Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Bank (...) S.A. w W.

o ustalenie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie

z dnia 12 września 2014 r., sygn. akt I C 2775/13

uchyla zaskarżony wyrok, stwierdza nieważność postępowania i znosi je począwszy od
13 maja 2014 roku, przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Mokotowa w Warszawie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w instancji odwoławczej.

SSO Bogusława Jarmołowicz-Łochańska SSO Zbigniew Podedworny

SSR del. Olga Łasecka-Korkuć

V Ca 1275/15

UZASADNIENIE

A. B. wniósł o ustalenie, że roszczenie, objęte tytułem wykonawczym wystawionym przez (...) Bank (...) S. A. istnieje w wysokości 6122,23 zł, a po jego zmodyfikowaniu - 4722,23 zł.

Pozwany (...) Bank (...) S. A. z siedzibą w W. reprezentowany przez radcę prawnego A. P. (1) początkowo uznał powództwo co do kwoty 6122,23 zł, wskazując przy tym, że wystawił tytuł wykonawczy do kwoty 7535,39 zł, lecz następnie wycofał się z uznania powództwa.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa wyrokiem z dnia 12 września 2014 r. oddalił powództwo.

Wyrok ten w całości zaskarżył apelacją powód.

Rozpoznając apelację Sąd Okręgowy stwierdził nieważność postępowania począwszy od dnia 13 maja 2014 r., co czyni zarzuty apelacji bezprzedmiotowymi.

Radca prawny A. P. występowała w sprawie na podstawie pełnomocnictwa udzielonego jej przez (...) Bank (...) S. A. z siedzibą w W. do reprezentowania mocodawcy we wszystkich sprawach związanych z dochodzeniem należności banku przeciwko dłużnikom banku przed sądami wszystkich instancji, w tym również przed Sądem Najwyższym oraz przed organami egzekucyjnymi i urzędami w szczególności: w sprawach o zapłatę, w sprawach o nadanie klauzuli wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym, w postępowaniach upadłościowych i układowych, w postępowaniach o stwierdzenie nabycia spadku (k. 103).

Przedłożone w sprawie pełnomocnictwo nie jest precyzyjne, lecz pozwala na stwierdzenie, że nie upoważnia ono pełnomocnika do reprezentowania mocodawcy w sprawach z powództwa domniemanego dłużnika banku o ustalenie istnienia stosunku prawnego pomiędzy nim a bankiem na podstawie art. 189 kpc.

Użyty w pełnomocnictwie zwrot „w sprawach … przeciwko dłużnikom banku” sugeruje, że pełnomocnik jest upoważniony do reprezentowania mocodawcy w sprawach procesowych, w których bank jest powodem. Interpretacja taka jest jednak błędna, gdyż z przykładowego wyliczenia spraw objętych pełnomocnictwem wynika, że dotyczy ono również spraw rozpoznawanych w innym trybie.

Zwrot ten, jak i w owym wyliczeniu rodzaj spraw, w których pełnomocnik może reprezentować bank nie jest jednak bez znaczenia. Niewątpliwie pełnomocnik może zastępować bank w sprawach, w których celem banku jest uzyskanie tytułu wykonawczego przeciwko dłużnikowi (sprawy o zapłatę, o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu), o ustalenie następców prawnych dłużnika w celu wystąpienia o nadanie przeciwko nim klauzuli wykonalności (sprawy o stwierdzenie nabycia spadku) oraz w sprawach, których celem jest zaspokojenie wierzytelności, której istnienie zostało stwierdzone tytułem wykonawczym (postępowania upadłościowe i układowe), co dodatkowo jest wzmocnione upoważnieniem do reprezentowania banku przed organami egzekucyjnymi.

Wszystkie te sprawy łączy jedno: w każdej z nich bank występuje w sposób czynny, żąda ochrony prawnej od upoważnionych do tego podmiotów dla zaspokojenia swego roszczenia, a więc bierze udział w sprawach, cytując treść pełnomocnictwa, „związanych z dochodzeniem należności Banku przeciwko wszelkim dłużnikom Banku”.

W przedmiotowej sprawie, będąc pozwanym, bank nie żąda ochrony prawnej dla swego roszczenia lecz ma możność albo uznać powództwo, albo żądać stwierdzenia przez sąd, że roszczenie domniemanego dłużnika nie zasługuje na ochronę prawną. Sprawa nie dotyczy dochodzenia należności banku, lecz ustalenia jej wysokości. Dlatego uznać należy, że przedłożone przez r. pr. A. P. pełnomocnictwo nie upoważnia ją do reprezentowania (...) Bank (...) w przedmiotowej sprawie, a zwłaszcza istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy oświadczeń woli.

Po przedłożeniu pełnomocnictwa przez r. pr. A. P. pozwany bank nie był zawiadamiany o wyznaczonych terminach rozpraw, począwszy od rozprawy w dniu 13 maja 2014 r. do czasu zakończenia postępowania przed sądem I instancji. Tym samym pozwany pozbawiony został możności obrony swych praw. Oznacza to, że od dnia 13 maja 2014 r. zaszła nieważność postępowania (art. 379 pkt 2 i 5 kpc).

W postępowaniu apelacyjnym Sąd Okręgowy bezskutecznie wzywał r. pr. A. P. do wykazania umocowania do reprezentowania pozwanego banku w przedmiotowej sprawie.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z art. 386 § 2 kpc i art. 108 § 2 kpc jak w sentencji.