Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2230/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grażyna Łazowska

Protokolant:

Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 22 lipca 2016 r. w Gliwicach

sprawy K. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania K. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N.

z dnia 29 września 2015 r. nr (...)-RUM

oddala odwołanie.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 2230/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29.09.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w N. odmówił ubezpieczonemu K. B. prawa do emerytury górniczej określonej w art. 50a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2015.748 ze zm.) - dalej ustawa FUS – bowiem udowodnił jedynie 20 lat 9 miesięcy 11 dni pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą, zamiast wymaganych 25 lat takiej pracy.

Ubezpieczony w odwołaniu wniósł o zmianę decyzji i przyznanie mu emerytury, bowiem w czasie pracy w KWK (...) i w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) sp. z o.o. J. przepracował więcej dniówek półtorakrotnych, niż to uwzględnił organ rentowy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł ostatecznie o oddalenie odwołania, podtrzymując swoje stanowisko, że ubezpieczony nie udowodnił wymaganego prawem stażu pracy górniczej i równorzędnej.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony urodził się (...) i w dacie zgłoszenia wniosku o emeryturę górniczą ukończył 55 rok życia, nie jest członkiem OFE.

Odwołujący wykonywał pracę górniczą w następujących okresach:

1- od 4.11.1982r. do 31.12.1986r. w KWK (...) przez 4 lata 1 miesiąc i 27 dni. W tym czasie był zatrudniony jak ślusarz pod ziemią w oddziale zbrojeniowo-likwidacyjnym, a potem w oddziale robót przygotowawczych. Odwołujący jako nowo przyjęty pracował przede wszystkim przy pracach transportowych. Po ukończeniu w czerwcu 1985r. technikum górniczego, pracował coraz częściej w brygadach przodkowych przy stawianiu obudów. Kopalnia wystawiła odwołującemu zaświadczenie w którym wskazano, że przepracował w tym czasie 109 dniówek półtorakrotnych tj. 3 dniówki w 1983r. oraz 106 dniówek w 1986r. Razem ubezpieczonym pracowali P. B. jako górnik strzałowy i M. D. jako młodszy górnik i górnik. W latach 1982-1986 P. B. pracował w wymiarze półtorakrotnym średnio przez 200 dniówek w każdym roku. M. D. w 1982r. miał 2 dniówki przodkowe, w 1983r. – 26, w 1984 – 68, w 1985r. - 218, w 1986r. - 231.

Ubezpieczony miał możliwość sprawdzenia czy wszystkie przepracowane dniówki przodkowe zostały zaewidencjonowane przez pracodawcę. Na każdym pasku wypłat była uwidoczniona liczba dniówek przodkowych wypracowanych w danym miesiącu. Ubezpieczony w czasie zatrudnienia nie zgłaszał zastrzeżeń do ewidencji dniówek półtorakrotnych.

Odwołujący w kwietniu 2015r. wniósł pozew przeciwko pracodawcy, domagając się sprostowania zaświadczenia o liczbie dniówek przodkowych i podania w nim, że w 1982r. przepracował 40 takich dniówek, a w latach 1983-1986 po 260 dniówek. Ostatecznie ubezpieczony cofnął pozew.

2) od 9.01.1987r. do 31.12.1989r. w KWK (...) przez 2 lata, 11 miesięcy 23 dni oraz 774 dniówki półtorakrotne,

3) od 1.09.1995r. do 27.03.1996r. w (...) Przedsiębiorstwie Usługowym sp. z o.o. w K. przez 6 miesięcy 1 dzień. W świadectwie pracy wskazano, że był zatrudniony jako górnik pod ziemią. W aktach osobowych nie ma dokumentów z których wynikałoby, czy i w jakim wymiarze odwołujący wykonywał prace przodkowe. Pracujący z ubezpieczonym K. G., nie otrzymał wykazu dniówek przodkowych, a jego aktach osobowych brak danych na ten temat.

4) od 5.06.1996r. do 14.10.1996r. w Przedsiębiorstwie (...) Barbórka - (...) sp. z o.o. w M. przez 4 miesiące 8 dni. W świadectwie pracy wskazano, że pracował jako górnik pod ziemią. Razem z ubezpieczonym pracowali w tym zakładzie (...). W aktach osobowych odwołującego i świadków brak danych dotyczących pracy w wymiarze półtora krotnym.

5) od 21.08.2003r. do 16.05.2004r. w (...) sp. z o.o. w R. przez 7 miesięcy 25 dni i przepracował 102 dniówki półtorakrotne.

6) od 1.07.2004r. do 30.06.2005r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) sp. z o.o. w J. przez 11 miesięcy 4 dni.

7) oraz w kopalniach Republiki Czeskiej przez 9 lat i 9 miesięcy

Z wymienionych wyżej okresów pracy górniczej wyłączono zwolnienia lekarskie i urlopy bezpłatne ubezpieczonego i ostatecznie łączny okres pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą wynosi to 21 lat 2 miesiące i 6 dni. (wyliczenie ZUS k. 35).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta rentowe, akta osobowe odwołującego z okresu zatrudnienia w KWK (...), Przedsiębiorstwie (...) Barbórka - (...) sp. z o.o. w M., (...) Przedsiębiorstwie Usługowym sp. z o.o. w K., akta osobowe świadków: K. G., R. P., P. J., wyliczenie ZUS k. 35)

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 50a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [Dz. U. 2015.748] dalej ustawa FUS górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)ukończył 55 lat życia;

2)ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, ubezpieczony legitymuje się stażem pracy górniczej i równorzędnej wynoszącym jedynie 21 lat 2 miesiące i 6 dni, a zatem nie spełnia przesłanek koniecznych prawa do emerytury górniczej.

Organ rentowy w swoich obliczeniach uwzględnił wszystkie okresy pracy górniczej odwołującego, a spór w istocie koncentrował się na liczbie dniówek przepracowanych w wymiarze półtorakrotnym.

Po myśli art. 50d ust. 1 ustawy FUS przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2)w drużynach ratowniczych.

Z uwagi na wskazane szczególne przywileje emerytalne górników związane z pracą zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym i jej wpływem na prawo oraz wysokość emerytury [przelicznik 1,8] ustawodawca zobowiązał pracodawców do prowadzenia dokładnej ewidencji takiej pracy i określił stanowiska pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym.

W rozporządzeniu Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 21stycznia 1984r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty. [Dz.U.1984.10.44 z późn.zm] w § 4 wskazano, że „Zakłady pracy są zobowiązane prowadzić dokładną ewidencję okresów zatrudnienia na stanowiskach objętych rozporządzeniem, według szczegółowych zasad ustalonych przez właściwych ministrów w uzgodnieniu z Prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych”. Uszczegółowienie obowiązku ewidencyjnego nastąpiło w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 lutego 2004r. w sprawie ewidencjonowania przez pracodawców okresów zatrudnienia na stanowiskach, na których okresy pracy górniczej zalicza się w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury oraz na niektórych innych stanowiskach pracy górniczej [Dz.U. 2004. 40.358], które zostało zastąpione aktualnie obowiązującym rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 31 marca 2008 o takim samym tytule. [Dz.U.2008.72.423].

W rozporządzeniach wskazano, że bieżącą ewidencję okresów pracy pracodawca prowadzi oddzielnie dla każdego pracownika w oparciu o wydruki sporządzone na podstawie dowodów zarobkowych. Na podstawie miesięcznych wydruków pracodawca w załączniku do karty ewidencyjnej pracownika dokonuje zapisów liczby przepracowanych dniówek w poszczególnych miesiącach w danym roku kalendarzowym zaliczanych w wymiarze półtorakrotnym. Wykazane okresy pracy w załączniku do karty ewidencyjnej pracownika, oraz liczby przepracowanych dniówek zaliczanych w wymiarze półtorakrotnym na stanowiskach stanowią podstawę do wpisania w zaświadczeniu pracy wystawianym na potrzeby Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Odnosząc powyższe do rozpoznawanej sprawy, wskazać należy na brak podstaw zaliczenia na prawo do emerytury pracy dniówek przodkowych przepracowanych przez ubezpieczonego w kopalniach czeskich, bowiem przytoczony przepis art. 50 d ust. 1 ustawy FUS jednoznacznie wyklucza taką możliwość.

Jeśli chodzi o pracę ubezpieczonego w KWK (...), to Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wystawionego przez ten zakład zaświadczenia o liczbie dniówek półtorakrotnych. Odwołujący sam przyznał, że w pierwszych latach zatrudnienia w tej kopalni pracował przy transporcie, a prace w brygadzie przodkowej podjął dopiero po czerwcu 1985r. Żadną miarą zatem nie można przyjąć, że przykładowo w latach 1983-1985 wykonywał prace przodkowe przez 260 dni w każdym roku. Jak ustalono, ubezpieczony na bieżąco mógł sprawdzać czy wszystkie dniówki przodkowe zostały prawidłowo zaewidencjonowane oraz opłacone przez pracodawcę. Skoro tego nie czynił, przyjąć należy że pracodawca w zaświadczeniu podał faktyczną liczbę dniówek półtorakrotnych wypracowanych przez ubezpieczonego.

W ocenie Sądu, wyniki postępowania dowodowego nie pozwalają na ustalenie wymiaru pracy półtorakrotnej w czasie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Usługowym sp. z o.o. w K. i Przedsiębiorstwie (...) Barbórka - (...) sp. z o.o. w M.. W aktach osobowych ubezpieczonego oraz wnioskowanych świadków brak jest jakichkolwiek informacji na temat charakteru wykonywanych prac. Sąd stoi na stanowisku, że wymiar pracy półtorakrotnej nie może być ustalony tylko w oparciu o zeznania świadków czy strony. Przepisy emerytalno – rentowe muszą być wykładane ściśle tzn. muszą istnieć wiarygodne dowody, wskazujące faktyczną liczbę przepracowanych dniówek w wymiarze półtorakrotnych, bowiem mają one wpływ zarówno na prawo jak i wysokość świadczenia.

W konsekwencji stwierdzić należy, że ubezpieczony nie spełnia warunków do przyznania mu emerytury górniczej, wobec czego Sąd odwołanie oddalił.

W tym stanie rzeczy, w oparciu o przytoczone przepisy prawa Sąd orzekł jak w sentencji.

(-) SSO Grażyna Łazowska