Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt

III AUa 205/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Alicja Podczaska

Sędziowie:

SSA Janina Czyż (spr.)

SSA Marta Pańczyk-Kujawska

Protokolant

st.sekr.sądowy M. Piekiełek

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku A. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału

w R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 8 stycznia 2013 r. sygn. akt III U 1281/12

z m i e n i a zaskarżony wyrok w ten sposób, że o d d a l a odwołanie.

Sygn. akt III AUa 205/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją z dnia 6.09.2012 r. odmówił wnioskodawczyni A. Z. prawa do przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem 24% kwoty bazowej.

Za podstawę wydania decyzji tej treści organ rentowy wskazał, że zgodnie z ustawą emerytalną kobiecie urodzonej po 31.12.1948 r., która pobiera wcześniejszą emeryturę przyznaną na podstawie art. 46 ustawy emerytalnej z chwilą ukończenia 60 lat i przepracowaniu po przyznaniu świadczenia 30 miesięcy, należy przyznać emeryturę na podstawie art. 24 ustawy.

Oznacza to, że nie jest możliwe zastosowanie przepisu art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej umożliwiającej ustalenie części socjalnej emerytury przy zastosowaniu nowej kwoty bazowej i wnioskodawczyni nadal będzie wypłacana emerytura przyznana decyzją z dnia 30.07.2007 r. jako świadczenie korzystniejsze od emerytury przyznanej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej.

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni wniosła odwołanie, w którym domagała się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania prawa do przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem 24% kwoty bazowej z roku 2012 i podniosła, że miała zaraz wystąpić do organu rentowego z wnioskiem o przeliczenie emerytury z zastosowaniem nowej kwoty bazowej w części socjalnej, ale w informacji ZUS dowiedziała się, że musi mieć ukończone 60 lat życia i rozwiązany stosunek pracy.

Po ukończeniu 60 lat złożyła wniosek o emeryturę, która okazała się niższa od dotychczas pobieranej i dlatego wnosi o przeliczenie emerytury.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie
z tych samych przyczyn, które stanowiły podstawę wydania zaskarżonej decyzji i podniósł, że wnioskodawczyni nie spełniła warunków do przeliczenia świadczenia na podstawie art. 110 ustawy emerytalnej wskazując na przychody uzyskane po dacie przyznania prawa do emerytury oraz, że postępowanie wyjaśniające w Inspektoracie nie wykazało, aby wnioskodawczyni była wprowadzona
w błąd przez pracowników ZUS.

Wyrokiem z dnia 8 stycznia 2013 r. sygn. akt III U 1281/12 Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. do przeliczenia emerytury wnioskodawczyni A. Z. z zastosowaniem nowej kwoty bazowej obowiązującej w dniu 1 sierpnia 2012 r.
w części socjalnej począwszy od dnia 1 sierpnia 2012 roku.

Rozpoznając odwołanie Sąd ustalił, że wnioskodawczyni A. Z. ur. (...) w dniu 22.07.2007 r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o emeryturę nauczycielską.

Decyzją z dnia 30.07.2007 r. organ rentowy przyznał jej prawo do emerytury od 1.07.2007 r. na podstawie art. 46 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej.

Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. z lat 1989 i 1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 125,75%.

Wskaźnik ten został pomnożony przez obowiązującą kwotę bazową 2059,92 zł
i podstawa wymiaru świadczenia wyniosła 2590,35 zł.
Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 357 miesięcy okresów składkowych i 72 miesiące okresów nieskładkowych.
Wyłata emerytury podlegała zawieszeniu ponieważ wnioskodawczyni kontynuowała zatrudnienie.
Po rozwiązaniu umowy o pracę organ rentowy podjął wypłatę emerytury począwszy od dnia 1.09.2007 r. - decyzją z dnia 10.09.2007 r.
Wysokość emerytury wnioskodawczyni ustalono według art. 53 ustawy emerytalnej i był to wariant najkorzystniejszy.

Po przyznaniu prawa do emerytury wnioskodawczyni kontynuowała zatrudnienie i wielokrotnie składała wnioski o doliczenie stażu pracy.

Ogółem po przyznaniu prawa do wcześniejszej emerytury wnioskodawczyni pracowała przez okres 58 miesięcy (od 01.09.2007r. do 29.06.2012r.), co zwiększyło jej staż pracy do 415 miesięcy okresów składkowych.

Nie występowała o przeliczenie emerytury w trybie art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej tj. w związku z przepracowaniem co najmniej 30 miesięcy po przyznaniu emerytury, ponieważ była przekonana, że powinna to zrobić kiedy ukończy 60 rok życia.

60 lat wnioskodawczyni skończyła w dniu(...)

W dniu 29.06.2012r. wnioskodawczyni wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie emerytury, zaznaczając w pkt. II 6, iż wnosi o przyznanie emerytury w myśl nowych zasad.

Wnioskodawczyni urodziła się po 1948 roku, rozwiązała stosunek pracy, osiągnęła powszechny wiek emerytalny, dlatego też organ rentowy decyzją z dnia 20.07.2012r. przyznał jej prawo do emerytury w myśl nowych zasad tj. zgodnie z art. 24 ustawy emerytalnej.

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej czyli w oparciu o zwaloryzowaną kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonej oraz zwaloryzowany kapitał początkowy.

Wysokość tej emerytury okazała się świadczeniem mniej korzystnym niż emerytura już wypłacana obliczona w oparciu o art. 53 ustawy emerytalnej do której uprawnienia ustalono w myśl art. 46 ustawy.

Dlatego też organ rentowy podjął wypłatę świadczenia korzystniejszego obliczonego na podstawie starych zasad tj. świadczenia ustalonego decyzją z dnia 30.07.2007r.

W dniu 1.08.2012r. oraz w dniu 3.09.2012r. wnioskodawczyni wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o przeliczenie świadczenia z uwzględnieniem zarobków po przyznaniu emerytury od nowej kwoty bazowej lub o przeliczenie
z zastosowaniem nowej kwoty bazowej do wyliczenia części socjalnej.

Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do przeliczenia świadczenia z zastosowaniem art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej
( w związku z przepracowaniem 30 miesięcy po przyznaniu emerytury), ponieważ obecna emerytura obliczona jest na podstawie art. 26 (tj. ze zwaloryzowanej kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonej oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego).

Ponadto organ rentowy stwierdził, że przeliczenie wcześniejszej emerytury w trybie art. 110 ust. 1 ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem wynagrodzeń po nabyciu prawa do emerytury nie powoduje wzrostu wysokości świadczenia gdyż w.w.p.w. z lat od 2007r. jest niższy od wskaźnika z wcześniejszych lat.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd uznał, że wnioskodawczyni spełniła warunki do przeliczenia emerytury na podstawie art. 53 w/w ustawy emerytalnej skoro nie pobierała i nie pobiera emerytury obliczonej zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej.

W podstawie prawnej rozstrzygnięcia wskazał również przepis art. 477 14
§ 2 kpc
.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 8 stycznia 2013 r. zaskarżył pozwany organ rentowy zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 53 ust. 4 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 153, poz. 1227) poprzez zastosowanie wskazanego przepisu na skutek wniosku o przeliczenie emerytury obliczonej w oparciu o art. 53 w sytuacji, gdy nie ustalono prawa do kolejnej emerytury, której podstawę obliczono poprzez przyjęcie podstawy wymiaru wcześniej ustalonej emerytury i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania.

Apelujący zarzucił brak podstaw do zastosowania art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej, gdyż wnioskodawczyni nabyła prawo do emerytury na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej, którego wysokość ustalono zgodnie z art. 25 i 26 ustawy emerytalnej.

Według organu rentowego możliwe jest dokonanie przeliczenia świadczenia ustalonego w 2007 r. tj. na starych zasadach z mocy art. 109 wyłącznie w oparciu
o przepisy art. 110 – 113 ustawy emerytalnej.

Powyższe uzasadnia wniosek apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego organu rentowego jest uzasadniona i skutkuje wydaniem orzeczenia reformatoryjnego.

Niesporne jest, że wnioskodawczyni A. Z. decyzją z dnia 30.07.2001 r. nabyła prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2007 r. na podstawie art. 46 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej.

Po przyznaniu prawa do emerytury wnioskodawczyni rozwiązała stosunek pracy i organ rentowy i organ rentowy podjął wypłatę świadczenia od 3.09.2007 r.

Wnioskodawczyni po podjęciu wypłaty przez organ rentowy kontynuowała zatrudnienie.

Na wniosek skarżącej organ rentowy przeliczał emeryturę uwzględniając kolejnymi decyzjami okresy składkowe przypadające po przyznaniu świadczenia (na zasadzie art. 112 – 113 ustawy o FUS).

Na wniosek z dnia 29.06.2012 r. organ rentowy przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury po ukończeniu 60 lat, decyzją z dnia 20.07.2012 r.

Wysokość emerytury przyznanej zgodnie z art. 24 ustawy emerytalnej okazała się niższa niż emerytura już wypłacana – ustalona zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej, dlatego kontynuowano wypłatę świadczenia korzystniejszego.

Uzasadniony jest zarzut apelacji naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 53 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z regulacji tego przepisu wynika, że stosuje się go do wyliczenia emerytury, jeżeli po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalno – rentowym.

Przepis ten mieści się w rozdziale 4, a dotyczy ustalenia wysokości emerytur,
o których mowa w art. 27 – 50 e. i r.

Zasady określone w art. 53 ust. 4 nie mają zastosowania do obliczenia emerytury wnioskodawczyni.

Podkreślić należy, że zasady nabywania prawa do emerytury i obliczania jej wysokości dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1949 r. uregulowane są w Dziale II Rozdział 1 ustawy o FUS.

W art. 25 – 26 ustawy określone zostały zasady ustalenia podstawy nowej emerytury.

Mając na uwadze datę urodzenia ubezpieczonej tj. (...)r. pozwany nie miał podstaw przyznając emeryturę po osiągnięciu przez ubezpieczonego wieku emerytalnego ustalić wysokość tego świadczenia wg. zasad określonych w art. 53 ust. 4

Wbrew ustaleniom Sądu I instancji przepisy ustawy o emeryturach i rentach
z FUS nie przewidują możliwości przeliczenia tego samego świadczenia na zasadach określonych w art. 53 ust. 4 ustawy.

Z regulacji art. 109 ustawy o emeryturach i rentach wynika, że wysokość emerytury określonej w art. 53 ulega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art. 110 – 113.

Przepis art. 53 ust. 4 może być stosowany w związku z nabywaniem kolejnego uprawnienia emerytalnego.

Twierdzenia wnioskodawczyni o błędnym informowaniu ją przez pracownika organu rentowego co do zasad ustalenia wysokości emerytury, a w szczególności daty złożenia wniosku były przedmiotem postepowania wyjaśniającego przed organem rentowym, które nie potwierdziło tych twierdzeń, które nie mogą stanowić podstawy do uwzględniania roszczenia.

Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o kolejną emeryturę w dniu 29.06.2012 r. po ukończeniu 60 lat i przysługuje jej prawo do emerytury na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z wyżej przytoczonych względów dotychczas pobierana emerytura wnioskodawczyni nie może być przeliczona z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej do części socjalnej świadczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 386 § 1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.