Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku J. W.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Ł. P. Terenowa w T. M..

na skutek odwołania J. W.

w związku z niewydaniem decyzji przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Ł. P. Terenowa w T. M..

o przeliczenie emerytury:

zobowiązuje Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Ł. P. Terenowa w T. M. do wydania decyzji w przedmiocie wniosku J. W. o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem okresów pracy w gospodarstwie rolnym od dnia 28 czerwca 1951 roku do dnia 30 czerwca 1975 roku z wyłączeniem okresów podlegania innym ubezpieczeniom w terminie miesiąca.

Sygn. akt VU 1127/13

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2013 roku ubezpieczony J. W. wniósł do Sądu Okręgowego skargę na niewydanie decyzji przez organ rentowy w terminie dwóch miesięcy od zgłoszenia wniosku o ponowne przeliczenie emerytury i ewentualnie o zobowiązania organu rentowego do wydania decyzji w sprawie.

W odpowiedzi Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. M.. wniósł o odrzucenie odwołania w całości. W uzasadnieniu podniesiono, że organ rentowy nie mógł wydać decyzji rozstrzygających wnioski ubezpieczonego z dnia 6 czerwca 2012r. i 10 lipca 2012r. o zaliczenie okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców i własnym, ponieważ o okresach tych rozstrzygnięto w prawomocnej decyzji o przyznaniu emerytury z dnia 21 listopada 2011r., a w sprawie nie zostały powołane okoliczności ani przedłożone dokumenty dające podstawę do wznowienia postępowania w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. W. urodził się (...).(okoliczność bezsporna)

Decyzją z dnia 31 maja 1995r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. M.. przyznał J. W. od dnia 1 maja 1995r. prawo do renty rolniczej.

(dowód: decyzja – k. 48 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 21 listopada 2001r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. M.. przyznał J. W. od dnia 1 listopada 2001r. prawo do emerytury rolniczej. Do ustalenia części składkowej emerytury przyjęto m.in. dwa lata prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia przed dniem 1 lipca 1977r.

(dowód: decyzja z dnia 21 listopada 2001r. – k. 73 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 7 października 2008r. J. W. wniósł o przeliczenie wysokości przyznanego mu świadczenia , przez uwzględnienie 15 lta pracy w państwowych zakładach pracy.

(dowód: pismo- k. 116 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 9 października 2008r. w odpowiedzi na powyższe organ rentowy poinformował ubezpieczonego, że wysokość jego emerytury została naliczona zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników tj. do części składkowej zaliczono okresy pracy w gospodarstwie rolnym od 1lipca 1975r. do 30 czerwca 1977r., opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników od 1 lipca 1977r. do 30 czerwca 1995r., okres służby wojskowej od dnia 23 listopada 1955r. do 20 lipca 1956r. oraz okresy zatrudnienia w jednostce gospodarki uspołecznionej od 27 maja 1958r. do 19 grudnia 1959r., od 4 kwietnia 1960r. do 23 maja 1961r., od 26 kwietnia 1963r. do 13 czerwca 1964r., od 24 listopada 1964r. do 13 lipca 1965r. i od 28 lipca 1965r. do 25 marca 1975r. Jednocześnie poinformowano, że do wyliczenia emerytury rolniczej zalicza się okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające po 16 roku życia jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej, co w przypadku ubezpieczonego przypada od 1 stycznia 1975r.

(dowód: pismo z dnia 9 października 2008r. – k. 127 akt emerytalnych)

W dniu 4 listopada 2008r. J. W. ponowił wniosek o wydanie decyzji odmawiającej przeliczenia świadczenia emerytalnego, gdyż odpowiedź na wniosek w postaci pisma zamyka mu drogę odwoławczą.

(dowód: wniosek – k. 128 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 5 listopada 2008r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. M.. odmówił J. W. prawa do emerytury.

(dowód: decyzja z dnia 5 listopada 2008r. – k. 130 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 9 lutego 2009r. J. W. wniósł u wyjaśnienie z jakiej daty i w jakiej wysokości została wzięta podstawa do ustalenia świadczenia.

(dowód: pismo – k. 134 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 10 lutego 2009r. wyjaśniono wnioskodawcy, że do wysokości części składkowej przyjęto:

- okres pracy w rolnictwie przypadający po 16 roku życia, jednak nie wcześniej niż 25 lat przed datą zgłoszenia wniosku o emeryturę tj. od 1 lipca 1975r. do 30 czerwca 1977r.

- okres opłacania składek na ubezpieczenia społeczne rolnicze w latach od 1 lipca 1977r. do 31 grudnia 1982r.

- okres opłacania składek na ubezpieczenia społeczne rolnicze w latach od 1 stycznia 1983r. do 31 grudnia 1990r.

- okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu od 1 stycznia 1990r. do 30 czerwca 1995r.

- okres podlegania innemu ubezpieczeniu tj. praca w j.g.u (tak jak w piśmie z 9 października 2008r.) za 14,81 lat takiej pracy.

Łącznie wskaźnik wymiaru części składkowej wyniósł 0,43 wysokości emerytury podstawowej. Natomiast część uzupełniająca emerytury nie może wynosić mniej niż 85% emerytury podstawowej, która od 1 marca 2008r. wynosi 636,29zł. Wysokość emerytury wnioskodawcy wynosi zatem łącznie 814,45zł. brutto.

(dowód: pismo z dnia 10 lutego 2009r. – k. 135 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 7 maja 2012r. J. W. wniósł o wydanie decyzji w przedmiocie zaliczenia do emerytury pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 16 roku życia czyli od 1951r., oraz pracy w gospodarstwie własnym od 1953r.

(dowód: wniosek – k. 139 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 17 maja 2012r. organ rentowy ponownie wyjaśnił wnioskodawcy, co było podstawą ustalenia jego emerytury, tak jak w piśmie z dnia 10 lutego 2009r. Dodatkowo podniesiono, że okres pracy wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym po 16 roku życia, a przed 1 lipca 1975r. nie ma wpływu na wysokość jego emerytury, gdyż przypada 25 lat przed spełnieniem warunków do nabycia emerytury.

(dowód: pismo – k. 145 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 11 czerwca 2012r. J. W. ponowił wniosek o przeliczenie emerytury otrzymywanej na podstawie decyzji z dnia 31 maja 1995r. i uwzględnienie okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od dnia (...) 1951r. do (...) 1953r. oraz okresu pracy we własnym gospodarstwie rolnym od (...) 1953r. do 30 czerwca 1975r.

(dowód: wniosek – k. 146 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 25 czerwca 2012r. organ rentowy poinformował wnioskodawcę o braku podstaw do ponownego ustalenia wysokości jego świadczenia, gdyż nie przedstawił nowych okoliczności mogących mieć wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość.

(dowód: pismo – k. 147 akt emerytalnych)

W dniu 10 lipca 2012r. J. W. ponowił swój wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od dnia (...) 1951r. do (...) 1953r. oraz okresu pracy we własnym gospodarstwie rolnym od (...) 1953r. do 30 czerwca 1975r. z wyłączeniem okresów podlegania innym ubezpieczeniom społecznym. W załączeniu przedstawił jako dowód w sprawie swoje oświadczenia oraz zeznania świadków C. W. i J. S..

(dowód: wniosek – k. 148 akt emerytalnych)

W odpowiedzi organ rentowy skierował do wnioskodawcy pismo z dnia 31 lipca 2012r., w którym stwierdził że przedstawione przez niego dowody nie mają jakiegokolwiek wpływu na wysokość jego świadczenia.

(dowód: pismo – k. 152 akt emerytalnych)

W dniu 13 listopada 2012r. J. W. wniósł skargę na Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do Prezesa KRUS, w której zarzucił iż pomimo złożenia kilku wniosków o przeliczenie emerytury i złożeniu nowych wniosków dowodowych w sprawie KRUS nie wydał nowej decyzji.

(dowód: skarga – k. 153 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 7 grudnia 2012 KRUS podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie o prawidłowości przyznanej wnioskodawcy emerytury i braku podstaw do jej ponownego ustalenia.

(dowód: pismo – k.157-158 akt emerytalnych)

W dniu 25 lutego 2013r. wnioskodawca złożył zażalenie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na niezałatwienie sprawy przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. M..

(dowód: zażalenie – k. 160 akt emerytalnych)

Pismem z dnia 5 kwietnia 2013r. KRUS podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie o prawidłowości przyznanej wnioskodawcy emerytury i braku podstaw do jej ponownego ustalenia.

(dowód: pismo – k. 163 akt emerytalnych)

W dniu 18 kwietnia 2013r. J. W. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Ł. na bezczynność Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. M..

(dowód: skarga – k. 167 akt emerytalnych)

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2013r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. w sprawie III SAB/Łd 22/13 odrzucił skargę z uwagi na to, iż sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego, a sądu powszechnego.

(dowód: postanowienie z uzasadnieniem – k. 168-170 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 477 ^{( 9)} § 4 k.p.c. , jeżeli organ rentowy nie wydał decyzji w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia w sposób przepisany, odwołanie można wnieść w każdym czasie po upływie tego terminu. Oznacza to, że w tym przypadku, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, ustawodawca dopuścił – na zasadzie wyjątku – możliwość wniesienia odwołania, mimo braku decyzji organu rentowego. W przedmiotowej sprawie organ rentowy, mimo składanych konsekwentnie przez ubezpieczonego wniosków dotyczących przeliczenia emerytury ( wniosek z dnia 7 maja 2012r., 11 czerwca 2012r., 10 lipca 2012r., 13 listopada 2012r., 25 lutego 2013r.) przez uwzględnienie okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od dnia (...) 1951r. do (...) 1953r. oraz okresu pracy we własnym gospodarstwie rolnym od (...) 1953r. do 30 czerwca 1975r., w związku z błędnym w ocenie ubezpieczonego nie uwzględnieniem tych okresów do wysokości podstawy wymiaru pobieranej przez niego emerytury, nie wydał w tym przedmiocie decyzji.

Pisma kierowane do ubezpieczonego przez organ rentowy nie mogą zostać uznane za decyzję wydaną w wyniku rozpatrzenia złożonego przez odwołującego wniosku. To, że organ rentowy jest przekonany o słuszności wydanej przez siebie decyzji emerytalnej nie zwalnia go z obowiązku rozpoznania składanych przez odwołującego wniosków.

Jak bowiem zauważa organ rentowy ponowne ustalenie prawa do świadczenia lub jego wysokości następuje na wniosek osoby zainteresowanej, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedstawione nowe dowody lub ujawnione nowe okoliczności, mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość (art. 44 ust 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z dnia 20 grudnia 1990 r. (Dz.U. z 1991, Nr 7, poz. 24 ze zm. )

Ubezpieczony do wniosku o przeliczenie emerytury z dnia 10 lipca 2012r. załączył dowody w postaci pisemnych zeznań świadków C. W. i J. S. z dnia 5 lipca 2012r. Biorąc pod uwagę datę złożenia powyższych zeznań należy uznać je za nowe dowody w rozumieniu art. 44 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Nie były one bowiem znane organowi rentowemu zarówno przy wydawaniu decyzji o przyznaniu emerytury w dniu 21 listopada 2001r., jak i przed wydaniem decyzji z dnia 5 listopada 2008r. Wyżej wymienieni świadkowie nie składali bowiem do tej pory przed organem rentowym zeznań. Zarówno zatem data złożenia zeznań przez świadków, jak i fakt, że byli to nowi świadkowie, spełnia kryteria nowego dowodu, który winien być poddany ocenie przez organ rentowy w decyzji wydanej na podstawie art. 44 ustawy. Dopiero ocena przedłożonych przez ubezpieczonego dowodów pozwoli na ustalenie, czy mają one wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość, a to powinno znaleźć wyraz w decyzji, która będzie podlegała kontroli sądowej, a nie w pismach wyjaśniających, które uchylają się spod takiej kontroli.

Dodatkowo należy podnieść, że z decyzji z dnia 21 listopada 2001r. nie wynika, aby wskazywane przez ubezpieczonego lata pracy w gospodarstwie rolnym rodziców oraz własnym były uwzględnione przy jej wyliczeniu. Decyzja jest lakoniczna i nie ma jakiegokolwiek uzasadnienia. Do decyzji dopięty jest skrawek kartki, na którym wymieniono jakieś okresy, wśród nich nie ma okresu od dnia (...) 1951r. do (...) 1953r. oraz od dnia (...) 1953r. do 30 czerwca 1975r. Nic zatem dziwnego, że ubezpieczony jest przekonany o słuszności swoich racji. Ta okoliczność nie wynika również z decyzji z dnia 5 listopada 2008r., którą to organ, nie wiadomo dlaczego, odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury. Decyzja z dnia 5 listopada 2008r. jest sprzeczna w swej treści z treścią decyzji z dnia 21 listopada 2001r. Biorąc pod uwagę, że emerytura wnioskodawcy była nadal wypłacana, należy uznać że była to li tylko niefortunna redakcja treści decyzji .

Zgodnie z treścią art. art. 477 ¹⁴ §3 kpc jeżeli odwołanie wniesiono w związku z niewydaniem decyzji przez organ rentowy, Sąd w razie uwzględnienia odwołania zobowiązuje organ rentowy do wydania decyzji w określonym terminie, zawiadamiając o tym organ nadrzędny lub orzeka co do istoty sprawy.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)} §3 kpc zobowiązał organ rentowy do wydania decyzji w przedmiocie wniosku ubezpieczonego o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem okresów pracy w gospodarstwie rolnym od dnia (...) 19951r. do dnia 30 czerwca 1975r. z wyłączeniem okresów podlegania innym ubezpieczeniom w terminie miesiąca.