Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2017 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jacek Orłowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Urszula Dobrowolska

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2017 roku w Piszu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. Ś. (1)

przeciwko R. Ś. (2)

o alimenty

powództwo oddala.

Sygn. akt III RC 144/16

UZASADNIENIE

R. Ś. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego R. Ś. (2) (ojca powoda) alimentów w kwocie po 600 złotych miesięcznie, płatnych do końca każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 10 lutego 2016roku. Pozew złożył w administracji Zakładu Karnego w I. w dniu 8 września 2016 roku.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, że w warunkach więziennych rozpoczął naukę i nie ma środków na podjęcie dalszej nauki.

Do pozwu załączył zaświadczenie, że przebywając w Zakładzie Karnym w I. nie jest zatrudniony odpłatnie z uwagi na nauczanie w Centrum (...) w I.. Naukę podjął w dniu 8 lutego 2016 roku w ramach kursu kwalifikacyjnego „Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi”. Przewidywany termin zakończenia nauki to styczeń 2017 roku.

Pozwany R. Ś. (2) wniósł o oddalenie powództwa – stanowisko takie zaprezentował podczas przesłuchania przed Sądem Rejonowym w Suwałkach, do którego doszło z uwagi na odbywanie przez pozwanego kary pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w S.. Podniósł, że odbywa karę 3 lat pozbawienia wolności, nie pracuje odpłatnie, nie ma majątku, który przynosiłby mu dochód.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód R. Ś. (1) ma 20 lat. Jest synem R. Ś. (2) i W. Ś. z domu S.. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 31 lipca 2014 roku wydanym w sprawie II K. 24/14 za zbrodnię zabójstwa skazany został na karę 12 lat pozbawienia wolności. Karę tę odbywa od dnia 10 listopada 2013 roku (z zaliczeniem okresu tymczasowego aresztowania) a jej koniec przypada na dzień 7 listopada 2025 roku. Przebywając w Zakładzie Karnym w I. nie jest zatrudniony odpłatnie z uwagi na nauczanie w Centrum (...) w I.. Naukę podjął w dniu 8 lutego 2016 roku w ramach kursu kwalifikacyjnego „Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi”. Termin zakończenia nauki to styczeń 2017 roku. Szkoła działa w ramach zakładu karnego i jej słuchacze w związku z nauką nie ponoszą żadnych opłat. Z chwilą rozpoczęcia nauki powód otrzymał nieodpłatnie zeszyty i przybory szkolne. Podręczniki zaś znajdują się w bibliotece i korzystanie z nich jest również nieodpłatne.

(dowód: częściowo zeznania powoda k.52; zaświadczenia k.3-5; kopia odpisu skróconego aktu urodzenia powoda k.6; informacja Centrum (...) w I. k.17; wydruk z systemu OE-SAD k.32-33; zaświadczenie systemu (...)-SAD k.35-36)

Przebywając w Zakładzie Karnym w I. powód ma zapewnione całodzienne utrzymanie, środki higieniczne i odzież. Z tego tytułu również nie ponosi żadnych kosztów ( bezsporne).

Matka powoda dodatkowo przesyła mu paczki, kupuje ubrania. Powód kontynuuje naukę uczęszczając na kurs ślusarza.

(dowód: zeznania powoda R. Ś. (1) k.52)

Pozwany R. Ś. (2) od dnia 28 czerwca 2015 roku jest pozbawiony wolności z uwagi na skazanie za molestowanie. Orzeczono wobec niego karę 3 lat pozbawienia wolności. Koniec kary przypada na dzień 28 czerwca 2018 roku. Aktualnie przebywa w Areszcie Śledczym w S.. Nie posiada źródeł dochodu – nie pracuje odpłatnie w areszcie, mnie posiada majątku, który przynosiłby mu dochody. Jest zdrowy.

(dowód: zeznania pozwanego R. Ś. (2) k. 72 oraz zarejestrowane na płycie k.73)

Przebywając w Areszcie Śledczym w S. pozwany ma zapewnione całodzienne utrzymanie, środki higieny osobistej oraz odzież. Z tego tytułu nie ponosi żadnych kosztów ( bezsporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, a w szczególności zeznań stron, dokumentów złożonych przez powoda oraz dokumentów pozyskanych przez sąd meriti oraz sąd wezwany. Sąd dał wiarę w całości dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron w zakresie wyżej opisanym.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 128 k.r.o., obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewni w linii prostej to zstępni (dzieci, wnuki) i wstępni (rodzice, dziadkowie).

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (art. 133 § 1 k.r.o.). Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.).

Poza wyjątkiem dotyczącym świadczeń rodziców wobec dzieci (w warunkach opisanych wyżej), uprawnionym do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku (art. 133 § 2 k.r.o.).

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (art. 133 § 3 k.r.o.).

Podstawą obowiązku świadczeń rodziców wobec dzieci jest ich stan niesamodzielności. Wiąże się to ściśle z uzyskaniem przez dziecko wykształcenia i przygotowania do wykonywania określonego zawodu. Nie ustaje on automatycznie z chwilą uzyskania przez dziecko pełnoletności.

W przedmiotowej sprawie powód jako szesnastolatek pozostając jeszcze pod władzą rodzicielską między innymi pozwanego, zamiast kontynuować naukę, zdobywać wykształcenie i zawód umożliwiający mu usamodzielnienie się dopuścił się najcięższej zbrodni - zbrodni zabójstwa i na 12 lat trafił do zakładu karnego. Przebywając w warunkach izolacji posiadał i posiada pełne utrzymanie – zakwaterowanie, wyżywienie. Otrzymuje także środki higieny osobistej i niezbędną odzież. Ma dostęp do książek, prasy i telewizji. Ma zapewnioną możliwość podjęcia bezpłatnej nauki i zdobycia zawodu. Wbrew twierdzeniom powoda nie ponosi on żadnych kosztów związanych z nauką – bezpłatnie otrzymał zeszyty, przybory szkolne oraz ma możliwość bezpłatnego korzystania z podręczników. Ma także możliwość uzyskania odpłatnej pracy po zakończeniu nauki.

Sytuacja, na którą powołuje się powód jest wynikiem jego czynów i decyzji, którą wówczas podjął. Wcześniej przebywając na wolności miał zapewnione przez rodziców odpowiednie utrzymanie w rodzinie i możliwości nauki (brak orzeczenia o alimentach od pozwanego). Mógł kontynuować naukę i zdobyć zawód a tym samym nawet się już usamodzielnić. Dostrzec także należy, że wyrok wobec powoda zapadł w dniu 31 lipca 2014 roku i po jego uprawomocnieniu się uzyskał status skazanego, więc gdyby chciał to niezwłocznie mógł podjąć naukę i zdobyć zawód bądź przyuczyć się do wybranego zawodu. Kurs trwa, jak wynika z zaświadczenia, około roku i na chwilę obecną mógłby już pracować. Powód jednak długo zwlekał z taką decyzją, bo naukę rozpoczął dopiero w dniu 8 lutego 2016 roku.

Poza tym z ustaleń przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie nie wynika, żeby powód znajdował się w niedostatku.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje pojęcia niedostatku. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, niedostatek występuje nie tylko wtedy, gdy uprawniony do alimentacji nie posiada żadnych środków utrzymania, lecz określa także i taką sytuację materialną osoby uprawnionej, gdy nie może ona w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb (vide wyrok SN z dnia 20.01.2000r., I CKN 1187/99, LEX nr 51632; teza III uchwały SN z dnia 16.12.1987r., III CZP 91/86, OSNCP 1988/4/42, LEX nr 3342), a usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie zapewni uprawnionemu normalne warunki bytowania, odpowiednie do jego stanu zdrowia i wieku (vide wyrok SN z dnia 07.09.2000r., I CKN 872/00, LEX nr 530682).

Faktem jest, że aktualnie powód pozostaje bez pracy, nie ma własnych środków finansowych ale na chwilę obecną podstawowe warunki bytowe ma zapewnione – odpowiednie do miejsca w którym się znajduje. Ponadto zakończył kurs kwalifikacyjny „Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi” i ma możliwość podjęcia pracy ( vide: zaświadczenie k.3 – „ nie jest zatrudniony odpłatnie z powodu nauczania”). Stwierdzić zatem należy, że powód ma możliwości zarobkowe i przy dołożeniu należytej staranności jest w stanie znaleźć odpowiednie zatrudnienie, mając na uwadze pobyt w warunkach izolacji, z którego dochód pozwoli mu na zaspokojenie jego dodatkowych potrzeb, bo te podstawowe ma zapewnione.

Mając powyższe na uwadze, uznając, że R. Ś. (1), jako osoba pełnoletnia nie dokładał starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się i jednocześnie w chwili obecnej nie znajduje się w niedostatku, Sąd powództwo oddalił.