Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 marca 2016r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 01 marca 2016r. w O.

sprawy z odwołania M. Z.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury rolniczej

na skutek odwołania M. Z.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 04.11.2015r. znak (...)-1

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04.11.2015r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeliczył od 01.10.2015r. emeryturę M. Z., uwzględniając do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym od 14.03.1963r. do 29.10.1967r. W odwołaniu od tej decyzji M. Z. zakwestionował wysokość emerytury rolniczej wskazując, że jest ona zaniżona, gdyż organ rentowy niesłusznie zastosował art. 26 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu podniósł, że decyzją z dnia 04.11.2015r. przeliczono od 01.10.2015r. emeryturę M. Z., uwzględniając do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym od 14.03.1963r. do 29.10.1967r. Do ustalenia jej części składkowej przyjęto: 5,50 lat opłacania składki na Fundusz Emerytalny Rolników w okresie od dnia 1.07.1977r. do dnia 31.12.1982r., po 1% emerytury podstawowej za każdy rok; 8,52 lat opłacania składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników w okresie od 01.01.1983r. do 31.12.1990r. łącznie po 1% emerytury podstawowej za każdy rok; 24,46 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu po dniu 31.12.1990r. po 1% emerytury podstawowej za każdy rok; 1,97 lat podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pobierania świadczenia dla bezrobotnych, z tytułu działalności kombatanckiej, z tytułu czynnej służby wojskowej po 1% emerytury podstawowej za każdy rok a wskaźnik wymiaru części składkowej wynosi 0,40. Prezes KRUS wskazał też, że wskaźnik wymiaru emerytury podstawowej wynosi 0,86, część uzupełniająca wynosi 752,78zł, łączna wysokość emerytury rolniczej brutto wynosi 1.108,92zł (356,14zł +752,78zł) a emerytura netto wynosi 941,92zł. Nadto organ rentowy wskazał, że wyrokiem Sądu Okręgowego w ostrołęce z dnia 09.12.2015r., wydanym w sprawie IIIU 526/15, oddalono odwołanie M. Z. od wcześniejszej decyzji Prezesa KRUS, przyznającej mu prawo emerytury rolniczej.

Ostatecznie odwołujący domagał się również zwiększenia części uzupełniającej emerytury za 3 pełne lata i dwa kwartały, bowiem wiek emerytalny uzyskał 14.03.2012r. i nie musiał już płacić składek, składki te jednak płacił, gdyż o emeryturę wystąpił dopiero w 2015r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. Z. w dniu 02.06.2015r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury rolniczej. Po jego rozpoznaniu decyzją z dnia 15.06.2015r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał mu od dnia 02.06.2015r. prawo do emerytury rolniczej. Do ustalenia jej części składkowej przyjęto:

- 5,50 lat opłacania składki na Fundusz Emerytalny Rolników w okresie od dnia 1.07.1977r. do dnia 31.12.1982r., po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 8,52 lat opłacania składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników w okresie od 01.01.1983r. do 31.12.1990r. łącznie po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 24,46 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu po dniu 31.12.1990r. po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 1,97 lat podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pobierania świadczenia dla bezrobotnych, z tytułu działalności kombatanckiej, z tytułu czynnej służby wojskowej po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- wskaźnik wymiaru części składkowej wyniósł 0,40.

Wskaźnik wymiaru emerytury podstawowej wyniósł 0,86. Część uzupełniającą emerytury wyliczono w wysokości 85,50% emerytury podstawowej na kwotę 752,78zł, łączna wysokość emerytury rolniczej brutto wyniosła 1.108,92zł brutto (356,14zł +752,78zł) a emerytura netto wyniosła 941,92zł.

Do ustalenia prawa do świadczenia uwzględniono: okresy pracy w gospodarstwie rolnym od 30.10.1967r. do 18.10.1969r., od 01.03.1976r. do 30.06.1977r., od 01.07.1977r. do 31.12.1982r., od 01.01.1983r. do 31.12.1990r. i od 01.01.1991r. do 15.06.20015r. Nadto uwzględniono okres zasadniczej służby wojskowej od 30.10.1967r. do 18.10.1969r.

M. Z., składając wniosek o emeryturę rolniczą, domagał się zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym od marca 1963r. do marca 1969r., od 11.03.1976r. do 12.07.2006r. i od 03.07.2006r. do dnia złożenia wniosku. Z powyższych okresów Prezes KRUS, wydając decyzję z 15.06.2015r., nie uwzględnił jedynie okresu od 13.03.1963r. do 29.10.1967r. Odwołujący, składając wniosek o emeryturę rolniczą, nie domagał się natomiast zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym od 19.10.1969r. do 10.03.1976r.

W dniu 04.11.2015r. Prezes KRUS wydał decyzję, w której uwzględnił do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym od 13.03.1963r. do 29.10.1967r. W dalszym ciągu nie uwzględnił zaś tego okresu do ustalenia wysokości części składkowej emerytury wskazując, że okres ten przypada w okresie dłuższym niż 25 lat wstecz od spełnienia przez odwołującego warunków do uzyskania emerytury rolniczej.

M. Z., ur. (...), warunki do uzyskania prawa do emerytury rolniczej spełnił w dniu 14.03.2012r.

Wydając decyzje z dnia 15.06.2015r. i z dnia 04.11.2015r. organ rentowy nie zastosował przepisu art. 26 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, bowiem w dacie przyznawania emerytury odwołujący osiągnął już powszechny wiek emerytalny.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całość dokumentów zawartych w aktach emerytalnych M. Z., wyrok i uzasadnienie w sprawie IIIU 526/15.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem badania była decyzja Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 04.11.2015r., którą przeliczono M. Z. od dnia 01.10.2015r. wysokość emerytury rolniczej.

W odwołaniu od tej decyzji M. Z. zakwestionował wysokość emerytury rolniczej wskazując, że jest ona zaniżona, gdyż organ rentowy niesłusznie zastosował art. 26 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Ostatecznie odwołujący domagał się również zwiększenia części uzupełniającej emerytury za 3 pełne lata i dwa kwartały, bowiem wiek emerytalny uzyskał 14.03.2012r. i nie musiał już płacić składek, składki te jednak płacił, gdyż o emeryturę wystąpił dopiero w 2015r.

Zdaniem Sądu odwołanie jest niezasadne. Odnosząc się do ww. zarzutów M. Z. wskazać trzeba, że emerytura została wyliczona prawidłowo.

W toku postępowania Sąd zobowiązał organ rentowy do wskazania, czy przy wydawaniu decyzji z dnia 04.11.2015r. zastosowano przepis art. 26 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W odpowiedzi wskazano, iż przepis ten nie został zastosowany, gdyż odwołujący ma przyznaną emeryturę w oparciu o art. 19 ust. 1 a nie w oparciu o przepis art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Analiza akt emerytalnych wskazuje, iż rzeczywiście przy wydawaniu decyzji z dnia 04.11.2015r. (jak i wcześniejszej decyzji z dnia 15.06.2015r.), nie zastosowano przepisu art. 26 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej, jeżeli liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowej, lecz bez uwzględnienia skutków art. 25 ust. 3, jest mniejsza od 20; przy każdym pełnym roku od 20 lat część uzupełniającą zmniejsza się o 0,5% emerytury podstawowej.

Przepis art. 26 ust. 3 stanowi zaś, że jeżeli rolnik nabywa prawo do emerytury rolniczej, o której mowa w art. 19 ust. 2, określoną w myśl ust. 1 część uzupełniającą zmniejsza się o 5% emerytury podstawowej za każdy pełny rok dzielący uprawnionego od wieku emerytalnego. Tak ustaloną część uzupełniającą zwiększa się o 5% emerytury podstawowej po upływie każdego pełnego roku dzielącego uprawnionego od wieku emerytalnego.

Zgodnie z przepisem art. 26 ust. 1b pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie do dnia 31 grudnia 1947r. wynosi co najmniej 65 lat.

Przepis art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników dotyczy osób, które mają emeryturę we wcześniejszym wieku. Stanowi, że emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek 55 lat, jeśli jest kobietą, albo 60 lat, jeśli jest mężczyzną;

2.  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat;

3.  zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

Odwołujący ma emeryturę przyznaną w oparciu o art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Urodził się bowiem w dniu 14.03.1947r. Decyzją z dnia 15.06.2015r. przyznano mu emeryturę od dnia 02.06.2015r., wtedy odwołujący miał 68 lat, a więc osiągnął już powszechny wiek emerytalny, wymagany przez art. 19 ust. 1b pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W tej sytuacji nie miał zastosowania przepis art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, a tym samym przepis art. 26 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Odwołujący domagał się również zwiększenia części uzupełniającej emerytury za 3 pełne lata i dwa kwartały. Wywodził bowiem, że wiek emerytalny uzyskał 14.03.2012r., nadal jednak płacił składki, chociaż mógł już wystąpić o emeryturę i nie musiałby już wtedy płacić składek. Wywodził też, że skoro płacił składki, a o emeryturę wystąpił dopiero w 2015r., to okres od uzyskania wieku emerytalnego do uzyskania emerytury, powinien być uwzględniony przy ustalaniu wysokości emerytury. Zdaniem Sądu emerytura jest wyliczona prawidłowo, gdyż z k. 26a.e. i k. 39a.e. wynika, iż okres od 14.03.2012r. do 15.06.2015r. został odwołującemu uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury (w decyzji z 15.06.2014r.), jak i przy przeliczaniu emerytury (w decyzji z 04.11.2015r.). W obu tych decyzjach uwzględniono 24,46 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu po dniu 31.12.1990r. Tym samym uwzględniono fakt opłacania składek w okresie od 15.03.2012r. do daty przyznania emerytury. Opłacanie składek i podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników zwiększa staż uwzględniany przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury. Przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie przewidują natomiast żadnych dodatkowych gratyfikacji wynikających z tego, że dana osoba mogła wystąpić o emeryturę, a tego nie uczyniła i dalej opłacała składki. Zarzuty odwołującego są więc niezasadne.

Już tylko na marginesie zauważyć trzeba, że M. Z. wcześniej kwestionował staż ubezpieczeniowy, przyjęty w decyzji Prezesa KRUS z dnia 15.06.2015r., przyznającej mu prawo do emerytury. Jego odwołanie od tej decyzji zostało prawomocnie oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 09.12.2015r., wydanym w sprawie IIIU 526/15.

Decyzją z dnia 04.11.2015r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeliczył od 01.10.2015r. emeryturę M. Z., uwzględniając do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym od 14.03.1963r. do 29.10.1967r. Mimo uwzględnienia tego okresu wysokość emerytury nie zwiększyła się, bowiem okres ten przypada wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej, dlatego zgodnie z art. 25 ust. 1 i art. 25 ust. 4 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, nie podlega uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości emerytury rolniczej.

Przepis art. 25 ust. 1 stanowi, że część składkową ustala się przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, z uwzględnieniem ust. 2-7. Niepełne lata przelicza się odpowiednio, z uwzględnieniem art. 21a.

Przepis art. 25 ust. 2 stwierdza natomiast, że do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się liczbę lat:

1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w okresie od dnia 1 stycznia 1983r. do dnia 31 grudnia 1990r.;

2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od dnia 1 lipca 1977r. do dnia 31 grudnia 1982r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników;

3) (uchylony);

4) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16. roku życia, przypadających przed dniem 1 lipca 1977r., jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej.

Okres od 14.03.1963r. do 29.10.1967r. mieści się w pkt 4. Odwołujący urodził się w dniu (...), a więc spełnił warunki wymagane do uzyskania prawa do emerytury w dniu (...). a 25 lat wstecz to 14.03.1987r. Przy obliczaniu wysokości emerytury nie podlegają więc zaliczeniu okresy przypadające przed 14.03.1987r.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzeczono jak w sentencji.