Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2013r.

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. do SO Monika Obrębska

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu19 września 2013 r. w O.

sprawy z odwołania K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wysokość renty

na skutek odwołania K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 11 września 2012 r. znak42269210-1/25/I

orzeka:

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że do wyliczenia wskaźnika podstawy wymiaru świadczenia z okresu zatrudnienia K. P. od 01.09.1982r. do 30.06.1992r. w Spółdzielni (...) w M. przyjmuje wynagrodzenie w kwotach: za 1982r. w kwocie 24.807 zł, za 1983r. w kwocie 77.916 zł, za 1984r. w kwocie 94.764 zł, za 1985r. w kwocie 101.916 zł, za 1986r. w kwocie 188.312 zł, za 1987r. w kwocie 220.188 zł, za 1988r. w kwocie 244.512 zł, za 1989r. w kwocie 356.040 zł, za 1990r. w kwocie 7.775.916 zł, za 1991r. w kwocie 8.386.764 zł, za 1992r. w kwocie 1.726.681 zł.

Sygn. akt III U 792/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11.09.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P., przyznał K. P. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, określając jej wysokość na kwotę 1.114,32 zł. brutto. Do wyliczenia wskaźnika podstawy wymiaru świadczenia z okresu zatrudnienia od 01.09.1982r. do 30.06.1992r. w Spółdzielni (...) w M. przyjęto kwoty minimalnego wynagrodzenia.

K. P. decyzję powyższą zaskarżył, wnosząc od niej odwołanie. W uzasadnieniu odwołania podniósł, że do wyliczenia wysokości przyznanej mu renty winny być uwzględnione faktyczne zarobki, jakie uzyskiwał z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w M., wskazane w dokumencie wystawionym przez likwidatora Spółdzielni. Dodał, że powyższy dokument płacowy został uznany przy określeniu wysokości kapitału początkowego. Podniósł, że już kilka lat wcześniej podjął próbę uzyskania wymaganych dokumentów, czego wynikiem było uzyskanie od likwidatora (...) przedłożonego zaświadczenia. Dodał, że jako były pracownik, nie miał żadnego wpływu na formę wystawionego dokumentu, gdyż osobą kompetentną w tym zakresie był tylko likwidator.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia z okresu zatrudnienia od 01.09.1982r. do 30.06.1992r. w Spółdzielni (...) w M. przyjęto kwoty wynagrodzenia minimalnego, nie uwzględniono natomiast zaświadczenia o zarobkach wystawionego przez likwidatora (...). ZUS podniósł, że ubezpieczony był poinformowany o konieczności przedłożenia zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionego przez zakład pracy lub kserokopie list płac. Odwołujący wymaganych dokumentów nie przedłożył, stąd do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia z okresu zatrudnienia od 01.09.1982r. do 30.06.1992r. w Spółdzielni (...) w M. przyjęto kwoty wynagrodzenia minimalnego.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ostrołęce ustalił i zważył co następuje:

Odwołanie K. P. jest zasadne i zasługujące na uwzględnienie.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Na okoliczność wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego z tytułu zatrudnienia w (...) w M. K. P. przedłożył zaświadczenie datowane na 27.03.1993r. wystawione przez likwidatora (...) w M. W. K. (1) (vide k. 25 akt rentowych). Powyższe zaświadczenie nie było przez ZUS kwestionowane, a kwoty wynagrodzeń w nim wskazane były uwzględnione przy obliczaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego K. P. (vide decyzja o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 07.11.2011r.). Przedmiotowe zaświadczenie zostało zakwestionowane dopiero po ponownej analizie dokumentów, na skutek złożenia przez K. P. wniosku o ustalenie jego uprawnień do renty. Dopiero po zobowiązaniu nałożonym przez Sąd na pełnomocnika ZUS do wyjaśnienia, z jakich przyczyn przy obliczeniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego uwzględniono odwołującemu zarobki wskazane w zaświadczeniu z 27.03.1993r., a przy wyliczeniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia rentowego przyjęto kwoty wynagrodzenia minimalnego, ZUS w dniu 17.01.2013r. wydał decyzję o ponownym ustaleniu wartości kapitału początkowego, w której za okres 1982 – 1992 również uwzględniono jedynie wynagrodzenie minimalne.

Wobec powyższego w przedmiotowej sprawie, spór pomiędzy stronami sprowadzał się rozstrzygnięcia, czy istnieją podstawy do uznania spornego zaświadczenia za wystarczający dokument potwierdzający wysokość rzeczywiście uzyskiwanego w spornym okresie wynagrodzenia. Istotną trudnością na płaszczyźnie dowodowej w tym zakresie był fakt, że dokumentacja płacowa za sporny okres zatrudnienia odwołującego nie zachowała się. Odwołujący w toku postępowania podnosił, że podejmował szereg prób ustalenia miejsca zarchiwizowana dokumentacji osobowo – płacowej po byłej (...) w M., jednak bezskutecznie. Dodał, że z rozmów z byłymi pracownikami (...) ustalił, że dokumentacja uległa zniszczeniu i nie można jej w żaden sposób odtworzyć. Również Sąd z urzędu podjął próbę ustalenia, gdzie może znajdować się wskazana dokumentacja, zwracając się w tym celu do „ (...)” Sp. z o.o. Zakład Usług (...), Archiwum Państwowego Miasta S. W. Oddział P., Archiwum Państwowego Dokumentacji Osobowej i Płacowej w M., Archiwum Spółdzielczego Krajowej Rady Spółdzielczej oraz do Urzędu Miasta w M.. Żadna z tych instytucji nie posiadała jednak przedmiotowej dokumentacji, nie znała również miejsca jej przechowywania (vide pisma k. 39-41, 43). Sądowi udało się ustalić w KRS nazwisko i adres likwidatora (...) w M., do którego zwrócił się o udzielenie informacji, gdzie została zarchiwizowana dokumentacja osobowo – płacowa pracowników byłej (...), jednak potwierdziły się informacje sygnalizowane przez odwołującego, że likwidator W. K. (1) nie żyje ( vide k. 63).

Biorąc pod uwagę powyższe, niemożliwym okazało się dotarcie do dokumentacji płacowej odwołującego za sporny okres, w tym w szczególności do list płac. W takim stanie rzeczy do rozważenia pozostało czy jedyny dokument w postaci zaświadczenia likwidatora W. K.z 27.03.1993r., jaki został przedstawiony przez odwołującego, może być uznany za wystarczający dokument potwierdzający wysokość wynagrodzenia K. P.w spornym okresie. W ocenie Sądu odpowiedź na tak postawione pytanie winna być twierdząca. W przekonaniu Sądu Okręgowego, wobec powszechności problemów z udowadnianiem wysokości wynagrodzeń dla potrzeb emerytalno - rentowych na aprobatę zasługuje pogląd przemawiający za tendencją liberalizującą formalizm dowodowy. Wyrazem tej tendencji może być np. wyrok Sądu Najwyższego z 14.06.2006r., I UK 115/06, OSNPUiSP 2007, nr 17-18, poz. 257), w którym Sąd Najwyższy dopuścił możliwość hipotetycznego ustalenia wysokości płac otrzymywanych we wcześniejszym okresie na podstawie niepełnych danych ( angaży z części badanego okresu). Sąd Najwyższy nie wykluczył też możliwości ustalania wysokości wynagrodzenia przy pomocy zeznań świadków ( wyrok SN z 08.08.2006r, I UK 27/06, OSNPUSiSP) 2007, nr 15-16, poz. 235).

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy wskazać należy, że odwołujący przedłożył zaświadczenie o wysokości uzyskiwanych zarobków wystawione przez likwidatora W.G. K.. Fakt, że w/w był rzeczywiście likwidatorem (...) w M. potwierdza informacja z KRS (vide k. 52). Poza sporem pozostaje, że odwołujący nie miał żadnego wpływu na formę wystawionego przez likwidatora dokumentu oraz to, że aktualnie z uwagi na fakt, że dokumentacja z (...) nie zachowała się, nie jest w stanie przedłożyć żadnego innego dokumentu, na okoliczność uzyskiwanego wynagrodzenia. Organ rentowy, kwestionując zasadność uwzględniania spornego zaświadczenia podnosił , że nie zawiera ono rozbicia na poszczególne składniki wynagrodzenia oraz nie spełnia wymogów formalnych, brak jest podpisu pracownika komórki finansowej, jak też informacji, że likwidator jest jedynym pracownikiem zakładu. W ocenie Sądu, aktualne stanowisko organu rentowego jest w omawianej kwestii zbyt rygorystyczne. Wskazać należy, że z treści cyt. wyżej § 21 rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe wynika, że środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty mogą być zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, ale również legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. W ocenie Sądu, za taki „inny dokument”, może być uznane zaświadczenie wystawione przez likwidatora, tym bardziej, że brak jest podstaw do przyjęcia, że dokument ten nie jest autentyczny. W przekonaniu Sądu skoro ustawodawca dopuszcza możliwość ustalenia wysokości wynagrodzenia w oparciu o wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej, tym bardziej uznać należy zasadność uwzględnienia zaświadczenia wystawionego przez likwidatora.

Kierując się powyższymi ustaleniami, Sąd Okręgowy, działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c . zmienił zaskarżoną decyzję z 11.09.2012r. w ten sposób, że do wyliczenia wskaźnika podstawy wymiaru świadczenia z okresu zatrudnienia K. P. z 01.09.1982r. do 30.06.1992r. w Spółdzielni (...) w M. przyjął wynagrodzenie w kwotach: za rok 1982r. w kwocie 24.807zł, za rok 1983r. w kwocie 77.916 zł, za rok 1984r. w kwocie 94.765 zł., za rok 1985r. w kwocie 101.916 zł, za rok 1986r. w kwocie 188.312 zł., za rok 1987r. w kwocie 220.188 zł, za rok 1988r. w kwocie 244.512 zł., za rok 1989r. w kwocie 356.040 zł, za rok 1990r. w kwocie 7.775.916 zł., za rok 1991r. w kwocie 8.386.764 zł. i za rok 1992r. w kwocie 1.726.681 zł.