Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Guniewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Magdalena Rykała-Płodzień

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2016 r. w Rzeszowie

sprawy z wniosku R. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o składki ubezpieczeniowe

na skutek odwołania R. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 11/07/2016 r. znak (...) nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 11/07/2016 r. znak: (...)nr (...) w ten sposób, że nakazuje organowi rentowemu dokonania zwrotu R. P. opłaconych składek za miesiące na FUS od 05/2003r., 01/2004r. do 08/2004r., FUS od 01/2004r. do 08/2004r. i FP od 01/2004r. do 08/2004r.

Sygn. akt IV U 1142/16

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 14 listopada 2016r.

Decyzją z dnia 11.07.2016r. znak: (...)nr (...) działając na podstawie art. 83 ust.1 w związku z art. 24 ust. 6g ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016r. poz. 963), zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. z 1997r. nr 28, poz. 153 z późn. zm. ) odmówił R. P. dokonania zwrotu opłaconych składek za miesiące: na FUS od 05/2003, 01/2004r. do 08/2004r, FUZ od 01/2004r. do 08/2004r. FP od 01/2004 do 08/2004r.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził, że nadpłata na FUS w wysokości 4055,50zł dotycząca wpłat z dnia 27.06.2003r. , 13.02.2004r., 15.03.2004r. , 15.04.2004r. 17.05.2004r. 15.06.2004r., 14.07.2004r. 16.08.2004r. , 15.09.2004r. nadpłata na FUZ w wysokości 1191,64 zł dotycząca wpłat z dnia 13.02.2004r. , 15.03.2004r. 15.04.2004r., 17.05.2004r. 15.06.2004r. , 14.07.2004r. , 16.08.2004r. 15.09.2004r., nadpłata na FP w wysokości 266,75 zł dotycząca wpłat z dnia 13.02.2004r. , 15.03.2004r. , 15.04.2004r. , 17.05.2004r. , 15.06.2004r. , 14.07.2004r., 16.08.2004r. , 15.09.2004r. , została przedawniona i nie podlega zwrotowi.

Ponadto na podstawie art. 32 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na ubezpieczenie zdrowotne oraz wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w zakresie : ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne.

Na podstawie art. 94 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008r. nr 164, poz. 1027), zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne następuje na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tekst jednolity, jednakże w brzmieniu obowiązującym do dnia 19.07.2011r. zwrotu nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne nie można dochodzić, jeżeli od dnia ich opłacenia upłynęło 5 lat.

Od decyzji odwołanie złożył R. P. domagając się jej zmiany. W odwołaniu stwierdził, że ZUS po 12 latach ujawnił nadpłatę opłaconych składek . Składek tych nie zwrócił, twierdząc, że nastąpiło przedawnienie mimo, że dysponował wszelką dokumentacją w tym zakresie.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o jego oddalenie powołując się na argumentację, która była podstawą wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił stan faktyczny:

Pismem z dnia 31.05.2016r. złożonym w ZUS O/R. wnioskodawca R. P. w nawiązaniu do rozmowy telefonicznej dotyczącej nadpłaty składek za okres od.1.01.2004r. do sierpnia 2004r. stwierdził niezgodność ustaleń ZUS z dokumentami dotyczącymi wyrejestrowania jego działalności gospodarczej. Zaproponował własne rozwiązanie tej kwestii poprzez: 1. zaliczenie okresu płacenia składek do jego lat pracy, 2. zwrócenie kwoty na jego konto bankowe, 3. przekazanie kwoty na schronisko dla bezdomnych zwierząt.

W odpowiedzi na powyższe ZUS O/R. zwrócił się do wnioskodawcy pismem z dnia 10.06.2016r. informującym, że odmawia się zwrotu opłaconych składek za miesiące: na FUS od 05/2003, 01/2004r. do 08/2004r, FUZ od 01/2004r. do 08/2004r. FP od 01/2004 do 08/2004r.

ZUS O/R. poinformował wnioskodawcę, że jeżeli nie zgadza się z tym stanowiskiem może wystąpić do Oddziału ZUS w R. o wydanie w tym zakresie stosownej decyzji.

W odpowiedzi na powyższe pismo wnioskodawca wniósł o wydanie decyzji ( pismo z dnia 24.06.2016r.)

W dniu 11.07.2016r. ZUS wydał decyzję, która odmawia wnioskodawcy dokonania zwrotu opłaconych składek za miesiące: na FUS 05/2003, 01/2004r. do 08/2004r, FUZ od 01/2004r. do 08/2004r. , na FP od 01/2004 do 08/2004r. uznając, że nadpłata została przedawniona i nie podlega zwrotowi.

Sąd zważył, co następuje:

Rozstrzygnięcie organu rentowego, zawarte w zaskarżonej decyzji w ocenie Sądu jest błędne. Zgodnie z obowiązującym wówczas przepisem art. 24 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ( z dnia 13.10.1998r. (Dz.U. 2015 poz. 121) zwrotu od organu rentowego nienależnie opłaconych składek nie można dochodzić, jeżeli od daty ich opłacenia upłynęło 5 lat. W dniu 8.05.2008r. wszedł w życie znowelizowany art. 7 ww. ustawy, który otrzymał następujące brzmienie – Zwrotu od Zakładu nienależnie opłaconych składek nie można dochodzić, jeżeli od daty ich opłacenia upłynęło 10 lat. W przepisach przejściowych wskazano natomiast, iż znowelizowany przepis art. 24 ust. 7 stosuje się także do składek nienależnie opłaconych w okresie przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli dochodzenie ich zwrotu nie uległo jeszcze przedawnieniu na podstawie dotychczasowych przepisów. Takowe przedawnienie wówczas jeszcze nie nastąpiło stąd też termin przedawnienia wydłużył się do 10 lat. Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Data wejścia w życie 20 lipca 2011r) w art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych po ust. 6 f dodała ust. 6 g w brzmieniu: Nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat licząc od dnia : 1. Otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b, 2. Opłacenia składek, w przypadku braku zawiadomienia , o którym mowa w ust. 6b. W przepisach przejściowych również zaznaczono, iż do nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli nie upłynął jeszcze termin dochodzenia ich zwrotu, stosuje się art. 24 ust. 6b, 6c, 6g i 6h ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Kolejna zmiana art. 27 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych doprowadziła do skrócenia 10 letniego terminu, o którym mowa w ust. 6g do 5 lat.

Wobec powyższego należy przyjąć, iż termin przedawnienia rozpoczyna swój 5 letni bieg od dnia zawiadomienia płatnika składek o nadpłacie zgodnie z art. 24 ust. 6 g pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jeżeli natomiast organ rentowy nie zawiadomił o nadpłacie do czego był zobowiązany treścią art. 24 ust 6b, nie można przyjąć, iż żądanie zwrotu nadpłaty uległo przedawnieniu. Nie można bowiem odczytywać treści art. 24 ust. 6g ustawy w ten sposób, że w przepisie tym mamy w istocie podwójne określenie początku biegu terminu przedawnienia żądania zwrotu z ograniczeniem ustawowego terminu przedawnienia. Takie rozumienie tego przepisu, niewątpliwie korzystne dla organu, zwalniające organ z obowiązku dbałości o kontrolowanie prawidłowości wpłat i pozbawiające w istocie nałożony obowiązek zawiadomienia, praktycznie jakiegokolwiek znaczenia prawnego, nie ma nic wspólnego z treścią rzeczonego przepisu. Przepisu art. 24 ust. 6g nie można bowiem wykładać w oderwaniu od treści art. 24 ust. 6b, który to przepis stanowi jednoznacznie, że zakład zawiadamia płatnika składek o kwocie nienależnie opłaconych składek, które zgodnie z ust. 6a mogą być zwrócone, chyba że nie przekraczają wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym. Tak wykładnia gramatyczna, systemowa jak i funkcjonalna nie pozwala w związku z powyższym na budowanie innego wniosku, niż ten, że przepis art. 24 ust. 6g pkt 2 odnosi się wyłącznie do tych składek co do których z uwagi na wartość zakład nie ma obowiązku dokonywania zawiadomienia.

Mając na uwadze powyższe Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że nakazał organowi rentowemu dokonania zwrotu R. P. opłaconych składek za miesiące : na FUS od 05/2003, 01/2004r. do 08/2004r, FUZ od 01/2004r. do 08/2004r. FP od 01/2004 do 08/2004r.