Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1120/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Eliza Skotnicka

Protokolant Magda Biernat

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2016 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa C. z siedzibą w W.

przeciwko A. M. (1)

o zapłatę kwoty 12549,66 zł

I.  uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie z dnia 17 sierpnia 2010 roku w sprawie (...) w całości;

II.  oddala powództwo;

III.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 3229,86 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  zwraca pozwanej od Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 44,24 zł tytułem nadpłaconej zaliczki zdeponowanej pod poz. (...)

Strona powodowa C. z siedzibą w W., pozwem z dnia 4 sierpnia 2010 roku domagała się wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazanie w nim, aby pozwana zapłaciła na rzecz powoda kwotę 12.549 złotych 66 groszy wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwana w dniu 8 lutego 2007 roku zawarła umowę o kredyt gotówkowy, zobowiązanie wynikające z tej umowy nie zostało w terminie spłacone. Umową przelewu wierzytelności z dnia 20 kwietnia 2010 roku Bank (...) SA zbył wierzytelność na rzecz strony powodowej. Na dochodzoną kwotę składają się 8.377 i 14 groszy tytułem niespłaconego kapitału, 3.265,42 tytułem odsetek karnych, 595,59 tytułem odsetek umownych, 40 złotych tytułem kosztów i 271,51 tytułem odsetek ustawowych od kapitału za okres od dnia 21 kwietnia 2010 roku do 21 lipca 2010 roku. Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 17 sierpnia 2010 roku w sprawie (...) Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie, uwzględnił powództwo w całości. Nakaz powyższy doręczono, pozwanej na adres ulica (...), (...)-(...) G., przesyłka była awizowana po..., podwój..., powtórnie i nieodjęta w terminie. Pozwana A. M. (1) pismem z dnia 20 stycznia 2015 roku wniosła o doręczenie jej nakazu zapłaty wydanego w niniejszym postępowaniu. W uzasadnieniu wnioski wskazała, że nakaz ten nie został jej nigdy prawidłowo doręczony, a od 2008 roku, pozwana przebywa w Domu Pomocy Społecznej w J.. Nakaz zapłaty został pozwanej doręczony w dniu 20 marca 2015 roku. Pozwana A. M. (1) wniosła zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, domagając się uchylenia nakazu zapłaty w całości i oddalenia powództwa, a także zasądzenia kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwana w zarzutach podniosła, że nie posiada biernej legitymacji. Stanowczo zaprzecza, aby była stroną czynności bankowej umowy o kredyt, gotówkowy zawartej w dniu 8 lutego 2007 roku. Pozwana wskazała, że nigdy nie zawierała żadnej umowy z Bankiem (...), a ponadto podała, że cierpi na mózgowe porażenie dziecięce, dysplazję stawu biodrowego prawego. Od urodzenia jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, jest całkowicie uzależniona od osób trzecich, wymaga całodobowej opieki. Pozwana ma nie do..., niewładne kończyny, nie jest w stanie samodzielnie się poruszać. Ponadto pozwana jest analfabetką, nie czyta, nie pisze, nie jest w stanie nawet się podpisać. Wszelkie czynności, które miałby być dokonane z udziałem pozwanej, odbywają się w obecności notariusza. Ponadto pozwana wskazała, że od 2008 roku mieszka w G., nie mieszka w G., wcześniej zamieszkiwała wraz z matką i braćmi w domu rodzinnym. Matka pozwanej zmarła w 2006 roku. Od 2008 roku pozwana stale przebywa w Domu Pomocy Społecznej w J.. Pozwana z daleko idącej ostrożności procesowej podniosła także zarzut przedawnienia wierzytelności. Sąd ustalił następujący stan faktyczny. W dniu 8 lutego 2007 roku w siedzibie (...) Banku (...) SA z siedzibą we W., sporządzona została umowa o kredyt gotówkowy numer (...). W umowie wpisano A. M. (1) posługującą się dowodem osobistym (...) numer pesel (...) jako kredytobiorcę. Umowa dotyczyła kwoty kredytu w wysokości 10.000 złotych, oprocentowanie na dzień zawarcia kredytu wynosiło 22 procent w stosunku rocznym. Załącznikiem do umowy o kredyt była, było zestawienie terminów i wysokości rat, które należała, należało zgodnie z umową spłacać. Ostatnia rata miała być płatna, do 10 lutego 2012 roku. Na umowie oraz jej załącznikach, widnieją podpisy, przedstawiciela Banku oraz nakreślony podpis wyraźny M.. Dowód umowa o kredyt gotówkowy karta 80 do 85. Bank (...) SA z siedzibą we W. w dniu 20 kwietnia 2010 roku, zawarł z C. z siedzibą w W. umowę sprzedaży wierzytelności, zgodnie z wyciągiem załączonym do tej umowy, przedmiotem umowy zbycia była również wierzytelność, w której wskazano, jako dłużnika A. M. (1), wartość nabytej wierzytelności to kwota 11.938 i 65 groszy na dzień zawarcia tej umowy. Dowód umowa sprzedaży wierzytelności karta 88 do 111 akt. Pozwana A. M. (1) od 16, od 16 kwietnia 2008 roku przebywa w Domu Pomocy Społecznej w J.. Obecnie pozwana ma (...) lat. Przed umieszczeniem w Domu Pomocy Społecznej pozwana zamieszkiwała w mieszkaniu własnościowym jej rodziców. Pozwana ma dziecięce porażenie mózgowe, choroba ta powstała w dzieciństwie, jest analfabetką, nie pisze, nie czyta, nie umie liczyć. Od śmierci rodziców zwłaszcza mamy w 2006 roku, pozwana pozostawała pod opieką brata T. oraz jego dziewczyny. Z uwagi na to, że opieka nie była sprawowana należycie, pozwana była zaniedbywana, została ona umieszczona w Domu Pomocy Społecznej w J.. W J. przebywa od 7 lat, jest stale rehabilitowana. Upośledzenie pozwanej polega na tym, że nie ma ona skoordynowanych ruchów, nie jest w stanie przy sobie wykonać jakichkolwiek czynności. Nie jest w stanie sama się nakarmić, wymaga całodobowej opieki osoby trzeciej, a ponadto zażywania leków. Pozwana mimo upośledzenia orientuje się w sprawach życiowych. Z pracownikami placówki nawiązuje kontakt i w rozmowie ze swoją opiekunką M. K. pozwana kategorycznie zaprzeczyła, aby kiedykolwiek zaciągała jakąkolwiek pożyczkę w banku, żeby kiedykolwiek była osobiście w banku, w budynku banku w takiej instytucji. Pozwana obecnie ma świadczenie w postaci renty socjalnej w kwocie 2.067 złotych, dowód zeznania świadka M. K. karta 124 akt. U pozwanej rozpoznano mózgowe porażenie dziecięce, niedowład spastyczny czterokończynowy, upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym, dysplazja stawu biodrowego prawego, stan po zabiegu operacyjnym kości udowej lewej. W oparciu o zgromadzoną dokumentację medyczną pozwanej, w szczególności na podstawie badania neurologicznego, a także opinii psychiatrycznej i zaświadczenia lekarza psychiatry z 2008 roku, zaświadczenia psychologa z 2008 roku, można stwierdzić, że niemożliwym jest, aby pozwana była w stanie samodzielnie uczestniczyć w czynnościach zawarcia umowy kredytu oraz aby samodzielnie nakreśliła na stronie umowy kredytowej podpisu jako kredytobiorca, dowód opinie z zakresu neurologii, biegłej z zakresu neurologii J. S. karta 144 akt. A. M. (2) jest osobą wymagającą opieki całodobowej, porusza się na wózku, nie jest w stanie sama zabezpieczyć swoich potrzeb podstawowych. Choć potrafi określić swoje potrzeby, wymaga jednak opieki. Pozwana nie kontroluje czynności fizjologicznych, wymaga stosowania pampersów, nie jest w stanie się nakarmić, wymaga ciągłej opieki i nadzoru osób drugich. Na stałe stosuje leki uspokajające i nasenne. Brat pozwanej nie był w stanie sprostać wymaganiom opiekuńczym i zabezpieczyć pozwanej całodobowej specjalistycznej opieki, dowód zaświadczenie lekarza psychiatry z dnia 18 marca 2008 roku karta 147, opinia psychiatryczna z dnia 18 marca 2008 karta 148. A. M. (2) nie potrafi czytać, pisać, odczytywać godziny na zegarze. Zasób wiadomości matematycznych jest niewielki, potrafi przeliczyć elementy na konkretnych do 19, nie rozpoznaje liczb, deficyty odnotowano w zakresie logicznego dopasowywania, abstrahowania oraz postrzegania istotnych relacji między elementami. Pozwana dysponuje wąskim zakresem wiedzy podstawowej o świecie, potrafi wyrażać Sądy i opinie, jednak brak umiejętnego trafnego i adekwatnego przeanalizowania sytuacji społecznej, dowód zaświadczenie psychologa z dnia 10 marca 2008 roku, karta 149 akt. Pozwana A. M. (2) nie potrafi czytać i pisać, przykurcze w rękach uniemożliwiają jakąkolwiek czynność manualną, zaświadczenie lekarskie neurologa z dnia 18 sierpnia 2015 roku karta 123 akt. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył co następuje. Powództwo podlegało oddaleniu w całości. W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności obszerną dokumentację medyczną pozwanej można bezsprzecznie stwierdzić, że pozwana A. M. (2) nigdy nie była stroną umowy kredytowej, która jest przedmiotem niniejszego postępowania. Zgodnie z opinią biegłej z zakresu neurologii, a także innych dokumentów można wyprowadzić wniosek, że pozwana jest osobą wymagającą stałej opieki, zupełnie niesamodzielną, z uwagi na czterokończynowe porażenie mózgowe dotknięta ona jest przykurczami kończyn, z czym wiąże się niemożliwość utrzymania jakiegokolwiek utrzymania przedmiotu w dłoni, a tym bardziej precyzyjnego nakreślenia podpisu. W oparciu o te wiadomości specjalne lekarza neurologa można z całą pewnością wykluczyć, że podpis na umowie kredytu z dnia 8 lutego 2007 roku nie został nakreślony przez pozwaną. Można jedynie przypuszczać, że inna osoba dysponująca danymi osobowymi i dokumentami pozwanej posłużyła się jej dokumentem i danymi personalnymi w celu wyłudzenia kredytu od poprzednika prawnego strony powodowej. Mając na uwadze, że w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy można kategorycznie stwierdzić, że pozwana nie była kredytobiorcą spornej umowy, nie zawarła tej umowy, w związku z tym nie ma ona legitymacji biernej do występowania w niniejszym postępowaniu, gdyż nie jest stroną umowy o kredyt, z której wynika dochodzona wierzytelność. Mając to na uwadze i stosując przepisy dotyczące zobowiązań, w szczególności art. 353 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić, wynika, że stroną stosunku zobowiązaniowego jest dłużnik, czyli osoba, która zaciągnęła dług, skoro pozwana długu nie zaciągnęła nie jest stroną umowy, a zatem nie ciążą na niej żadne obowiązki wynikające z umowy, która została złożona do akt sprawy, a której pozwana nie podpisała. Podkreślić należy, że pozwana z uwagi na swoją chorobę i swoje upośledzenie uzyskuje wysokie świadczenia stałe, które zapewniają jej w pełni utrzymanie, zatem niezależnie od powyższych argumentów brak jest racjonalnych podstaw, w jakim celu miałaby ona umowę kredytu zawierać. Choć pozwana jest osobą upośledzoną, to nie bez znaczenia jest również okoliczność, że w ustaleniach z pracownikami placówki, którzy zaangażowali się w sprawę pozwanej i podjęli działania, w tym między innymi nawiązali kontakt z profesjonalnym pełnomocnikiem, który podjął się prowadzenia tej sprawy, pracownicy ci ustalili z pozwaną, że z całą pewnością nie była ona uczestnikiem umowy, która miałaby być zawarta w siedzibie banku. Przesłuchiwana w charakterze świadka pracownica Domu Pomocy Społecznej, która na stałe od 7 lat zajmuje się pozwaną A. M. (2) i jest zorientowana zarówno w jej stanie zdrowia, jak i jej stanie psychofizycznym, a także zna sytuację rodzinną pozwanej wskazała, że wielokrotnie rozmawiała z pozwaną na temat spornej czynności i pozwana kategorycznie zaprzeczała, aby kiedykolwiek umowę taką miała zawrzeć. Ponadto pozwana domyślała się, że prawdopodobnym jest, że umowę tę w jej imieniu czy przy użyciu jej danych osobowych zawarł bądź jej brat, bądź dziewczyna brata, którzy w tamtym czasie, czyli w 2007 roku dysponowali dokumentami pozwanej, gdyż sprawowali nad nią opiekę. W zeznaniach tych świadek podał również, że z relacji pozwanej wynikało, że brat pozwanej T. nadużywał w tamtym czasie alkoholu i znęcał się nad pozwaną, a obecnie odkąd pozwana przebywa w placówce nikt z rodziny jej nie odwiedza. Mając te okoliczności na uwadze Sąd uznał, że pozwana nie była stroną umowy, nie zaciągnęła kredytu, w związku z czym nie ma podstaw żeby obciążyć jej kosztami zaciągniętego kredytu. Zważywszy no to, że pozwana wygrała proces w całości Sąd zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanej obowiązek uiszczenia tych kosztów na rzecz pozwanej w łącznej wysokości 3.229 złotych i 86 groszy, na które składa się 255 złotych 76 groszy z tytułu kosztów wydatków związanych z opinią biegłego, 471 złotych z tytułu opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty, 2.400 złotych z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika, 17 złotych za opłatę skarbową od pełnomocnictwa oraz 86 złotych i 10 groszy koszty notarialnego pełnomocnictwa, które to pełnomocnictwo zostało przez pozwaną podpisane przy pomocy odcisku, pieczęci odcisku kciuka. Jednocześnie zwrócono pozwanej od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kłodzku nadpłaconą zaliczkę w kwocie 44 złotych i 24 groszy.