Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lipca 2015r. w S.

odwołania B. R. (1)

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 30 grudnia 2014 r. Nr (...)

w sprawie B. R. (1)

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 152/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 grudnia 2014 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Nr (...) na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 21 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 5 i ust. 8 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił B. R. (1) prawa do renty rodzinnej, wskazując, że w dniu śmierci tj. 03.11.2014 r. zmarły B. R. (2) nie spełniał warunków do przyznania renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, ponieważ zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od daty ustania ubezpieczenia, tj. 30.06.2011 r.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła B. R. (1), będąca przedstawicielem ustawowym trojga dzieci M. R., A. R. i L. R., wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie prawa do renty rodzinnej. W uzasadnieniu wskazano, że z przedłożonych organowi rentowemu dokumentów wynika, iż zmarły mąż wnioskodawczyni spełniał warunki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni powołała się na swoją złą sytuację finansową, podnosząc, że zaskarżona decyzja jest niesprawiedliwa i krzywdząca ze społecznego punku widzenia, bowiem organ rentowy przy jej wydawaniu nie kierował się doświadczeniem życiowym w odniesieniu do sprawy. Nadto B. R. (1) wyjaśniła, że jest matką trójki dzieci: 17-letniego M., 5-letniej A. i 3-letniej L., a po śmierci męża musi samodzielnie ponosić koszty utrzymania rodziny (odwołanie, k. 1-2 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie, k. 4-4v a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

B. R. (2) zmarł w dniu 3 listopada 2014 r. W chwili śmierci miał 51 lat (odpis skrócony aktu zgonu, k. 20 a.r.).

W dniu 15 grudnia 2014 r. B. R. (1) złożyła wniosek o ustalenie prawa do renty rodzinnej po zmarłym B. R. (2), ojcu małoletnich dzieci M. R., A. R. i L. R. (wniosek, k. 1-2v a.r.).

Ostatni okres ubezpieczenia B. R. (2) ustał w dniu 30 czerwca 2011 roku (okoliczność bezsporna).

Decyzją z dnia 30 grudnia 2014 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 21 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 5 i ust. 8 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił B. R. (1) prawa do renty rodzinnej, wskazując, że w dniu śmierci tj. 03.11.2014 r. zmarły B. R. (2) nie spełniał warunków do przyznania renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, bowiem zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od daty ustania ubezpieczenia, tj. 30 czerwca 2011 r. (decyzja z 30.12.2014 r., k. 32-32v a.r.).

Zdaniem Sądu Okręgowego odwołanie od zaskarżonej decyzji nie jest zasadne. Decyzja Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 30 grudnia 2014 r. jest prawidłowa, a organ rentowy dokonał oceny sytuacji wnioskodawczyni pod kątem ustawowych przesłanek do uzyskania prawa do renty rodzinnej.

Zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2015 r., poz. 704 j.t.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny zmarłego ubezpieczonego, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, przy czym przyjmuje się, że zmarły był całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Stosownie do treści art. 21 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 5 i ust. 8 renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1)  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 5 lat, przypadającemu w okresie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 30 lat;

2)  jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym;

3)  całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów ubezpieczenia.

W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną było, że B. R. (2) w chwili śmierci nie miał ustalonego prawa do emerytury albo renty rolniczej z ubezpieczenia, jak również nie spełniał warunków do uzyskania emerytury rolniczej. Nadto zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił ustalić, że zmarły B. R. (2) w dacie zgonu nie spełniał także warunków do uzyskania renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Wnioskodawczyni B. R. (1) nie kwestionowała okoliczności, że rolnicze ubezpieczenie jej zmarłego męża upłynęło z dniem 30 czerwca 2011 roku (protokół rozprawy z dnia 23 lipca 2015 r., k. 8), zaś śmierć jej męża nastąpiła w dniu 3 listopada 2014 r., czyli ponad 3 lata od momentu ustania ostatniego okresu ubezpieczenia. Nadto na rozprawie w dniu 23 lipca 2015 r. B. R. (1) wyjaśniła, że składki nie było opłacane od pięciu lat, bowiem nie miała środków do ich uiszczania (k. 8 a.s.). Co za tym idzie, zmarły B. R. (2) w chwili śmierci nie spełniał warunku uzyskania prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, ponieważ zgon (całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym) nastąpił po upływie 18 miesięcy od daty ustania ostatniego okresu ubezpieczenia. Nie ma przy tym znaczenia spełnienie pozostałych przesłanek do uzyskania prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, gdyż wszystkie warunki wskazane w art. 21 ust. 1 powołanej ustawy muszą wystąpić kumulatywnie (łącznie). Powyższe przekłada się również na prawo do renty rodzinnej. Należy mieć bowiem na uwadze, że stosownie do treści art. 29 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy renta rodzinna jest uzależniona od tego, czy zmarły członek rodziny spełniał warunki wymagane do nabycia prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Renta rodzinna stanowi więc pochodną renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy zmarłego. Skoro zatem zmarły B. R. (2) w chwili śmierci nie spełniał chociażby jednego z warunków do uzyskania prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, to również członkom rodziny zmarłego nie przysługuje renta rodzinna.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie nie znajdują zastosowania zasady współżycia społecznego, na które powoływała się wnioskodawczyni B. R. (1). Nie ulega wątpliwości, że sytuacja materialna i finansowa rodziny zmarłego jest trudna. Niemniej jednak, przepisy ubezpieczeniowe są na tyle formalne i ścisłe, że nie można tutaj kierować się zasadami słuszności. Przy ocenie prawa do renty rodzinnej nie ma znaczenia wiek oraz liczba posiadanych dzieci, bowiem przepis zawarty w art. 29 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników bezwzględnie wskazuje, że warunki rentowe muszą zostać spełnione dla osoby zmarłej, by współmałżonek czy też dzieci mogły uzyskać prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uznał, iż odwołanie B. R. (1) nie zasługuje na uwzględnienie i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. podlegało oddaleniu.