Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2018r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu II Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Sądu Rejonowego Kamilla Gajewska

Protokolant: Dorota Bocian

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Świnoujściu – P. B.

po rozpoznaniu w dniach: 11 lipca 2017r., 30 stycznia 2018r. i 13 lutego 2018r.,

sprawy A. R. ,

s. J. i M. z d. S.,

ur. (...) w B.,

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 13 lipca 2005 roku w Ś., będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 21 maja 2004 roku sygn. akt II K 45/04 za czyn określony
w art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał
w okresie od dnia 29.10.2003 roku do dnia 27.09.2004 roku oraz od 17.10.2004 roku
do dnia 13.05.2005 roku, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Z. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 720 zł
w ten sposób, że namówił Z. K. do zakupu w punkcie telefonii komórkowej (...) w Ś. na swoją rzecz telefonu komórkowego marki S. (...) o wartości 800 zł, z góry powziętym zamiarem nie regulowania miesięcznych rat za abonament przez czas trwania umowy, czym działał na szkodę Z. K.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

II.  w dniu 15 lipca 2005 roku w Ś., będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 21 maja 2004 roku sygn. akt II K 45/04 za czyn określony
w art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał
w okresie od dnia 29.10.2003 roku do dnia 27.09.2004 roku oraz od 17.10.2004 roku
do dnia 13.05.2005 roku, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Z. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 409 zł
w ten sposób, że namówił Z. K. do zakupu w systemie ratalnym
w sklepie (...) w Ś. na swoją rzecz drukarki C. (...)
o wartości 409 zł, z góry powziętym zamiarem nie regulowania miesięcznych rat
za zakupiony sprzęt, czym działał na szkodę Z. K.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

I.  oskarżonego A. R. uznaje za winnego dokonania zarzucanych mu w pkt. I. i II. czynów z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. z tym ustaleniem, że wprowadził
on w błąd pokrzywdzonego co do zamiaru wywiązania się z zobowiązania oraz z tym ustaleniem, że karę orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Bochni sygn. II K 45/04
z dnia 12.05.2004r. odbywał nadto od 10.04.2009r. do 16.06.2009r. i za te czyny,
przy przyjęciu, że stanowią one ciąg przestępstwa z art. 91 § 1 k.k., na podstawie
art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierza mu karę
7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt. I. kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres faktycznego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 10.10.2017r. do 30.01.2018r. przyjmując, że jeden dzień faktycznego pozbawienia wolności równy jest jednemu dniowi kary i karę tę w tej części uznaje za wykonaną,

III.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeka od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego Z. K. kwotę 1.129,00 zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia dziewięć 00/100 złotych) tytułem obowiązku naprawienia szkody w całości,

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. A. H. w Ś. kwotę 588 zł (plus podatek VAT) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

V.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania i wymierza
mu 180 zł opłaty.

Sygn. akt II K 175/10

UZASADNIENIE

A. R. i Z. K. w 2005r. mieszkali w Ś. w domu dla osób bezdomnych przy ul. (...). Z. K. otrzymywał w tym czasie rentę w wysokości 472,57 zł. A. R. poprosił Z. K. by ten, w ramach koleżeńskiej przysługi, zakupił na raty telefon komórkowy dla niego oraz drukarkę. Zapewnił on Z. K., że będzie uiszczał abonament oraz że będzie spłacał raty za drukarkę. Z. K. zgodził się.

Do punku (...) Z. K. poszedł z A. R.. Z. K. zakupił dwa telefony na abonament, jeden dla siebie drugi dla A. R.. Jeden marki S. (...), a drugi N. (...), telefony były w promocji za 1 zł, (umowa na telefon S. (...) z dnia 13/07/2005r. zawarta z (...) Sp. z o.o o świadczenie usług telekomunikacyjnych). Ten telefon zakupił on dla A. R. mu go dał. W umowie dotyczącej telefonu dla Z. K. jako adresat do korespondencji wskazany był A. J. (...) (ośrodek dla bezdomnych w Ś.). Nadto w dniu 15.07.2005r. dla A. R. Z. K. zakupił w systemie ratalnym drukarkę C. (...) za kwotę 409 zł. Tego samego dnia dla siebie kupił wieże LG. A. R. nie opłacał rachunków za telefon tj. za rozmowy telefoniczne z aparatu S. (...). Nie opłacał także rat za drukarkę mimo zapewnienia, że będzie tak robił. Z. K. zwrócił się do (...) o wyłączenie telefonu. Karta SIM została zablokowana. Abonament do telefonów była ustalone na okres dwóch lat. A. R. także nie opłacał rat za drukarkę. W związku z tym Z. K. poniósł szkodę w łącznej wysokości 1.129,00 zł.

Dowód:

- zeznania świadka Z. K. k. 1-2, 30-31, 537-538 akt,

- zeznania świadka K. N. k. 16-17 akt,

- zeznania świadka R. S. k. 18-19 akt,

- kopia umowy z dnia 13/07/2005r. oraz faktura VAT nr (...) k. (...), 5 akt

- kopia umowy z dnia 13.07.2005 r. z regulaminem świadczenia usług k. 25-29, k. akt,

- karta gwarancyjna k. 34 akt,

- dowody uiszczenia wpłat przez Z. K. k. 35 akt,

- umowa z dnia 15.07.2005r. na zakup wieży i drukarki k. 78 akt,

- wykaz płatności z(...) k. 213-231 akt,

- częściowo wyjaśnienia oskarżonego A. R., k. 179-181, 600-605 akt,

W toku postępowania zarzucono A. R. to, że :

I - w dniu 13 lipca 2005 roku w Ś., będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 21 maja 2004 roku sygn. akt II K 45/04 za czyn określony
w art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał
w okresie od dnia 29.10.2003 roku do dnia 27.09.2004 roku oraz od 17.10.2004 roku
do dnia 13.05.2005 roku, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Z. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 720 zł
w ten sposób, że namówił Z. K. do zakupu w punkcie telefonii komórkowej(...)w Ś. na swoją rzecz telefonu komórkowego marki S. (...) o wartości 800 zł, z góry powziętym zamiarem nie regulowania miesięcznych rat za abonament przez czas trwania umowy, czym działał na szkodę Z. K., tj. czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.,

II - w dniu 15 lipca 2005 roku w Ś., będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 21 maja 2004 roku sygn. akt II K 45/04 za czyn określony
w art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał
w okresie od dnia 29.10.2003 roku do dnia 27.09.2004 roku oraz od 17.10.2004 roku
do dnia 13.05.2005 roku, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Z. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 409 zł
w ten sposób, że namówił Z. K. do zakupu w systemie ratalnym
w sklepie (...) w Ś. na swoją rzecz drukarki C. (...)
o wartości 409 zł, z góry powziętym zamiarem nie regulowania miesięcznych rat
za zakupiony sprzęt, czym działał na szkodę Z. K., tj. czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

A. R. nie przyznał się do czynów. Wyjaśnił, że mieszkał w ośrodku dla bezdomnych w Ś. przy ul. (...), że mieszkał tam też Z. K., że on pracował bez umowy o pracę, dorywczo, zaś, że Z. K. miał jakiś stały dochód, że kupował mu papierosy i żywość. Wyjaśnił też, że sam Z. K. zaproponował mu, że dla niego kupi telefon, a drukarkę dla jego dziecka. Wyjaśnił, że on zapłacił opłatę aktywacyjną, że opłacił rachunek, a potem nagle wyłączono mu telefon. Co do drukarki wyjaśnił, że była ona prezentem od Z. K., że był to „dowód wdzięczności” i dlatego rat nie płacił.

Zdaniem sądu wyjaśnieniom A. R. nie sposób dać wiarę. Nie jest logicznie wytłumaczalne dlaczego Z. K. miałby kupić dla A. R. jeden telefon i drukarkę, a następnie fałszywe oskarżyć go o oszustwo tylko o te przedmioty, skoro kupił też w tych samych dniach drugi telefon i jeszcze wieżę. Zresztą sama koncepcja taka to, że Z. K. zakupił telefon i drukarkę w prezencie, a potem zawiadomił o oszustwie jest nielogiczna w kontekście tego, że raty za rzeczy te spłacał. Gdyby A. R. opłacał abonament, to Z. K. nie miałby celu wyłączać telefonu. Skoro raty byłyby opłacana, to następnie Z. K. nie miał by zadłużenia.

Nadto uwadze sądu ujść nie mogło, że dokumenty do spłaty miały być dostarczone A. R., co wskazuje na to, że to on je miał spłacać a nie Z. K.. Gdyby A. R. płacił opłaty telefoniczne – to Z. K. nie miałby żadnych powodów by iść i wyłączać usługę telefoniczną na jego telefonie.

Wreszcie A. R. był osobą bezdomną, nie miał stałej pracy, a był wówczas ubogi, skoro nie miał pieniędzy na wynajęcie sobie nawet pokoju, a jednoczenie podawał, że utrzymywał Z. K., jest to wewnętrznie sprzeczne. Sprzeczne jest także to, że stały dochód miał Z. K., a A. R. nie, a mimo tego A. R. podawał, że utrzymywał Z. K..

Nie logiczne w wyjaśnieniach A. R. jest też to, że Z. K. miał spłacać raty za prezenty dla niego, choć nie miał rzekomo pieniędzy nawet na papierosy.

Zdaniem Sądu wyjaśnienia A. R. są przyjęta przez niego linia obrony, a w świetle zebranych dowodów i wiarygodnych zeznań Z. K. - sąd im wiary nie daje.

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonego k. 179-181, 600-605 akt,

W sprawie przesłuchano w charakterze świadka Z. K. (k. 1-2, 30-31, 537-538 akt). Świadek w zeznaniach podał, że mieszkał z A. R. w ośrodku dla bezdomnych, że miał rentę około 400 zł, że A. R. poprosił go o wzięcia na swoje dane telefonu oraz drukarki, że on się zgodził, a A. R. miał płacić raty. Dalej świadek zeznał, że A. R. rat mimo zapewnień nie płacił, że udał się on do salonu i zablokował jego telefon. Świadek zeznał, że telefonował do A. R., ale ten telefonu nie odbierał.

Zdaniem Sądu zeznania tego świadka są wiarygodne, fakt zakupu telefonu dla A. R. potwierdza to, że adresatem do korespondencji miał być A. R.. W zasadzie A. R. nie kwestionuje tego, że przedmiotu wziął, ale podaje, że jeden był prezentem, a drugiego nie spłacał – telefonu, bo został wyłączony. W ocenie sądu brak jest racjonalnych podstaw do przyjęcia, że Z. K. będąc rencistą z dochodem 400 zł, będąc osobą bezdomną kupiłby takiej wartości prezenty znajomemu i to znajomemu dopiero co poznanemu. Zeznania tego świadka są zgodne z zeznaniami pozostałych świadków, ale też są zgodne ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami. W ocenie sądu nie nasunęły się żadne wątpliwości co do wiarygodności zeznań tego świadka. Tu zauważyć trzeba, ze pracowników (...) także taką wersję przedstawił Z. K..

W sprawie przesłuchano w charakterze świadka K. N. (k.16-17 akt). Świadek w zeznaniach wskazała, że do salonu (...) przyszło dwóch mężczyzn, że telefony zostały zakupione przez jednego z nich dwa, ale, że jeden miał być dla jednego i a drugi dla drugiego, że zorientowała się o tym z tego, że inny był adres korespondencyjnego. Dalej świadek zeznała, że po jakimś czasie do salonu przyszedł mężczyzna, który zakupił telefony i poprosił o wyłączenie kary SIM z telefonu drugiego, że wskazał, że nie były za niego opłacane rachunki, że karta została zablokowana. Świadek wskazała, że mężczyzna powiedział, że spłacił zadłużenie za ten telefon.

Świadek R. S. (k. 18-19, 502-503 akt), po okazaniu faktury na zakup drukarki C. potwierdził, że została ona zakupiona w sklepie, w którym pracował oraz, że raty za nią są spłacane.

Zdaniem Sądu zeznania tych świadków są wiarygodne, świadkowie nie są związani z żadną ze stron, nie zależy im na konkretnym rozstrzygnięciu w sprawie. Zdaniem Sądu nie nasunęły się żądne wątpliwości co do wiarygodności zeznań tych świadków.

W sprawie zgromadzono dokumenty tj.: kopia umowy z dnia 13/07/2005r. oraz faktura VAT nr (...) k. (...), 5 akt, kopia umowy z dnia 13.07.2005 r. z regulaminem świadczenia usług k. 25-29, karta gwarancyjna k. 34 akt, dowody uiszczenia wpłat przez Z. K. k. 35 akt, umowa z dnia 15.07.2005r. na zakup wieży i drukarki k. 78 akt, wykaz płatności z (...) k. 213-231 akt.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie należało dać wiarę tym dowodom, albowiem nie nasuwały się z urzędu żadne wątpliwości co do ich wiarygodności, ani też strony tegoż zarzutu nie podnosiły. Należało zatem uznać, że zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby i w sposób przewidziany prawem.

Oskarżony A. R. mieszka we Francji tam pracuje, osiąga miesięcznie dochody w wysokości 2.000 Euro. Nie posiada nieruchomości, jest właścicielem samochodu o wartości przekraczającej 10 tyś. zł. Jest kawalerem, ojcem dwojga dorosłych dzieci. Ma wykształcenie średnie, zawodu jest technikiem mechaniki i automatyki. Choruje na serce i cukrzycę. Był dotąd karany 10 krotnie. Wielokrotnie za przestępstwa przeciwko mieniu.

Oskarżony nie był leczony odwykowo ani psychiatrycznie.

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonego A. R. k. 179-181, 600-605 akt,

- dane o karalności k. 621-624 akt,

- odpisy wyroków k. 45-46, 631-633, 636-637, 639-640

- informacja o zatrzymaniu k. 542-543 akt,

W związku z powyższym, mając na uwadze całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, według Sądu A. R. dopuścił się czynu bezprawnego, zagrożonego karą, którego społeczna szkodliwość jest więcej niż znikoma.

Mając na względzie, że oskarżony jest zdatny do przypisania mu winy, Sąd uznał, że dopuścił się on zarzuconych aktem oskarżenia czynów z tym ustaleniem, że swoim zachowaniem wprowadził w błąd pokrzywdzonego co do zamiaru wywiązania się ze zobowiązania.

Przedmiotem ochrony indywidualnym przestępstwa oszustwa jest majątek osoby pokrzywdzonej. Chodzi o jego ochronę przed takimi dyspozycjami, które mogą go uszczuplić lub niezasadnie obciążyć (…). Przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. ma charakter ogólnosprawczy. (…) Zachowanie sprawcy polega na wprowadzeniu w błąd, wyzyskaniu błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Wprowadzenie w błąd oznacza wywołanie mylnego wyobrażenia o rzeczywistości. (…) Błąd musi dotyczyć takiego wycinka rzeczywistości, który jest istotny z punktu widzenia decyzji o rozporządzeniu mieniem (wyrok SN z dnia 28 czerwca 2000 r., (...) 86/98, OSP 2001, z. 1, poz. 10). Niekorzystne rozporządzenie mieniem to dyspozycje o charakterze majątkowym, przesunięcia majątkowe. To rozporządzenie mieniem ma być niekorzystne, czego nie wolno utożsamiać z wyrządzeniem szkody. Rozporządzenie mieniem będzie niekorzystne wówczas, gdy taka dyspozycja będzie oceniana negatywnie z punktu widzenia interesów majątkowych osoby pokrzywdzonej, nawet jeśli nie doszło do rzeczywistej straty (zob. wyrok SN z dnia 30 sierpnia 2000 r., (...) 267/00, OSN(K) 2000, nr 9-10, poz. 85). Niekorzystnym rozporządzeniem mieniem będzie wyzbycie się składników majątkowych, ich obciążenie, zwolnienie z długu, zaciągnięcie zobowiązań, niezasadne przesunięcie terminów zapłaty. Przedmiotem rozporządzenia może być mienie własne lub cudze, znajdujące się w dyspozycji rozporządzającego. W tym ostatnim przypadku pokrzywdzonym jest nie tylko ten, kto rozporządzał mieniem, ale również ten, do kogo to mienie należy. Korzyścią majątkową jest każde przysporzenie majątkowe, tj. zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów. (Komentarz do art. 286 § 1 k.k. Jerzy Lachowski Lex, stan 02.07.2016r.).

Przenosząc powyższe na realia niniejszej sprawy z pewnością stwierdzić należy, że pokrzywdzony został wprowadzony w błąd przez deklarację A. R., że będzie on spłacał zaciągnięte zobowiązania. Bezsporne jest także to, że jego majątek został uszczuplony, bo faktycznie to on zobowiązania regulował.

W przedmiotowej sprawie na korzyść oskarżonego przemawia to, że aktualnie prowadzi ustabilizowany tryb życia.

W niniejszej sprawie na niekorzyść oskarżonego przemawia to, że oszukał on pokrzywdzonego dwukrotnie, a czyn jest zakwalifikowany z art. 91 § 1 k.k. Także na niekorzyść oskarżonego przemawia jego wielokrotna karalność w tym kilkukrotna za przestępstwa przeciwko mieniu. Na niekorzyść oskarżonego przemawia odpowiedzialność w warunkach powrotu do przestępstwa. Oskarżony de facto wykorzystał ufność pokrzywdzonego i mimo, że miał świadomość tego, że pokrzywdzony jest osobą ubogą, nie liczył się z tym. Mimo upływu wielu lat i mimo osiągania wysokich dochodów A. R. nie zapłacił szkody.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, wskazując, że oskarżony wprowadził
w błąd pokrzywdzonego co do zamiaru wywiązania się z zobowiązań oraz, że karę orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Bochni sygn. II K 45/04
z dnia 12.05.2004r. odbywał nadto od 10.04.2009r. do 16.06.2009r. i za zarzucone mu czyny

z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. przy przyjęciu, że stanowią one ciąg przestępstwa z art. 91 § 1 k.k., na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Zdaniem Sądu wymiar tej kary odzwierciedla wielokrotną karalność oskarżonego, jego niepoprawność. Kara ta także uwzględnia odpowiedzialność oskarżonego w warunkach art. 64 § 1 k.k. Oskarżony w żaden sposób mimo upływu wielu lat nie naprawił szkody, nie kontaktował się z pokrzywdzonym.

Oskarżony jest osobą niereformowalną, mimo, że był już pozbawiony wolności za przestępstwa przeciwko mieniu, nie wyciąga z tego żadnych wniosków. Oczywistym jest, że brak jest jakichkolwiek podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania kary, bo oskarżony nie daje rękojmi, że okres próby zadziała na niego wychowawczo. Skoro oskarżony odpowiada za dwa czyny, za dwa na szkodę tego samego pokrzywdzonego – i w zw. z art. 64 § 1 k.k. zdaniem Sądu zasadnym było orzec karę powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Tu podkreślić trzeba, że kwoty na jakie oszukany został pokrzywdzony dziś są małe, ale od 2005 r. tj. o dat czynów upłynęło 13 lat, a więc utrata wartości pieniądza musi zostać zauważona. W ocenie Sądu taka kara spełni swoje cele prewencji indywidualnej i ogólnej. W sytuacji oskarżonego wywoła społecznie ten efekt, że wiadomym jest, że za czyn należy odpowiedzieć, a ukrywanie się przed wymiarem sprawiedliwości tylko odsuwa w czasie poniesienie konsekwencji.

Nadto na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd zaliczył oskarżonemu okres faktycznego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 10.10.2017r. do 30.01.2018r. przyjmując, że jeden dzień faktycznego pozbawienia wolności równy jest jednemu dniowi kary i karę tę w tej części uznał za wykonaną.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego Z. K. kwotę 1.129,00 zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia dziewięć złotych) tytułem obowiązku naprawienia szkody w całości. Oskarżony w żadnym zakresie szkody nie naprawił.

Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. A. H. w Ś. kwotę 588 zł (plus podatek VAT) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Nadto Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania i wymierza mu 180 zł opłaty. Oskarżony podał, że aktualnie pracuje, że ma zdolności zarobkowe. Zdaniem Sądu więc już po wykonaniu kary będzie mógł podjąć pracę i uiścić należności na rzecz Skarbu Państwa.