Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2014r

Sąd Okręgowy w Ostrołęce II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Ryszard Warda

Protokolant: Dorota Dziczek

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2014r

sprawy P. K.

obwinionego o czyn z art. 96§3 kw

na skutek apelacji wniesionej przez obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wyszkowie z dnia 2 października 2013r, sygn. akt II W 138/13

orzeka:

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w opisie czynu zarzucanego obwinionemu zamiast określenia „będąc właścicielem pojazdu” wskazuje „będąc użytkownikiem pojazdu”,

2.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyroku utrzymuje w mocy,

3.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 378/13

UZASADNIENIE

P. K. został obwiniony o to, że w okresie od 02.05.2012r. do 08.06.2012r. w S. będąc właścicielem samochodu o nr rej (...) nie wskazał Straży Miejskiej w S. osoby, której w dniu 29.11 2011r, ok. godz. 13.14 powierzył wymieniony samochód do kierowania

tj. o wykroczenie z art. 96§3 kw.

Sąd Rejonowy w Wyszkowie wyrokiem z dnia 2 października 2013r obwinionego P. K. uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 96§3 kw skazując go wymierzył mu karę 300 zł grzywny, zasądził też od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania, w tym 100 zł tytułem zryczałtowanych wydatków i 30 zł tytułem opłaty.

Apelacją orzeczenie to zaskarżył obwiniony.

Z jej nieformalnej treści wysnuć należy, że zarzuca on orzeczeniu błędne wskazanie jego, jako właściciela pojazdu, podczas gdy był wówczas jedynie jego użytkownikiem i wnosi o zmianę wyroku przez przyjęcie, że jako użytkownik pojazdu popełnił przypisane mu wykroczenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obwinionego jest zasadna i doprowadziła do zmiany opisu czynu jaki wyrokiem mu przypisano.

Sąd Rejonowy bezkrytycznie podszedł do opisu czynu, jaki był przez oskarżyciela zarzucany. Nie wniknął należycie w treść zaliczonego w poczet dowodów w sprawie zgromadzonych /k. 60/ oświadczenia z k. 8. Już choćby pobieżna lektura owego oświadczenia jednoznacznie wskazuje, że właścicielem pojazdu F. (...) o nr rej (...) był S. S., a obwiniony był kierowcą zatrudnionym w firmie S. S.. Dalsza weryfikacja materiału dowodowego ujawniła rzeczywisty charakter prawny władztwa obwinionego nad pojazdem, który posłużył do popełnienia wykroczenia. Jego ustalenie w rzeczonej sprawie jest o tyle ważne, iż mieści się w zakresie znamion przewidzianych przez ustawodawcę w art. 96§1 kw i art. 96§3 kw.

Warto podnieść, iż ostatni z tych przepisów jest usankcjonowaniem obowiązku wynikającego z dotychczasowego przepisu o charakterze porządkowym, zawartego w treści art. 78 ust. 4 prd, w którym ustawodawca stwierdza, że właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec. Sąd Najwyższy słusznie zauważył, że o charakterze art. 78 ust. 4 prd decyduje jego powiązanie z ruchem drogowym. Związany jest z porządkiem ruchu na drogach, bo dotyczy możliwości ustalenia, kto kierował danym pojazdem lub był jego użytkownikiem. Konieczność zidentyfikowania kierowcy może mieć także związek z bezpieczeństwem ruchu, np. w celu ustalenia, czy osoba, która kierowała pojazdem, miała wymagane uprawnienia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2010r, sygn. akt I KZP 8/10). Sąd I instancji nie mógł więc poprzestać w tym zakresie na pobieżnej analizie tytułu prawnego, który uprawniał obwinionego do dysponowania pojazdem w inkryminowanym okresie czasu.

Wnikając w istotę władztwa nad rzeczą, w tym także pojazdu mechanicznego, o którym mowa w art. 96 kw trzeba stwierdzić, iż zgodnie z przepisami prawa cywilnego w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy, zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą (art. 140 kc). Posiadaczem rzeczy – również w rozumieniu art. 96§3 kw, który Sąd I instancji przypisał obwinionemu – jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne (art. 336 kc i 337 kc). Natomiast jeżeli chodzi o użytkownika w znaczeniu ścisłym, to każdą rzecz, w tym pojazd, można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie). Zakres użytkowania można ograniczyć przez wyłączenie oznaczonych pożytków rzeczy (art. 252 i 253 § 1 k.c.). Z akt sprawy jasno wynika, iż P. K. jako pracownik przedsiębiorstwa S. S.był posiadaczem pojazdu F. (...) o nr rej. (...) i władał nim jak użytkownik. Wskazuje na to treść oświadczenia wypełnionego i podpisanego przez właściciela rzeczonego pojazdu (k. 8), jak również interpretacja przepisów prawa cywilnego, uprawniająca go do przekazania uprawnienia do korzystania z rzeczy zgodnie z zasadą nemo plus iuris transferre quam ipse habet.

Z powyższych względów, podzielając w całości argumentację skarżącego wyrażoną w apelacji, Sąd Okręgowy orzekł, jak na wstępie.