Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Bielecka-Gąszcz

Protokolant: sekr. sąd. Kamila Zientalak

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2016 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.

przeciwko D. N.

o zapłatę 203,80 zł

oddala powództwo.

Sygn. akt VIII C 1440/15

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2015 roku powód Miejskie Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wytoczył przeciwko pozwanej D. N. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powództwo o zapłatę kwoty 203,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 maja 2014 roku do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód podniósł, że w wyniku kontroli biletowej w pojeździe przeprowadzonej przez powoda w dniu 11 kwietnia 2014 roku, stwierdził u pozwanej brak ważnego biletu podróżnego uprawniającego do korzystania z usług powoda. W następstwie zaistniałego zdarzenia powód wystawił pozwanej wezwanie do wniesienia w terminie 30 dni opłaty dodatkowej w kwocie 200 zł oraz kwoty 3,80 zł tytułem opłaty za podróż. Powyższe roszczenie stało się wymagalne w dniu 12 maja 2014 roku. Pomimo wezwania do zapłaty pozwana nie uiściła w/w kwot.

W dniu 9 lutego 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał przeciwko pozwanej nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym (VI Nc-e (...)).

Pozwana zaskarżyła powyższy nakaz zapłaty sprzeciwem, wskutek czego utracił on moc w całości, przy czym wniosła o rozłożenie zadłużenia na raty, podnosząc, że nie jest w stanie spłacić długu jednorazowo.

Postanowieniem z dnia 5 marca 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi. (pozew k. 2-3, nakaz zapłaty k. 4, sprzeciw k. 5v, postanowienie k. 7v)

Następnie powód uzupełnił braki pozwu po przekazaniu sprawy z e.p.u. i podtrzymał powództwo w całości. W odpowiedzi na sprzeciw z dnia 15 maja 2015 roku powód podniósł, że pomimo uznania powództwa, pozwana nie kontaktowała się z powodem w celu uregulowania należności jednorazowo ani nie dokonała częściowej zapłaty długu, nie wnosiła także o rozłożenie długu na raty. (pismo procesowe powoda k. 10, odpowiedź na sprzeciw k. 21-22)

Na rozprawie w dniu 27 października 2015 roku pełnomocnik powoda nie stawił się, został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy. Pozwana podtrzymała stanowisko wyrażone w sprzeciwie i okazała 3 dowody wpłat na kwoty: 50 zł z dnia 25 lutego 2015 roku, 50 zł z dnia 13 kwietnia 2015 roku oraz 100 zł z dnia 17 lipca 2015 roku. Zarządzeniem z dnia 27 października 2015 roku pełnomocnik powoda został zobowiązany do wypowiedzenia się czy powód otrzymał powyższe wpłaty i w jaki sposób zostały one zaliczone na należność dochodzoną pozwem. (protokół rozprawy k. 26)

W piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2015 roku powód podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w pozwie w całości, wskazując, że pozwana nie dokonała w terminie płatności za jazdę bez ważnego biletu. Powód podniósł, że pozew został złożony 22 stycznia 2015 roku, zaś pozwana dokonała zapłaty 50 zł w dniu 25 lutego 2015 roku, 50 zł w dniu 13 kwietnia 2015 roku oraz 100 zł w dniu 17 lipca 2015 roku, tj. łącznie 200 zł po wytoczeniu powództwa. Jednocześnie pełnomocnik powoda oświadczył, że powód ogranicza powództwo i wnosi o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3,80 zł tytułem należności głównej oraz ustawowych odsetek:

- od kwoty 203,80 zł od dnia 12 maja 2014 roku do dnia 25 lutego 2015 roku,

- od kwoty 153,80 zł od dnia 25 lutego 2015 roku do dnia 13 kwietnia 2015 roku,

- od kwoty 53,80 zł od dnia 13 kwietnia 2015 roku do dnia 17 lipca 2015 roku,

- od kwoty 3,80 zł od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia zapłaty,

a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (pismo procesowe powoda k. 27)

Na rozprawie w dniu 17 listopada 2016 roku pełnomocnik powoda nie stawił się, został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy. Pozwana okazała dowód wpłaty kolejnej kwoty na poczet długu – wpłata 400 zł z dnia 28 lutego 2016 roku i wniosła o oddalenie powództwa w całości. W piśmie procesowym z dnia 17 listopada 2016 roku pozwana nie wyraziła zgody na cofnięcie powództwa przez powoda o 200 zł bez zrzeczenia się roszczenia. (pismo procesowe k. 45, protokół rozprawy k. 48-49, nagranie przebiegu rozprawy płyta CD k. 50)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 kwietnia 2014 roku działający w imieniu powodowej Spółki kontroler biletów wystawił na D. N. wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej w wysokości 200 zł oraz opłaty za podróż w wysokości 3,80 zł, w związku ze stwierdzonym brakiem biletu w środku komunikacji lokalnego transportu zbiorowego w Ł.. W czasie powyższego przejazdu środkiem komunikacji miejskiej w Ł. pozwana nie miała ważnego biletu. (dowód: kserokopia wezwania do wniesienia opłaty dodatkowej k. 16, okoliczności bezsporne)

Pismem z dnia 16 czerwca 2014 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 203,80 zł powiększonej o odsetki ustawowe, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. (dowód: kserokopia ostatecznego wezwania do zapłaty, okoliczności bezsporne)

Do dnia wytoczenia powództwa pozwana nie zapłaciła powodowi kwoty dochodzonej pozwem. (okoliczności bezsporne)

Po wytoczeniu powództwa pozwana zapłaciła powodowi następujące kwoty na poczet zadłużenia:

- 50 zł w dniu 25 lutego 2015 roku tytułem „rata za mandat” (kserokopia dowodu wpłaty k. 47, okoliczność przyznana przez powoda),

- 50 zł w dniu 13 kwietnia 2015 roku tytułem „rata za mandat” (kserokopia dowodu wpłaty k. 47, okoliczność przyznana przez powoda),

- 100 zł w dniu 17 lipca 2015 roku tytułem „rata za mandat” (kserokopia dowodu wpłaty k. 46, okoliczność przyznana przez powoda),

- 400 zł w dniu 28 lutego 2016 roku tytułem „za mandat rata” (kserokopia dowodu wpłaty k. 46).

Na poczet zadłużenia dochodzonego pozwem pozwana zapłaciła powodowi łącznie kwotę 600 zł, co nastąpiło po wytoczeniu powództwa, lecz przed zamknięciem rozprawy.

Do dnia wyrokowania pozwana spłaciła całe swoje zadłużenie względem powoda dochodzone niniejszym pozwem. (kserokopie dowodów wpłat k. 46-47, okoliczności bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne na dzień zamknięcia rozprawy i nie zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie pozwana nie kwestionowała okoliczności faktycznych przytoczonych przez powoda w uzasadnieniu pozwu, w tym faktu podróżowania środkiem komunikacji miejskiej bez ważnego biletu, co skutkowało powstaniem zadłużenia w wysokości dochodzonej pozwem. Pozwana wniosła jedynie o rozłożenie zadłużenia na raty i po wytoczeniu powództwa rozpoczęła spłacanie zadłużenie w ratach, wbrew twierdzeniu powoda podniesionemu w odpowiedzi na sprzeciw.

Na dzień wniesienia przez powoda odpowiedzi na sprzeciw (15 maja 2015 roku) pozwana spłaciła powodowi kwotę 100 zł (2 wpłaty po 50 zł z dnia 25 lutego i 13 kwietnia 2015 roku), jednak powód twierdził, że pozwana nie spłaciła długu choćby w części. Na rozprawie w dniu 27 października 2015 roku pozwana okazała dowody wpłat na łączną kwotę 200 zł, które jednak w oczywisty sposób nie wyczerpywały całości roszczenia powoda (203,80 zł wraz z odsetkami), stąd zarządzeniem z dnia 27 października 2015 roku pełnomocnik powoda został zobowiązany do wypowiedzenia się czy powód otrzymał powyższe wpłaty i w jaki sposób zostały one zaliczone na należność dochodzoną pozwem. W piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2015 roku powód przyznał, że pozwana dokonała zapłaty 50 zł w dniu 25 lutego 2015 roku, 50 zł w dniu 13 kwietnia 2015 roku oraz 100 zł w dniu 17 lipca 2015 roku, tj. łącznie 200 zł po wytoczeniu powództwa. Jednocześnie pełnomocnik powoda oświadczył, że powód „ogranicza powództwo” i wnosi o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3,80 zł tytułem należności głównej oraz ustawowych odsetek:

- od kwoty 203,80 zł od dnia 12 maja 2014 roku do dnia 25 lutego 2015 roku,

- od kwoty 153,80 zł od dnia 25 lutego 2015 roku do dnia 13 kwietnia 2015 roku,

- od kwoty 53,80 zł od dnia 13 kwietnia 2015 roku do dnia 17 lipca 2015 roku,

- od kwoty 3,80 zł od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia zapłaty,

a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 17 listopada 2016 roku pozwana okazała dowód wpłaty kolejnej kwoty na poczet długu – wpłata 400 zł z dnia 28 lutego 2016 roku i wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Z uwagi na fakt, że wpłata łącznej kwoty 600 zł na rzecz powoda tytułem „raty za mandat”, jak to określała pozwana w dowodach wpłat, z całą pewnością zaspokoiła całe roszczenie powoda dochodzone niniejszym pozwem, zbędne było ustalanie kiedy dokładnie powód otrzymał wpłatę 400 zł z dnia 28 lutego 2016 roku, nawet bowiem gdyby otrzymał ową płatność kilka dni po tej dacie i tak pozwana dokonała spłaty długu z nadwyżką, zatem zbędne było odraczanie rozprawy i zobowiązywanie powoda do wypowiedzenia się w jaki sposób wpłata została rozliczona, skoro musiała ona pokryć cały dług – i należność główną 203,80 zł i odsetki od tej należności naliczone i należne od dnia 12 maja 2014 roku do dnia zapłaty poszczególnych kwot.

W sprawie niesporne było także to, że pozwana dokonała spłaty długu po wytoczeniu powództwa, zatem powództwo było zasadne w całości na dzień wniesienia pozwu. Dla ostatecznego wyniku sporu znaczenie ma jednak nie tylko zasadność powództwa na dzień jego wytoczenia, ale także stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, na dzień wyrokowania. Aby nie zostać uznanym za przegrywającego sprawę powód winien cofnąć powództwo przed zamknięciem rozprawy, z uwagi na spełnienie świadczenia w toku procesu.

Zgodnie z przepisem art. 203 § 1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.

Pozwana ostatecznie wniosła o oddalenie powództwa w całości, powołując się na spłatę całości zadłużenia w ratach. Pozwana nie wyraziła przy tym zgody na cofnięcie przez powoda powództwa o 200 zł bez zrzeczenia się roszczenia. Powód złożył jedynie oświadczenie o ograniczeniu powództwa o 200 zł w piśmie procesowym z dnia 13 listopada 2015 roku, jednak zostało ono złożone już po pierwszej rozprawie w przedmiotowej sprawie. Przed zamknięciem rozprawy powód nie cofnął powództwa w pozostałym zakresie, mimo, że wpłata 400 zł została dokonana w lutym 2016 roku, zaś ostatnia rozprawa miała miejsce w dniu 17 listopada 2016 roku. W zakresie 200 zł oświadczenie powoda o ograniczeniu roszczenia z dnia 13 listopada 2015 roku należy zatem uznać za niedopuszczalne, wobec złożenia go po pierwszej rozprawie i wobec braku zgody pozwanej na cofnięcie powództwa bez zrzeczenia się roszczenia.

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c.), Sąd powództwo zmuszony był oddalić w całości, skoro pozwana spłaciła całe zadłużenie dochodzone przez powoda.

Z tej również przyczyny powód musiał zostać uznany za przegrywającego sprawę w całości i brak było podstaw do zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, zgodnie z art. 98 k.p.c. (to pozwana była stroną, która wygrała proces w całości).

Przy ocenie, która ze stron wygrała albo przegrała proces, należy uwzględnić ostateczny wynik sprawy w danej instancji. Jeśli pozwany dał powód do wytoczenia powództwa, to zaspokojenie przez niego roszczeni w toku procesu należy traktować jako równoznaczne z przegraniem procesu (por. orzeczenie SN z dnia 21 lipca 1951 roku, C 593/51, OSN 1952/2/49). Tę trafną tezę należy jednak uzupełnić stwierdzeniem, że jeśli powód, mimo zaspokojenia roszczenia, nie cofnął powództwa, lecz je popierał, co w takiej sytuacji uzasadnia wydanie wyroku oddalającego powództwo, to za przegrywającego sprawę należy uznać powoda. O kosztach przegrywającego Sąd z oczywistych względów nie zamieszcza żadnego rozstrzygnięcia.

Z tych względów, orzeczono jak w sentencji wyroku.