Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2015r.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący SSR Ewa Przychodzka

Protokolant Beata Wolny

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2015r. w Oleśnicy

na rozprawie

przy udziale stron

powód: M. M.

pozwany: K. L.

o bezpodstawne wzbogacenie (Art. 405 kc)

powództwo oddala.

Z. /

1.  (...)

2.  (...)

24.09.2015r.

I C 1718/13

UZASADNIENIE

Powód M. M. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej K. L. kwoty 6.800,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że od 2011 r. regularnie wysyłał pieniądze na utrzymanie małoletniej O. M., która od 2010 r. przebywa w rodzinie zastępczej u pozwanej K. L.. Małoletnia nie jest biologiczną córką powoda, jednakże łoży on na jej utrzymanie. Mimo tego pozwana zaprzecza, aby otrzymywała jakiekolwiek pieniądze od powoda na dziecko i z tego powodu żąda on ich zwrotu.

Postanowieniem z dnia 30.07.2014 r. powód został zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych w całości (k.44).

Postanowieniem z dnia 24.09.2015 r., wydanym podczas rozprawy, Sąd oddalił wniosek powoda o ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu.

Pozwana K. L. na rozprawie w dniu 21.10.2014 r. (k.54) wniosła o oddalenie powództwa w całości i przyznała, iż otrzymywała
od powoda pieniądze na swoje konto, gdyż konto matki małoletniej
O. M. zostało zajęte przez komornika. Pozwana podała, iż wypłacała te pieniądze w bankomacie, a następnie przekazywała je E. M. (1) – matce małoletniej. Pieniądze te E. M. (1) przeznaczała na zakup alkoholu. Pozwana wyjaśniła też, iż nie czyniła
z powodem żadnych ustaleń dotyczących płacenia należności na dziecko,
a powód przegrał sprawę o jego przysposobienie.

W toku postępowania dowodowego ustalono n a s t ę p u j ą c y s t a n f a k t y c z n y :

Powód w trakcie pobytu w zakładzie karnym uzyskał tytułem należnego udziału w spadku po ojcu E. M. (2) kwotę 49.463,83 zł.
W okresie od maja 2011 r. do czerwca 2012 r. powód przekazał z tej kwoty K. L. pieniądze w łącznej wysokości 8.300,00 zł. I tak:
w dniu 16.05.2011 r. przekazał 700,00 zł, w dniu 09.06.2011 r. –
150,00 zł, w dniu 08.07.2011 r. – 200,00 zł, w dniu 01.08.2011 r. – 1.500,00 zł, w dniu 11.08.2011 r. – 600,00 zł, w dniu 12.08.2011 r. – 180,00 zł, w dniu
02.09.2011 r. – 1.500,00 zł, w dniu 13.09.2011 r. – 150,00 zł, w dniu 15.09.2011 r. – 300,00 zł, 19.09.2011 r. – 120,00 zł, w dniu 14.10.2011 r. – 500,00 zł, w dniu 10.11.2011 r. – 800,00 zł, w dniu 21.11.2011 r. – 1.500,00 zł, w dniu 26.06.2012 r. – kwotę 100,00 zł.

/dowód:

zestawienie wypłat i przelewów
z ZK w W. – k. 4 – 5;

postanowienie SR w O.
z dnia 06.02.2008 r. w sprawie
o sygn. (...)– k. 7;

zaświadczenie SM (...)
w O. z dnia 18.06.2012 r. – k. 6;

zeznania powoda – k. 95 – 97;

O. M., nie będąca biologicznym dzieckiem powoda,
we wskazanym wyżej okresie przebywała w rodzinie zastępczej u pozwanej, będącej siostrą E. M. (1), żony powoda. Przekazywane przez powoda pieniądze pozwana w części wydatkowała na utrzymanie rodziny
i O. M., a w pozostałym zakresie przekazywała je matce małoletniej O.. Rodzina K. L. utrzymywała się
z wynagrodzenia za pracę męża pozwanej.

W przekazach nie wskazywano jego przeznaczenia. Strony nie czyniły szczegółowych ustaleń dotyczących sposobu wydatkowania przekazywanych kwot.

/dowód:

zeznania powoda – k. 95 – 97;

oświadczenie pozwanej – k. 54;

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W sprawie pomiędzy stronami bezspornym był fakt, iż powód
w okresie od maja 2011 r. do czerwca 2012 r. do przekazywał pozwanej K. L. pieniądze. Kwestię sporną stanowiło natomiast
to, czy pieniądze otrzymywane przez pozwaną wydatkowane były zgodnie
z ich przeznaczeniem, czy też stanowiły źródło bezpodstawnego
wzbogacenia się pozwanej.

Zgodnie z treścią art. 405 kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Uzyskanie korzyści majątkowej kosztem innej osoby bez podstawy prawnej jest samoistnym źródłem zobowiązania określanego jako zobowiązanie
z bezpodstawnego wzbogacenia. Stronami takiego zobowiązania są wzbogacony, tj. osoba, która bezpodstawnie wzbogaciła się oraz zubożony,
tj. osoba, której kosztem takie wzbogacenie się nastąpiło. Wzbogacony
jest obowiązany do zwrotu korzyści w naturze lub jej wartości,
a zubożonemu przysługuje roszczenie o wydanie korzyści lub jej wartości. Przesłankami powstania zobowiązania z bezpodstawnego wzbogacenia
są: uzyskanie korzyści majątkowej (wzbogacenie), osiągnięcie korzyści
z majątku innej osoby (zubożenie), związek między wzbogaceniem
a zubożeniem oraz uzyskanie korzyści bez podstawy prawnej. Brak
podstawy prawnej oznacza taką sytuację, w której uzyskanie korzyści majątkowej nie znajduje usprawiedliwienia w przepisie ustawy, ważnej czynności prawnej, prawomocnym orzeczeniu sądowym albo akcie administracyjnym.

Zgodnie natomiast z art. 409 kc obowiązek wydania korzyści lub
zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub
utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając
się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym przede wszystkim z zestawienia wypłat i przelewów z Zakładu Karnego w W. oraz zeznań powoda, wynika iż łącznie przelał on na konto pozwanej
kwotę 8.300,00 zł. Wysokość, częstotliwość wypłat, brak określenia celu przekazu, nie wskazują, aby konkretnie te różne kwoty przeznaczone były
na utrzymanie małoletniej O. M., która przebywała u pozwanej w rodzinie zastępczej. Pozwana przyznała natomiast, iż przekazane
pieniądze wydatkowała częściowo na bieżące utrzymanie rodziny, w tym
także na utrzymanie O. M. – co powód przyznał w swoich zeznaniach - a częściowo przekazywane były matce małoletniej E. M. (1) – co z kolei pozwana przyznała podczas rozprawy w dniu 21.10.2014 r.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż w okolicznościach niniejszej sprawy zastosowanie ma cytowany wyżej art. 409 kc. Pozwana uzyskała
co prawda korzyść majątkową kosztem powoda, jednakże wpłacane na
jej konto kwoty zużyła na bieżące utrzymanie, a w pozostałym zakresie przekazała swojej siostrze, matce małoletniej O. M.,
a zatem nie jest już wzbogacona. Ze względu na to, iż strony nie czyniły między sobą szczegółowych ustaleń dotyczących sposobu wydatkowania uzyskiwanych od powoda kwot, pozwana nie miała obowiązku liczenia
się z obowiązkiem ich zwrotu i dysponowała nimi zgodnie ze swoim przekonaniem.

Z uwagi na to, iż wyżej wskazane dowody w postaci zeznań
powoda oraz z zestawienia wypłat i przelewów z Zakładu Karnego
w W. były wystarczające do stwierdzenia, iż pozwana nie jest już wzbogacona kosztem powoda, gdyż wskazują na to, że pozwana otrzymywane pieniądze przekazała E. M. (1), a w pozostałym zakresie wydatkowała na bieżące utrzymanie – czemu pozwany nie zaprzeczył, Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda zgłoszone na
rozprawie w dniu 16.04.2015 r. Sąd uznał, bowiem iż dowody te, tj. dowód
z przesłuchania świadka E. M. (1) i zobowiązanie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Oleśnicy do przedstawienia
informacji, czy E. M. (1) miała zajęte konto bankowe
i w jakim banku, nie wniosą do sprawy nowych informacji, a tym samym
nie przyczynią się do weryfikacji poczynionych ustaleń, a jedynie przedłużą toczące się postępowanie.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.