Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 03 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Elżbieta Majewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Alina Darul

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 03 grudnia 2015 r. w Koninie

sprawy S. N.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury rolniczej

na skutek odwołania S. N.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 31.07.2015r. znak: (...)

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że uwzględnia S. N. do obliczenia wysokości emerytury rolniczej okres zatrudnienia w (...) w S. od 10.03.1972r. do 31.08.1972r.

2.  W pozostałym zakresie oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 866 / 15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 lipca 2015 r. znak (...)-1 Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał S. N. prawo do emerytury rolniczej od dnia 01.05.2015 r. w kwocie przysługującej do wypłaty 1031,13 zł. Część składkowa emerytury została ustalona w wysokości 53,58% emerytury podstawowej tj. w kwocie 471,75 zł, a część uzupełniająca 85% emerytury podstawowej , która wyniosła 748,38 zł.

Z decyzją tą nie zgodził się S. N. wnosząc odwołanie. Odwołujący domagał się uwzględnienia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po 16 roku życia tj. od 24.08.1960 r. do 30.12.1967 r. oraz okresu zatrudnienia w (...) w S. od 01.03.1971 r. do 30.06.1973 r. Zdaniem odwołującego powyższe okresy powinny być uwzględnione przy wyliczaniu emerytury co będzie miało wpływ na jej wysokość.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że na podstawie pisma Starostwa Powiatowego w S. z dnia 15.09.2015 r. doliczył ubezpieczonemu okres pracy w gospodarstwie rolnym matki od 24.08.1960 r. do 30.12.1967 r. jednakże okres ten pozostaje bez wpływu na wysokość świadczenia. Jeśli natomiast chodzi o okres zatrudnienia w (...) w S. to w tym zakresie prowadzone jest postępowanie wyjaśniające z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych we W., a w załączonej do wniosku legitymacji ubezpieczeniowej brak jest daty początku i zakończenia tego zatrudnienia.

Decyzją z dnia 18 września 2015 r. znak (...)-1 Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ponownie ustalił wysokość emerytury rolniczej przysługującej S. N. w dotychczasowej kwocie przysługującej do wypłaty 1031,13 zł. Część składkowa emerytury nadal została ustalona w wysokości 53,58% emerytury podstawowej tj. w kwocie 471,75 zł, a część uzupełniająca 85% emerytury podstawowej , która wyniosła 748,38 zł.

Z decyzją tą nie zgodził się S. N. wnosząc odwołanie. Odwołujący domagał się uwzględnienia okresu zatrudnienia w (...)w S. od 01.03.1971 r. do 30.06.1973 r. wywodząc, że w tym czasie pracował jako kierowca ciągnika a okres ten może mieć istotne znaczenie dla wysokości jego emerytury.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania powołując się na argumenty wskazane już w odpowiedzi na odwołanie od decyzji z dnia 31.07.2015 r. Jednocześnie pozwany wniósł o połączenie sprawy ze sprawą z odwołania od decyzji z dnia 31.07.2015 r.

Sąd , na podstawie art. 219 kpc połączył obie sprawy do wspólnego rozpoznania.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

S. N. , urodzony (...), złożył w dniu 25.05.2015 r. wniosek do KRUS Placówka Terenowa w K. o przyznanie emerytury rolniczej. We wniosku wskazał, że był właścicielem gospodarstwa rolnego , zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej i obecnie pobiera rentę strukturalną. Do wniosku ubezpieczony dołączył dokumenty potwierdzające okres pracy w gospodarstwie rolnym matki po 16 roku życia tj. od 24.08.1960 r. do 19.03.1970 r. , umowę przekazania gospodarstwa rolnego w zamian za uzyskanie renty strukturalnej z dnia 25.09.2006 r. oraz decyzję o przyznaniu renty strukturalnej z dnia 29.09.2006 r. Ponadto wnioskodawca dołączył także dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia poza rolnictwem, z których wynika, że był zatrudniony :

- od 01.07.1973 r. do 24.01.1974 r. w M. (...) w

K. jako kierowca ciągnika,

- od 01.02.1974 r. do 05.05.1989 r. w (...)

Oddział w S. na stanowisku kierowca,

- od 01.03.1991 r. do 31.08.1991 r. w (...) w S.

jako robotnik budowlany.

S. N. dołączył także do wniosku legitymację ubezpieczeniową Seria (...)wystawioną dnia 28.04.1972 r. przez (...) w S., w której potwierdzono fakt zatrudnienia S. N. , jednak brak jest informacji o początku i zakończeniu tego zatrudnienia. Na wezwanie organu rentowego dotyczące wyjaśnienia okresu zatrudnienia poza rolnictwem przypadającego przed dniem 01.07.1973 r. odwołujący dołączył pismo Wojewódzkiego Inspektoratu (...)w P. z dnia 22.07.15 r. , w którym poinformowano, że w archiwum zakładowym brak jest dokumentacji osobowej , na podstawie której można by wystawić zaświadczenie potwierdzające zatrudnienie wnioskodawcy oraz informację z Archiwum Państwowego w P. , że nie przechowuje w swoim zasobie akt pracowniczych (...) w S..

W dokumentach w aktach rentowych znajduje się także zaświadczenie KRUS Placówka Terenowa w K. dotyczące okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników przez S. N., w którym potwierdzono, że odwołujący podlegał temu ubezpieczeniu od 01.07.1977 r. do 31.12.1986 r. oraz od 02.01.1996 r. do nadal.

Na podstawie powyższych dokumentów pozwany ustalił, że S. N. spełnia przesłanki do nabycia emerytury rolniczej i przyznał to świadczenie od miesiąca, w którym złożono wniosek. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął :

- 5,50 lat opłacania składki na Funduszu Emerytalny Rolników przypadające w okresie od 01.07.1977 r. do 31.12.1982 r. po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 4,00 lat opłacania składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników w okresie od 01.01.1983 r. do 31.12.1990 r. po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 19,58 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno- rentowemu po dniu 31.12.1990 r. po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 16,33 lat podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu , który to rok przelicza się półtorakrotnie i wynosi 24,50 po 1% emerytury podstawowej za każdy rok.

Część składkowa emerytury wnioskodawcy wyniosła więc 53,58% emerytury podstawowej.

Do okresów podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu organ rentowy przyjął okresy zatrudnienia wnioskodawcy : od 01.07.1973 r. do 24.01.1974 r. (6 miesięcy i 24 dni), od 01.02.1974 r. do 05.05.1989 r. (15 lat, 3 miesiące i 5 dni) oraz od 01.03.1991 r. do 31.08.1991 r. (6 miesięcy). Nie doliczono natomiast okresu zatrudnienia w (...) w S. bowiem z przedłożonych dokumentów nie wynika w jakim konkretnie okresie odwołujący był tam zatrudniony. Odnośnie potwierdzenia okresu zatrudnienia pozwany wystąpił o informację do ZUS Inspektorat we W..

Okolicznością sporną w przedmiotowej sprawie była wysokość emerytury rolniczej wnioskodawcy, a w szczególności okresy podlegania przez niego innemu ubezpieczeniu społecznemu. Odwołujący wywodził, że był zatrudniony w (...) w S. od dnia 01.03.1971 r. do 30.06.1973 r. , na co przedłożył legitymację ubezpieczeniową wystawioną przez pracodawcę z dnia 28.04.1972 r. oraz powoływał się na zeznania świadków.

Przeprowadzone w tym zakresie postępowanie dowodowe pozwoliło Sądowi ustalić, że S. N. podjął zatrudnienie w (...) od dnia 10 marca 1972 r. Jak wynika z pisma tego zakładu z dnia 10.03.1972 r. odwołujący został przyjęty do pracy początkowo na siedmiodniowy okres próbny, a po jego upływie na czas nieokreślony na stanowisku traktorzysty , do pracy miał się zgłosić dnia 10.03.1972 r. Także podanie o przyjęcie do pracy, jakie odwołujący skierował do tego zakładu nosi datę 10.02.1972 r. , brak jest więc dowodu na potwierdzenie, że zatrudnienie to rozpoczęło się wcześniej , w szczególności by nastąpiło od dnia 01.03.1971 r.

W aktach osobowych odwołującego z tego okresu zatrudnienia znajduje się także pismo z dnia 11 lipca 1972 r., w którym ubezpieczony domagał się natychmiastowego rozwiązania stosunku pracy. Jak wyjaśnił odwołujący z na skutek kontaktu z środkami ochrony roślin doszło u niego do uczulenia i wystąpienia wysypki na skórze, a lekarz zalecił mu zmianę pracy. Dlatego też wystąpił do pracodawcy o rozwiązanie umowy o pracę.

W aktach osobowych brak jest świadectwa pracy , a adnotacja pracodawcy na wniosku odwołującego dotyczącego „wymówienia” jest nieczytelna jednak nie budzi wątpliwości, że w tym czasie doszło do rozwiązania stosunku pracy z (...)w S.. Z oświadczenia odwołującego zawartego w życiorysie, który załączył do podania o pracę u kolejnego pracodawcy – (...) (...) w K. wynika, że wnioskodawca podjął pracę w Stacji (...) w marcu 1972 r. i pracował do sierpnia 1972 r.

Po zakończeniu zatrudnienia w (...) w S. odwołujący pracował w (...) w K. jako pracownik sezonowy. Brak jest natomiast informacji w jakich konkretnie okresach (miesiącach i dniach) ubezpieczony wykonywał pracę w charakterze pracownika sezonowego. Od dnia 01.07.1973 r. został natomiast zatrudniony w M. (...) w K. w charakterze pracownika stałego i pracował do dnia 24.01.1974 r. jako kierowca ciągnika.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach rentowych, dokumentów w aktach osobowych odwołującego z okresu zatrudnienia w (...) w S. i M. (...) w K., częściowo na podstawie zeznań świadków M. D. (1) i K. H. , a także częściowo na podstawie zeznań odwołującego się.

W ocenie Sądu treść dokumentów nie budziła wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym przebiegiem zatrudnienia odwołującego w spornym okresie. Dokumenty te zawierają istotne informacje dotyczące początku zatrudnienia wnioskodawcy oraz rodzaju i charakteru zatrudnienia. Wynika z nich jednoznacznie, że S. N. podjął zatrudnienie w (...) z dniem 10 marca 1972 r., a nie jak podawał zainteresowany z dniem 01.03.1971 r. Do rozwiązania stosunku pracy doszło też z inicjatyw samego ubezpieczonego, który złożył w dniu 11 lipca 1972 r. „wymówienie”. Uwzględniając także informację wskazaną przez odwołującego w życiorysie dołączonym do podania o pracę z dnia 20.06.1973 r. przyjąć można , iż pracował w tym zakładzie do końca sierpnia 1972 r. , a nie jak podaje odwołujący do 30.06.1973 r. Fakt zatrudnienia odwołującego w tym zakładzie dodatkowo potwierdzają też wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej wystawionej pracownikowi dnia 28.04.1972 r.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków M. D. i K. H. jedynie częściowo, a mianowicie w części w jakiej świadkowie potwierdzili fakt pracy wnioskodawcy w charakterze traktorzysty w (...) w S.. Odmówił natomiast wiarygodności zeznaniom świadków w części, w jakiej potwierdzali okres zatrudnienia od dnia 01.03.1971 r. do 30.06.1973 r. bowiem w tym zakresie zeznania te pozostawały w sprzeczności z treścią dokumentów znajdujących się w aktach osobowych pracownika. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że same zeznania świadków, gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji pracowniczej nie stanowią miarodajnego dowodu na potwierdzenie zatrudnienia , w szczególności gdy z dokumentów w aktach osobowych wynikają okoliczności przeciwne . Podkreśla się także, że dowody z zeznań świadków rzadko mogą stanowić wystarczająco pewne źródło rekonstrukcji faktów dotyczących okresów zatrudnienia, a to ze względu na upływ czasu , który w przedmiotowej sprawie jest dość znaczny. W sprawie, w której przedmiotem jest prawo do świadczenia rentowo-emerytalnego lub wysokość tego świadczenia, wymaga się dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych oraz precyzyjnych - potwierdzających czy uprawdopodobniających w stopniu graniczącym z pewnością nie tylko fakt zatrudnienia, ale i pozostałe okoliczności związane ze świadczeniem pracy. Prymat nadany dokumentacji pracowniczej prowadzi do gradacji mocy dowodowej polegającej na tym, iż dokumentacja ta stanowi podstawę weryfikacji pozostałych dowodów przedłożonych przez strony (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 28.10.2008 r. III AUa 560/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 17.02.2015 r. III AUa 526/14). W przedmiotowej sprawie zeznania świadków , w których podawali okres zatrudnienia ubezpieczonego w(...) w S. były sprzeczne z treścią dokumentacji pracowniczej pochodzącej ze spornych lat i w tej części nie zasługiwały na uwzględnienie.

Również zeznania odwołującego Sąd uznał jedynie częściowo za wiarygodne. Sąd odmówił wiarygodności tym zeznaniom w zakresie w jakim odwołujący wywodził, że podjął zatrudnienia w (...) od dnia 01.03.1971 r. bowiem zeznania te są sprzeczne z treścią dokumentów m.in. z pismami samego odwołującego , w których ubiegał się przyjęcie do pracy w tym zakładzie , które nosi datę 10.02.1972 r. Także twierdzenia ubezpieczonego, że pracował w tym zakładzie do dnia podjęcia zatrudnienia w (...) w K., a przeszedł do tej pracy na zasadzie porozumienia pomiędzy zakładami nie znalazły potwierdzenia w dokumentacji, z której wynika, że to odwołujący wypowiedział umowę , a następnie przez pewien okres pracował wyłącznie jako pracownik sezonowy.

W przedmiotowej sprawie nie było sporne, że S. N. spełnił przesłanki stażowe i wiekowe do nabycia prawa do emerytury rolniczej. Sporna natomiast była wysokość przyznanej emerytury , a w szczególności jej część składkowa.

Zgodnie z treścią art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U.2015.704-j.t.) część składkową ustala się przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, z uwzględnieniem ust. 2-7.

W świetle art. 25 ust. 2 ustawy do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się liczbę lat:

1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r. do dnia 31 grudnia 1990 r.;

2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od dnia 1 lipca 1977 r. do dnia 31 grudnia 1982 r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników;

3)(uchylony)

4) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16. roku życia, przypadających przed dniem 1 lipca 1977 r., jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej.

Ponadto zgodnie z treścią art. 25 ust. 2 a do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się również liczbę lat:

1)podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu przepadającemu po tej dacie,

2)działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

3)odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo zastępczych form tej służby, przypadających przed dniem 1 stycznia 1999 r.

- jeżeli z tego tytułu ubezpieczonemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

Przepisu ust. 2a nie stosuje się przy ustalaniu wysokości emerytury rolniczej dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r.

W niniejszej sprawie odwołujący ubiegał się o doliczenie do części składkowej okresu pracy w gospodarstwie matki po ukończeniu 16 roku życia tj. od 24.08.1960 r. do 30.12.1967 r. Okres ten przypada przed dniem 1 lipca 1977 r. i zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 4 ustawy może być doliczony wyłącznie w zakresie , w jakim przypada nie wcześniej niż 25 lat od spełnienia warunków do nabycia prawa do emerytury rolniczej. Odwołujący urodzony (...) spełnił warunki do nabycia prawa do emerytury rolniczej określone w art. 19 ust. 1 i 1b z dniem ukończenia 65 lat tj. 24.08.2009 r. , a okres pracy w gospodarstwie rolnym matki przypada wcześniej niż 25 lat przed tą datą i dlatego też nie może zostać uwzględniony do ustalenia części składkowej emerytury. Natomiast odwołujący należy do grupy ubezpieczonych, którym dolicza się okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed dniem 1 stycznia 1999 r., w szczególności takiemu doliczeniu podlega okres zatrudnienia w charakterze pracownika. Przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwoliło ustalić, że S. N. , poza okresami zatrudnienia poza rolnictwem już uwzględnionymi przez organ rentowy , był także zatrudniony jako pracownik i podlegał ubezpieczeniu z tego tytułu w okresie od dnia 10 marca 1972 r. do 31 sierpnia 1972 r. W tym czasie był bowiem pracownikiem (...) w S., pracował w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku traktorzysty. Fakt wykonywania takiej pracy wynika z zachowanych w archiwum dokumentów oraz z wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej. Potwierdzili to także przesłuchiwani świadkowie.

W świetle powołanych przepisów okres tego zatrudnienia podlega uwzględnieniu przy wyliczaniu części składkowej emerytury wnioskodawcy i jest przeliczany półtorakrotnie.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku na podstawie art. art. 477 ¹⁴ § 2 kpc.

W pozostałym zakresie natomiast odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie. Materiał dowodowy zebranym w sprawie nie pozwolił bowiem na ustalenie by odwołujący pozostawał w zatrudnieniu w okresie od 01.03.1971 r. do 30.06.1973 r. w (...)w S..

Dlatego też Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc , orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

SSO Elżbieta Majewska