Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2016 r. w Kaliszu

odwołania M. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 5 sierpnia 2016 r. Nr (...)

w sprawie M. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia

Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 5 sierpnia 2016 r. znak (...) w ten sposób, że ustala, iż M. Ś. nie jest zobowiązana do zwrotu renty rodzinnej za okres 1 do 30 września 2013r.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 05.08.2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.zobowiązał M. Ś.do zwrotu kwoty 1 250,41zł. z tytułu nienależnie pobranej renty rodzinnej za okres od 01.09.2013r. do 30.06.2013r., bo nadpłata powstała z powodu wypłacenia jej renty rodzinnej za ten miesiąc gdy nie kontynuowała nauki po skreśleniu jej z listy słuchaczy szkoły (...), a studia podjęła dopiero od 01.10.2013r..

Odwołanie od tej decyzji wniosła do Sądu M. Ś.domagając się jej uchylenia i przyjęcie, że nie jest zobowiązana do zwrotu pobranej renty, gdyż skreślenie z listy słuchaczy (...) z dniem 31.08.2013r. było spowodowane przyjęciem jej na studia, o czym została powiadomiona pismem z dnia 24.07.2013r., natomiast złożenie ślubowania studentów I roku odbyło się 27.09.2013r. zatem nie można zarzucać, że nie kontynuowała nauki

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sad ustalił co następuje:

Poza sporem jest w niniejszej sprawie, że M. Ś., urodzona w dniu (...)pobierała rentę rodzinną po ojcu od 2003r. Decyzją z dnia 04.09.2009r. renta była przyznana do 31.08.2012r. W oparciu o zaświadczenie z Politechniki Wrocławskiej z 24.7.2012r. o przyjęciu na studia na kierunku biotechnologia świadczenie przyznane zostało na okres od 01.09.2012r. do 31.10.2012r., a po przedstawieniu zaświadczenia o podjęciu studiów na okres do 30.09.2013r. ( k 66v akt ZUS)

W dniu 07.10.2013r. odwołująca się złożyła do ZUS zaświadczenie z Uniwersytetu im. A. M.w P.o podjęciu 3 letnich stacjonarnych studiów na wydziale chemii w roku akademickim 2013/14.

( k 69 akt ZUS)

Decyzją z dnia 16.10.2013r. ZUS przyznał odwołującej się rentę rodzinną na okres od 01.10.2013r. do 30.09.2014r. ( k 70 akt ZUS)

Organ rentowy zwrócił się też do Politechniki (...)o podanie do kiedy odwołująca się była studentką na tamtej uczelni.

Pismem z dnia 29.10.2013r. uczelnia ta powiadomiła o skreśleniu odwołującej się z listy studentów w dniu 15.04.2013r. ( k 71 akt ZUS)

M. Ś.od 6. 03.2013r. została przyjęta do Zaocznej Policealnej Szkoły (...) we W./ technik Usług (...). ( k 73 akt ZUS)

Po dostarczeniu zaświadczenia z (...) w P. o kontynuowaniu nauki na 2 roku studiów w roku akademickim 2013/14 ZUS przyznał odwołującej się rentę rodzinną na okres od 01.10.2013r. do 30.09.2016r. ( k 79)

Organ rentowy ustalił jednak, że odwołująca się była słuchaczką Zaocznej Policealnej Szkoły (...) we W.tylko w semestrze wiosenno-letnim, gdyż została skreślona z listy słuchaczy z dniem 31.08.2013r. i nie zapisała się ponownie .

( zaświadczenie (...) sp.z o.o. z 15.09.2015r. k 84 akt ZUS)

Decyzją z dnia 05.08.2016r.. organ rentowy zobowiązał M. Ś. do zwrotu kwoty 1 250,41zł jako nienależnie pobranej renty rodzinnej za wrzesień 2013r., kiedy to była skreślona z listy słuchaczy szkoły policealnej, a nie podjęła jeszcze studiów.

Odwołująca się została powiadomiona o przyjęciu na I rok studiów na wydziale (...) (...)w P.pismem z dnia 24.07.2013r., a w dniu 27.09.2013r. złożyła ślubowanie.

(dowód- list informujący i wydruk plan uroczystości k 3 )

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z treścią art.138 ust.2 pkt. 1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U.2015r. poz. 1302 ze zm.) za nienależne świadczenia uważa m.in. świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty w całości lub części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania.

Zgodnie z art. 68 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2015r poz.1302) dzieci powyżej 16 roku życia mają prawo do renty rodzinnej do czasu ukończenia nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do 25 roku życia, a jeśli ukończenie tego wieku nastąpiło na ostatnim roku studiów, prawo do renty przedłuża się do ukończenia tego roku studiów.

Dla oceny czy zasadne jest dochodzenie przez organ rentowy zwrotu renty rodzinnej wypłaconej odwołującej się za wrzesień 2013r. konieczne jest zbadanie czy świadczenie to przysługiwało jej oraz czy była prawidłowo powiadomiona o prawie do pobierania.

Druga z tych kwestii nie budzi wątpliwości, bowiem decyzje przyznające rentę rodzinną kierowane były wprost do M. Ś. i zawierały pouczenie o obowiązku informowania organu rentowego o zaprzestaniu kontynuowania nauki.

Odnosząc się do kwestii prawa dziecka do renty rodzinnej wobec kontynuowania nauki stwierdzić należy, że okres pobierania nauki pojmowany jest w orzecznictwie i doktrynie dość szeroko.

Obejmuje nie tylko okres efektywnego uczestniczenia w zajęciach objętych programem nauczania, ale także okres wakacji, urlopu zdrowotnego dla ucznia szkoły średniej czy urlopu dziekańskiego dla studenta wyższej uczelni (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 03.10.2000r. IIUKN 739/99 OSNAPIUS 9/2002 poz. 215), jak okresy również przerw w edukacji wynikających ze skreślenia z listy uczniów i ponownego przyjęcia w ich poczet. (np. w sprawie I UK 3/04 ( OSNP 2005/8/116) – LEX 146568).

Oczywiście za niewystarczające uznaje się samo zapisanie się do szkoły lub na studia o ile dziecko nie uczestniczy w żadnych zajęciach, nie pisze prac kontrolnych, nie uzyskuje zaliczeń i nie przystępuj do egzaminów, co ostatecznie powoduje skreślenie go z listy uczniów lub studentów (np. niepublikowane wyroki Sądu Najwyższego z 05.07.2012r. I UK 65/12 i z 3.08.2012r. I UK 96/12)

Ponadto jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w sprawie o sygn.I UK 3/04 ( OSNP 2005/8/116, LEX 146568) renta rodzinna przysługuje dziecku uczącemu się w szkole, także w okresach przerw w nauce, niezależnie od tego, czy formalnie zachowało ono status ucznia.

W niniejszej sprawie wobec ponownego podjęcia nauki przez odwołującą się od 27 września 2013r., w momencie złożenia ślubowania przez nią jako studentkę I roku przyjąć należy, że we wrześniu 2013r. kontynuowała naukę.

W ocenie Sądu świadczenie rentowe, które odwołująca się pobrała za wrzesień 2013r. wbrew twierdzeniu ZUS nie jest świadczeniem nienależnym i nie podlega zwrotowi.

W tej sytuacji zaskarżoną decyzję należy uznać za błędną, zatem podlega ona zmianie i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 kpc orzeczono jak w wyroku.