Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Małgorzata Buko

Protokolant st. prot. sąd. Justyna Jurcaba

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 marca 2016 roku sprawy

z powództwa L. A.

przeciwko małoletniemu B. A.

o obniżenie alimentów lub uchylenie obowiązku alimentacyjnego

oddala powództwo.

Sygn. akt III RC 404/15

UZASADNIENIE

L. A. pozwem z dnia 09 czerwca 2015r. domagał się obniżenia alimentów na rzecz małoletniego pozwanego B. A. z kwoty 400 zł do kwoty po 200 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podniósł, że odbywa karę 7 lat pozbawienia wolności, nie posiada żadnych dochodów, majątku, ani oszczędności i wobec narastających zaległości alimentacyjnych po opuszczeniu zakładu penitencjarnego nie będzie w stanie egzystować.

W dalszych pismach procesowych powód wskazywał, że nie jest ojcem małoletniego B. A. i nie jest zobowiązany do alimentacji.

Pismem z dnia 22 grudnia 2015r. zmodyfikował swój pozew, domagając się uchylenia obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego pozwanego B. A.. W dalszej części powoływał się na inne zakończone sprawy sądowe ze swoim udziałem.

Matka małoletniego pozwanego – M. O. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wysokość alimentów powoda L. A. wobec małoletniego pozwanego B. A. ustalona została wyrokiem Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 10 maja 2013r. w sprawie IV Ca 696/12 – w wysokości 400 zł miesięcznie. Przed wydaniem tego orzeczenia L. A. wystąpił z powództwem o ustalenie bezskuteczności uznania małoletniego B. A., które to wyrokiem tutejszego Sądu z dnia 22 września 2014 w sprawie III RC 1159/12 zostało oddalone. Apelację L. A. w tym zakresie, wyrokiem z dnia 06 lutego 2015r. Sąd Okręgowy w Słupsku – oddalił.

Powód ma 52 lata. Z zawodu jest stolarzem. Nie ma problemów zdrowotnych. Oprócz małoletniego B. nie ma innych osób na utrzymaniu. Był wielokrotnie karany sądownie, między innymi za włamania, kradzieże, rozboje. W zakładzie penitencjarnym przebywał w okresach: 08.10.1982r. – 14.12.1984r., 01.02.1985r. – 16.02.1991r., 27.05.1991r. – 14.11.1994r., 04.01.1995r. – 30.09.1996r., 18.12.1996r. – 08.07.1997r., 21.03.1998r. – 12.07.2002r., 12.03.2003r. – 07.11.2009r. Od 03 czerwca 2012r. L. A. przebywa w Zakładzie Karnym w C., gdzie odbywa karę pozbawienia wolności za usiłowanie gwałtu, kradzież z włamaniem. Koniec kary przypada na dzień 29 kwietnia 2019r. Powód nie posiada nieruchomości, ani rzeczy ruchomych przedstawiających wyższą wartość. W zakładzie karnym nie pracuje. Stan jego konta jako osadzonego wynosi 18,34 zł. Przed osadzeniem podejmował prace dorywcze, z których uzyskiwał dochód w kwocie 1000 zł miesięcznie. Mieszkał z rodziną.

W czasie orzekania w ostatniej sprawie o alimenty małoletni B. A. był w wieku 1 roku. Pozostał pod opieką matki M. O., która nie pracowała.

Sąd Rejonowy w Słupsku postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2015r. w sprawie III Nsm 1158/14 prowadzonej na wniosek M. S. (obecnie O.) pozbawił L. A. władzy rodzicielskiej nad małoletnim B. A.. Apelację ojca małoletniego od tego postanowienia, Sąd Okręgowy w Słupsku postanowieniem z dnia 07 sierpnia 2015r. oddalił.

Powód zalega z alimentami na rzecz syna w łącznej kwocie 6848,67 zł, a wobec funduszu alimentacyjnego – 14 472,81 zł. Prowadzona egzekucja w tym zakresie jest bezskuteczna. Jak L. A. podał – „nie będzie płacił alimentów, bo nie jest ojcem dziecka”.

dowód: - akta sprawy III 520/12, III RC 1159/12 i III Nsm 1158/14 Sądu Rejonowego w Słupsku;

- zaświadczenia Dyrektora Zakładu Karnego w C. – k. 3, 23;

- zeznania M. O. – k. 25-26;

- zeznania L. A. – k. 60 i verte;

- zaświadczenie komornika sadowego – k. 86, 87.

Małoletni pozwany ma obecnie 4 lata. Nie ma problemów zdrowotnych. Pozostaje pod opieką matki.

Matka małoletniego pozwanego nie pracuje. Od lipca 2015r. zarejestrowana była jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Później – na skutek nie stawienia się w urzędzie pracy – w październiku utraciła status osoby bezrobotnej. Jak podała – poszukuje zatrudnienia. Jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym męża. Otrzymuje zaliczkę alimentacyjną w kwocie 400 zł. miesięcznie z funduszu alimentacyjnego. Z pomocy opieki społecznej nie korzysta. W sierpniu 2015r. zawarła związek małżeński z K. O.. Mąż matki małoletniego pozwanego we wrześniu 2015r. rozpoczął pracę w firmie (...) w S. na stanowisku obuwnika montażysty z wynagrodzeniem 2116,35 zł netto, ale powołany został do przygotowawczej służby wojskowej na okres 3 miesięcy, którą wykonywał w R. do dnia 03 grudnia 2015r. Na czas tej służby M. O. i małoletni pozwany zamieszkiwali w wynajętym pokoju we W.. Od lutego br. rodzina wynajmuje mieszkanie w U.. Łączny koszt wynajmu to 1000 zł miesięcznie. K. O. od końca grudnia 2015r. podjął zatrudnienie jako ochroniarz w firmie (...) w S. i uzyskuje dochody rzędu 1355,69 zł. netto miesięcznie. M. O. od listopada 2015r. pobiera zasiłek rodzinny w kwocie 89 zł miesięcznie. Z obecnego związku małżeńskiego nie posiada dzieci.

dowód: - zaświadczenie o zarobkach – k. 24, 85;

- zeznania M. O. – k. 25-26;

- zaświadczenie (...) Oddziału (...) – k. 80;

- decyzja OPS – k. 81, 83;

- decyzja PUP – k. 82, 84.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka normuje art. 133 § 1 kro zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Innymi słowy, obowiązek przewidziany w art. 133 § 1 kro wygasa z chwilą osiągnięcia przez dziecko odpowiedniego stopnia fizycznego i umysłowego rozwoju, potrzebnego do usamodzielnienia się i do uzyskania środków utrzymania z własnej pracy i z własnych zarobków. Ustawą z dnia 6 listopada 2008r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, możliwość domagania się uchylenia obowiązku alimentacyjnego wprost wyrażono w dodanym §3 art. 133 kro. Zgodnie z treścią tego przepisu rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie; tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 kro).

Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności – na tle sytuacji ogólnej – mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi.

W przedmiotowej sprawie do zmiany stosunków w rozumieniu art. 138 kro – doszło, ale z pewnością nie czyni ona zasadnym ani obniżenie, ani tym bardziej uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Zmiana ta dotyczy małoletniego pozwanego, który w czasie orzekania przez Sąd Okręgowy w Słupsku w sprawie IV Ca 696/12 miał rok, a obecnie liczy 4 lata. W tym okresie z pewnością wzrosły usprawiedliwione potrzeby pozwanego – w tym przypadku osoby małoletniej uprawnionej do alimentacji. Tymczasem sytuacja powoda od tego czasu nie uległa istotnej zmianie. Przebywa on w Zakładzie Karnym w C. od 03 czerwca 2012r., a orzeczenie w sprawie alimentów uprawomocniło się w dniu 10 maja 2013r. Sytuacja powoda jest więc niezmienna i co do braku możliwości osiągania przez niego dochodów jednostce penitencjarnej i sytuacji majątkowej. Powyższe okoliczności – przy obecnie podwyższonych potrzebach małoletniego pozwanego – przesądzają o oddaleniu powództwa. Twierdzenia, które legły u podstaw złożonego pozwu – zapewnienie powodowi egzystencji po opuszczeniu zakładu karnego, nie tylko nie mogą konkurować z bieżącymi usprawiedliwionymi potrzebami małoletniego dziecka, ale w szczególności – z punktu widzenia norm społecznych są wysoce niestosowne. Na marginesie wskazać należy, że częste odwoływania się powoda do innych spraw cywilnych, a nawet karnych, w których był stroną nie mają znaczenia, albowiem postępowania w tych sprawach zostały prawomocnie zakończone. Mowa w szczególności o postępowaniu w sprawie III RC 1159/12 dotyczącym ustaleniu bezskuteczności uznania ojcostwa. Z punktu widzenia tak faktycznego, jak i prawnego, L. A. jest ojcem małoletniego B. A.. Kwestionowanie ojcostwa małoletniego pozwanego nie ma żadnego znaczenia dla przedmiotu tej sprawy.

Pozwany nie posiada majątku, nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Wprawdzie świadczenia alimentacyjne wiążą się z uszczerbkiem w ewentualnym i przyszłym majątku powoda, ale z kolei dotyczą dziecka małoletniego, a nie pełnoletniego, które nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Nie można uwzględnić takiej sytuacji, aby zagwarantować zobowiązanemu do alimentacji względnie niewielkie (bo już istnieje) zadłużenie majątkowe po opuszczeniu za 3 lata z zakładu karnego i w tym czasie z kolei uniemożliwić uprawnionemu do alimentacji zaspokojenia jego usprawiedliwionych potrzeb.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd powództwo oddalił.