Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

WSTĘPNE CZĘŚCIOWE

Dnia 17 stycznia 2013r.

Sąd Rejonowy w Kartuzach VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w K.

w składzie:

Przewodniczący: SSR Lucyna Knyba

Protokolant: sekr. sąd. Karolina Stępińska

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2012r. na rozprawie

sprawy z wniosku T. K.

z udziałem B. K.

o podział majątku wspólnego

oraz z wniosku K. G. i U. G.

z udziałem B. K. i T. K.

o zniesienie współwłasności

p o s t a n a w i a

1. Uznać za uzasadnione żądanie stron - wnioskodawców - uczestników postępowania U. G. i K. G. oraz wnioskodawcy - uczestnika postępowania T. K. i uczestniczki postępowania B. K., zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem usługowo - mieszkalnym, położonej w K. przy ul.(...), stanowiącej działkę o numerze geodezyjnym (...), o powierzchni 0,0925ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Kościerzynie prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...) poprzez dokonanie fizycznego podziału budynku na niej się znajdującego;

2. Nakazać uczestnikom postępowania - wnioskodawcom U. G. i K. G. wykonanie następujących prac umożliwiających dokonanie fizycznego podziału budynku, stosownie do treści opinii biegłej E. C. z dnia 30 kwietnia 2012r. oraz jej ustnej opinii uzupełniającej z dnia 20 grudnia 2012r., a polegających na::

a/ zlikwidowaniu wspólnego wejścia do budynku od strony ulicy (...);

b/ wykonaniu ściany na parterze budynku z bloczków betonowych o grubości 24 cm rozdzielającej kondygnację parteru zgodnie z linią geodezyjnego podziału działki;

c/ wykonaniu przyłącza kanalizacyjnego do części budynku mającej przypaść uczestnikom postępowania - wnioskodawcom w wyniku podziału nieruchomości;

d/ wykonaniu rozdzielenia instalacji energetycznej w poziomie piwnicy i parteru w sposób zapewniający odrębność dla części budynku mającej przypaść uczestnikom postępowania - wnioskodawcom w wyniku podziału nieruchomości;

3. Nakazać wnioskodawcy - uczestnikowi postępowania T. K. wykonanie następujących prac umożliwiających dokonanie fizycznego podziału budynku, stosownie do treści opinii biegłej E. C. z dnia 30 kwietnia 2012r. oraz jej ustnej opinii uzupełniającej z dnia 20 grudnia 2012r., a polegających na:

a/ wykonaniu ściany w piwnicy z bloczków betonowych o grubości 24 cm rozdzielającej kondygnację piwnic zgodnie z linią geodezyjnego podziału działki;

b/ wykonaniu ściany na poddaszu na pełnej wysokości aż po połać dachową, rozdzielającą poddasze zgodnie z linią geodezyjnego podziału działki;

c/ wykonaniu przyłącza wodnego do części budynku mającej przypaść wnioskodawcy - uczestnikowi postępowania w wyniku podziału nieruchomości;

d/ wykonaniu rozdzielenia instalacji energetycznej w poziomie piwnicy i parteru w sposób zapewniający odrębność dla części budynku mającej przypaść wnioskodawcy - uczestnikowi postępowania w wyniku podziału nieruchomości;

4. Zobowiązać uczestników postępowania - wnioskodawców U. G. i K. G. do sfinansowania prac wskazanych w punkcie 2 postanowienia;

5. Zobowiązać wnioskodawcę - uczestnika postępowania T. K. do sfinansowania prac wskazanych w punkcie 3 postanowienia;

6. Integralną częścią postanowienia uczynić opinię biegłej E. C. znajdującą się na kartach 584-591 akt oraz ustną opinię uzupełniającą biegłej E. C. znajdującą się na kartach 689-690 akt;

7. Wyznaczyć stronom termin do wykonania prac adaptacyjnych określonych w punktach 2 i 3 postanowienia wynoszący 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca K. G. we wniosku z dnia 15 lipca 2009r. domagał się zniesienia współwłasności m.in. nieruchomości położonej w K. stanowiącej działkę geodezyjną o nr 117/20 zabudowanej budynkiem mieszkalno - usługowym, której współwłaścicielami są B. K. i T. K. po połowie. Wniósł, iż w odniesieniu do tej działki, o podzielenie gruntu i znajdującego się na nim budynku na dwie części, zgodnie z załączonym projektem, oraz przyznanie części zachodniej na wyłączną własność wnioskodawcy, zaś części wschodniej na wyłączną własność uczestników postępowania B. K. i T. K.. Wniósł również o wydzielenie z tej działki części wspólnej, która miałaby pozostać we współwłasności i współużytkowaniu przez dotychczasowych współwłaścicieli.

W uzasadnieniu wniosku wskazał, iż współwłaścicielami powyższej nieruchomości jest wnioskodawca do 1/2 części i uczestnicy postępowania do 1/2 części, wcześniej jako małżonkowie. Z uwagi na istniejący między stronami konflikt dalsze istnienie współwłasności nie jest możliwe.

(k- 2-5 akt I Ns 322/09- wniosek)

Na rozprawie w dniu 16 września 2009r. uczestnik postępowania T. K. wyraził zgodę na zniesienie współwłasności również w odniesieniu do działki o nr (...) jednakże w innej wersji aniżeli wskazany przez wnioskodawcę .

(k- 20-21 akt I Ns 322/09- odpowiedź na wniosek)

We wniosku z dnia 7 grudnia 2009r. T. K. domagał się podziału majątku pozostałego po wspólności ustawowej byłych małżonków T. K. i B. K.. Wnioskiem objął m.in. nieruchomość stanowiąca działkę geodezyjną o nr 117/20 położoną w K.. We wniosku zaproponował, by wskazana nieruchomość przypadła w wyniku podziału uczestniczce postępowania.

(k- 2-4- wniosek)

Uczestniczka postępowania B. K. pierwotnie, tj. na rozprawie w dniu 11 marca 2010r. wyraziła zgodę na przyznanie jej na wyłączną własność części nieruchomości stanowiącej działkę o nr (...). Następnie w piśmie z dnia 19 kwietnia 2010r. uczestniczka postępowania wniosła o przyznanie części działki o nr (...) na rzecz T. K.. Takie stanowisko uczestniczka postępowania jest aktualne do chwili obecnej.

(k- 25 - oświadczenie B. K. na rozprawie w dniu 11.03.2010r.

k- 306- pismo B. K. z dnia 19 kwietnia 2010r.)

Mocą zarządzenia z dnia 14 grudnia 2010r. sprawę I Ns 322/09 SR w Kościerzynie połączono ze sprawą toczącą się wcześniej pod sygn. akt I Ns 524/09 z wniosku T. K. z udziałem B. K. o podział majątku wspólnego.

(k- 266 akt I Ns 322/09 - zarządzenie)

Z uwagi na fakt umownego rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej w odniesieniu do objętej wnioskiem nieruchomości, mocą postanowienia z dnia 27 stycznia 2011r. sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestniczki postępowania U. G..

(k- 457 - wezwanie do udziału w sprawie)

Sąd ustalił, co następuje:

Współwłaścicielami nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalno - usługowym, położonej w K. przy ul. (...), stanowiącej działkę geodezyjną o nr 117/20 są K. i U. G. do wspólności ustawowej małżeńskiej - do połowy oraz do połowy - byli małżonkowie B. K. i T. K.. Nieruchomość ta objęta jest księga wieczystą Sądu Rejonowego w Kartuzach Wydziału Zamiejscowego z/s w K. Kw nr (...). K. i U. G. są małżeństwem, panuje między nimi ustrój wspólności majątkowej. Pierwotnie nieruchomość objęta księgą wieczystą Kw nr (...) była w udziale wynoszącym 1/2 części własnością K. G.. Mocą umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej z dnia 26 kwietnia 2004r. zawartej między U. G. i K. G. nieruchomość ta weszła do majątku wspólnego U. i K. małż. G.. Mocą wyroku z dnia 10 października 2007r. Sąd Okręgowy w Gdańsku rozwiązał małżeństwo T. K. i B. K.. K. i U. G. są właścicielami działki sąsiadującej od strony zachodniej z nieruchomością o nr 117/20.

(dowód: k- 449 - odpis księgi wieczystej Kw nr (...)

k- 40- odpis wyroku rozwodowego)

Budynek wzniesiony na działce o nr (...) jest budynkiem o charakterze usługowo - mieszkalnym z częścią mieszkalną na poziomie użytkowego poddasza. W budynku tym w okresie wcześniejszym, tj. do grudnia 2009r. T. K. i K. G., jako wspólnicy spółki jawnej o nazwie Sklep motoryzacyjno - przemysłowy "34", wulkanizacja T. K., K. (...) spółka jawna z siedzibą w K., prowadzili działalność gospodarczą. Faktycznie budynek podzielony był na dwie części, w jednej - od strony północno - zachodniej, K. G. prowadził działalność w zakresie usług wulkanizacyjnych, w drugiej - od strony - południowo - wschodniej, działalność w postaci sklepu motoryzacyjnego prowadził T. K.. Ponadto na piętrze budynku w części wschodniej, nad sklepem, zostało urządzone mieszkanie, zajmowane już wcześniej oraz do chwili obecnej przez syna B. K. i T. K.. Wobec rozwodu małżonków K. oraz istniejącego między nimi konfliktu, który przeniósł się również na funkcjonowanie spółki jawnej i relacje T. K. z U. i K. małż. G., zawiązana przez T. K. i K. G. spółka zakończyła działalność i uległa likwidacji. Obecnie część północno - zachodnia budynku, wcześniej wykorzystywana pod działalność usługową - wulkanizację przez K. G., jest nieużytkowana. Również sklep, mieszczący się wcześniej w części południowo - wschodniej budynku, a prowadzony przez T. K., nie istnieje. Jedyną wykorzystywaną częścią budynku jest mieszkanie znajdujące się na piętrze w części południowo - wschodniej, zajmowane przez syna B. K. i T. M. K.. B. K. pozostaje w nie najlepszych relacjach z synem, natomiast T. K. ma z nim relacje dobre.

(dowód: okoliczności bezsporne a nadto

k- 584-591- opinia biegłej E. C.)

Konstrukcja budynku znajdującego się na działce geodezyjnej o nr 117/20 pozwala na jego podział fizyczny w linii pionowej, zgodnie z linią podziału działki wskazanej przez biegłego geodetę. Również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie sprzeciwia się podziałowi tej działki oraz posadowionego na niej budynku. Proponowany przez geodetę podział działki pozwala na podział budynku na dwie równe części, zapewnia on jednocześnie swobodny dostęp do drogi publicznej. Konieczne jest jednak dokonanie szeregu prac w celu umożliwienia podziału budynku, zarówno na poziomie piwnic, jak i parteru oraz poddasza. Stosownie do pisemnej opinii biegłej E. C. oraz jej ustnej opinii uzupełniającej, konieczne jest wykonanie ściany wewnątrz budynku dzielącej go na dwie części. I tak konieczne jest wymurowanie ściany w piwnicy z bloczków betonowych dzielącej kondygnacje piwnicy na dwie równie części, z koniecznością demontażu istniejącego pieca. Ponadto zachodzi konieczność wymurowania takiej ściany w kondygnacji parteru, dzielącej go na dwie równe części. Z opinii biegłego wynika również możliwa konieczność bądź przebudowy istniejącego wejścia do sklepu na dwa odrębne, bądź jego likwidacja. Istnieje bowiem możliwość dostępu do części budynku od strony północno - zachodniej przez garaż. Wreszcie konieczne jest wykonanie ściany w poziomie poddasza, dzielącej go na części aż pod połać dachową. Z uwagi na fakt, iż nieruchomość dysponuje jednym przyłączem energetycznym, wodociągowym oraz kanalizacyjnym, zachodzi także konieczność wykonania przyłącza kanalizacyjnego dla części budynku od strony północno - zachodniej, przyłącza wodnego od strony budynku w części południowo - wschodniej, a także rozdzielenia instalacji energetycznej w poziomie piwnicy i parteru.

(dowód: k- 584-591- opinia biegłej E. C.

k- 629-630, k- 690 - oświadczenia stron

k- 641-643- pismo (...) Sp. z o.o. w K. z załącznikami

k- 689-670 - ustna opinia uzupełniająca biegłej E. C.)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci oświadczeń stron, dokumentów urzędowych złożonych przez strony, wreszcie opinii biegłych.

Sąd oparł się na oświadczeniach stron, gdyż ich stanowiska są zbieżne co do istoty sprawy, różnią się jedynie co do zakresu koniecznych prac adaptacyjnych i obciążenia ich wykonaniem poszczególnych stron.

Sąd oparł się na złożonych dokumentach urzędowych, złożonych przez strony, nie znajdując podstaw do ich zakwestionowania w analizowanym zakresie.

Sąd, ustalając możliwość podziału budynku na nieruchomości stron obejmującej działkę geodezyjną o nr 117/20 oparł się na opiniach pisemnej i ustnej uzupełniającej biegłej E. C., w tym z uwzględnieniem pisma (...) Sp. z o.o. w K.. Zdaniem sądu, opinie te w sposób kompleksowy i wyczerpujący wyjaśniają kwestię możliwego podziału budynku, w szczególności zaś zakresu prac niezbędnych dla dokonania podziału budynku na dwie części.

Stosownie do treści art.11 ust.2 ustawy o własności lokali, jeżeli uczynienie zadość przesłance samodzielności lokali wymaga wykonania robót adaptacyjnych, sąd może w postanowieniu wstępnym, uznającym żądanie ustanowienia odrębnej własności lokali w zasadzie za usprawiedliwione, upoważnić zainteresowanego uczestnika postępowania do ich wykonania - tymczasowo na jego koszt. W razie przeszkód stawianych przez innych uczestników, sąd - w postanowieniu wstępnym lub w postanowieniu oddzielnym - może wydać stosowne nakazy lub zakazy. Zdaniem sądu, przepisy ten w drodze analogii winny mieć także zastosowanie w przypadku konieczności dokonania prac adaptacyjnych w sytuacji znoszenia współwłasności przez podział fizyczny nieruchomości zabudowanej. Co prawda możliwe jest dokonanie podziału i obciążenie nieruchomości mających powstałych w jego wyniku stosownymi służebnościami, jednakże, w ocenie sądu, w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie jest to możliwe z uwagi na istniejący między stronami konflikt. Takie orzeczenie, choć wskazywane przez biegłą choćby w zakresie istniejącej instalacji energetycznej, zostało wykluczone wprost przez wnioskodawcę. Zdaniem sądu, ustanowienie służebności wbrew jasnym oświadczeniom stron, w obliczu mocno rysującego się między nimi konfliktu, doprowadziłoby jedynie do jego eskalacji i faktycznej niemożliwości swobodnego korzystania z wydzielonych nieruchomości.

Stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie co do zasady istnieje zgoda miedzy stronami co do sposobu podziału jednego ze składników majątku objętych współwłasnością, jakim jest działka geodezyjna o nr 117/20, zabudowana domem o charakterze mieszkalno - usługowym, położona w K. przy ul. (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Kartuzach prowadzona jest księga wieczysta Kw nr (...), poprzez podział gruntu oraz znajdującego się na nim budynku na dwie części mające przypaść K. i U. małż. Gliniec kim oraz T. K.. Wskazać trzeba, iż zdaniem sądu zasadne jest przyznanie części budynku od strony północno - zachodniej na rzecz K. i U. małż. G. w szczególności z uwagi na jasną treść ich wniosku oraz nie sprzeciwianie się temu przez T. K. czy B. K.. Trzeba mieć też na uwadze, iż K. i U. małż. G. są właścicielami sąsiedniej posesji, która jest uzbrojona w konieczne instalacje. Z kolei uczestniczka postępowania B. K. nie wyraziła w toku tego postępowania woli przejęcia przedmiotowej nieruchomości, zważywszy na istniejące między nią relacje z mieszkającym na niej synem, a także jej sytuację materialną, sąd doszedł do przekonania, iż najprawdopodobniej w wyniku podziału majątku wspólnego byłych małż. K. część działki (...) przypadnie T. K.. Trzeba też mieć na uwadze charakter budynku, jako po części usługowego, w którym T. K. prowadził działalność gospodarczą, a czego B. K. nie kontynuowałaby.

Analizując kwestię zakresu prac adaptacyjnych zaleconych dla uzyskania podziału budynku wskazać trzeba, iż zostało to w sposób jasny i nie budzący wątpliwości wskazane przez biegłą. Nie ulega kwestii, iż konieczne jest wykonanie ścianki na wszystkich trzech poziomach budynku, konieczne jest rozwiązanie kwestii wspólnego wejścia do obu mających powstać części, wreszcie konieczne jest wykonanie niezbędnych przyłączy mediów.

Mając na uwadze stanowisko stron postępowania w zakresie koniecznych prac oraz do przeznaczenia mających powstać w wyniku podziału nowych budynków sąd doszedł do przekonania, iż w odniesieniu do istniejącego wejścia zasadnym będzie nakazanie jego likwidacji aniżeli wykonania przez K. i U. małż. G. odrębnego wejścia. Wnioskodawca i uczestniczka postępowania zgodnie bowiem oświadczyli, że mogą do nieruchomości wchodzić przez istniejące wejście do garażu, nie chcą zatem odrębnego wejścia, wiążącego się ze znacznymi nakładami, a biegła taką możliwość potwierdziła. Tym samym, K. i U. G. w ocenie sądu, winni zlikwidować istniejące wspólne wejście do budynku, a że wiąże się to z przebudową parteru, winni jednocześnie dokonać rozdzielenia tej kondygnacji przez wzniesienie ścianki na tym poziomie dzielącej budynek na dwie części. Prowadzi to, zdaniem sądu, do wniosku, iż zasadnym jest zobowiązanie z kolei T. K. do wykonania takiej ścianki na pozostałych kondygnacjach, tj. poddasza i piwnicy. Zdaniem sądu, koszty tych prac w odniesieniu do obu stron postępowania będą porównywalne. Z uwagi na brak przyłącza kanalizacyjnego na części mającej przypaść małż. G., sąd uznał za zasadne nakazanie im jego wykonania, by nieruchomość mająca powstać w wyniku podziału posiadała wszystkie niezbędne media, stosownie do obowiązujących przepisów w tym zakresie, co podkreśliła biegła. Analogicznie, z uwagi na brak odrębnego przyłącza wodnego w części mającej przypaść T. K., sąd uznał za zasadne nakazanie mu wykonania takiego przyłącza. Z kolei, stosownie do wskazania biegłej, sąd zobowiązał obie strony do wykonania we własnym zakresie odrębnych instalacji energetycznych w mających powstać odrębnych budynkach, w odniesieniu do części mających przypaść poszczególnym stronom.

Analizując problem poniesienia kosztów ustalonych prac adaptacyjnych, sąd doszedł do przekonania, że koszty te winny strony ponieść w odniesieniu do przypisanych im przez sąd prac. Żadna ze stron nie wskazywała przy tym, by kwestia poniesienia kosztów stała na przeszkodzie wykonaniu niezbędnych prac adaptacyjnych. Jedynie uczestniczka postępowania B. K. w toku niniejszego postępowania wskazywała na swoją trudną sytuację materialną, która uniemożliwiałaby jej również zaangażowanie się w wykonanie objętych postanowieniem wstępnym częściowym prac. Wskazać jednakże trzeba, iż ostateczne rozliczenie tych prac może nastąpić w orzeczeniu kończącym postępowanie, gdyby koszty poniesione przez strony różniły się wysokością.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowe postępowanie toczy się już od dłuższego czasu, strony były również świadome konieczności poczynienia niezbędnych prac adaptacyjnych, w ocenie sądu okresem wystarczającym na przeprowadzenie tych prac jest okres 6 miesięcy, zwłaszcza, iż przypada on na sezon wiosenno - letni, a więc najkorzystniejszy dla prac budowlanych. Niewątpliwie w tym okresie wszystkie wskazane przez biegłą prace mogą zostać wykonane.

Mając na uwadze powyższe, na mocy art.11 ust.2 ustawy o własności lokali stosowanym per analogiam, sąd orzekł, jak w punktach 1 - 7 postanowienia.