Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IVRC 355/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Małgorzata Glabisz

Protokolant Izabela Nowakowska

po rozpoznaniu w dniu 02 marca 2016 r. w Wałbrzychu

sprawy z powództwa M. Z. (1)

przeciwko Z. i H. Z.

o obniżenie alimentów

I.  obniża alimenty ustalone przed Sądem Okręgowym w Świdnicy w sprawie sygn. akt IC 1238/11 od powoda M. Z. (1) na rzecz małol. Z. Z. (2) i H. Z. z kwot po 500 zł na rzecz Z. Z. (2) i H. Z. do kwot po 250 zł. ( dwieście pięćdziesiąt ) miesięcznie za okres od 01 stycznia 2014 r. do dnia 30 czerwca 2015 r., a poczynając od dnia 01 lipca 2015 r. i nadal do kwot po 350 zł.( trzysta pięćdziesiąt ) miesięcznie na rzecz Z. Z. (2) i H. Z., płatne z góry do rąk przedstawicielki ustawowej dziecka M. Z. (2), do dnia 15 - go każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat w terminie;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  koszty procesu, w tym koszty zastępstwa adwokackiego wzajemnie znosi.

Sygn. akt IVRC 335/15

UZASADNIENIE

Powód M. Z. (1) wniósł pozew skierowany przeciwko swoim córkom –pozwanym Z. Z. (2) i H. Z. - działającym przez matkę M. Z. (2) ,o obniżenie alimentów z kwoty po 500 zł. na każdą z pozwanych do kwoty po 200 zł. na każda z nich miesięcznie - poczynając od 01.01.2014r.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż od chwili wydania wyroku w ostatniej sprawie uległy zmianie okoliczności faktyczne leżące u podstaw tego orzeczenia. Powód w 2013r. uległ wypadkowi przeszedł skomplikowaną operację kręgosłupa ,ma orzeczenie o niepełnosprawności i nie może wykonywać swojego dotychczasowego zawodu montera instalacji elektrycznych i teletechnicznych .Obecnie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku- poszukuje pracy. Od 2014r. powód przejął co najmniej połowę opieki nad córkami , kiedy dziewczynki mieszkają z powodem to on finansuje ich koszty utrzymania ze zgromadzonych wcześniej środków.

Przedstawicielka ustawowa pozwanych wniosła o oddalenie powództwa w całości podnosząc, iż w wyroku rozwodowym takie alimenty zostały zasądzone i powód powinien je nadal płacić. Matka pozwanych nie ma dochodów i jest zarejestrowana w PUP bez prawa do zasiłku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnie pozwane są dziećmi powoda M. Z. (1) i przedstawicielki ustawowej M. Z. (2)

/ bezsporne/

Wyrokiem z dnia 16.12.2011r. w sprawie sygn. akt IC 1238/11 Sądu Okręgowego w Świdnicy zostało rozwiązane małżeństwo rodziców pozwanych . Sąd zobowiązał powoda do łożenia na rzecz małoletnich alimentów, w uznanej przez powoda kwocie łącznej, po 1000zł miesięcznie- po 500 zł. na rzecz każdej z pozwanych. Powód w tym czasie prowadził własna działalność gospodarczą , matka pozwanych nie pracowała była zarejestrowana w PUP jako bezrobotna bez prawa do zasiłku . Wykonywanie władzy rodzicielskiej zostało powierzone obojgu rodzicom z tym ze miejsce zamieszkania dzieci ustalono u przedstawicielki ustawowej M. Z. (2).

Dowód: - akta SO w Świdnicy IC 1238/11

Powód M. Z. (1) do 2014r. płacił na rzecz pozwanych alimenty w zasądzonej kwocie po 500 zł. - łącznie 1000 zł. miesięcznie, jego dochody wynosiły wówczas do 4000 zł. miesięcznie . W 2013r. powód uległ wypadkowi ,następnie przeszedł operacje kręgosłupa , przez Powiatowy Zespól do spraw Orzekania o Niepełnosprawności został zaliczony do osób o stopniu niepełnosprawności umiarkowanym z możliwością zatrudnienia w warunkach pracy chronionej, z uwagi na zbyt krótki staż pracy nie ma uprawnień do renty z ZUS .Na leki wydaje około 50 zł. miesięcznie . Powód jest zarejestrowany w PUP bez prawa do zasiłku ,nie otrzymał żadnych ofert pracy w warunkach pracy chronionej i takimi ofertami PUP nie dyspnowało i nadal nie dysponuje . W 2015r. M. Z. (1) podjął szkolenia w celu przekwalifikowania się chce zdobyć uprawnienia agenta ubezpieczeniowego .W 2014r. powód z przedstawicielką ustawową ustnie porozumieli się co do wspólnego wykonywania ustalonej w wyroku rozwodowym władzy rodzicielskiej i obie pozwane naprzemiennie przebywały u obojga rodziców mniej więcej pól miesiąca u powoda i pól miesiąca u przedstawicielki ustawowej. W okresie od stycznia 2014r. do maja 2015r.powód opiekował się córkami około 275dni- zestawienie sporządzone przez powoda . Od 2014r. powód nie przekazywał matce pozwanych zasądzonych na ich rzecz alimentów- zgodnie z ustną umową, ponosił też w dużej części opłaty za przedszkole łącznie 2142 zł. za okres półtora roku ,kupił wyprawkę do szkoły starszej córce ,ponosił opłaty za komitet rodzicielski ,kupował im rzeczy i ponosił wszystkie koszty utrzymania pozwanych gdy te przebywały u niego . Powód spędził z pozwanymi w 2014r w G. tydzień wakacji ,spędzał z nimi też dodatkowo weekendy i wolne dni świąteczne .

M. Z. (1) pozostaje w nieformalnym związku ze świadek J. B. (1). Od wakacji 2014r. mieszkają razem w mieszkaniu które powód kupił za 100 000 zł. na kredyt zaciągnięty na 30 lat ,raty wynoszą 700 zł. miesięcznie. W spłacie kredytu powodowi pomaga matka .Miesięczne wydatki związane z utrzymaniem tego mieszkanie wynoszą od 250 do 300 zł. Opłaty te ponosi powód wspólnie ze swoją konkubiną świadek J. B. ,która również finansowo i osobiście pomaga w utrzymaniu pozwanych gdy te przebywają u ojca .Część wyposażenia mieszkania stanowi własność świadek B. .Powód na przełomie 2012/2013r posiadał samochód który kupił za 10 000 zł. samochód ten za kwotę 6000 zł. odkupiła od niego jego konkubina –użytkują go wspólnie.

Dowód: - , zeznania powoda , akta IC 1238/11 SO w Świdnicy ,Orzeczenie o stopniu Niepełnosprawności ,Karta Informacyjna leczenia szpitalnego Decyzja Starosty (...) o uznaniu powoda za osobę bezrobotną ,Zaświadczenie z Przedszkola nr, 17 o ponoszonych opłatach za przedszkole za okres od 01.2014r. do 08.05.2015r. zeznanie świadków J. B. ,J.R. ,M. Z. ,wywiad w PUP dotyczący ofert pracy dla powoda

Przedstawicielka ustawowa pozwanych M. Z. (2) obecnie nie pracuje pozostaje na utrzymaniu matki ,od 31.03.2015r. jest zarejestrowana w PUP jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku .W zawodzie wyuczonym M. Z. w PUP w czerwcu 2015r. były oferty pracy biurowej za wynagrodzeniem od 500 zł. do 2500zł. PUP również w tym czasie dysponowało ofertami pracy dla osób bez zawodu z wynagrodzeniem średnio około 1800 zł. miesięcznie brutto. Do marca 2015r. matka pozwanych prowadziła działalność gospodarcza jako agent ubezpieczeniowy jej dochody w roku 2014 wynosiły od 1500zł.do 2000zł.miesięcznie-działalność tę zawiesiła w marcu 2015r. z uwagi na coraz niższe zarobki i choroby córek .Po rozwodzie- M. Z. (2) z pozwanymi zamieszkała ze swoją matką w jej mieszkaniu ,mieszkały razem do września 2015r. stałe opłaty za to mieszkanie wynosiły 330zł. czynsz miesięcznie energia 200 zł. co dwa miesiące gaz 60 zł. co dwa miesiące opał rocznie od 700 zł. do 1500 zł. W styczniu 2014r. przedstawicielka ustawowa rozmawiała z powodem na temat wspólnej opieki nad pozwanymi i ustalili że będą się naprzemiennie opiekowali dziećmi i ponosić koszty ich utrzymania ,ponadto powód miał ponosić koszty przedszkola . Powód w 2014r. przestał płacić alimenty . W 2015r. przedstawicielka ustawowa pozwanych wniosła do komornika o egzekucje zaległych alimentów za okres od stycznia 2014r. M. Z. (2) w 2015r. za pomoc znajomemu w rozwożeniu przesyłek kurierskich otrzymywała pomoc rzeczową w postaci zakupów spożywczych ,zakupu benzyny itp. Małoletnie pozwane mają 8 i 7lat chodzą do początkowych klas szkoły podstawowej ,koszty wyprawki starszej córki powód poniósł samodzielnie, co do młodszej to w części bo otrzymała ona cześć książek nieodpłatnie .Obie pozwane są alergiczkami i okresowo zażywają leki przeciwuczuleniowe .Prócz stałych kosztów utrzymania związanych z zakupem odzieży ,jedzenia ,smrodków czystości ,leków w razie choroby i wydatków szkolnych oraz kosztów związanych z mieszkaniem i mediami rodzice ich nie są obciążeni jakimiś szczególnymi wydatkami związanymi z ich zainteresowaniami .

Dowód: - przesłuchanie przedstawicielki ustawowej ,zeznania świadka B. S.

Sąd zważył co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego powództwo nie zasługuje na uwzględnienie w całości, a zdaniem Sądu, jedynie w części i z tych względów Sąd obniżył alimenty. za okres od 1 stycznia 2014r. do 30 czerwca 2015r.do kwoty po 250 zł. na każdą z pozwanych a od 1 lipca 2015r. do kwoty po 350 zł. na każdą z nich oddalając powództwo w pozostałej części .

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków w sprawie o obniżenie alimentów rozumie się, istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji lub częściowe usamodzielnienie się finansowe uprawnionego do alimentacji. Zmiany te należy jednak rozpatrywać biorąc również pod uwagę przepis art. 135 k.r.o. mówiący o usprawiedliwionych potrzebach uprawnionego do alimentacji.

Opierając się na zebranym w sprawie materiale dowodowym Sąd uznał, iż po stronie powoda nastąpiła istotna zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o dająca podstawę do obniżenia alimentów na rzecz pozwanych lecz nie w dochodzonej wysokości.

W chwili orzekania alimentów w sprawie rozwodowej , powód prowadził działalność gospodarczą, która dawała mu dochody pozwalające na płacenie alimentów w kwocie po 500 zł. na każdą z pozwanych miesięcznie, matka ich wówczas nie pracowała i nie miała żadnych dochodów .

W 2014r sytuacja materialna stron wyglądała zgoła inaczej powód na skutek wypadku i przebytej operacji musiał zaprzestać swojej działalności gospodarczej , stracił źródło utrzymania ,po okresie rekonwalescencji rozpoczął on kurs agenta ubezpieczeniowego i na przestrzeni 2015r. zdobywał konieczne uprawnienia w tym czasie pomagał również swojemu krewnemu w takiej działalności .Powód w okresie zarejestrowania w PUP nie otrzymał też żadnej oferty pracy dla osoby ze stwierdzona niepełnosprawnością . W połowie 2014r. powód zamieszkał wspólnie ze swoją konkubiną i wspólnie z nią prowadzi gospodarstwo domowe, ona pomaga mu w opiece nad pozwanymi gdy te u niego mieszkają .

Przedstawicielka ustawowa małoletnich zaczęła prowadzić swoją działalność gospodarczą w 2014r. i osiągała dochody w granicach 1500zł.-2000zł. ponadto mieszkała z pozwanymi ze swoją matką i wspólnie prowadziły gospodarstwo domowe, matka M. Z. (2) zarabiała około 1800 zł. miesięcznie, stałe koszty utrzymania mieszkania wraz z opałem wynosiły około 700-800 zł. miesięcznie. Od września 2015r. jak wynika z zeznań matki przedstawicielki ustawowej świadek B. S. (2) pozwane wraz z matką mieszkają osobno . Jak zeznała na rozprawie przedstawicielka ustawowa pozwanych w styczniu 2014r. doszło między nią i powodem do rozmowy na temat naprzemiennej opieki nad pozwanymi i sposobu finansowania wydatków związanych z ich utrzymaniem jak zeznał- wtedy zgodziła się aby każdy ponosił koszty utrzymania pozwanych gdy te są u niego .Obie pozwane poczynając od stycznia 2014r. do lipca 2015r. przebywały średnio około 15 dni w miesiącu u każdego z rodziców i pozostawały na jego utrzymaniu –potwierdzili to przesłuchani w sprawie świadkowie strony powodowej jak i w części matka przedstawicielki ustawowej . Sama M. Z. (2) słuchana na rozprawie 10.06.2015r. przyznała że faktycznie pozwane były w tym okresie u ojca co najmniej około 2 tygodni miesięcznie ponadto powód ponosił opłaty za przedszkole i nie płacił na córki alimentów .Sytuacja materialna przedstawicielki ustawowej w marcu 2015r. zmieniła się przestała pracować i zawiesiła działalność bo jak zeznała dochody były coraz mniejsze a córki chorowały i musiała się nimi zajmować .Zeznania te nie są zdaniem Sądu zbyt przekonywujące i nie znajdują potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym- nadal powód opiekował się córkami i nie potwierdził aby nagle zaczęły one nadmiernie chorować i wymagały jakiejś szczególnej opieki . Jak wynika z wywiadów z PUP w marcu 2015r. były oferty pracy w wyuczonym zawodzie przedstawicielki ustawowej i były też ofert dla osób bez zawodu- do chwili wyrokowania M. Z. (2) nie podjęła pracy-nieznane są źródła jej finansowania .W kwietniu 2015r. przedstawicielka ustawowa pozwanych wystąpiła do komornika o egzekucję alimentów za okres od stycznia 2014r. słuchana przed Sądem przyznała iż dochodzi całości zaległych alimentów mimo że jak przyznała powód utrzymywał pozwane przez co najmniej 15 dni w miesiącu i jeszcze dodatkowo łożył na przedszkole i wydatki związane ze szkołą starszej córki . M. Z. (2) zeznając przed Sądem zeznała że ona również ponosiła odpłatność za przedszkole i trudno jest stwierdzić które z rodziców poniosło większość kosztów – zaświadczenie wydane przez dyrektora przedszkola k-9 jest jednoznaczne i wskazuje że kwotę 2142zł. wpłacił powód .Sporną kwestią w przedmiotowej sprawie było również ile faktycznie dni pozwane spędzały w miesiącu z każdym z rodziców – strony zostały zobowiązane przez Sąd do przedstawienia zestawienia dni które pozwane spędziły z każdą z nich . Powód przedstawił takie zestawienie wraz z kserokopią kalendarza, w którym te dni zaznaczał, przedstawicielka ustawowa nie złożyła takiego zestawienia ,nawet nie starała się choć w przybliżeniu tego określić . Przesłuchani w sprawie świadkowie potwierdzili że strony zajmowały się naprzemiennie opieką nad dziećmi –sama przedstawicielka ustawowa przyznała iż w 2014r. powód opiekował się dziećmi tak jak ustalili –co do roku 2015r. zeznania stron są rozbieżne ale należy zdaniem Sądu uznać że co najmniej do czerwca ta opieka była sprawowana podobnie jak w 2014r. Jedynie matka przedstawicielki ustawowej zeznając powiedziała że pozwane przebywały u ojca maksymalnie do 10 dni w miesiącu a często nawet mniej . Zeznania matki dzieci zaprzeczają tym zeznaniom świadka .

Niewątpliwie koszty utrzymania pozwanych w ciągu tych 5 lat jakie upłynęły od ich orzeczenia w sprawie rozwodowej wzrosły, ale każdy z rodziców opiekując się naprzemiennie nimi zwiększał kwotę konieczną dla ich utrzymania .Za okres roku 2014r .i połowę 2015r. Sąd uznał iż powód powinien mieć obniżony obowiązek alimentacyjny do kwoty po 250 zl. miesięcznie na każdą z pozwanych gdyż w tym czasie ta opieka była sprawowana średnio po 15 dni w miesiącu przez każdego z rodziców . Alimenty te konieczne były w tym okresie do pokrycia niezbędnych kosztów utrzymania pozwanych związanych z kosztami utrzymania mieszkania bowiem SO w wyroku rozwodowym określił że miejscem zamieszkania pozwanych jest miejsce zamieszkania ich matki i to u niej było i jest ich centrum życiowe .Ponieważ od lipca 2015r. nastąpiła zmiana w ilości dni jakie pozwane przebywały pod opieką ojca i matki Sąd ustalił że alimenty od 1 lipca powinny wynosić 350 zł. na każdą z nich biorca pod uwagę również że nadal wkład finansowy ojca w ich utrzymanie jest znaczny i że i on tak jak matka realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez soje osobiste staranie o ich wychowanie i utrzymanie . Sąd pominął dowód z dyskietki na której miała być nagrana cała rozmowa powoda z przedstawicielką ustawową albowiem pełnomocnik przedstawicielki ustawowej przez okres prawie dwóch miesięcy nie przesłał jej kopi pełnomocnikowi powoda do czego przez Sąd był zobowiązany –na okoliczność tej rozmowy M. Z. (2) była słuchana na rozprawie .W dniu 26.03.2016r. pełnomocnik pozwanych telefonicznie powiadomiła sekretariat wydziału rodzinnego iż z powodu choroby nie stawi się ,na dwa miesiące wcześniej ustalony termin rozprawy-w dniu 02.03.2016r. .Choroba pełnomocnika uzasadnia odroczenie rozprawy tylko jeżeli wystąpi nagle bezpośrednio przed rozprawą ,uniemożliwiając tym samym ustanowienie pełnomocnika substytucyjnego ,nadmienić również należy ze pełnomocnik pozwanych nie złożyła w sądzie zwolnienia lekarskiego chociażby na druku L-4. Przedstawicielka ustawowa nie stawiła się również na rozprawie prawidłowo zawiadomiona .Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, iż obniżone kwoty alimentów spełniają przesłanki wynikające z art. 135 k.r.o., bowiem są adekwatne zarówno do usprawiedliwionych potrzeb pozwanych jak i możliwości zarobkowych i majątkowych powoda .

W świetle tych okoliczności, w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd orzekł jak w sentencji. Koszty zastępstwa adwokackiego zostały wzajemnie zniesione .