Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23-09-2013 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Katarzyna Liżyńska

Ławnicy:---

Protokolant:Magdalena Batog

Prokurator: Marek Rogowski z Prokuratury Rejonowej w Środzie Śląskiej

po rozpoznaniu w dniu 25-03-2013 r. w Środzie Śląskiej

sprawy

1. (...)

syna Z. i B. z domu G.

urodzonego (...) w S.

2. (...)

syna Z. i M. z domu D.

urodzonego (...) w S.

oskarżonych o to, że

działając wspólnie i w porozumieniu, w dniu 10 maja 2012 r., w W., gmina K., jako współwłaściciele (...) Spółka Komandytowaw B., wydali polecenie zaorania terenu, na którym były geodezyjnie wyznaczone drogi, czym spowodowali zniszczenie znaków granicznych w postaci drewnianych palików usuwając w ten sposób oznaczenie w terenie granic dróg gminnych ewidencjonowanych numerami (...), (...), (...), (...) (...), (...) (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) (...), czym działali na szkodę Gminy K.,

tj. o czyn z art. 277 kk

******************

I.  uznaje oskarżonych M. D. i Z. B. za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 277 k.k. i za to na podstawie art. 277 k.k. wymierza im kary grzywny w wymiarze po 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych przy określeniu jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

II.  zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów postępowania i wymierza im opłaty w kwocie po 100 zł.

UZASADNIENIE

Na podstawie dowodów przeprowadzonych w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

W dniach od 20 kwietnia 2012 r. do 07 maja 2012 r. Agencja Nieruchomości Rolnych Odział (...)we W.ogłosiła do wiadomości publicznej poprzez ogłoszenie nr (...)przetarg ustny – nieograniczony na dzierżawę nieruchomości wchodzących w skład (...)Skarbu Państwa. Przedmiotowe ogłoszenie dotyczyło działek położonych w miejscowości K.w gminie K.w powiecie (...)w województwie (...)o następujących nr według danych z ewidencji gruntów: (...),(...), (...),(...),(...),(...), (...) (...), (...) (...) (...),(...)o łącznej powierzchni 37, 8272 ha. Uczestnicy przetargu mieli możliwość zapoznania się z całą dokumentacją przetargową w siedzibie Agencji, w tym również z dokumentacją kartograficzną przedmiotowych działek oraz dokonania oględzin przedmiotu umowy w terenie w terminach 24 kwietnia 2012 r. oraz 27 kwietnia 2012 r., co zostało jednoznacznie oznajmione w ogłoszeniu o przetargu przez ogłaszający go organ. Przedmiotowe nieruchomości posiadały oznaczone granice.

Dowód:

dokumentacja dotycząca ogłoszenia o przetargu nr (...) k. 67 – 69

dokumentacja przetargowa k. 201 – 368

dokumentacja Starostwa Powiatowego w Ś. k. 142 – 160

zeznania świadka J. N. k.397-398

zeznania świadka J. K. k. 89-90, 132-133

Do przetargu przystąpiła m.in. firma (...) z siedzibą w B., który to przetarg w dniu 07 maja 2012 r. wygrała. W związku z czym na dzień 31 maja 2012 r. zaplanowano podpisanie umowy pomiędzy Agencją Nieruchomości Rolnych a firmą (...) Spółka Komandytowa, której przedmiotem miały być w/w działki. Wspólnikami spółki byli oskarżeni M. D. oraz Z. B.. Umowa dzierżawy została przez obie strony podpisana w dniu 31 maja 2012 r. Wspólnicy spółki zapoznali się z dokumentacją przedmiotowej nieruchomości, w tym dokumentacją dotyczącą granic nieruchomości.

Dowód:

kopia umowy dzierżawy nr (...) z dnia 31 maja 2012 r. k. 17

wyjaśnienia oskarżonego Z. B. k. 102, 125

dokumentacja przetargową k. 201 – 368

zeznania świadka J. N. k.397

Pomimo, iż umowa dzierżawy została podpisana dopiero w dniu 31 maja 2013 r. oskarżeni M. D. oraz Z. B. dokonali rozpoczęcia prac polowych w postaci zaorania gruntu w celu przygotowania go pod uprawę kukurydzy już na początku maja 2013 r. W tym celu sprowadzili sprzęt rolniczy służący do orania i wprowadzili go na teren działek, które mieli dzierżawić od Agencji Nieruchomości Rolnych. Oskarżony M. D. wydał polecenie M. M. (2) – traktorzyście, aby ten zaorał przedmiotowy areał.

Dowód:

zeznania świadka M. M. (2) k.56,127

wyjaśnienia oskarżonego Z. B. k. 102

zeznania świadka J. K. k. 89-90, 132-133

Granice gminnego terenu wcześniej zostały oznaczone przy pomocy znaków granicznych w postaci drewnianych palików, które zostały wbite w ziemię podczas wykonywania czynności przez uprawnionego geodetę, związanych z dokonywaniem podziału gruntów należących do gminy K..

Dowód:

zeznania świadka K. B. k. 61 – 62, 370 - 371

zeznania świadka J. K. k. 89-90, 132-133

dokumentacja Starostwa Powiatowego w Ś. k. 142 – 160

Podczas wykonywania prac polowych przez traktorzystę pracującego na rzecz spółki w imieniu, której działali oskarżeni, na polecenie oskarżonych zaorano grunty należące do dzierżawionych działek. W czasie prac doszło do przekroczenia granic gruntu, który miał być przez oskarżonych dzierżawiony. W skutek czego zostały zaorane sąsiadujące z nim działki o numerach według ewidencji gruntów 485/25, 485/26, 485/27, 485/28, 485/29, 485/30, 485/31, 485/32, 485/33, 485/34, 485/35, 485/36, 485/38, 485/40, 485/42, 485/44 stanowiące własność gminy K., na których geodezyjnie zostały wyznaczone drogi. W ten sposób oskarżeni M. D. oraz Z. B. nie posiadając tytułu prawnego dokonali przyłączenia gruntu gminnego do areału, który mieli zamiar uprawiać.

Dowód:

zeznania świadka M. M. (2) k. 56,127

zeznania świadka K. K. (1) k. 4, 126-127

zeznania świadka W. J. k. 385 – 386

zeznania świadka J. K. k. 89-90, 132-133

Poprzez takie działanie doszło do zaorania, a tym samym zniszczenia znaków granicznych oddzielających dzierżawione nieruchomości od dróg gminnych.

Dowód:

Zeznania świadka K. B. k. 61 – 62, 370-371

W dniu 10 maja 2012 r. około godziny 14.20 jadąc pomiędzy miejscowościami K. i W. pracownicy Urzędu Gminy K. w osobie K. K. (2), W. J. dokonali naocznego potwierdzenia wcześniej zgłoszonego im w siedzibie urzędu, faktu bezprawnego zaorania gruntów stanowiących gminne drogi, o czym zawiadomili Policję.

Dowód:

Zeznania świadka K. K. (1) k. 4, 126-127

Zeznania świadka W. J. k. 385

Oskarżony M. D. ma 34 lata. Jest żonaty, posiada na utrzymaniu dwoje dzieci w wieku 2 i 8 lat. Z wykształcenia jest mechanikiem kierowcą. Oskarżony jest zatrudniony w PHU (...). Jest wspólnikiem w (...) Spółka Komandytowa z siedzibą w B.. Osiąga miesięczny dochód w wysokości 3 000 – 5 000 złotych. Oskarżony M. D. nie był wcześniej karany.

Dowód:

Wyjaśnienia oskarżonego M. D. k.97, 124

Informacja z K. k.93

Oskarżony Z. B. ma 42 lata. Jest rozwiedziony, posiada na utrzymaniu troje dzieci w wieku 1, 12 i 17 lat, na które płaci alimenty w łącznej kwocie 2 000 złotych. Z wykształcenia jest technikiem rolnictwa. Prowadzi działalność gospodarczą PHU (...). Jest wspólnikiem w (...) Spółka Komandytowa z siedzibą w B.. Osiąga miesięczny dochód w wysokości 3 000 – 5 000 złotych. Oskarżony Z. B. nie był wcześniej karany.

Dowód:

Wyjaśnienia oskarżonego Z. B. k.101, 124

Informacja z K. k.94

Oskarżony M. D. przesłuchiwany w toku postępowania przygotowawczego, jak również przed Sądem nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa oraz odmówił składania wyjaśnień. Podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego wyjaśnił jedynie, iż w miejscu, gdzie dokonano zaorania gruntu nie widział żadnych wytyczonych dróg ani znaków granicznych.

Oskarżony Z. B. przesłuchiwany w toku postępowania przygotowawczego, jak również przed Sądem nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa. Podczas postępowania sądowego odmówił składania wyjaśnień. Natomiast podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego wyjaśnił, że to on wydał polecenie zaorania przedmiotowego areału oraz, że nie było tam widocznych dróg. Wyjaśnił również, że było to pole o jednolitej powierzchni w postaci ścierniska po kukurydzy. Oskarżony Z. B. przyznał, iż ani przed ani po zawarciu umowy dzierżawy z Agencją Nieruchomości Rolnych, nie zapoznawał się z mapami ewidencyjnymi, które przedstawiały aktualny przebieg granic dzierżawionego przez oskarżonych pola.

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd doszedł do przekonania, iż wyjaśnienia oskarżonych M. D. i Z. B. złożone przez nich w toku postępowania przygotowawczego, a które zostały w niezbędnym zakresie odczytane na rozprawie głównej nie przyznających się do popełnienia zarzucanego im czynu zabronionego, w dużej mierze nie zasługują na wiarę. Stanowią one jedynie przyjętą przez nich linię obrony, nie znajdującą potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym. Wyjaśnienia oskarżonych są, bowiem odosobnione i nie znajdują odzwierciedlenia w ustalonym stanie faktycznym, a także nie znajdują uzasadnienia w zasadach logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Wyjaśnieniom złożonym przez oskarżonych M. D. oraz Z. B. przeczą przede wszystkim dowody w postaci zeznań świadków: J. K., J. N., K. K. (1), W. J. oraz dokumenty – w szczególności umowa dzierżawy, dokumentacja przetargowa. Sąd dał wyjaśnieniom oskarżonym jedynie co do faktu wydzierżawienia gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz tego, iż dokonali zaorania przedmiotowego areału.

Sąd kolejno poddał wnikliwej analizie zeznania świadków pod względem zgodności ich zeznań w toku całego postępowania, jak i spójności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w przedmiotowej sprawie. Analizując zeznania świadka J. K. sąd zwrócił uwagę, iż świadek ten posiada niezbędną wiedzę w zakresie kształtowania się granic dzierżawionego pola przez oskarżonych albowiem przedmiotowe działki gruntu były przez niego dzierżawione przez okres roku do listopada 2011 r. a więc w bezpośrednim czasowo sąsiedztwie przed spółką, którą reprezentowali oskarżeni. Świadek zeznał, że na dzierżawionym przez oskarżonych M. D. i Z. B. gruncie rolnym były gdzieniegdzie widoczne znaki graniczne oraz, że istniała możliwość bezbłędnego odróżnienia wytyczonej gminnej drogi od rolniczo używanego gruntu. Bowiem obszar drogi porośnięty był chwastami, a teren przeznaczony pod uprawę miał postać ścierniska po zasianej kukurydzy. Świadek zeznał również, że mapy, na których naniesione zostały granice poszczególnych działek były dostępne w siedzibie wydzierżawiającego oraz Wydziale Geodezji, Kartografii i Katastru Starostwa Powiatowego w Ś.. Zatem treść zeznań tego świadka przeczy treści wyjaśnień złożonych przez oskarżonych w sprawie w zakresie całkowitego braku palików rozgraniczających poszczególne pola uprawne oraz niemożliwości chociażby wzorkowego odróżnienia gruntu o typowo rolniczym przeznaczeniu od drogi. Sąd nie doszukał się żadnych czynników wskazujących na brak wiarygodności tego świadka. Zeznania J. K. od początku postępowania przygotowawczego, a także przed sądem były stanowcze, konsekwentne nie wykazujące rozbieżności pomimo upływu czasu. Poza tym jako osoba postronna, nie związana z uczestnikami zdarzenia więzami rodzinnymi czy towarzyskimi, nie ma interesu, aby jego zeznania potwierdzały wersję zdarzenia przedstawianą przez jedną ze stron postępowania. Brak jest zatem podstaw do odmówienia wiary zeznaniom świadka i przyjęcia, iż w sposób bezpodstawny obciąża on oskarżonych.

Zeznania świadka J. K. potwierdza treść zeznań świadka J. N. – pracownika Agencji Nieruchomości Rolnych wydzierżawiającej oskarżonym przedmiotowe działki oraz treść zeznań świadka K. B. – geodety dokonującego wytyczenia granic poszczególnych działek w terenie podczas podziału gruntów rolnych stanowiących własność gminy K.. Pierwszy z nich przyznał, iż otrzymał informację, że oskarżeni widzieli mapy. Świadek K. B. oświadczył, iż podczas dokonywanego podziału geodezyjnego w gruncie pozostawano znaki graniczne w postaci rurek dynarskich, które są częściowo umiejscowione ponad gruntem, a częściowo w gruncie i że przeoranie ziemi, gdzie znajdują się rurki, spowoduje zniszczenie znaków granicznych, gdyż zostaną one po prostu wyrwane z ziemi. Sąd uznał powyższe zeznania za wiarygodne.

Świadkowie, których zeznaniom sąd dał wiarę w osobach pracowników Urzędu Gminy w K.: K. K. (1) oraz W. J. naocznie stwierdzili poprzez porównanie treści mapy ewidencyjnych ze stanem zastanym, iż podmiot dzierżawiący oraz dokonujący prac polowych na gruntach rolnych należących do Skarbu Państwa w wyniku bezprawnego zniszczenia znaków granicznych oraz przekroczenia granic areału, który faktycznie miał być przez niego używany, dokonał zaorania obszaru wcześniej wytyczonych gminnych dróg, które znajdowały się w jego bezpośrednim sąsiedztwie.

W ocenie sądu przyjęcie wersji zdarzeń, jaką próbują zaprezentować obaj oskarżeni nie ma racji bytu na gruncie treści zeznań, jakie były składane przez licznych świadków w toku przewodu sądowego. Na sprawstwo oskarżonych bezpośrednio wskazują również w dalszym ciągu wspomniane wyżej zeznania świadków K. K. (1), W. J. oraz J. K., którzy naocznie widzieli jak pracownik, traktorzysta M. M. (2) spółki prowadzonej przez oskarżonych orał grunt już nie wchodzący w skład działek dzierżawionych przez jego pracodawcę.

Sąd nie dał wiary zeznaniom złożonym w toku przewodu sądowego przez świadka M. M. (2) w zakresie w jakim są one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie albowiem jako osoba pozostająca w stałych kontaktach towarzyskich z oskarżonymi oraz z uwagi na fakt, że bywał on przez nich zatrudniany, ma interes w tym, aby popierać wersję ferowaną przez oskarżonych M. D. oraz Z. B..

W oparciu o zebrane dowody sprawstwo i wina oskarżonych, zdaniem Sądu, nie budzą wątpliwości.

Zachowanie oskarżonych wyczerpało znamiona przedmiotowe i podmiotowe przestępstwa określonego w art. 277 k.k. Oskarżeni, bowiem w dniu 10 maja 2012 roku działając wspólnie i w porozumieniu jako współwłaściciele A. (...) z siedzibą w B. wydali polecenie zaorania terenu, w tym terenu należącego do gminy K. stanowiącego drogi gminne czym dopuścili się zniszczenia znaków granicznych.

Przestępstwo regulowane art. 277 k.k. stanowi ochronę dla pewności obrotu prawnego w tym obrotu nieruchomościami. Znaki rozgraniczające poszczególne grunty posiadają moc dowodową wyznaczają bowiem granice pomiędzy gruntami. Stanowią one również środek ochrony praw majątkowych. W przedmiotowej sytuacji sprawcy przestępstwa zniszczyli znaki graniczne poprzez ich zaoranie przez sprowadzony przez oskarżonych sprzęt rolniczy.

Postępowanie dowodowe wykazało, iż w przedmiotowej sprawie swoim zachowaniem oskarżeni M. D. oraz Z. B. wypełnił znamiona w/w czynu zabronionego. Oskarżeni swoim postępowaniem w postaci bezprawnego zaorania znaków granicznych, które stanowiły granicę pomiędzy gruntem rolnym, który dzierżawili, a gruntem należącym do gminy K., doprowadzili do sytuacji, w której dodatkowo powiększyli powierzchnię uprawianego areału rolnego.

Sąd kierując się dyrektywami sądowego wymiaru kary z art.53 k.k. wymierzył oskarżonym M. D. oraz Z. B. za czyn opisany w części wstępnej wyroku kary grzywny w wymiarze po 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych po 20 (dwadzieścia) złotych każda.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawców obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawców, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia (art. 115 § 2 k.k.).

Przy wymiarze kary podstawową okolicznością obciążającą była znaczna społeczna szkodliwości tego typu czynu, naganność zachowania oskarżonych oraz kierowanie się przez nich przy popełnianiu przestępstwa niskimi pobudkami – chęcią powiększenia areału rolnego. Należy także podkreślić, iż oskarżeni zdawali sobie sprawę z tego, iż ich zachowanie w przedmiotowej sytuacji stanowi wejście na cudzy grunt poprzez bezprawne zniszczenie znaków granicznych.

Zdaniem Sądu wymierzone oskarżonym kary odpowiadają stopniowi ich winy oraz stopniowi społecznej szkodliwości popełnionego przez nich czynu. Ważąc wymiar kar, sąd kierował się ogólnymi dyrektywami wymiaru kary i dlatego też wziął pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ta ma osiągnąć. Podnieść jednak należy, iż określając wysokość kar Sąd winien także kierować się celami prewencji szczególnej, jako jednego z zasadniczych elementów decydujących o surowości represji. Sąd uznał, że kara grzywny w orzeczonej wysokości w pełni zrealizuje zamierzone cele wobec oskarżonych zarówno prewencji ogólnej i szczególnej oraz zachowa odpowiednią proporcję pomiędzy wszystkimi dyrektywami wymiaru kary. Sąd wymierzając oskarżonym kary grzywny wziął pod uwagę również ich sytuację rodzinną, majątkową oraz możliwości zarobkowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

Sąd zasądził również od oskarżonych na rzecz Skarbu państwa zwrot kosztów postępowania poprzez wymierzenie im opłaty w wysokości 100 złotych.