Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 335/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący)
SSN Michał Laskowski (sprawozdawca)
SSN Roman Sądej
Protokolant Jolanta Grabowska
w sprawie P. Ł.
skazanego z art. 178a § 4 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu na podstawie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 19 listopada 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w T.
z dnia 8 czerwca 2015 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w T.
z dnia 23 lutego 2015 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania,
2. zwraca P. Ł. uiszczoną opłatę od kasacji w kwocie 450 zł, a
wydatkami postępowania kasacyjnego obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w T., wyrokiem z dnia 23 lutego 2015 r., uznał P. Ł. za
winnego tego, że w dniu 16 grudnia 2014 r. w miejscowości T. kierował
samochodem marki Volkswagen Passat, znajdując się w stanie nietrzeźwości
2
(O,40mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu), przy czym czynu tego dopuścił się
będąc uprzednio prawomocnie skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w S. w
sprawie II K 3…/11 z dnia 3 sierpnia 2011 r. za prowadzenie pojazdu
mechanicznego w stanie nietrzeźwości, to jest za winnego przestępstwa z art. 178a
§ 4 k.k. w zw. z art. 178a § 1 k.k. i za przestępstwo to wymierzył mu karę 6
miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto na podstawie art. 42 § 2 k.k. i art. 43 § 1
k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych
kategorii B na okres 2 lat.
Po rozpoznaniu apelacji oskarżonego, Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 8
czerwca 2015 r., utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, uznając apelację za
oczywiście bezzasadną.
Kasację od tego wyroku wniósł obrońca P.Ł.. Zarzucił w niej wyrokowi
rażące naruszenie prawa, polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że na chwilę
wyrokowania przez Sąd Okręgowy, czyn oskarżonego wyczerpywał dyspozycję
przestępstwa z art. 178a § 4 k.k., a nie jedynie art. 178a § 1 k.k., co miało istotny
wpływ na treść orzeczenia. W kasacji zarzucono wyrokowi naruszenie prawa
materialnego, w szczególności naruszenie art. 107 § 4a k.k. przez niezastosowanie
tego przepisu, mimo zaistnienia warunków do jego bezwzględnego zastosowania,
co z kolei miało istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia sądu odwoławczego poprzez
chociażby wykluczenie możliwości zastosowania wobec oskarżonego
warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności i
ograniczenie możliwości zastosowania tej instytucji jedynie do szczególnie
uzasadnionych wypadków.
Obrońca skazanego wniósł o uchylenie zaskarżonego kasacją wyroku i
przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Prokurator Okręgowy wniósł w pisemnej odpowiedzi na kasację o jej
uwzględnienie, uchylenie wyroku Sądu Okręgowego i przekazanie sprawy temu
Sądowi do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja obrońcy P. Ł. jest zasadna w stopniu oczywistym, co pozwala na
podstawie art. 535 § 5 k.p.k. na jej rozpoznanie i uwzględnienie zawartego w niej
wniosku na posiedzeniu.
3
Wskazany w wyroku Sądu Rejonowego w T. wyrok Sądu Rejonowego w S. z
dnia 3 sierpnia 2011 r., sygn. II K 3…/11, którym skazano P.Ł. za przestępstwo z
art. 178a § 1 k.k. na karę 60 stawek dziennych grzywny po 30 złotych stał się
prawomocny z dniem 11 sierpnia 2011 r. W wyroku tym orzeczono jeszcze środek
karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres roku oraz
na podstawie art. 49 § 2 k.k. świadczenie pieniężne w wysokości 200 zł. Wyrok
Sądu Rejonowego w S. znajduje się w aktach sprawy na karcie 18. Z adnotacji na
wyroku wynika, że orzeczona nim grzywna została wykonana w dniu 25 sierpnia
2011 r., a środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych
oraz świadczenie pieniężne zostały wykonane w dniu 22 kwietnia 2012 r.
W dniu 21 marca 2015 r. zaczął obowiązywać przepis art. 107 § 4a k.k.
wprowadzony do kodeksu karnego ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie
ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 396). Z
przepisu tego wynika, że w razie skazania na karę grzywny zatarcie skazania
następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania kary. Biorąc pod uwagę
datę wykonania kary grzywny orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w S., a
także datę wykonania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych i świadczenia
pieniężnego uznać należy, że w czasie orzekania przez Sąd Okręgowy w T. doszło
do zatarcia skazania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k., wynikające z wyroku
Sądu Rejonowego w S. w sprawie II K 3…/14 i brak było podstaw do uznania za
prawidłową kwalifikację prawną z art. 178a § 4 k.k. przyjętą w zaskarżonym
apelacją wyroku Sądu Rejonowego w T.
Sąd odwoławczy powinien z urzędu dostrzec powyższe, zaznaczyć przy tym
trzeba, że oskarżony w piśmie z dnia 15 maja 2015 r. (data wpływu 20 maja 2015 r.
k. 56 akt) sygnalizował sądowi odwoławczemu fakt zatarcia skazania. Sąd
Okręgowy w T. zignorował jednak zarówno stanowisko oskarżonego, jak i fakt
zatarcia skazania, nie zawierając w uzasadnieniu wyroku jakichkolwiek rozważań
dotyczących tej kwestii. Uchybienie to ma charakter rażący i w sposób oczywisty, a
zarazem istotny, wywarło wpływ na treść zaskarżonego wyroku, niewątpliwie
wpływając na przyjętą kwalifikację prawną czynu przypisanego P. Ł. i oddziałując
zapewne na wymierzoną karę.
4
Podczas ponownego rozpoznania sprawy w postępowaniu odwoławczym
Sąd Okręgowy wziąć powinien pod uwagę treść art. 107 § 4a k.k.
kc