Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SA Jacek Sadomski (spr.)

Sędziowie: SA Małgorzata Kuracka

SA Marcin Łochowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Magdalena Męczkowska

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W.

przeciwko (...) W.

o ustalenie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 14 września 2016 r.

sygn. akt XXV C 709/16

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) W. na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. kwotę 10.800 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt VI ACa 1894/16

UZASADNIENIE

We wniosku skierowanym do Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 20 stycznia 2010 roku (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa wniosła o ustalenie, że zmiana stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w W. przy ul. (...) (działka ew. nr (...)obręb (...)) jest nieuzasadniona albo uzasadniona w innej wysokości niż to wynika z wypowiedzenia dokonanego przez Prezydenta (...) W. nr (...) z dnia 18 grudnia 2009 roku. Powódka kwestionowała zmianę procentową stawki opłaty z 1 % na 3 %.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze orzeczeniem z dnia 10 września 2010 roku (...) umorzyło postępowanie w tej sprawie wskazując, że zmiana stawki procentowej z 1% na 3% już nastąpiła, zgodnie z intencją właściciela, wyrażoną w uchwale Zarządu Dzielnicy Ż. z 20 października 2009 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcza orzeczeniem z dnia 7 września 2010 roku (...) oddaliło wniosek użytkownika wieczystego o ustalenie niezasadności tej zmiany. W dniu 25 października 2010 roku (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa wniosła sprzeciw od orzeczenia Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 10 września 2010 r.

Wyrokiem z dnia 6 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił, iż zmiana stawki procentowej dokonana w wypowiedzeniu pozwanego z dnia 18 grudnia 2009 roku jest nieuzasadniona. Na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego od tego orzeczenia, Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 4 grudnia 2013 roku uchylił zaskarżony wyrok i pozew odrzucił. Uznał, że sąd powszechny nie jest właściwy w przypadku wydania przez SKO orzeczenia o charakterze formalnym. Na skutek kasacji strony powodowej Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 20 maja 2015 uchylił zaskarżone postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 2 października 2015 roku uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 grudnia 2012 r. i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wydanym wyroku przesądził, że wypowiedzenie stawki opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego dokonane przez Burmistrza dzielnicy Ż., działającego jako pełnomocnik Prezydenta (...) W., było skuteczne. Nie podzielił tym samym zarzutów dotyczących nienależytego umocowania podmiotu składającego oświadczenie o wypowiedzeniu. Nakazał natomiast zbadanie zasadności dokonanego wypowiedzenia w świetle zarzutów podniesionych przez powoda.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 14 września 2016 roku ustalił, że zmiana stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu położonego w W. przy ul. (...) z 1 % na 3%, dokonana wypowiedzeniem nr (...) z 18 grudnia 2009 r., jest nieuzasadniona.

Sąd okręgowy wskazał, że pozwany jest właścicielem nieruchomości położonej w W. przy ul. (...). Działka ta uprzednio wchodziła w skład większej nieruchomości o powierzchni 67363 m ^{( 2)} , która na podstawie umowy dnia 11 kwietnia 1972 roku została oddana w użytkowanie wieczyste na rzecz powodowej spółdzielni mieszkaniowej. W umowie użytkowania wieczystego stwierdzono, że plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje jako sposób korzystania z nieruchomości – zabudowę przez wybudowanie osiedla mieszkaniowego. Ponadto w umowie wskazano, że w chwili zawierania umowy domy wielomieszkaniowe znajdowały się już na nieruchomości. Wydanie nieruchomości powódce nastąpiło w dniu 1 lipca 1958 r. W chwili wydania na nieruchomości tej znajdował się już budynek (...), wybudowany w 1953 r. Z uwagi na dokonany następnie podział geodezyjny powyższej nieruchomości, została z niej wydzielona działka nr ew. (...), obręb(...), o obszarze 9743 m ^{( 2)}, zabudowana(...). W ewidencji gruntów opisano tę działkę jako ,,inne tereny zabudowane”. W dniu 18 grudnia 2009 roku, działając z upoważnienia Prezydenta (...) W., Burmistrz Dzielnicy Ż. wypowiedział wysokość dotychczasowej 1 % stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego działki nr ew.(...), obręb (...). W wypowiedzeniu wskazano, że od dnia 1 stycznia 2010 roku opłata roczna wynosi 205.044,35 zł wskazując na sposób jej wyliczenia: wartość nieruchomości x udział x stawka procentowa (6.834.811,59 zł x 1/1 x 3% = 205.044,35 zł). Uzasadniając zmianę stawki z 1 % na 3 % powołano się na zapis w ewidencji gruntów działki nr (...), zgodnie z którym działka stanowi obecnie „inne tereny zabudowane”.

Sąd okręgowy wskazał również, że na mocy decyzji nr (...) z dnia 19 stycznia 2010 roku, wydanej przez (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, budynek (...) wraz z Teatrem (...), zrealizowany w latach 1950-1953 roku, położony w W. przy ul. (...) na terenie działki nr (...), został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa (...). Jak ustalił sąd okręgowy, w budynku (...) powódka wynajmuje pomieszczenia wielu podmiotom, w tym największą powierzchnię zajmuje Teatr (...) i biblioteka publiczna prowadzona przez pozwanego. Ponadto na działce tej znajduje się również parking.

Mając powyższe ustalenia na uwadze sąd okręgowy uznał, że wniesione powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Jak wskazał, prawidłowość dokonanego przez pozwanego wypowiedzenia stawki procentowej opłaty rocznej została przesądzona uprzednio wydanym w tej sprawie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 02.10.2015r. Obecnie bezpośrednim przedmiotem rozstrzygnięcia było natomiast ustalenie, czy istniały podstawy do zmiany wysokości stawki opłaty z tytułu użytkowania wieczystego dokonanej tym wypowiedzeniem.

W ocenie sądu okręgowego brak było okoliczności, o których mowa w art. 73 ust. 2 ustawy z dnia z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, które uzasadniałyby dokonanie zmiany uprzednio ustalonej procentowej stawki opłaty. W świetle tego przepisu zmiana taka uzasadniona jest wówczas, gdy nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, powodująca zmianę celu, na który nieruchomość została oddana. Wówczas zmiana stawki procentowej następuje stosownie do tego celu. Jak podkreślił sąd okręgowy, sama tylko zmiana przeznaczenia nieruchomości, która może wynikać np. z uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub samego uzyskania decyzji ustalającej warunki zabudowy i zagospodarowania terenu, nie prowadzi do trwałej zmiany sposobu korzystania z gruntu. Nie stanowi zatem przesłanki do zmiany stawki procentowej opłaty rocznej. O trwałej zmianie sposobu korzystania z gruntu nie przesądza również samo dokonanie podziału geodezyjnego nieruchomości i wpisanie wydzielonej działki ewidencyjnej do rejestru gruntów jako innych terenów zabudowanych. Jak wskazał sąd okręgowy, z materiału dowodowego wynika, że obecna działka ewidencyjna nr (...) wykorzystywana jest nieprzerwanie w ten sam sposób, to jest na potrzeby (...) i Teatru (...). Ponadto wpis budynku do rejestru zabytków aktualizuje przesłankę „innego celu publicznego”, zgodnie z art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Z tych wszystkich względów w ocenie sądu okręgowego brak było podstaw do dokonania zmiany stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego.

Apelację od wyroku sądu okręgowego wniosła strona pozwana, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa w całości.

W apelacji skarżący podniósł zarzut nierozpoznania w całości istoty sprawy poprzez brak odniesienia się przez sąd okręgowy do okoliczności wykorzystywania nieruchomości na inny cel, niż wskazany w umowie ustanowienia użytkowania wieczystego, a także naruszenia przepisów prawa materialnego – art. 6 pkt 5, art. 72 ust. 3 pkt. 3 i 5, a także art. 73 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz art. 5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami poprzez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie. Ponadto skarżący zarzucił sprzeczność ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd okręgowy z treścią zebranego w sprawie materiał dowodowego przez ustalenie, że po oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste nie nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, a także naruszenie art. 233 § 1 i 2 k.p.c., art. 244 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie.

Rozpoznając sprawę w granicach zaskarżenia sąd apelacyjny zważył, co następuje.

Niezasadnie skarżący podnosi zarzut „nierozpoznania w całości istoty sprawy”. Pojęcie nierozpoznania istoty sprawy, jako jedna ze wskazanych w art. 386 § 4 k.p.c. podstaw uzasadniających uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, w orzecznictwie Sądu Najwyższego ujmowana jest najczęściej jako sytuacja procesowa, gdy sąd pierwszej instancji nie orzekł merytorycznie o żądaniu strony, zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania albo pominął merytoryczne zarzuty pozwanego. Żadna z tych sytuacji nie zachodzi w rozpoznawanej sprawie i w związku z tym zarzut skarżącego oparty o tak sformułowaną podstawę nie może wywrzeć zamierzonego skutku. Wskazać zresztą należy, że sam skarżący we wnioskach apelacyjnych nie domagał się wydania w tej sprawie przez sąd odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego.

Bezzasadnie również skarżący podnosi zarzuty naruszenia art. 233 § 1 i 2 k.p.c., art. 244 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. wskazując na ich niewłaściwe zastosowanie. Wbrew zarzutom skarżącego uzasadnienie sądu pierwszej instancji zawiera zarówno wskazanie podstawy faktycznej, jak i prawnej wydanego w tej sprawie rozstrzygnięcia. Odpowiada tym samym wymogom przewidzianym w art. 328 § 2 k.p.c.

Sąd okręgowy w swoich wywodach ocenił całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Skarżący podnosząc zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wskazuje, jakie dowody zostały przez sąd okręgowy błędnie ocenione lub pominięte. Poprzestaje w tym zakresie jedynie na powołaniu się na dowód w postaci statutu(...) Centrum (...), który określa jako dokument urzędowy, objęty domniemaniami autentyczności i prawdziwości wynikającymi z treści art. 244 k.p.c. Wbrew jednak wywodom apelacji, dokument ten nie został przez stronę pozwaną zawnioskowany jako dowód w tej sprawie, ani nawet dołączony do akt tej sprawy. Tym samym nie stanowił materiału dowodowego, który podlegał ocenie sądu pierwszej instancji. Z tych względów zawarte w apelacji zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. i art. 244 k.p.c. są oczywiście bezzasadne. Niezrozumiały jest również wywód apelacji w tym zakresie, w którym skarżący podnosi nieistnienie na działce objętej wypowiedzeniem (...). Również całkowicie niezrozumiały i nieznajdujący jakichkolwiek podstaw w okolicznościach rozpoznawanej sprawy jest podnoszony w apelacji zarzut naruszenia art. 233 § 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie. Przepis ten w rozpoznawanej sprawie w ogóle nie znajdował zastosowania – żadna ze stron nie odmówiła przedstawienia jakiegokolwiek dowodu, nie stawiała również żadnych przeszkód w przeprowadzeniu dowodów ujawnionych w sprawie.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że ustalenia faktyczne poczynione w tej sprawę przez sąd okręgowy nie zostały skutecznie podważone w apelacji. Ustalenia te znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym i z materiału tego w sposób logiczny wynikają. Ponownie podnieść należy, że wbrew zarzutom apelacji, czynionym w tym zakresie zarówno w oderwaniu od materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, jak i w oderwaniu od treści uzasadnienia sądu okręgowego, sąd pierwszej instancji ustalił, że na spornej nieruchomości znajduje się (...), w ramach którego działa między innymi Teatr (...)i biblioteka publiczna. Na nieruchomości znajduje się również parking, zaś w części pomieszczeń domu kultury działają inne instytucje aniżeli kulturalne, prowadzące działalność komercyjną.

Dokonane przez sąd okręgowy ustalenia faktyczne sąd apelacyjny uznaje za prawidłowe i czyni podstawą dalszych rozważań w tej sprawie.

Zgodnie z art. 73 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jeżeli po oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, powodująca zmianę celu, na który nieruchomość ta została oddana w użytkowanie wieczyste, stawkę procentową opłaty rocznej zmienia się stosownie do tego celu. W świetle tego przepisu podstawą zmiany stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, która skutkuje zmianą celu, na który nieruchomość została oddana.

Podzielić należy stanowisko sądu pierwszej instancji, że strona pozwana nie wykazała w tej sprawie, aby po oddaniu powodowej spółdzielni w użytkowanie wieczyste nieruchomości znajdującej się w W. przy ul. (...) (działka ew. nr (...) obręb (...)) nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z tej nieruchomości. Wskazać należy, że nieruchomość ta oddana została w użytkowanie wieczyste powodowej spółdzielni w 1972 roku. W chwili zawarcia umowy ustanawiającej użytkowanie wieczyste, na działce tej znajdował się (...), w którym mieścił się między innymi Teatr (...). Stan taki istnieje do dnia dzisiejszego. Nieruchomość przy ul. (...) służy tym samym celom, które istniały i uzasadniały oddanie jej w użytkowanie wieczyste powodowej spółdzielni w 1972 roku. W efekcie nie uległy zmianie okoliczności faktyczne, które uzasadniałby stanowisko strony pozwanej co do trwałej zmiany sposoby korzystania z tej nieruchomości. Nadal bowiem nieruchomość ta wykorzystywana jest przede wszystkim do prowadzenia domu kultury, w którym mieści się zarówno Teatr (...), biblioteka publiczna, jak i (...) Centrum (...). Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, na co również wskazał sąd pierwszej instancji, wynika, że powodowa spółdzielnia część powierzchni domu kultury udostępnia podmiotom prowadzącym działalność komercyjną (przedłożony przez stronę powodową wykaz użytkowników nieruchomości: k. 114), a ponadto zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie udostępnia pomieszczenia domu kultury na różnego rodzaju wydarzenia i przedsięwzięcia kulturalne adresowane do mieszkańców (kopie umów i pism: k. 102 – 108, k. 323 – 329). Wbrew stanowisku pozwanego sam fakt pobierania przez powódkę opłat za prowadzoną w domu kultury działalność społeczno – kulturalną, a także odpłatne wynajmowanie pomieszczeń innym podmiotom, nie stanowi o trwałej zmianie sposobu korzystania z tej nieruchomości. Jest przy tym rzeczą dość oczywistą, że od roku 1972, w szczególności wskutek przemian społecznych i gospodarczych, które nastąpiły po roku 1989, zmieniły się i po części skomercjalizowały zasady funkcjonowania (...). Nie oznacza to jednak zmiany celów i funkcji tej nieruchomości. Nie można więc przyjąć, że nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, na której nadal znajdują się te same obiekty, który znajdowały się w roku 1972, i obiekty te nadal realizują te same funkcje, co w chwili oddawania nieruchomości w użytkowanie wieczyste powodowej spółdzielni.

Strona pozwana wywodzi trwałą zmianę sposobu korzystania z nieruchomości przede wszystkim z samego faktu dokonania podziału tej nieruchomości i treści dokonanego po podziale wpisu w ewidencji gruntów. W istocie w kwestionowanym przez powódkę wypowiedzeniu stawki procentowej opłaty rocznej z dnia 18 grudnia 2009 r. pozwany powołał się jedynie na tę okoliczność wskazując, że w wyniku dokonanego podziału, nieruchomość gruntowa położona w W. przy ul. (...), stanowiąca działkę ewidencyjną nr (...), została opisana w ewidencji gruntów jako: „inne tereny zabudowane”. Z tych względów należało zmienić stawkę procentową z 1 % na 3 % ceny gruntu (kopia wypowiedzenia: k. 78). Analogicznie w złożonej apelacji strona pozwana wywodzi, że podział nieruchomości skutkował trwałą zmianą sposobu korzystania z nieruchomości wydzielonej w wyniku dokonanego podziału.

Z wywodem tym nie można się zgodzić. Trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości oznacza faktyczną zmianę sposobu wykonywania władztwa nad nieruchomością, przeznaczenie nieruchomości na inny cel, aniżeli określony w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego. Jak zostało to już podniesione powyżej, zarówno przed podziałem, jak i po podziale nieruchomości, nieruchomość stanowiąca działkę ewidencyjną nr (...) wykorzystywana jest do prowadzenia działalności domu kultury na tej działce posadowionego. Taki sam stan faktyczny istniał w chwili oddawania tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste w 1972 roku. Nie można więc wywodzić, że w wyniku dokonanego podziału doszło do trwałej zmiany sposobu korzystania z tej nieruchomości. Sam zapis w ewidencji gruntów takiej zmiany nie stanowi, ani w żaden sposób, o zmianie takiej nie przesądza. W efekcie należy podzielić stanowisko sądu pierwszej instancji co do braku podstaw, w świetle art. 73 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, do zmiany ustalonej stawki procentowej opłaty. Niezasadnie więc skarżący podnosi zarzut naruszenia przez sąd pierwszej instancji art. 73 ust. 2 ustawy o gospodarcze nieruchomościami, a także naruszenia art. 72 ust. 3 pkt 3 i 5 tej ustawy.

Sąd okręgowy prawidłowo ustalił ponadto, że znajdujący się na działce ewidencyjnej nr (...) budynek (...) wraz z Teatrem (...)decyzją (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 19 stycznia 2010 r. wpisany został do rejestru zabytków (kopia decyzji: k. 83). Zgodnie z art. 6 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, celem publicznym w rozumieniu ustawy jest również opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Tym samym opieka nad zabytkiem posadowionym na spornej nieruchomości stanowi realizację innego celu publicznego, co w świetle art. 72 ust. 3 pkt 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami uzasadnia ustalenie stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w wysokości 1 %. Skarżący w tym zakresie w apelacji podniósł zarzut naruszenia art. 5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zarzut ten nie został jednak w apelacji uzasadniony, stąd nie jest możliwe jego rozważenie. Trudno bowiem dociec, w czym skarżący w okolicznościach rozpoznawanej sprawy upatruje naruszenie art. 5 tej ustawy, w szczególności jeśli zważyć, że skarżący w apelacji podnosi zarówno dokonanie błędnej wykładni tego przepisu przez sąd pierwszej instancji, jak i zarzuca jego niewłaściwe zastosowanie.

Powyższa okoliczność dotycząca statusu nieruchomości pozostającej w użytkowaniu powoda jako zabytku ma przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy charakter jedynie dodatkowy, poboczny i sama w sobie nie może stanowić podstawy rozstrzygnięcia o zasadności złożonego przez pozwanego wypowiedzenia. Zważyć bowiem należy, że decyzja wojewódzkiego konserwatora zabytków wydana została w dniu 19 stycznia 2010 r., a więc już po złożonym przez pozwanego wypowiedzeniu dotychczasowej wysokości procentowej opłaty (wypowiedzenie Prezydenta(...) W. nr (...) z dnia 18 grudnia 2009 roku). Tym samym na chwilę dokonanego wypowiedzenia nieruchomość będąca przedmiotem użytkowania wieczystego nie stanowiła zabytku uzasadniającego ustalenie wysokości procentowej opłaty rocznej w wysokości 1 %. Zważyć jednak należy zarazem, że przedział czasowy pomiędzy dokonanym wypowiedzeniem, ze skutkiem od 1 stycznia 2010 roku, a datą wydania decyzji konserwatora zabytków jest stosunkowo krótki. Tak więc nawet, gdyby uznać, zgodnie ze stanowiskiem skarżącego, że na dzień 1 stycznia 2010 roku brak było podstaw do ustalenia realizacji celu publicznego w postaci opieki nad nieruchomością stanowiącą zabytek (art. 72 ust. 3 pkt 4 u.g.n.), cel taki zaktualizował się z chwilą wpisu nieruchomości do rejestru zabytków.

Mając powyższe na uwadze, sąd apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił wniesioną apelację jako niezasadną. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.). Na koszty poniesione przez powoda składało się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego, ustalone w stawce minimalnej, zgodnie z § 2 pkt 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (w pierwotnym brzmieniu) – w zw. z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych.