Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2013r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSA Bożena Szponar - Jarocka

Sędziowie : SO del. Piotr Prusinowski (spr.)

: SA Alicja Sołowińska

Protokolant : Barbara Chilimoniuk

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2013 r. w Białymstoku

sprawy z wniosku S. R.

przy udziale zainteresowanego Zakładu (...) i A. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe z tytułu umowy o pracę

na skutek apelacji wnioskodawcy S. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 września 2012 r. sygn. akt IV U 1901/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 1232/12

UZASADNIENIE

Decyzją nr(...) z dnia 12 czerwca 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, chorobowe i wypadkowe S. R., podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek Zakład (...) wynosiła za okres od października 2007 r. do grudnia 2007 r. po 150 zł za każdy miesiąc.

Od powyższych decyzji odwołanie złożył S. R.. W uzasadnieniu oświadczył, że nie zgadza się z jej treścią. Obszernie przedstawił kwestię dotyczącą swojego zatrudnienia w Zakładzie (...). W załączeniu skarżący przedłożył dokumenty potwierdzające okoliczności podniesione w odwołaniu

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Argumentował, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa i stanowi konsekwencję ustalenia, że odwołujący w okresie od dnia 10 lipca 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu umowy zlecenia. Zwrócił przy tym uwagę, że podstawą takich ustaleń był wyrok Sądu Rejonowego Sądu Pracy w S. z dnia 4 kwietnia 2011 r. wydany w sprawie o sygn. akt IV P 3/11, który przesądził, że powoda S. R. i pozwanych A. i. K. O. - Zakład (...) s. c., w okresie od dnia 10 lipca do dnia 31 rudnia 2007 r., łączył stosunek pracy.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 17.09.2012 r. oddalił odwołanie. Sąd ten ustalił, że wnioskodawca S. R., ur. dnia (...), w lipcu 2007 r. został zarejestrowany jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy w N., następnie w dniu 10 lipca 2007 r. podjął zatrudnienie na stanowisku pomocnika piekarza w Zakładzie (...) w N., prowadzonym w ramach spółki cywilnej przez A. i. K. O. Powyższą pracę świadczył do końca stycznia 2008 r. W dniu 31 grudnia 2010 r. S. R. wniósł do Sądu Rejonowego w Szczytnie pozew o ustalenie istnienia stosunku pracy w oparciu o przepis art. 189 k.p.c. oraz o wypłatę wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy od 4 października 2007 r. do 18 października 2007 r. w kwocie 340 zł. Sąd Rejonowy Sąd Pracy w S. wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2011 r. wydanym w sprawie o sygn. akt IV P 3/11 ustalił, że powoda S. R. i pozwanych A. i. K. O. - Zakład (...) s. c. w O., w okresie od dnia 10 lipca do dnia 31 rudnia 2007 r., łączył stosunek pracy. W pozostałej części Sąd powództwo oddalił. Natomiast Sąd II instancji – Sąd Okręgowy w Olsztynie - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 27 września 2011 r. wydanym w sprawie IV Pa 169/11 oddalił apelację pozwanych od wymienionego wyroku Sądu Rejonowego. W dniu 3 stycznia 2012 r. skarżący złożył do ZUS pismo, do którego dołączył powyższy wyrok Sądu Rejonowego. W odpowiedzi organ rentowy pismem z dnia 25 stycznia 2012 r. zawiadomił go o podjęciu postępowania wyjaśniające w sprawie podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu w okresie od dnia 10 lipca 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. W konsekwencji w dniu 7 lutego 2012 r. ZUS decyzją nr (...) stwierdził, że S. R. jako pracownik u płatnika składek Zakład (...) podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom : emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 10 lipca 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. W wyniku postępowania kontrolnego organ rentowy w dniu 12 czerwca 2012 r. wydał decyzje nr (...), w której przyjął, że wnioskodawca jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek Zakład (...) nie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 października 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. W tej samej dacie, to jest w dniu 12 czerwca 2012 r., ZUS wydał zaskarżoną decyzję o nr (...)

Uwzględniając ten stan faktyczny Sąd Okręgowy w Olsztynie wskazał, że spór między stronami nie ma charakteru prawnego i wynika raczej z niejasności, które pojawiły się po stronie S. R. na skutek wydania zaskarżonej decyzji. Sąd zauważył, że ZUS prawidłowo rozstrzygnął w zaskarżonej decyzji. Uwzględnił treść prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie i stosując przewidzianą przepisami ubezpieczeniowymi procedurę, najpierw w dniu 7 lutego 2012 r. wydał decyzję nr 145/2012, w której stwierdził, że S. R. jako pracownik u płatnika składek Zakład (...) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom : emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 10 lipca 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r., a następnie decyzją z dnia 12 czerwca 2012 r. nr (...) przesądził, że wnioskodawca jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek Zakład (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 października 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że w dniu 17 września 2012 r. przed Sądem Okręgowym w Olsztynie, w sprawie IV U 1900/12, zapadł wyrok oddalający odwołanie S. R. od decyzji ZUS z dnia 12 czerwca 2012 r. nr (...). Orzeczenie to stało się prawomocne w dniu 9 października 2012 r. W tym kontekście Sąd pierwszej instancji podkreślił, że sąd ubezpieczeń społecznych związany jest treścią i zakresem zaskarżonej decyzji organu rentowego.

Apelację wniósł S. R.. Nie sprecyzował wniosków i zarzutów apelacji. Podkreślił, że nie zgadza się z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego w Olsztynie. Wniósł o ustalenie, że pracował u rodziców w gospodarstwie rolnym oraz w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w W.. Odwołujący się stwierdził również, że prosi o ubezpieczenie od dnia 10 lipca 2007 r. do 31 grudnia 2007 r., wypłatę przez ZUS zaległych świadczeń chorobowych od dnia 27 maja 2008 r., zwrotu za leki i wydatki związane z chorobą. Przytoczył również inne okoliczności nie związane z zatrudnieniem w Zakładzie (...).

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja nie jest zasadna. Skarżący abstrahuje od przedmiotu sporu, który został zakreślony decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 12 czerwca 2012 r. Zważywszy na występowanie funkcji kontrolnej postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, zrozumiałe jest, że sąd nie może we własnym zakresie ustalać sytuacji prawnej ubezpieczonych (B. Wagner , Postępowanie w sprawach emerytalno – rentowych, Gdańskie Studia Prawnicze 2000, t. VI, pod red. U. Jackowiak , s.141,). Kontrolna rola sądu musi korespondować z zakresem rozstrzygnięcia dokonanego w decyzji administracyjnej. Wprawdzie zasadniczym celem sądu jest merytoryczne rozstrzygnięcie o żądaniu strony (wyrok SN z 10.05.1996 r., II URN 1/96, OSNAPIUS 1996, nr 21, poz. 324), jednak realizacja tego celu uzależniona została od tego, czy organ rentowy wypowiedział się co do zgłoszonego żądania. W postępowanie w tej kategorii spraw wkomponowano konieczność zachowania swoistej instancyjności. Uwagi te mają znaczenie z dwóch powodów. Po pierwsze, w przedmiotowym postępowaniu Sąd pierwszej i drugiej instancji mógł rozstrzygać wyłącznie o okresie ubezpieczenia z racji zatrudnienia u zainteresowanych (w Zakładzie (...)). Po drugie, przedmiotem zaskarżanej decyzji było ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i to wyłącznie za okres o dnia 1 października 2007 r. do 31 grudnia 2007 r. Oznacza to, że w postępowaniu odwoławczym dotyczącym decyzji z dnia 12 czerwca 2012 r. niedopuszczalne było przesądzenie o innych zagadnieniach niż podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.

Ograniczenia te sprawiają, że wniesiona apelacja nie koresponduje z przedmiotem postępowania. Ze względu na aspekt kontrolny procedowania sądu ubezpieczeń społecznych niedopuszczalne było zajmowanie się ustaleniem pracy wnioskodawcy w innych okresach. Analogiczne spostrzeżenie można odnieść do zgłoszonych w apelacji roszczeń o wypłatę składek i o zwrot za leki i wydatki związane z chorobą. Uwaga ta jest aktualna również co do żądania przyznania „wydatków stałych do przeżycia” oraz „zwolnienia od napaści i pobicia”. Również zgłoszona w apelacji „prośba o ubezpieczenie od 10 lipca do 31 grudnia 2007 r.” nie pozostaje w związku z sentencją zaskarżonej decyzji. Należy również przypomnieć, że w dniu 7 lutego 2012 r. ZUS wydał decyzję nr 145/2012, w której stwierdził, że S. R. jako pracownik u płatnika składek Zakład (...) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom : emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu od dnia 10 lipca 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. Uwzględniając treść tej prawomocnej decyzji, staje się jasne, że żądanie ubezpieczonego zostało już zrealizowane.

Uwzględniając powyższe rozważania należało przyjąć, że apelacja wniesiona przez S. R. nie jest trafna. Dlatego Sąd Apelacyjny zgodnie z przepisem art. 385 k.p.c. ją oddalił.