Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 1/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 września 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant st. sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku S. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania S. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 27 października 2017 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje organ rentowy
do ustalenia wysokości emerytury i kapitału początkowego
S. W. przy zaliczeniu do stażu pracy okresu pracy
od 04.10.1982 r. do 12.09.1983 r., tak aby wysokość kapitału początkowego wynosiła 21.152,89 zł (dwadzieścia jeden tysięcy sto pięćdziesiąt dwa złote osiemdziesiąt dziewięć groszy), wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego 16,47% , a wysokość emerytury 534,63 zł (pięćset trzydzieści cztery złote sześćdziesiąt trzy grosze).

VU 1/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił S. W. kapitał początkowy . Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 styczeń 1999 r. wyniósł 17.388,80 zł , a wskaźnik podstawy wymiary 8,45 % .

ZUS nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy okresów :

- od 6 .01. 1976 r. do 29 .02. 1976 r. z uwagi na brak miesięcznych kwot wynagrodzeń

oraz

- od 1.04. 1976 r. do 30.04.1976 r.

- od. 1.04. 1977 r. do 30.04.1977 r.

-od 1.07. 1977 r. do 9.11.1977 r.

pracy nakładczej ponieważ wnioskodawca osiągał wynagrodzenie niższe niż najniższe wynagrodzenie obowiązujące w tym okresie ;

a nadto :

- okresu od 4.10.1982 r. do 12.09. 1983 r. z w uwagi na niepoprawną datę początku zatrudnienia.

Decyzją z dnia 27 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał S. W. prawo do emerytury poczynając od dnia (...) r. w kwocie 466,51 zł .

Powyższe decyzje zaskarżył wnioskodawca podnosząc, iż zaginęły mu świadectwa pracy , a z obecnej emerytury nie jest się w stanie utrzymać.

Na rozprawie w dniu 30 maja 2018 r. sprecyzował zarzuty podnosząc, iż w zakresie okresów pominiętych przez organ rentowy w decyzji o kapitale początkowym wnosi o zaliczenie mu do stażu pracy okresu pracy od 4.10.1982 r. do 12 .09. 1983 r. kiedy to zatrudniony był w (...) a w świadectwie pracy błędnie wpisana jest data początkowa 4.10.1983 , a jako data końcowa 12.09. 1983 r. co oznaczałoby, że data początkowa jest późniejsza od końcowej.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

S. W. , urodzony (...) wystąpił w dniu 19 września 2017 r. z wnioskiem o emeryturę .

( dowód : wniosek o emeryturę – k. 1 akt emerytalnych )

Decyzją z dnia 6 października 2017 r.. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił S. W. kapitał początkowy . Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 styczeń 1999 r. wyniósł 17.388,80 zł , a wskaźnik podstawy wymiary 8,45 % .

ZUS nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy okresów :

- od 6 .01. 1976 r. do 29 .02. 1976 r. z uwagi na brak miesięcznych kwot wynagrodzeń

oraz

- od 1.04. 1976 r. do 30.04.1976 r.

- od. 1.04. 1977 r. do 30.04.1977 r.

-od 1.07. 1977 r. do 9.11.1977 r.

pracy nakładczej ponieważ wnioskodawca osiągał wynagrodzenie niższe niż najniższe wynagrodzenie obowiązujące w tym okresie ;

a nadto :

- okresu pracy w (...) od 4.10.1982 r. do 12.09. 1983 r. z w uwagi na niepoprawną datę początku zatrudnienia.

Decyzją z dnia 27 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał S. W. prawo do emerytury poczynając od dnia 1 października 2017 r. w kwocie 466,51 zł .

Za podstawę obliczenia emerytury przyjął :

- kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne – 25853,71 zł

- oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc od którego przysługuje wypłata emerytury – 64946,59 zł

- średnie dalsze trwanie życia – 206 ,40 miesięcy

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonym w art. 26 ustawy emerytalnej : ( (...),71+64946,59 zł ) / 206,40 = 439,92 zł .

Przy ustalaniu wysokości emerytury ZUS uwzględnił zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników w kwocie 26,59 zł .

Razem emerytura wyniosła 466,51 zł

ZUS w zaskarżonej decyzji przyjął, iż emerytura przyznana wnioskodawcy od 1.10.2017 r. jest niższa od najniższej emerytury , która wynosi 1000 zł . Emerytury tej nie podwyższa się gdyż wnioskodawca nie udowodnił łącznie okresów składkowych i nieskładkowych w wymiarze 25 lat.

( dowód : decyzja z dnia 27.10. 2017 r. – k. 16 akt organu rentowego)

S. W. w okresie od 4 października 1982 r. do 12 września 1983 r. zatrudniony był w (...) jako starszy robotnik .

( dowód: wpis w legitymacji ubezpieczeniowej na stronie 4 – k. 13 akt sprawy)

Powyższy okres nie został zaliczony przez ZUS do stażu pracy gdyż w świadectwie pracy z dnia 30 września 1983 r. pracodawca wskazał jako okres pracy w (...) okres od 4 października 1983 r. do 12 września 1983 r. co oznacza, iż data początkowa musiała być błędna gdyż jest późniejsza od daty końcowej.

Przy zaliczeniu przez organ rentowy spornego okresu pracy od 4 października 1982 do 12 września 1983 r. wysokość kapitału początkowego wyniosła 21.152,89 zł, wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego 16,47 % .

( dowód: obliczenia organu rentowego – k. 5 – 9 akt kapitału początkowego)

Za podstawę obliczenia emerytury przyjął :

- kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne – 25853,71 zł

- oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc od którego przysługuje wypłata emerytury – 79005,37 zł zł

- średnie dalsze trwanie życia – 206 ,40 miesięcy

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonym w art. 26 ustawy emerytalnej : ( (...),71+64946,59 zł ) / 206,40 = 508,04 zł .

Przy ustalaniu wysokości emerytury ZUS uwzględnił zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników w kwocie 26,59 zł .

Razem emerytura wyniosła 534,63 zł

( dowód: pismo ZUS z dnia 26 czerwca 2018 r. – k. 15 akt sprawy)

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zarówno w odwołaniu, jak i w toku niniejszego postępowania S. W. nie zgadzał się z zaskarżoną decyzją z powodu nie zaliczenia mu do stażu pracy okresu pracy w (...) od 4 października 1982 r. do 12 września 1983 r.

Jakkolwiek w odwołaniu podniósł on , iż skarży tylko decyzję o przyznaniu emerytury z dnia 27.10.2017 r. to z jego treści oraz wyjaśnień na rozprawie oznacza, iż nie zgadza się także , jeśli nie przede wszystkim z decyzją o kapitale początkowym , gdyż właśnie w tej decyzji organ rentowy nie uwzględnił spornego okresu do stażu pracy, które właśnie rzutuje na wysokość emerytury. Pozostałe zaś wartości przyjęte w decyzji o przyznaniu emerytury ( ani staż pracy, ani kwota zaewidencjonowanych składek jaki i średnie dalsze trwanie życia ) nie były przez skarżącego kwestionowane.

Stąd też Sąd Okręgowy uznał, iż odwołanie z listopada 2017 r. dotyczy prawidłowości obu decyzji wydanych w tym samym miesiącu, tj. w październiku 2017 r.

W żadnym momencie wnioskodawca nie zgłaszał zarzutu dotyczącego nie podwyższenia jego emerytury do najniższej 1000 zł. Poza sporem bowiem było, iż nie legitymował się on stażem pracy 25 lat, a zgodnie z treścią przepisu art. 87 ust.1 ustawy o rentach i emeryturach z FUS w brzmieniu obowiązującym na dzień przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury w przypadku gdy emerytura przysługująca z Funduszu określona w art. 26, łącznie z okresową emeryturą kapitałową albo dożywotnią emeryturą kapitałową, jest niższa niż kwota, o której mowa w art. 85 ust. 2 i 3, emeryturę przysługującą z Funduszu, w tym emeryturę ustaloną ze zwiększeniem, o którym mowa w art. 26a, podwyższa się w taki sposób, aby suma tych świadczeń nie była niższa od tej kwoty, o ile

1) mężczyzna - osiągnął wiek emerytalny wynoszący 65 lat i ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat,

2) kobieta - osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 60 lat i ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat

- z uwzględnieniem ust. 3-7. Przepis art. 5 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

W tej sytuacji prawidłowo organ rentowy nie podwyższył skarżącemu emerytury do 1000 zł.

Podstawę wydania decyzji o przyznaniu prawa do emerytury w zakresie jej wysokości stanowi przepis art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS , zgodnie z którym :

1. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Stosownie zaś do treści art. 26 a :

Wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 ulega zwiększeniu za okresy opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe, o których mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zwiększenie to ustala się według zasad wymiaru części składkowej emerytury rolniczej przewidzianych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników na podstawie zaświadczenia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresach opłacania składek.

Natomiast na mocy art. 173 ust. 1 dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy (...)

2. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 .

W oparciu o przepis art. 174 ust. 1 kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

2. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

2a. Przy ustalaniu kapitału początkowego do okresów, o których mowa w art. 7 pkt 5 stosuje się art. 53 ust. 1 pkt 2.

3. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

3b. Jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

W myśl art. 15 ust. 1 podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176 (…)

6. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy należało zatem w granicach odwołania ocenić prawidłowość obu decyzji w zakresie wysokości emerytury poprzez zbadanie czy trafnie ZUS nie uwzględnił do stażu pracy spornego okresu pracy i tylko w tym zakresie zmienić kwotę przyznanej wnioskodawcy emerytury bo tej wyłącznie kwestii dotyczą zarzuty wnioskodawcy.

Lektura akt ponad wszelką wątpliwość wykazała, iż S. W. zatrudniony był w (...) w okresie od 4 października 1982 r. do 12 września 1983 r. zatrudniony był w (...) jako starszy robotnik . Data początkowa wynika wprost z wpisu zakładu pracy na stronie 4 legitymacji ubezpieczeniowej . Data zaś wskazana w świadectwie pracy z dnia 30 września 1983 r. jest oczywistą omyłką rachunkową skoro data początkowa 4 października 1983 r. jest późniejsza od daty końcowej ( 12 wrzesień 1983 r. ) .

Oznacza to, iż organ rentowy obliczając wysokość kapitału początkowego oraz emerytury winien był doliczyć sporny okres do stażu pracy co musiało mieć wpływ na wysokość emerytury.

Przy zaliczeniu bowiem powyższego okresu wysokość kapitału początkowego wyniosła 21.152,89 zł, wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego 16,47 % ( vide: obliczenia organu rentowego – k. 5 – 9 akt kapitału początkowego) .

W tej sytuacji za podstawę obliczenia emerytury należało przyjąć :

- kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne – 25853,71 zł

- oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc od którego przysługuje wypłata emerytury – 79005,37 zł zł

- średnie dalsze trwanie życia – 206 ,40 miesięcy

Tak obliczona wysokość emerytury jest zgodna z zasadami określonym w art. 26 ustawy emerytalnej : ( (...),71+64946,59 zł ) / 206,40 = 508,04 zł i jest o 41, 54 zł wyższa od ustalonej przez ZUS.

Sąd Okręgowy, mając powyższe okoliczności na uwadze, na podstawie art. 477 .14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje, orzekając jak w sentencji wyroku.