnienia powyższego wniósł o:

2.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez - w punkcie I wyroku - uznanie oskarżonego D. Ł. niewinnym zarzucanego mu czynu oraz usunięcie punktów II i III wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił , że oskarżony wyrażając zgodę na przelanie na swój rachunek pieniędzy przez nieustalonego mężczyznę , który przedstawił się jako W. B. , działał w przekonaniu, że są to pieniądze pochodzące ze wspólnego majątku tego mężczyzny i jego żony

oraz, że zamiarem oskarżonego było udzielenie pomocy owemu mężczyźnie w ukryciu tych pieniędzy przed jego żoną - a ustalenia w tym zakresie logicznie i przekonująco uzasadnił.

Podnoszony w wywodach apelacji argument ,że oskarżony nie wiedział w jakim ustroju majątkowym (wspólności czy rozdzielności) pozostaje (...) abstrahuje od wyjaśnień oskarżonego, który stwierdził m.in., zaproponował czy zgodziłbym się żeby pieniądze za jakąś wykonaną pracę zostały przelane na moje konto , żeby ukryć ten fakt przed żoną (k. 161) oraz chciał przelać pieniądze na moje konto bo nie chciał żeby pieniądze te wchodziły w majątek do podziału (k. 166 – posiedzenie sądu w przedmiocie tymczasowego aresztowania).

Wyjaśnienia te D. Ł. na rozprawie potwierdził. Wynika z nich jednoznacznie, że oskarżony działał z zamiarem udzielenia pomocy owemu nieustalonemu mężczyźnie w wyprowadzeniu przedmiotowych pieniędzy z majątku objętego wspólnością małżeńską.

Oskarżony zgodził się na jego propozycję gdyż – jak wyjaśnił – zależało mu na tym by w dalszym ciągu korzystał on z jego usług jako taksówkarza. Był dobrym klientem i oskarżony nie chciał go stracić.

Sąd Apelacyjny uznając za prawidłowe przywołane wyżej ,oparte na wyjaśnieniach oskarżonego, ustalenia, nie podziela jednak ich oceny prawnej dokonanej przez Sąd Okręgowy.

W świetle powyższych ustaleń nie ulega bowiem wątpliwości, że oskarżony udostępnił swój rachunek nieustalonemu mężczyźnie (sprawcy bezpośredniemu) w zamiarze udzielenia mu pomocy w przywłaszczeniu na szkodę jego żony kwoty 380 0000 zł, nie mając świadomości jakiego przestępstwa w rzeczywistości ów mężczyzna się dopuszcza. Podkreślić w tym miejscu należy, iż okoliczność, że sprawca bezpośredni przekazując pieniądze na konto oskarżonego dopuścił się przestępstwa kwalifikowanego z innego przepisu , pozostaje obojętna dla odpowiedzialności oskarżonego za wskazane wyżej pomocnictwo.

Zgodnie bowiem z zasadą indywidualności odpowiedzialności karnej (art. 20 k.k.) każdemu ze współdziałających przypisuje się jego własny czyn zabroniony i ponosi on odpowiedzialność karną na zasadzie niezależności od pozostałych współdziałających (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 8.12.2005r. VKK 336/05). Popełnienie przez sprawcę bezpośredniego czynu wykraczającego poza zakres objęty zamiarem pomocnika w żaden sposób nie może wpływać na odpowiedzialność pomocnika.

Tak więc, w ocenie Sądu Apelacyjnego, podstawę odpowiedzialności oskarżonego stanowi przepis art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. albowiem oskarżony w zamiarze aby nieustalony mężczyzna dopuścił się przestępstwa przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 380 000 zł na szkodę żony (także nieustalonej) udzielił mu pomocy przyjmując te pieniądze na swój rachunek w banku.

Wymierzając oskarżonemu karę za tak przypisany czyn Sąd Apelacyjny miał na uwadze okoliczności obciążające i łagodzące wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku a także fakt, iż czyn przypisany przez Sąd Apelacyjny kwalifikowany z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 1 k.k. zagrożony jest sankcją łagodniejszą niż czyn z art. 291 § 1 k.k. przypisany w zaskarżonym wyroku. Wprawdzie podstawę wymiaru kary stanowi art. 294 § 1 k.k. który tworzy kwalifikowany typ zarówno przestępstwa przywłaszczenia i paserstwa , jednak należy mieć na uwadze, że określając granice sankcji w typach podstawowych ustawodawca uwzględnia wagę (tzn. rozmiary społecznej szkodliwości) przestępstwa opisywanego za pomocą ustawowych znamion. Ocena ta decyduje bowiem o rozmiarach ustawowego zagrożenia.

W tej sytuacji Sąd Apelacyjny wymierzył oskarżonemu karę jednego roku pozbawienia wolności uznając ją za współmierną do stopnia społecznej szkodliwości czynu i odpowiednią z punktu widzenia zadań prewencyjnych.

Podzielając stanowisko Sądu Okręgowego w przedmiocie pozytywnej prognozy społeczno-kryminologicznej wobec oskarżonego, Sąd Apelacyjny warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary tytułem próby na okres lat trzech.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.