Sygn. akt
III AUa 472/13
Dnia 10 grudnia 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Bogumiła Burda |
|
Sędziowie: |
SSA Marta Pańczyk-Kujawska SSA Alicja Podczaska (spr.) |
|
Protokolant |
st.sekr.sądowy M. Piekiełek |
po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2013 r.
na rozprawie
sprawy z wniosku L. D.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.
o rentę z tytułu niezdolności do pracy
na skutek apelacji wnioskodawcy
od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie
z dnia 8 marca 2013 r. sygn. akt IV U 1888/12
z m i e n i a zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z 4 lipca 2012r. w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy L. D. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 20 czerwca 2010r. do 30 września 2011r. i stwierdza odpowiedzialność organu rentowego od 4 lipca 2012r.
Decyzją z 4.07.2012 r. ZUS Oddział w R. odmówił wnioskodawcy L. D. prawa do renty wskazując , że nie spełnił warunków
z treści art. 57 ust 2 w zw. z art. 58 ust 1 pkt 5 ustawy z 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS ponieważ dziesięcioleciu przypadającym przed dniem powstania niezdolności do pracy ( określonym w orzeczeniu Lekarza Orzecznika na 20.06.2010 r. ) nie wykazał 5 lat okresów składkowych
i nieskładkowych.
ZUS podał , że wnioskodawca nie spełnił również warunku określonego w art. 58 ust 3 w/w ustawy ponieważ jego niezdolność do pracy powstała
6 miesięcy po ustaniu okresu ubezpieczenia .
Wnioskodawca domagał się zmiany decyzji i ustalenia prawa do renty
z tytułu częściowej niezdolności do pracy z uwagi na ciągłość podlegania ubezpieczeniom społecznym bez przerw trwających ponad 6 miesięcy od 16-go roku życia .
Organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania z przyczyn wskazanych
w decyzji w szczególności zarzucił , że wnioskodawca nie kwestionował treści orzeczenia Lekarza Orzecznika z 17.09.2010 r. w którym określono jego częściową niezdolność do pracy od 20.06.2010 r. do 30.09.2011 r. – wobec nie wniesienia sprzeciwu od tego orzeczenia , przy odwołaniu kwestionującym w/w ustalenia właściwym jest odrzucenie odwołania zgodnie z art. 477 § 3 1 k. p. c.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie postanowieniem z 17 sierpnia 2012 r. sygn. akt IV U 1245/12 odrzucił odwołanie wnioskodawcy , akceptując stanowisko ZUS zawarte w odpowiedzi na odwołanie .
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie z dnia 14 listopada 2012 r. sygn. Uz 95/12 orzekł o jego uchyleniu
i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Rzeszowie .
Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu przypomniał , że zaskarżona decyzja ZUS , została wydana wskutek wyroku tego Sądu z 19 kwietnia 2012 r. sygn. akt
III AUa 597/11 w którego p- kcie I – szym , Sąd uchylił p-kt I wyroku SO w Rzeszowie z 14 lipca 2011 r. sygn. akt IV U 2180/10 oraz poprzedzającą go decyzję ZUS/O w R. z 15 października 2010 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania bezpośrednio temu organowi rentowemu .
W uzasadnieniu wyroku zawarto przesądzające rozstrzygnięcie dotyczące :
- braku wykazania przez wnioskodawcę w dziesięcioleciu 20.06.2000 r. do 19.06.2010 r. ( dziesięciolecie poprzedzające bezsporną datę powstania częściowej niezdolności do pracy ) 5 lat okresów składkowych
i nieskładkowych .
Wnioskodawca nie spełnił zatem warunku z art. 57 ust 2 w zw. z art. 58 ust 1
pkt 5 ustawy emerytalno – rentowej .
Natomiast spełnienie warunku z art. 57 ust 1 pkt 3 w/w ustawy potwierdziła decyzja ZUS z 24.01.2011 r. korygująca m.in. w tym zakresie decyzję ZUS
z 15.10.2010 r.
Wobec wykazywania przez wnioskodawcę w toku postępowania odwoławczego nowych okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym z lat
1990 -91 ((...) ) oraz zawarcia pierwszej umowy
o pracę przed ukończeniem 18 roku życia ( jako pracownik młodociany ) – Sąd Apelacyjny zwrócił uwagę na wykazywaną przez wnioskodawcę – ciągłość podlegania ubezpieczeniom społecznym i polecił zbadać organowi rentowemu , czy wnioskodawca spełnił warunek ustawowy z art. 58 ust 3 ustawy emerytalno – rentowej , do ustalenia prawa do spornego świadczenia rentowego .
Spór w przedmiotowej sprawie nie dotyczył więc daty powstania niezdolności do pracy , jej stopnia ani charakteru i odwołanie wnioskodawcy nie kwestionowało treści orzeczenia Lekarza Orzecznika z 17.09.2010 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie rozpoznając odwołanie L. D. od decyzji ZUS z 4 lipca 2012 r. wyrokiem z 8 marca 2013 r. sygn. akt IV U 1888/12 oddalił odwołanie .
W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy wskazał w szczególności , iż na wezwanie Sądu organ rentowy sporządził zestawienie wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych wnioskodawcy na datę wniosku o rentę tj. na 11.03.2010 r. … z zestawienia tego wynika , że w okresie 10 lat przed dniem powstania niezdolności do pracy wnioskodawcy tj. od 20.06.2000 r. do 19.06.2010 r. okresy te wynoszą łącznie 3 lata i 8 dni , zatem brak spełnienia warunku z treści art. 57 ust 1 i art. 58 ust 1 i 2 ustawy rentowo - emerytalnej wyklucza w ocenie Sądu Okręgowego ustalenie prawa do renty.
Powyższy wyrok Sądu Okręgowego zaskarżył apelacją wnioskodawca L. D. zarzucając : naruszenie art. 58 ust 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS poprzez jego niezastosowanie w sprawie oraz naruszenie art. 386 § 6 k. p. c. poprzez niezastosowanie się do wskazań Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie co do dalszego postępowania zawartych
w wyroku tego Sądu z 19 kwietnia 2012 r. sygn. akt III AUa 597/11 oraz w jego uzasadnieniu – wskazujących na rozstrzygnięcie sporu w oparciu o przepis art. 58 ust 3 w/w ustawy emerytalno – rentowej .
Organ rentowy nie odniósł się do treści apelacji .
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje :
Jak słusznie zarzuca apelacja wnioskodawcy , przedmiotem ponownego postępowania o prawo do renty , miało być uprawnienie wnioskodawcy do spornego świadczenia , rozpatrywane wyłącznie w oparciu o podstawę prawną z art. 58 ust 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS .
Spełnienie przesłanki z art. 57 ust 1 pkt 3 i brak spełnienia przesłanki z art. 57 ust 1 pkt 2 w zw. z art. 58 ust 1 pkt 5 ustawy emerytalno – rentowej zostało już bowiem prawomocnie przesądzone wyrokiem SA w Rzeszowie z 19 kwietnia 2012 r. sygn. akt III AUa 597/11 .
Całkowicie bezzasadnym było więc ponownie rozstrzygniecie przez Sąd I instancji o kwestiach przesądzonych już w orzeczeniu Sądu Apelacyjnego .
Sąd Okręgowy nie rozstrzygnął więc istoty sprawy tj. nie orzekł o prawie do renty wnioskodawcy na podstawie art. 58 ust 3 ustawy emerytalno - rentowej . Wobec faktu , iż wniosek o rentę L. D. złożył w ZUS w dniu
11 marca 2010 r. , przy czym organ rentowy ustalił jego bezsporną , okresową częściową niezdolność do pracy od 20.06.2010 r. a spór w postępowaniu
odwoławczym toczy się nadal , Sąd Apelacyjny , jako sąd orzekający merytorycznie postanowił uzupełnić w trybie art. 382 k. p. c. postępowanie dowodowe
w sprawie , zwracając się do organu rentowego o informację w przedmiocie, przerw trwających ponad 6 miesięcy w podleganiu przez wnioskodawcę ubezpieczeniom społecznym w ZUS od pierwszego ubezpieczenia z tytułu zatrudnienia jako młodociany pracownik w (...) w R. ( świadectwo pracy z 21.09.1998 r. ) do złożenia wniosku o rentę .
W odpowiedzi ZUS /O w R. z 9.09.2013 r. ( k. 80 ) zawarto stwierdzenie , że niezdolność do pracy wnioskodawcy powstała 20.06.2010 r. tj. po upływie
6 miesięcy od ustania ubezpieczenia tj. od 15.09.2009 r.
Przy ustaleniu w/w 6 miesięcznej przerwy w ubezpieczeniu nie uwzględniono okresu zasiłku chorobowego od 16.09.2009 r. do 17.02.2010 r. przysługujących po ustaniu podlegania ubezpieczeniom społecznym .
Z raportu ustalenia uprawnień do świadczenia ( k. 284 – 286 akt rentowych ) wynika , że wnioskodawca w okresie od 2.09.1974 r. do 17.02.2010 r. wykazał okresy składkowe i nieskładkowe bez przerw trwających ponad 6 miesięcy .
Należy zwrócić uwagę , iż treść art. 58 ust 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS warunkuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy dla ubezpieczonego zgłoszonego do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat , gdy do dnia powstania niezdolności do pracy miał , bez przerwy lub
z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy okresy składkowe i nieskładkowe . Okres pobierania zasiłku chorobowego od 16.09.2009 r. do 17.02.2010 r. po ustaniu podlegania ubezpieczeniom jest zgodnie z art. 7 ust 1 b w/w ustawy okresem nieskładkowym . Lekarz Orzecznik w orzeczeniu z 17.09.2010 r. ustalił częściową niezdolność do pracy wnioskodawcy od 20.06.2010 r. do 30.09.
2011 r. Była to okoliczność bezsporna . Niezdolność ta , powstała więc w okresie krótszym , niż 6 miesięcy po zakończeniu ostatniego okresu
nieskładkowego wnioskodawcy .
Zatem wbrew stanowisku ZUS , wnioskodawca spełnił ustawowy warunek z art. 58 ust 3 ustawy emerytalno – rentowej , do nabycia prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 20 czerwca 2010 r. do 30 września 2011 r.
Ponieważ organ rentowy wiedzę niezbędną do wydania korzystnej dla wnioskodawcy decyzji miał już w dniu 4 lipca 2012 r. tj. w dniu wydania spornej decyzji – Sąd Apelacyjny ustalając prawo wnioskodawcy do spornego świadczenia rentowego , zgodnie z art. 118 ust 1 a ustawy o emeryturach i rentach
z FUS stwierdził również odpowiedzialność organu rentowego przewidzianą
w tym przepisie .
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację wnioskodawcy i na podstawie art. 386 § 1 k. p. c. zmienił zaskarżony wyrok
i poprzedzającą go decyzję ZUS i orzekł co do istoty sprawy .