Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r. w Szczecinie

sprawy S. K. (1)

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość świadczenia

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 22 stycznia 2015 r. sygn. akt VI U 71/13

oddala apelację.

SSA Romana Mrotek SSA Barbara Białecka SSO del. Beata Górska

Sygn. akt. III AUa 281/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 stycznia 2013 r. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Z. ustaliła ubezpieczonemu S. K. (1) wysokość emerytury rolniczej wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym i otrzymaną z tytułu zwrotu kosztów przejazdu na badania kwotą.

Od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł odwołanie twierdząc, że powyższe kwoty zostały błędnie wyliczone.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

W dniu 5 lutego 2013 r. ubezpieczony stawił się w Sądzie Okręgowym w Gorzowie Wielkopolskim i sprecyzował swoje roszczenie w ten sposób, że domaga się wypłaty emerytury za IV kwartał 2012 r. wraz ze wszystkimi dodatkami, ponieważ jej dotychczas nie otrzymał.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że świadczenie za IV kwartał 2012 r. zostało odebrane przez ubezpieczonego w dniu 22 października 2012 r.

Wyrokiem z dnia 22 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczony S. K. (1) na mocy decyzji Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – Oddziału (...) w S. z dnia 7 czerwca 1993 r. jest emerytem rolniczym od dnia 1 grudnia 1992 r. W latach 2010 – 2012 ubezpieczony otrzymał z tytułu emerytury kwoty:

- w dniu 20.01.2010 r. - 559,03 zł

- w dniu 20.04.2010 r. - 550,92 zł

- w dniu 20.07.2010 r. - 550,92 zł

- w dniu 20.10.2010 r. - 550,92 zł

- w dniu 20.01.2011 r. - 550,92 zł

- w dniu 20.04.2011 r. - 573,68 zł

- w dniu 20.07.2011 r. - 567,99 zł

- w dniu 20.10.2011 r. - 567,99 zł

- w dniu 20.01.2012 r. - 567,99 zł

- w dniu 20.04.2012 r. - 631,11 zł

- w dniu 23.07.2012 r. - 615,33 zł

- w dniu 22.10.2012 r. - 615,33 zł

Sąd I instancji zaznaczył, że przekaz pocztowy, którym przekazywano świadczenie ubezpieczonemu składał się z 2 części: A – mniejszej, zawierającej określenie wysokości przekazanej kwoty oraz wskazanie za który kwartał jest wypłacana, B – większej, zawierającej datę wręczenia pieniędzy, podpis ubezpieczonego jako odbiorcy oraz wysokość przekazanej kwoty. Listonosz przed wręczeniem ubezpieczonemu przesłanej przez KRUS kwoty żądał od ubezpieczonego wpisania w części B daty odbioru pieniędzy i podpisu, a następnie oddzierał część A przekazu i wręczał ją ubezpieczonemu, część B zabierał na pocztę. Ubezpieczony S. K. (1) otrzymał świadczenie emerytalne za IV kwartał 2012 r.

Mając na względzie powyższe ustalenia faktyczne oraz treść art. 49 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. Ust z 2008 r. poz. 291) Sąd Okręgowy zważył, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługiwało na uwzględnienie. Wskazał, że wypłata świadczenia następuje przez doręczenie uprawnionemu należnej kwoty za pośrednictwem operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529) lub innej osoby. Za zgodą uprawnionego Kasa może także stosować inne formy wypłaty. Wypłata świadczenia przysługującego co miesiąc jako świadczenie stałe lub okresowe następuje każdego miesiąca w dniu oznaczonym w decyzji, z zastrzeżeniem ust. 3, tj. jeżeli miesięczna wypłata świadczeń z ubezpieczenia, o których mowa w ust. 2, nie przekroczyłaby kwoty emerytury podstawowej, świadczenie może być wypłacone z góry, tak aby jedna wypłata była równa co najmniej kwocie najniższej emerytury. Przepis ten pozwalał organowi rentowemu dokonywać wypłat należnych świadczeń „z góry” i tak też on czynił. Okoliczność, że ubezpieczony uważał to za nieprawidłowość nie miała dla rozstrzygnięcia sprawy znaczenia. Sąd I instancji podkreślił natomiast, że ubezpieczony sam przyznał, iż świadczenie było wypłacane cztery razy do roku oraz, że ostatnie świadczenie za 2012 rok otrzymał w dniu 22 października 2012 r. Ubezpieczony nie posiadał jednak ostatniego odcinka przekazu, nie można więc było ustalić za który kwartał została wypłacona ostatnia pobrana kwota. Stwierdzenie daty wręczenia ubezpieczonemu świadczenia potwierdzonego częścią A przekazu z napisem "III KWARTAŁ 2012", którą przedłożył ubezpieczony, było niemożliwe ponieważ nie było na niej jakiejkolwiek informacji pozwalającej przypisać ją do części B przekazu z datą płatności 23.07.2012 r. Zatem by usunąć istniejące wątpliwości Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego aby ustalił od początku (1993 r.) przebieg wypłacania świadczeń. Biegły na podstawie zapisów w kartotece ustalił, że nie było żadnych przerw w wypłacie emerytury. Sąd I instancji w pełni podzielił stanowisko biegłego, dodatkowo wskazując, że również w latach 2010 i 2011 (co wynika z oryginałów części B przekazów za ten okres) emerytura była wypłacana w tych samych datach 4 razy w roku. W obliczu wyjaśnienia wszystkich spornych okoliczności Sąd Okręgowy oddalił wniosek ubezpieczonego o przesłuchanie w charakterze świadka naczelnika Urzędu Pocztowego w T..

Z powyższym wyrokiem nie zgodził się ubezpieczony. W wywiedzionej apelacji zaskarżył rozstrzygnięcie w całości wskazując, że emerytura, otrzymana 22 października 2012 r. była świadczeniem za III kwartał 2012 r., zaś świadczenia za IV kwartał nie otrzymał on w ogóle. Nadto KRUS nie przedstawił oryginałów przekazów pocztowych podpisanych przez apelującego, a jedynie kopie, które nie zawierały informacji, jakiego kwartału dotyczą. Ubezpieczony twierdził, że Urząd Pocztowy w T. posiada kopie przekazów, na których widnieje podpis, potwierdzający odbiór świadczenia, stąd zasadne jest wezwanie naczelnika Urzędu Pocztowego w T., aby kopie te przedstawił.

Mając na uwadze powyższe, apelujący wniósł o zmianę wyroku poprzez wypłatę świadczenia emerytalnego za IV kwartał 2012 r.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja ubezpieczonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Dokonana w niniejszej sprawie analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym zarzutów apelacyjnych, doprowadziła Sąd Odwoławczy do wniosku, że wyrok Sądu I instancji oparty został o prawidłowe ustalenia faktyczne, w granicach swobodnej oceny dowodów, o której stanowi art. 233 § 1 k.p.c., oraz uprawnione rozważania prawne. W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny przyjął poczynione w pierwszej instancji ustalenia faktyczne oraz rozważania prawne za własne, bez potrzeby ich korygowania, czy uzupełniania, czyniąc je zarazem integralną częścią niniejszego orzeczenia. W konsekwencji nie zachodzi potrzeba ich szczegółowego powtarzania.

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd Okręgowy przeprowadził długie i wnikliwe postępowanie dowodowe, które dało podstawy do wydania kategorycznego rozstrzygnięcia.

W niniejszej sprawie przedmiot sporu sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczonemu wypłacono świadczenie emerytalne za IV kwartał 2012 r.

Na wstępie Sąd Apelacyjny wskazuje za Sądem Okręgowym, że zgodnie z treścią art. 49 ust. 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 704) wypłata świadczenia z ubezpieczenia następuje przez doręczenie uprawnionemu należnej kwoty za pośrednictwem operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz.U. poz. 1529) lub innej osoby. Za zgodą uprawnionego Kasa może stosować inne formy wypłaty. Zgodnie zaś z ust. 3, jeżeli miesięczna wypłata świadczeń z ubezpieczenia nie przekroczyłaby kwoty emerytury podstawowej, świadczenie może być wypłacone z góry, tak aby jedna wypłata była równa co najmniej kwocie najniższej emerytury. Dlatego też w przypadku ubezpieczonego wypłaty dokonywane były za cały kwartał z góry w miesiącu rozpoczynającym dany kwartał (I kwartał – styczeń; II kwartał – kwiecień; III kwartał – lipiec; IV kwartał – październik).

Trzeba także wskazać, że zgodnie z opinią biegłego należności z tytułu emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego w latach 2010 – 2012 zostały wypłacone prawidłowo. Nadto jednoznacznie wskazał on, że emerytura w wysokości 615,33 zł za IV kwartał 2012 r. wypłacona została przekazem pocztowym i odebrana przez S. K. (1) w dniu 22 października 2012 r. Należy mieć na uwadze, że biegły dokonał wnikliwej analizy dokumentacji i wysnuł szczegółowe, merytoryczne wnioski, które prawidłowo uzasadnił. Zarzuty ubezpieczonego stanowiły jedynie polemikę z rzetelnością dokonanej analizy i jako takie nie mogły podważyć rzetelności sporządzonych w sprawie opinii.

Sąd I instancji ustalił, że świadczenia przekazywane przez KRUS Pocztą Polską ewidencjonowane są przekazami składającymi się z dwóch części. Jedną część przekazu w momencie wypłaty otrzymuje świadczeniobiorca, a druga część pozostaje na Poczcie Polskiej. Do organu rentowego nie jest przekazywana żadna część przekazu pocztowego. Odcinek, który zostaje zarchiwizowany nie zawiera żadnych informacji o tym, jakiego miesiąca (kwartału) dotyczą świadczenia. Informacja ta zawarta jest jedynie na odcinku otrzymywanym przez świadczeniobiorcę. Praktyka ta istotnie jest wadliwa, bowiem jak w niniejszej sprawie powoduje istotne wątpliwości, które nie mogą być w sposób oczywisty wyjaśnione. Wyjaśnienie zaś wszystkich okoliczności wymaga niewspółmiernego nakładu pracy i środków (powołanie biegłych, przesłuchania świadków). Należałoby więc w taki sposób zorganizować przekazywanie świadczeń przez KRUS by również organ rentowy, ewentualnie poczta dysponowały potwierdzeniem odebrania świadczenia ze wskazaniem okresu za jaki jest ono wypłacane oraz jego wysokości, co znacznie ułatwiłoby szybkie i trafne rozstrzygnięcie również niniejszej sprawy. Jednakże fakt wadliwości sposobu realizacji świadczenia nie uzasadnia przyznania spornej kwoty ubezpieczonemu – okoliczność nieprzedłożenia przez niego odcinka za IV kwartał 2012 r. nie oznacza, wbrew twierdzeniom skarżącego, że nie otrzymał on spornego świadczenia. Dodatkowo mając na uwadze informacje historyczne przedstawione przez Pocztę Polską należy podkreślić, że świadczenie za IV kwartał 2010 r. zostało odebrane 20 października, za IV kwartał 2011 r. również 20 października. Świadczenia zaś za III kwartał w 2010 r. odebrano 20 lipca, za 2011 r. również 20 lipca. W świetle powyższego należy uznać, że świadczenie odebrane przez S. K. (1) 22 października 2012 r. było świadczeniem wypłaconym za IV kwartał 2012 r.

Subiektywna ocena i argumenty ubezpieczonego, stanowiące w istocie polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu I instancji nie mogą się więc ostać. Sąd Okręgowy przeprowadził dokładne postępowanie dowodowe i wyjaśnił sporne okoliczności. Opinia biegłego z zakresu księgowości i analiza dokumentów przedstawionych przez pocztę oraz KRUS, a także zeznania świadków doprowadziły Sąd Apelacyjny do wniosku, że ubezpieczony pobrał sporne świadczenie a zatem rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego uznał za prawidłowe i na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonego jako bezzasadną.

SSA Romana Mrotek SSA Barbara Białecka SSO del. Beata Górska