W 1/90
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
29
Postanowienie
z dnia 31 lipca 1990 r.
(W. 1 /90)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: wiceprezes TK Leonard Łukaszuk
Sędziowie TK: Czesław Bakalarski
Kazimierz Działocha
Antoni Filcek (sprawozdawca)
Maria Łabor-Soroka
Janina Zakrzewska
Andrzej Zoll
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 31 lipca 1990 r. sprawy z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o ustalenie powszechnie obowiązującej wykładni art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 21, poz. 124) przez wyjaśnienie, czy dokonane po dniu 27 maja 1990 r. na podstawie powołanego wyżej przepisu wypowiedzenie stosunku pracy osobie zajmującej do tego dnia stanowisko pedagogiczne zezwala jej na zachowanie w okresie wspomnianego wypowiedzenia statusu pracownika pedagogicznego w rozumieniu art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 ze zm.),
postanawia:
pozostawić wniosek bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 11 czerwca 1990 r. zmierzał do uzyskania takiej wykładni art. 33 ust. 1 powołanej w sentencji ustawy, która pozwoliłaby, chociażby w okresie przewidzianego w tym przepisie wypowiedzenia, zachować nauczycielom, zatrudnionym w dotychczasowych urzędach terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych, uprawnień wynikających z Karty Nauczyciela. Nauczyciele ci bowiem razem z innymi pracownikami zatrudnionymi w tych urzędach, stosownie do przytoczonego przepisu, stali się z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych, tj. z dniem 27 maja 1990 r. pracownikami samorządowymi, zaś według art. 1 pkt 6 Karty Nauczyciela - jej przepisom podlegają nauczyciele zatrudnieni na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w organach administracji państwowej (nie zaś w organach samorządu terytorialnego).
Zdaniem wnioskodawcy, w kwestii zachowania przez ww. nauczycieli uprawnień z Karty Nauczyciela najodpowiedniejsza byłaby stosowna zmiana legislacyjna, i takiej zmiany dokonano ustawą z dnia 21 czerwca 1990 r. o zmianie niektórych ustaw dotyczących samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 43, poz. 253) przez dodanie do art. 33 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych nowego ustępu 2 w brzmieniu: "2. Pracownicy zatrudnieni w dotychczasowych urzędach terenowych organów administracji państwowej, którzy zgodnie z ust. 1 zdanie pierwsze stali się pracownikami samorządowymi, zachowują uprawnienia wynikające z przepisów szczególnych do dnia nawiązania nowych stosunków pracy na dalszy okres albo do dnia wcześniejszego rozwiązania lub wygaśnięcia stosunków pracy zgodnie z ust. 1 zdanie drugie i trzecie".
Ponieważ cytowany przepis zachowuje uprawnienia nabyte przez pracowników zatrudnionych w dotychczasowych urzędach terenowych organów administracji państwowej (w tym też nauczycieli) z mocą wsteczną od dnia 27 maja br., Rzecznik Praw Obywatelskich pismem z dnia 17 lipca br. cofnął wniosek o wykładnię art. 33 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych. Tym samym odpadła niezbędna w świetle art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 22, poz. 98 ze zm.) formalna przesłanka do ustalenia przez Trybunał Konstytucyjny powszechnie obowiązującej wykładni ustaw w postaci wniosku uprawnionego tym przepisem organu, a przepisy nie przewidują możliwości ustalenia powszechnie obowiązującej wykładni ustaw przez Trybunał Konstytucyjny z urzędu. Ponadto ze względu na ustawową regulację kwestii objętej wnioskiem postulowana we wniosku wykładnia stała się zbędna.
W tej sytuacji, chociaż przepisy ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz uchwały Sejmu z dnia 31 lipca 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 39, poz. 184) nie regulują trybu postępowania w razie cofnięcia wniosku nie tylko o wykładnię ustaw, lecz także wniosków o zbadanie konstytucyjności i legalności aktów normatywnych oraz pytań prawnych, Trybunał Konstytucyjny stanął wobec konieczności wypełnienia powyższej luki w prawie przez zastosowanie w drodze analogii przepisu art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 1990 r. Nr 26, poz. 153), przewidującego, w razie cofnięcia wniosku o podjęcie uchwały zwierającej wyjaśnienie przepisów prawnych, pozostawienie tego wniosku bez rozpoznania. Postanowienie w tym przedmiocie podjął Trybunał Konstytucyjny na posiedzeniu niejawnym, bowiem taki rodzaj posiedzenia przewidują przepisy uchwały Sejmu w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym takie przy wydawaniu innych orzeczeń kończących postępowanie nie w drodze merytorycznego rozstrzygnięcia, a ze względów formalnych (art. 28 i 38). Przepisy te w powyższym zakresie zastosowano więc w drodze analogii.
Postanowienie
z dnia 31 lipca 1990 r.
(W. 1 /90)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: wiceprezes TK Leonard Łukaszuk
Sędziowie TK: Czesław Bakalarski
Kazimierz Działocha
Antoni Filcek (sprawozdawca)
Maria Łabor-Soroka
Janina Zakrzewska
Andrzej Zoll
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 31 lipca 1990 r. sprawy z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o ustalenie powszechnie obowiązującej wykładni art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 21, poz. 124) przez wyjaśnienie, czy dokonane po dniu 27 maja 1990 r. na podstawie powołanego wyżej przepisu wypowiedzenie stosunku pracy osobie zajmującej do tego dnia stanowisko pedagogiczne zezwala jej na zachowanie w okresie wspomnianego wypowiedzenia statusu pracownika pedagogicznego w rozumieniu art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 ze zm.),
postanawia:
pozostawić wniosek bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 11 czerwca 1990 r. zmierzał do uzyskania takiej wykładni art. 33 ust. 1 powołanej w sentencji ustawy, która pozwoliłaby, chociażby w okresie przewidzianego w tym przepisie wypowiedzenia, zachować nauczycielom, zatrudnionym w dotychczasowych urzędach terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych, uprawnień wynikających z Karty Nauczyciela. Nauczyciele ci bowiem razem z innymi pracownikami zatrudnionymi w tych urzędach, stosownie do przytoczonego przepisu, stali się z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych, tj. z dniem 27 maja 1990 r. pracownikami samorządowymi, zaś według art. 1 pkt 6 Karty Nauczyciela - jej przepisom podlegają nauczyciele zatrudnieni na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w organach administracji państwowej (nie zaś w organach samorządu terytorialnego).
Zdaniem wnioskodawcy, w kwestii zachowania przez ww. nauczycieli uprawnień z Karty Nauczyciela najodpowiedniejsza byłaby stosowna zmiana legislacyjna, i takiej zmiany dokonano ustawą z dnia 21 czerwca 1990 r. o zmianie niektórych ustaw dotyczących samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 43, poz. 253) przez dodanie do art. 33 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych nowego ustępu 2 w brzmieniu: "2. Pracownicy zatrudnieni w dotychczasowych urzędach terenowych organów administracji państwowej, którzy zgodnie z ust. 1 zdanie pierwsze stali się pracownikami samorządowymi, zachowują uprawnienia wynikające z przepisów szczególnych do dnia nawiązania nowych stosunków pracy na dalszy okres albo do dnia wcześniejszego rozwiązania lub wygaśnięcia stosunków pracy zgodnie z ust. 1 zdanie drugie i trzecie".
Ponieważ cytowany przepis zachowuje uprawnienia nabyte przez pracowników zatrudnionych w dotychczasowych urzędach terenowych organów administracji państwowej (w tym też nauczycieli) z mocą wsteczną od dnia 27 maja br., Rzecznik Praw Obywatelskich pismem z dnia 17 lipca br. cofnął wniosek o wykładnię art. 33 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych. Tym samym odpadła niezbędna w świetle art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 22, poz. 98 ze zm.) formalna przesłanka do ustalenia przez Trybunał Konstytucyjny powszechnie obowiązującej wykładni ustaw w postaci wniosku uprawnionego tym przepisem organu, a przepisy nie przewidują możliwości ustalenia powszechnie obowiązującej wykładni ustaw przez Trybunał Konstytucyjny z urzędu. Ponadto ze względu na ustawową regulację kwestii objętej wnioskiem postulowana we wniosku wykładnia stała się zbędna.
W tej sytuacji, chociaż przepisy ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz uchwały Sejmu z dnia 31 lipca 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 39, poz. 184) nie regulują trybu postępowania w razie cofnięcia wniosku nie tylko o wykładnię ustaw, lecz także wniosków o zbadanie konstytucyjności i legalności aktów normatywnych oraz pytań prawnych, Trybunał Konstytucyjny stanął wobec konieczności wypełnienia powyższej luki w prawie przez zastosowanie w drodze analogii przepisu art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 1990 r. Nr 26, poz. 153), przewidującego, w razie cofnięcia wniosku o podjęcie uchwały zwierającej wyjaśnienie przepisów prawnych, pozostawienie tego wniosku bez rozpoznania. Postanowienie w tym przedmiocie podjął Trybunał Konstytucyjny na posiedzeniu niejawnym, bowiem taki rodzaj posiedzenia przewidują przepisy uchwały Sejmu w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym takie przy wydawaniu innych orzeczeń kończących postępowanie nie w drodze merytorycznego rozstrzygnięcia, a ze względów formalnych (art. 28 i 38). Przepisy te w powyższym zakresie zastosowano więc w drodze analogii.