Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 273/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 grudnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Roman Sądej
SSA del. do SN Jerzy Skorupka
Protokolant Danuta Bratkrajc
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie J. S.
skazanego z art. 207 § 1 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 16 grudnia 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w B.
z dnia 20 lutego 2015 r.
uchyla zaskarżony wyrok w części zobowiązującej J. S. do
opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną i w
tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w B. do
ponownego rozpoznania.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B., wyrokiem z dnia 20 lutego 2015 r., uznał J. S. za
winnego tego, że w okresie od stycznia 2012 r. do 23 listopada 2014 r. w B. w
opisany w wyroku sposób znęcał się fizycznie i psychicznie nad konkubiną K. W.,
powodując u niej obrażenia ciała, które spowodowały rozstrój prawidłowej funkcji
organizmu na okres poniżej 7 dni, to jest za winnego przestępstwa z art. 207 § 1
k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za przestępstwo to wymierzył
mu karę roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres
3 lat próby. W punkcie 3 części dyspozytywnej wyroku Sąd na podstawie art. 72 § 1
pkt 5 i 7b k.k. zobowiązał oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania
alkoholu i do opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną.
Wyrok ten wydany został po rozpoznaniu i uwzględnieniu wniosku
prokuratora sporządzonego na podstawie art. 335 § 1 k.k. o wydanie wyroku
skazującego bez przeprowadzenia rozprawy i orzeczenie uzgodnionych z nim kar.
Wyrok Sądu Rejonowego nie został zaskarżony przez żadną ze stron i
uprawomocnił się z dniem 28 lutego 2015 r.
Kasację od tego wyroku na korzyść J. S. wniósł Prokurator Generalny.
Zaskarżył w niej wyrok w części rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 3 jego części
dyspozytywnej, w zakresie zobowiązania oskarżonego do opuszczenia lokalu
zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną.
Prokurator Generalny zarzucił wyrokowi rażące i mające istotny wpływ na jego treść
naruszenie przepisu prawa karnego materialnego, tj. art. 72 § 1a k.k. poprzez jego
niezastosowanie, co spowodowało nieokreślenie sposobu kontaktu J. S. z
pokrzywdzoną, w sytuacji orzeczenia wobec oskarżonego, na podstawie art. 72 § 1
pkt 7b k.k., obowiązku opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z K. W.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego okazała się zasadna, przy czym wskutek
jej uwzględnienia Sąd Najwyższy uznał za konieczne uchylenie zaskarżonego
wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie sądowi
pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
3
W wyroku Sądu Rejonowego na podstawie art. 72 § 1 pkt 7b k.k. ogólnikowo
zobowiązano oskarżonego do opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z
pokrzywdzoną (punkt 3 części dyspozytywnej). Sąd nie określił terminu
opuszczenia lokalu, ani sposobu kontaktowania się oskarżonego z pokrzywdzoną,
do czego zobowiązany był na podstawie obowiązującego w czasie orzekania art.
72 § 1a k.k. (obecnie art. 72 § 1b k.k.). Po skierowaniu wyroku do wykonania i
zwróceniu uwagi na powyższe braki, Sąd podjął próbę ich konwalidowania, wydając
najpierw postanowienie określające 14 dniowy termin do opuszczenia lokalu (k. 84
akt), a następnie, na podstawie art. 105 § 1 k.p.k. ustalając, że oskarżony może
kontaktować się z pokrzywdzoną w stanie trzeźwości, po wyrażeniu przez nią
zgody i po ustaleniu terminu (postanowienie k. 86). Po rozpoznaniu zażalenia
prokuratora na to ostatnie postanowienie, Sąd Okręgowy uchylił je, uznając, że tryb
sprostowania oczywistych omyłek nie mógł w tym wypadku znaleźć zastosowania
(k. 96 akt).
Uznać należy, że przepis art. 72 § 1a k.k. jednoznacznie nakładał na sąd
obowiązek określenia sposobu kontaktowania się skazanego z pokrzywdzonym w
razie nałożenia na skazanego obowiązku opuszczenia lokalu zajmowanego
wspólnie z pokrzywdzonym – art. 72 § 1 pkt 7b k.k. Brak określenia sposobu
kontaktowania stanowi naruszenie prawa i to o charakterze rażącym, w praktyce
bowiem może zniweczyć sens obowiązku opuszczenia lokalu, nie chroniąc
pokrzywdzonego przed skazanym. Brak ten powoduje także, że wykonanie tego
orzeczenia rodzi trudności. W przedmiotowej sprawie zresztą, skazany nie opuścił
przedmiotowego lokalu; co więcej, jak wynika z wywiadu sporządzonego przez
kuratora (k. 101v akt) skazany i pokrzywdzona nadal mieszkają razem, a
pokrzywdzona nie życzy sobie, aby J.S. się wyprowadzał.
W tym stanie rzeczy, także uwzględniając obecną treść art. 72 § 1b k.k.,
konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania, w trakcie którego Sąd ten rozważy
potrzebę orzekania przedmiotowego obowiązku, biorąc jednocześnie pod uwagę
kierunek kasacji Prokuratora Generalnego.
kc
4