Sygn. akt VI U 368/13
Dnia 19 września 2013 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Janusz Madej
Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc
po rozpoznaniu w dniu 19 września 2013 r. w Bydgoszczy
na rozprawie
odwołania W. P.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.
z dnia 27 grudnia 2012 r. znak (...)
w sprawie: W. P.
przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
Oddziałowi w B.
o rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
1) zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje wnioskodawcy W. P. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 listopada 2012 r. do dnia 31 grudnia 2013 r.,
2) stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Na oryginale właściwe podpisy.
Sygn. akt. VI U 368/13
Decyzją z dnia 27 grudnia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po rozpoznaniu wniosku W. P. z dnia 7 grudnia 2012r. – odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji.
W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy wskazał, iż orzeczeniem z dnia 21 grudnia 2012r. Komisja Lekarska ZUS nie stwierdziła całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji i w związku z tym Zakład kontynuuje wypłatę renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31 stycznia 2015r.
Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony, wskazując iż nie zgadza się on z orzeczoną przez Lekarza Orzecznika i Komisje Lekarską ZUS częściową tylko niezdolnością do pracy, gdyż cierpi na poważne schorzenie – schizofrenię paranoidalną.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując iż zgodnie z art. 107 i 14 ust.3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ( t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm. ) prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokości tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego ustalono zmianę stopnia niezdolności, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie. Organ rentowy powoływał się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 27 grudnia 2012r. w przedmiocie oceny stanu zdrowia ubezpieczonego. Dodatkowo organ rentowy wskazywał, iż zgodnie z art. 75 ust. 1 powyższej ustawy dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta uznana została za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:
Ubezpieczony W. P. ( urodzony (...) ) w okresie od 2 grudnia 2001r. do 31 października 2009r. uprawniony był do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a w okresie od 1 listopada 2009r. do 30 listopada 2012r. do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
W dniu 3 października 2012r. złożył on w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w B. wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 22 października 2012r. ubezpieczony uznany został za częściowo niezdolnego do pracy do 31 października 2015r. , a organ rentowy decyzją z dnia 8 listopada 2012r. , ustalił ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 listopada 2012r. do 31 października 2015r.
W dniu 7 grudnia 2012r. ubezpieczony złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w B. wniosek o przywrócenie mu terminu do złożenia sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 22 października 2012r.
Po przywróceniu terminu do złożenia sprzeciwu Komisji Lekarskiej ZUS orzeczeniem z dnia 21 grudnia 2012r. ustaliła, że ubezpieczony W. P. jest częściowo niezdolny do pracy do 31 października 2015r.
Zaskarżona w niniejszej sprawie decyzja wydana została na podstawie tego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS.
W celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego Sąd dopuścił dowód z opinii zespołu biegłych sądowych: specjalisty psychiatry, specjalisty psychologa klinicznego i specjalisty medycyny przemysłowej.
Biegli sądowi rozpoznali u ubezpieczonego schizofrenię paranoidalną.
Po przeprowadzeniu badania przedmiotowego, materiału lekarskiego znajdującego się w aktach i wyników badań ubezpieczonego biegli powołanego zespołu ustalili, iż w stanie zdrowia badanego doszło do pogorszenia w związku z czym został skierowany na badania do polikliniki wojskowej.
Ze skierowania tego nie skorzystał ponieważ w marcu 2013r. zmarła mu żona. Zdaniem biegłych ubezpieczony jest aktualnie całkowicie niezdolny do pracy od listopada 2012r. do 31 grudnia 2013r. , a w tym czasie powinien poddać się zaplanowanemu leczeniu.
( protokół badań sądowo - lekarskich i orzeczenie lekarskie k. 12 i 13 akt sprawy ).
Powołując się na stanowisko Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS organ rentowy podniósł, iż śmierć małżonki z racji żałoby stanowi nową okoliczność, a poprzednio – w trakcie postepowania przed ZUS – nie było pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonego w porównaniu z ostatnim badaniem orzeczniczym – bez objawów psychotycznych, cech rozpadu osobowości, cech manii ubezpieczony nie był całkowicie niezdolny do pracy.
W związku z tym organ rentowy wniósł o przekazanie sprawy organowi rentowemu i umorzenie postępowania na podstawie art. 477 14 §4 K.p.c.
( pismo procesowe organu rentowego – k. 24 a.s. ).
W ocenie Sądu Okręgowego wniosek organu rentowego o wydanie orzeczenia przewidzianego w art. 477 14 §4 K.p.c. nie zasługiwał na uwzględnienie. Zgodnie z tym przepisem w sprawach o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub orzecznika komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie od decyzji opiera się wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia , stąd nie orzeka co do istoty sprawy na podstawie nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji. W tym przypadku sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do rozpoznania organowi rentowemu i umarza postepowanie.
Wnioskując o zastosowanie tego przepisu organ rentowy powołał się na to, iż śmierć żony ubezpieczonego z reakcją żałoby stanowiła nową okoliczność w rozumieniu art. 477 14 §4 K.p.c.. Tymczasem biegli sądowi w swojej opinii z 23 kwietnia 2013r. stwierdzili pogorszenie stanu zdrowia ubezpieczonego już od listopada 2012r., argumentując iż jeszcze przed tym tragicznym w życiu ubezpieczonego zdarzeniem został on skierowany na leczenie w oddziale psychiatrycznym polikliniki wojskowej. (...) tego nie podjął właśnie z uwagi na śmierć żony.
Na rozprawie ubezpieczony przedłożył zaświadczenie z dnia 9 września 2013r. wydane przez 10 (...) Szpital (...) z (...) (...) Oddziału (...), z którego wynika iż leczenie na tym Oddziale ubezpieczony podjął ostatecznie 2 sierpnia 2013r. i kontynuuje je nadal ( zaświadczenie w aktach sprawy).
Przeprowadzone przez biegłych psychiatrów i psychologa klinicznego badanie eksponowało takie istotne objawy pogorszenia się stanu zdrowia ubezpieczonego: zaburzony sen, obniżenie aktywności, urojenia, niepokój, trudności w skupieniu uwagi i zapamiętywaniu czy bycie „śledzonym”.
Wprawdzie w trakcie badania przeprowadzonego przez biegłych ubezpieczony nie ujawniał ostrych objawów psychotycznych, ale biegli stwierdzili występowanie u niego okresowo myśli rezygnacyjnych oraz obecność objawów negatywnych schizofrenii w sferze społecznej , emocjonalnej i poznawczej. Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe objawy – zgodnie z opinią biegłych – wskazywały na okresowe pogorszenie się stanu zdrowia ubezpieczonego w okresie wskazanym przez biegłych sądowych czyli od listopada 2012r. do 31 grudnia 2013r. Należy też podkreślić, że organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 29 maja 2013r. ( k. 24 akt ) odnosząc się do opinii biegłych sądowych ograniczył się do zaprzeczenia ustaleniom biegłych sądowych, stwierdzając że w trakcie postępowania przed ZUS nie było pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonego, w sytuacji w której biegli sądowi takie pogorszenie stwierdzili już od listopada 2012r. powołując się na skierowanie do polikliniki wojskowej.
W tym stanie rzeczy na podstawie art. 477 14 §2 K.p.c. w związku z art. 57, 58 i art. 12 ust.1 i ustawy 2 oraz art. 13 ustawy emerytalnej Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.
Na podstawie art. 118 ust. 1 a ustawy emerytalnej Sąd stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Odpowiedzialność ta wynika z faktu, iż zaskarżona decyzja opierała się na wadliwej ocenie stanu zdrowia ubezpieczonego zamieszczonej w orzeczeniu Komisji Lekarskiej ZUS.
Dowód z opinii biegłych sądowych wskazywał na całkowitą niezdolność do pracy ubezpieczonego zgodnie z posiadanymi przez niego kwalifikacjami od listopada 2012r. Skierowanie na szpitalne leczenie psychiatryczne stanowiło dowód potwierdzający pogorszenie się stanu zdrowia ubezpieczonego jeszcze przed śmiercią jego małżonki.
SSO Janusz Madej